Ο Αχιλλέας Δημητριάδης στον «Π», για την υποψηφιότητά του και το πώς οι διεθνείς εξελίξεις επηρεάζουν το Κυπριακό

Τα δυο κλειδιά που θα ξεκλειδώσουν το αδιέξοδο

Ο γνωστός δικηγόρος, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Αχιλλέας Δημητριάδης, έχει ανακοινώσει εδώ και δυο μήνες την ανεξάρτητη υποψηφιότητά του για τις επικείμενες προεδρικές εκλογές. Όλες οι πληροφορίες θέλουν τον Αχιλλέα Δημητριάδη μαζί με τον διπλωμάτη -τον μέχρι πρόσφατα Ε/Κ συνομιλητή στο Κυπριακό- Ανδρέα Μαυρογιάννη να είναι τα μοναδικά ονόματα που βρίσκονται στη μικρή λίστα του ΑΚΕΛ για την επιλογή του υποψηφίου που θα στηρίξει το κόμμα στις εκλογές του 2023.

Το ερχόμενο Σάββατο, η Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ θα αποφασίσει το όνομα ή τα ονόματα που θα πάνε στις κομματικές ομάδες βάσης (ΚΟΒ) προς συζήτηση. Τελική απόφαση θα ληφθεί από την Παγκύπρια Συνδιάσκεψη του ΑΚΕΛ, που θα πραγματοποιηθεί αρχές Ιουνίου.

Στην ερώτηση «γιατί δεν έχει επιλυθεί μέχρι τώρα το Κυπριακό», ο Αχιλλέας Δημητριάδης απάντησε ότι το «πρώτο είναι η τουρκική αδιαλλαξία, δεύτερον η δική μας απραξία και τρίτον η ατολμία μας να αξιοποιήσουμε τη συμμετοχή μας στην ΕΕ για να την κάνουμε πρωταγωνιστή της λύσης». Μάθαμε, συνέχισε, να καταγγέλλουμε και να θεωρούμε ότι κάναμε το καθήκον μας. «Δυστυχώς, με τις καταγγελίες από μόνες τους δεν βρίσκεις λύσεις. Το σημαντικό είναι να συντονιστούμε με τον ΟΗΕ. Να συμπλεύσουμε με την ΕΕ, να βάλουμε κάτω ευρηματικές πρωτοβουλίες που να αλλάζουν τα πράγματα. Πολύ καθαρά λέω: δεν συμφιλιώνομαι με τη διχοτόμηση, δεν δέχομαι η χώρα μου να μοιραστεί στα δύο, λέω ότι έχουμε πλεονεκτήματα και μπορούμε να πετύχουμε αξιοποιώντας τα, αφού αρχίσουμε να λειτουργούμε, επιτέλους, με αξιοπιστία μέσα στην ΕΕ», σημείωσε ο κ. Δημητριάδης.

Δυο κλειδιά

Πώς θα φέρουμε κοντά την Τουρκία, πώς θα καταφέρουμε την επανέναρξη των συνομιλιών στη βάση της ΔΔΟ, όταν η Άγκυρα έχει πια μετακινηθεί στα δύο κράτη;

Ο ΟΗΕ, η ΕΕ, οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Γαλλία και άλλες δυνάμεις απορρίπτουν τη θέση για «δύο κράτη». Έχουμε δύο «κλειδιά» για να ξεκλειδώσουμε το αδιέξοδο. Πρώτο «κλειδί», η ενέργεια και οι αγωγοί μεταφοράς φυσικού αερίου γύρω από την Κύπρο. Δεύτερο «κλειδί», οι συζητήσεις που προωθεί η ΕΕ για να βάλει ξανά στις ράγες την ευρωτουρκική σχέση με επίκεντρο την Τελωνειακή Ένωση. Καθαρές συνεννοήσεις: πρόοδος στην ευρωτουρκική σχέση μόνο με πρόοδο επί της ουσίας του Κυπριακού.

Νομικισμοί;

Είστε δικηγόρος, το Κυπριακό αρκετά δεν έχει ταλαιπωρηθεί από τους δικηγόρους και τους νομικισμούς; Π.χ. το Περιουσιακό θα επιλυθεί στα δικαστήρια;

Τα ακούω και εγώ αυτά. Αλλά, όλα έχουν τη λογική τους. Ένα ζήτημα εισβολής και κατοχής όπως είναι το Κυπριακό, προφανώς δεν είναι νομικό ζήτημα, εμφανώς είναι κατ’ εξοχήν πολιτικό. Αυτό το πολιτικό ζήτημα έχει διάφορες διαστάσεις, νομικές, διεθνοπολιτικές κ.λπ. Το Κυπριακό θα λυθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπό τον ΟΗΕ και την ΕΕ. Μέσα σε αυτό το πρίσμα, ό,τι ενισχύει την επιχειρηματολογία μας είναι απολύτως χρήσιμο. Σας θυμίζω την υπόθεση Τιτίνας Λοϊζίδου. Κατοχυρώσαμε στο πιο υψηλό επίπεδο το ατομικό δικαίωμα στην ιδιοκτησία! Αυτή η νίκη ήταν νίκη για όλους τους Κυπρίους! Κερδίζεις μόνο όταν είσαι διαβασμένος και καλά προετοιμασμένος. Όταν είσαι διεκδικητικός με πράξεις, όχι με συνθήματα! Αυτή η διεκδίκηση πρέπει να συνεχιστεί, διότι έχουμε το δίκαιο με το μέρος μας.

Σας επικρίνουν ότι βγάλατε πολλά χρήματα από τη διεκδίκηση ε/κ αλλά και τ/κ περιουσιών στο ΕΔΑΔ και αλλού, γι' αυτό μιλάτε συνεχώς για το Περιουσιακό…

Εξασκώ το επάγγελμα του δικηγόρου τα τελευταία 33 χρόνια και η ειδικότητά μου είναι στα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας και εμπορικά θέματα. Είμαι όμως περισσότερο γνωστός για τις υποθέσεις μου στο ΕΔΑΔ. Έκανα την πρώτη υπόθεση εναντίον της Κύπρου, την υπόθεση Αλέκου Μοδινού για τα δικαιώματα (τότε) των ομοφυλόφιλων. Έκανα επίσης την πρώτη υπόθεση εναντίον της Τουρκίας για θέματα περιουσιών. Η υπόθεση με την Τιτίνα Λοϊζίδου στέφθηκε με επιτυχία μετά από μακροχρόνια προσπάθεια και με τη βοήθεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ακολούθησαν οι υποθέσεις αγνοουμένων εναντίον της Τουρκίας και της Κύπρου και πρεσβεύω μία Επιτροπή Αλήθειας. Επίσης, διεκδικώ τα περιουσιακά δικαιώματα Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη. Κάθε υπόθεση τη χειρίζομαι ως επαγγελματίας, σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας που διέπει τους δικηγόρους και, όπως είναι σύνηθες σε υποθέσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αμείβεσαι όταν κερδίσεις. Μην ξεχνάτε ότι η όλη πορεία μου στο ΕΔΑΔ έχει κατοχυρώσει τα περιουσιακά δικαιώματα, πράγμα που πιστεύω έχει βοηθήσει στο πολιτικό επίπεδο.

ΜΟΕ: Κοινό νοσοκομείο

Μετά από 19 χρόνια ανοίγματος κάποιων οδοφραγμάτων, ποιος είναι ο απολογισμός; Ήταν ωφέλιμη για τον τόπο μας αυτή η ιστορική εξέλιξη ή μας έκανε να συνηθίσουμε την κατοχή;

Το άνοιγμα των οδοφραγμάτων ήταν μια θετική εξέλιξη, αλλά δεν την αξιοποιήσαμε αρκετά. Θα μπορούσαμε να προωθήσουμε τις επαφές, την επικοινωνία με την τ/κ κοινότητα, να δούμε πρακτικά Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Για παράδειγμα, στη διάρκεια της πανδημίας πρότεινα τη δημιουργία κοινού νοσοκομείου με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση στο παλιό αεροδρόμιο Λευκωσίας, μέσα στη νεκρή ζώνη.

Χωρίς ταμπέλες

Δεκαοκτώ χρόνια από το δημοψήφισμα για το Σχέδιο Ανάν. Και σήμερα «ΝΑΙ» θα ψηφίζατε; Κάποιοι σας κατατάσσουν στους υποστηρικτές της οποιασδήποτε λύσης.

Είμαι στην πολιτική για να ενώνω τους πολίτες, όχι να τους χωρίζω ή να τους βάζω ταμπέλες. Άλλωστε, είμαστε μια μικρή κοινωνία, αλίμονο αν θεωρούμε τον έναν περισσότερο και τον άλλον λιγότερο πατριώτη. Δεν με αφορούν, λοιπόν, οι ταμπέλες και τα επίθετα. Είναι θέση μου ότι το Πλαίσιο που κατέθεσε στο Κραν Μοντανά ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες για να αναζητηθεί λύση στο Κυπριακό, καλύπτει τις κύριες ανησυχίες της ε/κ κοινότητας -αποχώρηση του στρατού κατοχής, τερματισμός επεμβατικών δικαιωμάτων. Είμαι βέβαιος ότι κοιτάζοντας το μέλλον και δουλεύοντας γι' αυτό, μπορούμε να κινητοποιήσουμε τον λαό μας για να πετύχει μεγάλους στόχους. Αυτά άλλωστε φαίνονται και στο περίγραμμα των θέσεων μου.

Δυο βάρκες;

Είναι ώρα η Κύπρος να σταματήσει να πατάει σε δυο βάρκες; Και με τη Δύση και με τη Ρωσία; Πρέπει να επιλέξουμε πλευρά;

Η Κύπρος είναι κράτος μέλος της ΕΕ. Δεν έχει «αλά καρτ» συμμετοχή. Συμμετέχουμε στην ΕΕ με ό,τι αυτό σημαίνει σε ευθύνες και δικαιώματα. Να είμαστε σοβαροί και να το δείχνουμε. Η αξιοπιστία μας είναι μεγάλη υπόθεση, τη χάσαμε πατώντας σε διάφορες βάρκες, μπορούμε, όμως, να την ξανακερδίσουμε...

«Απαλλαγή από τη διακυβέρνηση Αναστασιάδη»

Ερωτηθείς από τον «Π» τι Πρόεδρο Δημοκρατίας χρειάζεται η Κύπρος σήμερα, ο Αχιλλέας Δημητριάδης απάντησε ότι χρειαζόμαστε έναν Πρόεδρο που να βάλει την Κύπρο και τον λαό μας μπροστά, που να βάλει το συλλογικό συμφέρον ψηλά και να αγωνιστεί γι' αυτό. «Έναν Πρόεδρο που να ηγείται με το παράδειγμά του! Που είναι πραγματικά ανεξάρτητος και που λειτουργεί με διαφάνεια. Ένα άτομο που να σέβεται τους κώδικες δεοντολογίας και να δίνει το καλό παράδειγμα στους πολίτες! Πρέπει επιτέλους να ξεφύγουμε από τη διαπλοκή και τη διαφθορά και να υπάρξει απαλλαγή από τη διακυβέρνηση Αναστασιάδη», συμπλήρωσε.

Πιάνουμε πάτο

Δικηγόρος πετυχημένος, γιατί αποφασίσατε να μπείτε στα ταράφια των πολιτικών με την υποψηφιότητά σας για τις προεδρικές εκλογές του ’23;

Το θέμα για μένα είναι καθαρό: βλέπω τη χώρα μου να πιάνει πάτο. Βλέπω να γινόμαστε παγκόσμια γνωστοί για τα επίπεδα της διαφθοράς, βλέπω το μεγάλο αδιέξοδο στο Κυπριακό. Είμαι πολίτης που συμμετέχει στα κοινά, δεν είμαι «αμέτοχος». Άλλωστε, μεγάλωσα σε ένα σπίτι, σε ένα περιβάλλον που ήταν γεμάτο από πολιτική. Αισθάνομαι ότι είμαι έτοιμος να μπω στη δημόσια σφαίρα, να αξιοποιήσω την ευκαιρία και έτσι να υπηρετήσω τον τόπο μου. Νιώθω ότι μπορώ να αγωνιστώ γι’ αυτό!

Επαφές με κόμματα

Πού βρίσκονται οι διαβουλεύσεις σας με κόμματα για να εξασφαλίσετε στήριξη στην υποψηφιότητά σας;

Θα έλεγα σε καλό δρόμο.

Με το ΑΚΕΛ έχετε μιλήσει ξεκάθαρα για το ενδεχόμενο συνεργασίας/στήριξη τής υποψηφιότητάς σας;

Έχω κάνει επαφές με το ΑΚΕΛ, όπως και με άλλα κόμματα, όπως οι Οικολόγοι, το ΔΗΚΟ, η ΔΗΠΑ. Μίλησα και με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ. Το ΑΚΕΛ φαίνεται να βρίσκεται σε ώριμη φάση για να καταλήξει σύντομα σε απόφαση.

Μιλήσατε και για θέσεις, μπήκατε στα βαθιά;

Σε αυτό το στάδιο, έχω ήδη καταθέσει τις θέσεις μου, σε μια σειρά από κεφάλαια από τις 28 Φεβρουαρίου. Βρίσκονται στην ιστοσελίδα μου, στη διεύθυνση www.achilleas.eu. Τις θέσεις μου τις αναπτύσσω πάνω σε τρεις πυλώνες - Τίμιο Κράτος, Κύπρος 2035 και η λύση μάς συμφέρει. Σκοπός είναι, με διαφάνεια, να φανεί τι ακριβώς πρεσβεύω.

Η ομπρέλα μου

Κολλούν κάπου οι συζητήσεις σας με το ΑΚΕΛ; Συνεχώς μπαίνουν νέα ονόματα στη λίστα του εν λόγω κόμματος…

Δεν μπορώ να απαντήσω εκ μέρους άλλων. Μπορώ όμως να πω ότι, κάτω από τη δική μου ομπρέλα, μπορώ να συγκεντρώσω μια κοινωνική συμμαχία που θα φέρει την προοδευτική αλλαγή. Η καταγραφή των θέσεών μου δίδει την ευκαιρία να συζητώ επί συγκεκριμένων θεμάτων.

Στήριξη από το ΑΚΕΛ, πώς θα μεταφραστεί σε περίπτωση που εκλεγείτε στην Προεδρία της Δημοκρατίας; Θα σημαίνει ρόλο και λόγο στη διακυβέρνηση του τόπου;

Είναι νομίζω αυτονόητο ότι οι πολιτικές δυνάμεις που θα στηρίξουν την προσπάθειά μου στη βάση των δημοσιευμένων θέσεων, θα έχουν ρόλο και λόγο στη διαμόρφωση του προγράμματος διακυβέρνησής μου. Έχω ένα περίγραμμα θέσεων και προσβλέπω στον εμπλουτισμό του από τις δυνάμεις εκείνες που θα στηρίξουν την υποψηφιότητά μου. Επίσης, αν και δεν είναι του παρόντος, στον κατάλληλο χρόνο θα συζητήσω μαζί τους τα ζητήματα που αφορούν τη συγκρότηση ενός νέου κυβερνητικού σχήματος. Μια κυβέρνηση με μεταρρυθμιστικό χαρακτήρα και ευρείας αποδοχής. Το καθετί στην ώρα του.

Μέχρι τέλους

Χωρίς στήριξη κόμματος ή κομμάτων, δύσκολο έως αδύνατον να εκλεγεί κάποιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Εάν δεν καταφέρετε να εξασφαλίσετε τη στήριξη κάποιου κόμματος, τι θα κάνετε;

Είναι απόφασή μου να δώσω μια εναλλακτική ανεξάρτητη επιλογή στον λαό, με ή χωρίς τη στήριξη κάποιου κόμματος.

Γιατί μέχρι τέλους; Χαμένος χρόνος, ενέργεια, χρήματα, εάν δεν υπάρχει εκλεξιμότητα…

Γιατί νιώθω ότι μπορώ να εκφράσω μια διαφορετική στρατηγική για τον τόπο μας. Έχω παλέψει στο επαγγελματικό πεδίο κάτω από αντίξοες συνθήκες. Τα κατάφερα. Θα τα καταφέρω και τώρα, γιατί ο κόσμος θέλει να καθαρίσει η χώρα από τη διαφθορά και να της δοθεί προοπτική για το μέλλον.

Πάταξη διαφθοράς

Στις προτεραιότητές σας είναι τα θέματα διαφάνειας. Πώς θα περιορίσετε τα φαινόμενα διαφθοράς στον τόπο μας;

Η πάταξη της διαφθοράς είναι ένας από τους τρεις κυρίους πυλώνες της καμπάνιας μου. Υπάρχουν λεπτομερείς αναφορές κάτω από τον πυλώνα του Τίμιου Κράτους, στις θέσεις που αναγράφονται στην ιστοσελίδα μου. Με διαφάνεια που θα βασίζεται στους κανόνες που θέτει η GRECO για όλη την Ευρώπη. Με κανονισμούς που θα αποτρέπουν τη σύγκρουση συμφέροντος στην άσκηση εξουσίας. Προσθέτω: από τη στιγμή που ένα πρόσωπο αναλαμβάνει υπουργικό αξίωμα, υποβάλλει παραίτηση από πιθανό κομματικό του αξίωμα. Η παραίτηση θα ισχύει σε όλη τη διάρκεια της υπουργικής θητείας.

Μεικτή οικονομία

Με δυο λόγια, ποιο μοντέλο οικονομίας χρειάζεται η Κύπρος σήμερα, σε αυτό το πολύ δύσκολο πολιτικοοικονομικό περιβάλλον της ΕΕ;

Δύσκολο να σας απαντήσω με δυο λόγια. Σίγουρα ένα μικτό σύστημα οικονομίας είναι πλέον το πιο ενδεδειγμένο στο περιβάλλον της ΕΕ. Η ιδιωτική πρωτοβουλία για να ανθήσει χρειάζεται να λειτουργεί μέσα σε ένα λειτουργικό πλαίσιο που καθορίζεται αλλά και εποπτεύεται από το κράτος. Η έννοια του μεγάλου ή μικρού κράτους πρέπει να αντικατασταθεί από την έννοια του «αποτελεσματικού κράτους». Ένα κράτος που να σέβεται τους πολίτες, μακριά από τη διαφθορά, που είναι ένα τεράστιο βαρίδι για την οικονομία. Ένα κράτος με κοινωνικές ευαισθησίες, που να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει τις μεγάλες ανισότητες, να προωθεί το κράτος πρόνοιας και έτσι ο πολίτης να το εμπιστεύεται.

Από την Γαλλία στην Κύπρο μέσω Ουκρανίας

Κληθείς να πει τι θα πρέπει να μάθουμε/κρατήσουμε από τις γαλλικές προεδρικές εκλογές, ο Αχιλλέας Δημητριάδης σημειώνει ότι οι εκλογές μάς ενδιαφέρουν από πολλές πλευρές και όχι μόνο γιατί η Γαλλία είναι μια μεγάλη χώρα, μια χώρα - κλειδί μέσα στην ΕΕ. «Βλέπω τρία σημεία που αξίζει να σημειώσουμε: πρώτο, η νίκη Μακρόν ήταν μια νίκη των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων και γι' αυτό εκφράζω την ικανοποίησή μου. Δεύτερο, ήταν μια ήττα της ακροδεξιάς δημαγωγίας, όπως την αποτύπωσε η Λεπέν, και τρίτο, μαθαίνουμε ότι η μετριοπάθεια είναι η βασική προϋπόθεση για να κτίζουμε συνεργασίες. Μόνο έτσι προχωρούμε μπροστά», προσθέτει.

Γαλλικές εκλογές και Ουκρανικό πώς αλλάζουν την ΕΕ;

Γαλλία και Ουκρανία υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα για να κάνουμε την ΕΕ πιο σημαντική, πιο ισχυρή, ώστε να αντιμετωπίζει από καλύτερες θέσεις τις εξελίξεις, θετικές ή αρνητικές. Η Ουκρανία δείχνει το μέγεθος των αλλαγών που συντελούνται σε ολόκληρη την Ευρώπη και, δυστυχώς, αυτές θα κρατήσουν μεγάλο χρονικό διάστημα. Η Γαλλία, από την άλλη, μας δείχνει τον δρόμο για μια πιο δυνατή Ευρώπη, στην οποία πρέπει και εμείς να δραστηριοποιηθούμε.

Επηρεάζει το Ουκρανικό το Κυπριακό;

Βέβαια, επηρεάζει, καθώς, όπως όλοι βλέπουμε, αλλάζουν οι συσχετισμοί στο παγκόσμιο γεωστρατηγικό σκηνικό, που με τη σειρά τους επηρεάζουν το Κυπριακό. Για παράδειγμα, το κέντρο βάρους στις συζητήσεις διεθνώς είναι πλέον το Ουκρανικό και οι επιπτώσεις του παγκόσμια. Το Κυπριακό δεν βρίσκεται στην ατζέντα της ΕΕ και του ΟΗΕ, καθώς με τη δική μας απραξία εδώ και πέντε χρόνια καταφέραμε να βάλουμε στο περιθώριο τη βάση επίλυσης του Κυπριακού. Τώρα, η προσοχή έχει στραφεί αλλού, και βέβαια, χρειάζεται τιτάνια προσπάθεια για να κτίσουμε ξανά μομέντουμ για το Κυπριακό.

Φυσικό αέριο

Το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου και της Κυπριακής ΑΟΖ, θα μπορούσε να αποτελέσει καταλύτης στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού ή έχει περιπλέξει και δυσκολέψει ακόμα πιο πολύ την κατάσταση;

Πιστεύω ότι το ενεργειακό, υπό προϋποθέσεις και σωστούς χειρισμούς, μπορεί να παίξει τον ρόλο του καταλύτη. Δυστυχώς, η έλλειψη αξιοπιστίας της απερχόμενης κυβέρνησης δεν μας βοηθά να εκμεταλλευτούμε τις συγκυρίες. Τα γεγονότα τρέχουν. Με τη δική μας απραξία, όλα μπορεί να εξελιχθούν ερήμην μας. Για να πετύχει ο καταλύτης, πρέπει από πριν να το έχεις μελετήσει, να ξέρεις τι θέλεις, ποιες συμμαχίες θα κάνεις και πώς θα φέρεις αποτέλεσμα.