Πόλος έλξης για χιλιάδες φοιτητές τα κυπριακά πανεπιστήμια

Στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, η Κύπρος δεν αποτελούσε ιδιαίτερα δημοφιλή προορισμό για κάποιον που ήθελε να σπουδάσει, αφού η πλειονότητα των εν δυνάμει φοιτητών είχε ως πρώτη επιλογή κάποια χώρα της Ευρώπης όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ολλανδία. Κάποιοι ωστόσο διέβλεψαν την προοπτική που είχε η Κύπρος να μετεξελιχθεί σε ένα εκπαιδευτικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής, βγήκαν μπροστά και κατάφεραν να αλλάξουν το μέχρι τότε σκηνικό. Αρκεί μόνο να πούμε ότι σήμερα ο συνολικός αριθμός των φοιτητών στην Κύπρο ξεπερνά τις 54.000, εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί προέρχονται από κάποια άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εδώ και 30 χρόνια

Τα πανεπιστημιακά ιδρύματα (δημόσια και ιδιωτικά) και οι σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Κύπρο, παρά το γεγονός ότι έχουν ξεκινήσει την πορεία τους εδώ και μόλις τρεις δεκαετίες, αποτελούν σήμερα τα διαμάντια του νησιού. Τα τελευταία χρόνια η Κύπρος έχει μετατραπεί σε κέντρο φοιτητών αφού παρέχει εκατοντάδες επιλογές, διαθέτοντας τρία δημόσια πανεπιστήμια, έξι ιδιωτικά και περίπου πενήντα σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οι εξαιρετικές επιδόσεις τους και η συνεχής άνοδος που σημειώνουν στα παγκόσμια rankings είναι πραγματικά αξιοσημείωτες. Μάλιστα, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, αλλά και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου είναι μέσα στη λίστα των «Times Higher Education World University Rankings» με τα 1.000 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.

Διπλασιάστηκαν οι φοιτητές

Η αυξητική πορεία όσον αφορά τον αριθμό των φοιτητών στα πανεπιστήμια της Κύπρου φαίνεται και απ' τα επίσημα στοιχεία που έδωσε προ ημερών στη δημοσιότητα το Υπουργείο Παιδείας (ΥΠΠΑΝ). Συγκεκριμένα, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021, ο συνολικός αριθμός των ατόμων που φοιτούσε σε ιδρύματα ανώτερης εκπαίδευσης της Κύπρου ανερχόταν σε 54.235, εκ των οποίων οι 42.519 (78%) φοιτούσαν σε πανεπιστήμια και οι 11.716 (22%) σε Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Παρά το γεγονός ότι το προηγούμενο έτος (2020-2021) σημειώθηκε μικρή αύξηση (2%) στον συνολικό αριθμό των φοιτητών σε σύγκριση με το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος (2019-2020) -πιθανότατα λόγω της πανδημίας-, η γενικότερη εικόνα δείχνει ότι τα τελευταία επτά χρόνια, δηλαδή από το 2013 και μετά, ο αριθμός των φοιτητών έχει σχεδόν διπλασιαστεί.

Πολυπολιτισμικά πανεπιστήμια

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα ακαδημαϊκά έτη από το 2013-2014 μέχρι το 2015-2016, η μεγάλη πλειονότητα (>60%) του φοιτητικού πληθυσμού των Ιδρυμάτων Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου αποτελείτο από Κύπριους φοιτητές και σε πολύ μικρότερο ποσοστό από φοιτητές από χώρες της ΕΕ (20-28%) και από Τρίτες Χώρες (7-10%). Το μοτίβο αυτό αρχίζει σταδιακά να αλλάζει από το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017. Συγκεκριμένα, από το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 το ποσοστό των Κύπριων φοιτητών περιορίζεται γύρω στο 50% ενώ το ποσοστό των φοιτητών από χώρες της ΕΕ και από Τρίτες Χώρες αρχίζει να ανεβαίνει (γύρω στο 30-35% και 16-18% αντίστοιχα).

Τα ακαδημαϊκά έτη 2019-2020 και 2020-2021 το ποσοστό των Κύπριων φοιτητών περιορίζεται ακόμη περισσότερο (γύρω στο 43-44%), ενώ τις χρονιές 2020-2021 το ποσοστό των φοιτητών από χώρες της ΕΕ ανεβαίνει για πρώτη φορά στο 40%. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό των φοιτητών από Τρίτες Χώρες ενώ παρουσιάζει αύξηση το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 (22%), το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021 επανέρχεται στα προηγούμενα επίπεδα (16%). Μάλιστα, ο υπουργός Παιδείας Πρόδρομος Προδρόμου σε δηλώσεις του ανέφερε ότι υπάρχει αυξητική τάση μερίδας φοιτητών από άλλες χώρες της ΕΕ, με το ποσοστό τους να έχει αυξηθεί από 20% το 2013-14 σε 40% το 2020-21. Το υπόλοιπο, ποσοστό 16%, προέρχεται από Τρίτες Χώρες, συμπληρώνοντας την εικόνα της διεθνοποίησης του πανεπιστημιακού πεδίου.

Ο υπουργός σχολίασε πως γεγονός αποτελεί το ότι υπάρχει ταυτόχρονα μια ταχύτατη ανάπτυξη του πανεπιστημιακού τομέα στη χώρα μας, αλλά και μια μεγαλύτερη διαφοροποίηση ως προς τη χώρα προέλευσης που μαρτυρά διεθνοποίηση της κυπριακής ανώτερης εκπαίδευσης. Επιπρόσθετα, είπε ότι μαζί με αυτήν τη ραγδαία ανάπτυξη σε ποσοτικούς όρους, είναι η ώρα να φροντίσουμε πως δεν θα επηρεαστεί η ποιότητα των σπουδών. «Είναι γι' αυτόν τον λόγο που ως ασφαλιστική δικλίδα η λειτουργία του Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης, του γνωστού ΔΙΠΑΕ, μας επιτρέπει να κρατήσουμε ένα υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο, το οποίο θα είναι εξάλλου μακροπρόθεσμα και προϋπόθεση για τη συνέχεια της πανεπιστημιακής ανάπτυξης».

Λίγα προγράμματα στα αγγλικά

Αυτό το οποίο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι μέσα σε αυτήν την επταετία οι φοιτητές από την ΕΕ που ήρθαν στην Κύπρο για σπουδές διπλασιάστηκαν και έφτασαν σε αριθμό τους Κύπριους φοιτητές. Την ίδια ώρα, σχεδόν διπλασιάστηκαν και οι φοιτητές από Τρίτες Χώρες, γεγονός που καταδεικνύει ότι πλέον τα πανεπιστημιακά ιδρύματα της Κύπρου έχουν μπει για τα καλά στον παγκόσμιο χάρτη των πανεπιστήμιων. Ωστόσο, πολλοί ξένοι φοιτητές έχουν εκφράσει δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι η γκάμα των προγραμμάτων (ιδίως των προπτυχιακών) που προσφέρονται στα αγγλικά είναι περιορισμένη. Τη θέση του υπέρ της εισαγωγής περισσότερων προγραμμάτων στα αγγλικά έχει δηλώσει και ο υπουργός Παιδείας Πρόδρομος Προδρόμου. Η Κύπρος έχει καταφέρει να εξελιχθεί σε έναν σύγχρονο εκπαιδευτικό κόμβο παγκόσμιας εμβέλειας. Τόσο τα κρατικά πανεπιστήμια, Κύπρου και ΤΕΠΑΚ, όσο και τα ιδιωτικά προσφέρουν υψηλού επιπέδου εκπαίδευση, αλλά και πλούσια και ολοκληρωμένη φοιτητική ζωή.