Η ΚΥΠ ενημέρωσε βουλευτές: Ισχυρό όπλο στα χέρια κατασκόπων και εγκληματιών τα καρτοτηλέφωνα

Οι κάρτες κινητής τηλεφωνίας προπληρωμένου χρόνου ομιλίας που πωλούνται στα περίπτερα και σε υπεραγορές αποτελούν, σύμφωνα με την Κυπριακή Υπηρεσία Πληροφοριών (ΚΥΠ) και την Αστυνομία, ισχυρό εργαλείο στα χέρια του υπόκοσμου, κατασκόπων, τρομοκρατών, κοκ, εξαιτίας της ανωνυμίας που προσφέρουν.



Το ζήτημα της ταυτοποίησης των χρηστών των καρτών κινητής τηλεφωνίας εκκρεμεί στη Βουλή για νομοθετική ρύθμιση από το 2009 με την κατάθεση πρότασης νόμου από τους τέως βουλευτές Άγγελο Βότση και Γιώργο Προκοπίου. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Μεταφορών της Βουλής κ. Μαρίνος Μουσιούττας έθεσε επί τάπητος την πρόταση νόμου, η οποία, αποτέλεσε χθες αντικείμενο εξέτασης στη Βουλή. Οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας Cyta, Epic, Primetel και Cablenet αντιτίθενται σφόδρα στην όποια νομοθετική ρύθμιση. Μεταξύ άλλων, υποστηρίζουν ότι δεν θα μειωθεί το έγκλημα από την ταυτοποίηση των καρτοτηλεφώνων για τον απλούστατο λόγο ότι τα εγκληματικά στοιχεία θα αγοράζουν κάρτες προπληρωμένου χρόνου ομιλίας από το εξωτερικό. Παράλληλα, οι εταιρείες παραδέχθηκαν ότι με την προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση θα υποστούν τεράστιο οικονομικό κόστος.

Κλειστή συνεδρία για ΚΥΠ

Υπέρ της ταυτοποίησης των χρηστών καρτών κινητής τηλεφωνίας προπληρωµένου χρόνου οµιλίας τάχθηκε πρόσφατα με δηλώσεις της στον «Π» η υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως κ. Στέφη Δράκου. Υποδεικνύοντας, ότι η άρση της ανωνυμίας που σήμερα προσφέρουν οι συγκεκριμένες κάρτες κινητής τηλεφωνίας θα συμβάλει σημαντικά  στην πρόληψη, εξιχνίαση και διερεύνηση σοβαρών εγκλημάτων και ειδικότερα του οργανωμένου εγκλήματος. Υπέρ της ταυτοποίησης των καρτοτηλεφώνων τάχθηκε ενώπιον της Βουλής και ο νυν γενικός εισαγγελέας κ. Γιώργος Σαββίδης όταν υπηρετούσε ως υπουργός Δικαιοσύνης.

Αξιωματικός της ΚΥΠ που παρευρέθηκε στη χθεσινή συνεδρία της Επιτροπής Μεταφορών της Βουλής ζήτησε την πραγματοποίηση μιας κλειστής συνεδρίας στην οποία θα παρευρίσκονται μόνο οι βουλευτές προκειμένου να τύχουν απόρρητης ενημέρωσης, με την κατάθεση στοιχείων, για το πώς το οργανωμένο έγκλημα και ξένες κρατικές υπηρεσίες χρησιμοποιούν την ανωνυμία των εν λόγω καρτοτηλεφώνων. Οι βουλευτές συμφώνησαν όπως η εν λόγω συνεδρία πραγματοποιηθεί εντός του τρέχοντος μηνός. Από πλευράς της Αστυνομίας κατατέθηκε η εισήγηση όπως τεθεί περιορισμός στον αριθμό καρτών που θα δύναται να αποκτήσει ένα πρόσωπο καθώς κάτι τέτοιο θα περιορίσει τη δυνατότητα των εγκληματικών στοιχείων στην ανωνυμία με σκοπό τη διάπραξη σοβαρών εγκλημάτων. Συναφώς, αναφέρθηκε ότι μεγάλος αριθμός εγκληματικών υποθέσεων δεν εξιχνιάστηκαν λόγω ακριβώς της ανωνυμίας που προσφέρουν οι κάρτες κινητής τηλεφωνίας προπληρωµένου χρόνου οµιλίας.

Γιατί διαφωνούν οι πάροχοι

Εκπρόσωποι των εταιρειών παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας διατύπωσαν στη Βουλή έντονες επιφυλάξεις ως προς την επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου. Προβάλλοντας, ανάμεσα σε άλλα, τα εξής επιχειρήματα:

• Ο πιθανός σκοπός του μέτρου δεν θα ικανοποιηθεί καθώς αυτοί που σήμερα χρησιμοποιούν τις κάρτες παρανόμως θα προμηθευτούν κάρτες από άλλες χώρες όπου δεν απαιτείται η ταυτοποίηση. Συνεπώς, το αποτέλεσμα θα είναι να επωμιστούν οικονομικό κόστος οι πάροχοι στην Κύπρο και να μειωθούν τα έσοδά τους ενώ κάποιες άλλες εταιρείες του εξωτερικού θα εκμεταλλευτούν την κατάσταση.


• Θα οργιάσει η μαύρη αγορά κλεμμένων προπληρωμένων πακέτων τηλεφωνίας ή πακέτων με παράνομη ταυτοποίηση.


• Χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρή τρομοκρατική απειλή όπως η Αγγλία και οι ΗΠΑ επέλεξαν να μην υιοθετήσουν ανάλογες νομοθεσίες καθώς τις έκριναν ανεπαρκείς για να αντιμετωπίσουν θέματα ασφάλειας ή και εγκληματικών απειλών. Επιπλέον, θεωρούν ότι τα οφέλη ανάλογων μέτρων δεδομένου και της αδυναμίας τους να συνεισφέρουν στην πάταξη εγκλημάτων είναι δυσανάλογη του κόστους εφαρμογής τους.


• Η ψήφιση της πρότασης νόμου θα επιφέρει μεγάλο κόστος στους παροχούς, το οποίο, θα επωμιστεί ο καταναλωτής ενώ η αγορά της προπληρωμένης κινητής τηλεφωνίας θα πληγεί ανεπανόρθωτα. Αναφέρεται ως ενδεικτικό παράδειγμα η περίπτωση της Ελλάδας όπου μεταξύ των ετών 2009-2010, που τέθηκε σε εφαρμογή η νομοθεσία για την ταυτοποίηση της καρτοκινητής τηλεφωνίας, καταργήθηκαν σχεδόν έξι εκατομμύρια συνδέσεις.


• Οι υπηρεσίες προπληρωμένου χρόνου ομιλίας χρησιμοποιούνται μαζικά από τουρίστες που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ. Επιλέγουν να χρησιμοποιούν τηλεφωνικές υπηρεσίες τοπικών εταιρειών παρά της χώρας προέλευσής τους, διότι, τους συμφέρει οικονομικά. Επίσης, τις χρησιμοποιούν για να έχουν πρόσβασή (διαδίκτυο) σε χάρτες πλοήγησης. Η χρήση αυτή δημιουργεί ένα σεβαστό εισόδημα για τους παρόχους.


• Κατά τη λήψη της απόφασης για εφαρμογή της προτεινόμενης νομοθεσίας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η αναλογικότητα του μέτρου καθώς σήμερα η αγορά προπληρωμένης κινητής τηλεφωνίας αποτελεί το 33% της συνολικής αγοράς κινητής τηλεφωνίας στην Κύπρο και απαριθμεί πέραν των 430.000 χρηστών που θα επηρεαστούν με την εφαρμογή της νομοθεσίας. Παράλληλα, οι παρόχοι θα επωμιστούν μεγάλο οικονομικό κόστος για την εφαρμογή της ταυτοποίησης.


• Η υποχρεωτική εγγραφή των χρηστών των υπηρεσιών προπληρωμένης κινητής τηλεφωνίας μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε διακρίσεις αλλά και σε αποκλεισμό ορισμένων ευάλωτων κοινωνικών ομάδων από βασικές υπηρεσίες. Η ταυτοποίηση μπορεί να πλήξει δυσανάλογα τις πιο περιθωριοποιημένες ομάδες πληθυσμού αποκλείοντάς τους από την πρόσβαση σε δίκτυα κινητής τηλεφωνίας όπως για παράδειγμα τους μετανάστες χωρίς έγγραφα, τους πρόσφυγες αλλά και τα θύματα βίας. Η διαφύλαξη της ανωνυμίας προστατεύει άτομα που πιθανόν κακοποιούνται ή έχουν υποστεί βία καθώς μέσω αυτής μπορούν να ζητήσουν βοήθεια.

Η ταυτοποίηση και οι ποινές

Σύμφωνα με την πρόταση νόμου, για σκοπούς ταυτοποίησης ο κάτοχος κάρτας κινητής τηλεφωνίας προπληρωμένου χρόνου ομιλίας θα πρέπει να δηλώνει τα στοιχεία ταυτότητάς του στον πωλητή συμπληρώνοντας γραπτή υπεύθυνη δήλωση και προσκομίζοντας την ταυτότητά του ή το διαβατήριό του ή σε περίπτωση υπηκόου τρίτης χώρας την άδεια διαμονής του. Σε περίπτωση νομικού προσώπου, θα καταγράφεται η επωνυμία και ο αριθμός εγγραφής στον Έφορο Εταιρειών. Όταν ο χρήστης του κινητού τερματικού θα είναι διαφορετικό πρόσωπο από τον κάτοχο, τότε, ο κάτοχος θα είναι υποχρεωμένος να γνωστοποιεί με γραπτή υπεύθυνη δήλωση στον πωλητή τα στοιχεία ταυτότητας του χρήστη.

H προτεινόμενη νομοθεσία προβλέπει ποινές φυλάκισης στην περίπτωση παροχής ψευδών δηλώσεων. Συγκεκριμένα:

• Κάτοχος κάρτας κινητής τηλεφωνίας προπληρωμένου χρόνου ομιλίας που παρέχει ψευδή στοιχεία είναι ένοχος αδικήματος και σε περίπτωση καταδίκης του υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα πέντε έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις €50.000 ή και στις δύο αυτές ποινές.


• Κάτοχος κάρτας κινητής τηλεφωνίας προπληρωμένου χρόνου ομιλίας που παραλείπει να δηλώσει τα στοιχεία ταυτότητας του χρήστη είναι ένοχος αδικήματος και σε περίπτωση καταδίκης του υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις €5.000 ή και στις δύο αυτές ποινές.