Ο Άντρος Κυπριανού στον «Π»: «Δεν είχα ποτέ επαφή με τον κ. Λίλλη, ούτε και θα το ήθελα»

Το πρωί της Τετάρτης, καθώς έφτανα στην Εζεκία Παπαϊωάννου, ο «Πολίτης» ήταν ήδη αναρτημένος στα περίπτερα με πρωτοσέλιδο την απόδειξη των 100.000 ευρώ της ΚΕ του ΑΚΕΛ και τους ισχυρισμούς Λίλλη. Το ραντεβού είχε οριστεί πριν καν ο «Π» λάβει τα στοιχεία και για να είμαι ειλικρινής δεν είχα τελειώσει το ερωτηματολόγιο μέχρι το βράδυ της προηγουμένης, έχοντας την υποψία ότι θα ακυρωνόταν. «Δεν δέρνουμε εμείς», μου είπε γελώντας ο Άντρος Κυπριανού, όταν το συζητήσαμε τελειώνοντας τη συνέντευξη.

Ήταν μια κουβέντα πολύ ανοιχτή στην οποία τον πίεσα ειδικά για το ζήτημα των 100.000, ενώ έφτασα στο σημείο να τον ρωτώ λ.χ. εάν δεν τίθεται θέμα και δικής του παραίτησης, τι θα πίστευε ο Λένιν εάν τους έβλεπε σήμερα, εάν θεωρεί ότι υπάρχει Θεός, εάν έπρεπε τελικά να διαγραφεί ο Νίκος Κατσουρίδης και διάφορα άλλα.

Υπάρχει μια απόδειξη η οποία αποκαλύπτεται σήμερα από τον «Πολίτη» και δείχνει πως το ΑΚΕΛ εισέπραξε 100.000 ευρώ -μετρητά προφανώς- από «ανώνυμο». Τι αφορά αυτό το ποσό;

Δεν ξέρω τι αφορά η συγκεκριμένη απόδειξη. Είναι όμως γεγονός ότι υπήρχε μια κακή πρακτική από την πλευρά των κομμάτων στο σύνολό τους η οποία, ενώ δεν ήταν παράνομη, θεωρώ ότι ήταν πολύ κακή. Για αυτό χρειάστηκε να την αλλάξουμε. Το 2013 το ΑΚΕΛ πρωταγωνίστησε σε αυτή τη διαδικασία. Έχουμε θεσπίσει νομοθεσία η οποία επιβάλλει διαφάνεια στα οικονομικά των κομμάτων και το ΑΚΕΛ υποβάλλει τις οικονομικές του εκθέσεις στον έφορο Πολιτικών Κομμάτων, τον γενικό ελεγκτή, τις αναρτούμε και στην ιστοσελίδα μας. Σε αυτά που λέει ο κύριος Λίλλης δεν πρόκειται να απαντήσουμε, όχι γιατί δεν υπάρχουν απαντήσεις, αλλά διότι θεωρώ ότι συζητήθηκαν κατά κόρον στο παρελθόν και είναι γνωστές οι απόψεις του καθενός για το τι είχε συμβεί.

Πέρα από το τι λέει ο κ. Λίλλης, λογικό είναι πως σε μια περίπτωση στην οποία μπαίνουν μετρητά, προφανώς, εκατό χιλιάδες ευρώ στα ταμεία του κόμματος…

Δεν ξέρω εάν ήταν μετρητά ή σε οποιαδήποτε άλλη μορφή. 

Υπάρχει όμως ένας αύξων αριθμός. Εσείς έχετε ψάξει να δείτε σε τις αντιστοιχεί; Το ΑΚΕΛ καταγράφει τα πάντα, ελέγχει τα πάντα, εδώ μιλάμε για πολλά λεφτά.

Υπήρχαν κακές πρακτικές. Και ενώ κάποιος θεωρεί ότι καταγράφονται τα πάντα, καταγράφονται τα πάντα σίγουρα και θα πρέπει να υπάρχουν τέτοιες αποδείξεις, αλλά αντιλαμβάνεστε ότι από ένα χρονικό σημείο και μετά τα πράγματα αυτά καταστρέφονται. Εννοώ ότι δεν διατηρούνται στο αρχείο του κόμματος.

Δεν έγινε κατάθεση των χρημάτων σε τράπεζα;

Πρέπει να υπάρχουν, ναι. Εάν ανατρέξει κάποιος και επιδιώξει να τα βρει θα τα βρει. Αλλά δεν θεωρώ ότι είναι ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να μας απασχολεί διότι, λέω, υπήρχε τότε μια κακή πρακτική από τα πολιτικά κόμματα σε περιόδους προεκλογικών εκστρατειών, διότι μιλούμε για τις προεδρικές του 2013. Αυτά τα ζητήματα είχαν συζητηθεί την τότε εποχή και έχουμε ξεπεράσει εκεί την εποχή. Σήμερα, να μου επιτρέψετε να πω, όπου η διαφθορά βρίσκεται στα ύψη, τα προβλήματα είναι διαφορετικά. Πρέπει να επικεντρωθούμε στο σήμερα.

Οι 100.000 ευρώ και η μνήμη

Να σας φέρω στη θέση του αναγνώστη που μας διαβάζει; Ακούγεται υπεκφυγή.

Δεν είπα αυτό. Είπαμε πολλά πράγματα τότε. Τότε είχαν δημοσιευτεί και πολλά πράγματα αναφορικά με τις συνομιλίες του κ. Λίλλη με τον δικηγόρο του και με διάφορους εμπλεκόμενους στην όλη υπόθεση και κυρίως του πρωταγωνιστή, του τότε βοηθού γενικού εισαγγελέα. Απλώς λέω ότι δεν θα επιστρέψω σήμερα στο παρελθόν για να επαναλάβω όλα εκείνα που λέχθηκαν τότε.

Ναι, αλλά σήμερα προκύπτει κάτι νέο.

Όχι, δεν προκύπτει και πραγματικά διερωτώμαι κατά πόσον ένα τέτοιο ποσό θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος ότι είχε ξεχάσει να το καταθέσει στο δικαστήριο.

Να σας το αντιστρέψω: Πώς μπορεί να πει κάποιος ότι δεν ξέρει τι απέγινε ένα τέτοιο ποσό εάν κατατέθηκε στα ταμεία του κόμματος…

Μα ποιος σας είπε τέτοιο πράγμα; Δεν ξέρω εγώ. Άλλος ήταν ο οικονομικός υπεύθυνος ο οποίος χειριζόταν αυτά τα πράγματα. Δεν σημαίνει ότι ο γ.γ. του κόμματος ξέρει το καθετί που συμβαίνει.

Δεν πρέπει να ξέρει σήμερα που προκύπτει αυτή η υπόθεση;

Λοιπόν, θα επαναλάβω ότι αυτά τα ζητήματα συζητήθηκαν κατά κόρον στο παρελθόν. Καταλαβαίνω ότι κάποιοι εξυπηρετούνται να ξανανοίξουμε αυτή τη συζήτηση σήμερα γιατί ενδεχομένως να τους βολεύει να μεταφερθεί η συζήτηση αυτή κάπου αλλού -και δεν υπαινίσσομαι την εφημερίδα σας- αλλά τα προβλήματα του σήμερα είναι πολύ διαφορετικά από τα προβλήματα του τότε. Kαι επειδή εκείνα συζητήθηκαν, εγώ επιμένω να βλέπω μπροστά, στα προβλήματα του σήμερα και στο πώς δημιουργούμε προοπτική για το αύριο.

Υπάρχουν άλλες τέτοιες εισφορές από τον κύριο Λίλλη, εξ όσων θυμάστε, το επίμαχο διάστημα;

Με τον κύριο Λίλλη δεν είχα ποτέ καμία επαφή και για να είμαι ειλικρινής ούτε ήθελα να έχω. Από τον κύριο Λίλλη από ό,τι ξέρω, διότι δεν είμαι εγώ που χειριζόμουν τα ζητήματα, δεν υπήρχαν άλλες εισφορές στο ΑΚΕΛ. Τέτοιου είδους. Δεν μπορώ να ξέρω.

Μπορεί να τα πήρε κάποιος άλλος;

Όχι, δεν υπαινίσσομαι κάτι τέτοιο. Ρώτησα τον Βενιζέλο Ζαννέττο και δεν ήξερε να μου απαντήσει. Ως εκ τούτου, όταν εκείνος που τα χειριζόταν δεν γνώριζε πώς μπορούσα να ξέρω εγώ;

Άρα θα ψάξετε να βρείτε;

Σε ό,τι αφορά τον κ. Λίλλη, ο Βενιζέλος Ζαννέττος ήταν ξεκάθαρος σε μένα όταν τον ρώτησα ότι δεν υπάρχουν τέτοιες εισφορές.

Υπάρχει όμως η απόδειξη με την υπογραφή του.

«Ανώνυμος». Δεν υπαινίσσομαι τίποτε. Λοιπόν, νομίζω ότι δεν υπάρχει λόγος να στριφογυρίζουμε γύρω από το ίδιο θέμα. Ό,τι είχα να πω το είπα. Από εκεί και πέρα θα μας κρίνουν εκείνοι που θα μας διαβάσουν.

Παρουσίαση υποψηφίων για τις επερχόμενες Ευρωπαϊκές Εκλογές του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, Λευκωσία 26 Ιανουαρίου 2019. Οι υποψήφιοι του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις είναι με αλφαβητική σειρά οι εξής: Γεωργίου Κ. Γιώργος Βουλευτής ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις της επαρχίας Λάρνακας, Φιλόλογος, 55 χρονών. Γεωργίου, Χρύσανθος (Άθως)
Ιατρός-Χειρουργός, Πρόεδρος Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων, 48 χρονών. Kızılyürek Niyazi Πανεπιστημιακός, Καθηγητής στο Τμήμα Τουρκικών Σπουδών Πανεπιστήμιο Κύπρου, 59 χρονών. Κουκουμάς Γιώργος Νομικός, Συνεργάτης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 35 χρονών. Νικολάου Μαρίνα Πολιτική Επιστήμονας, Μέλος Γραμματείας Ομάδας Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/Βόρειας Πράσινης Αριστεράς, 32 χρονών. Συλικιώτης Νεοκλής Ευρωβουλευτής, Μηχανολόγος Μηχανικός, 59 χρονών.

Απόφαση Δρομολαξιάς, τότε και τώρα;

Η συγκυρία αυτής της αποκάλυψης, πάντως, είναι ενδιαφέρουσα: Βγαίνει ο κ. Ζαννέττος και κάνει τη δήλωση και το πρώτο που κάνει το ΑΚΕΛ είναι να πει ότι δεν ήταν ενήμερο για τις προθέσεις του αλλά και να παραπέμψει απλώς στην απόφαση του δικαστηρίου. Την ώρα που μέχρι σήμερα η απόφαση εκείνη ήταν κόκκινο πανί για εσάς. Και τώρα την επικαλεστήκατε. Μετά από τη διαρροή δεν είναι λογικό να σκεφτεί κανείς πως υποθέσατε τι θα προκαλούσε η αποκάλυψη Ζαννέττου και προσπαθήσατε να αποστασιοποιηθείτε;

Ο καθένας μπορεί να πιστέψει ό,τι θέλει. Η πραγματικότητα είναι ότι δεν ξέραμε για τη συνέντευξη του Βενιζέλου και δεν υπάρχει καμία δήλωση του ΑΚΕΛ ότι το μόνο που επικαλεστήκαμε ήταν η απόφαση του δικαστηρίου.

Παραπέμψατε στην απόφαση.

Με ανακοίνωση δική μας;

Νομίζω με δήλωση του κ. Στεφάνου. Ότι η απόφαση είναι εκεί.

Το ποιος είναι ο κ. Λίλλης το γνωρίζουν όλοι, το τι είχε συμβεί τότε φαίνεται στις μαγνητοφωνημένες συνδιαλέξεις -και η εφημερίδα σας τις είχε δημοσιοποιήσει- και από εκεί και πέρα δεν πρόκειται να ξανανοίξω τη συζήτηση ενός θέματος το οποίο είχε πολυσυζητηθεί.

Άλλαξε κάτι σε σχέση με τον τρόπο που αντιμετωπίζει το ΑΚΕΛ την απόφαση του δικαστηρίου;

Ό,τι είχαμε να πούμε το είπαμε τότε. Δεν θα ξανασυζητήσω για αυτό το θέμα. Και η παράκλησή μου είναι να μην φάμε μια ολόκληρη συνέντευξη για αυτό το θέμα. Είναι κρίμα.

O Μαρξ, ο Λένιν και ο Θεός

Ωραία. Σε μια εποχή που πολύς κόσμος ψάχνει κάτι νέο πολιτικά, κυρίως στον χώρο της Κεντροαριστεράς και του Κέντρου, κάποιος θα σκεφτόταν πως η μετεξέλιξη του ΑΚΕΛ σε ένα ευρύτερο κίνημα το οποίο θα ήταν ανοιχτό και σε άτομα πέραν του χώρου σας, τόσο ώστε να νιώθουν ότι ανήκουν, όχι ότι φιλοξενούνται εκλογικά, θα ήταν μεγάλη ευκαιρία για το κόμμα. Τι είναι αυτό που σας εμποδίζει να το κάνετε και εάν σας έλεγα ότι είναι οι αγκυλώσεις του χώρου σας, τι θα μου απαντούσατε;

Έχετε κάθε δικαίωμα να έχετε την άποψή σας. Είναι μια άποψη που διατυπώνεται από πολλούς, αλλά διαφωνώ. Κατηγορηματικά. Η διαχρονική παρουσία του ΑΚΕΛ, όχι μόνο η σημερινή πολιτική παρουσία του κόμματος, ακριβώς το αντίθετο είναι που επιβεβαιώνει. Ουδέποτε το ΑΚΕΛ λειτούργησε δογματικά ή μονοκόμματα στα διάφορα πολιτικά ζητήματα. Έχουμε λ.χ. στελέχη του ΑΚΕΛ τα οποία είναι μέλη σε εκκλησιαστικές επιτροπές. Είχαμε ιερωμένους που ανήκαν στις τάξεις του ΑΚΕΛ. Ουδέποτε είχαμε πρόβλημα να τους δεχθούμε, υπό την προϋπόθεση ότι υιοθετούσαν τα οράματα του κόμματος. Και εάν δει κανείς τις διαχρονικές θέσεις του ΑΚΕΛ, θα διαπιστώσει ότι ήταν ένα κόμμα σύγχρονο το οποίο προσπαθούσε να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας…

Ένα μαρξιστικό - λενινιστικό κόμμα;

Ναι. Μαρξιστικό - λενινιστικό τι είναι; Είναι ο τρόπος με τον οποίο αναλύεις τα δεδομένα για να καταλήξεις σε κάποιες αποφάσεις. Ο διαλεκτικός τρόπος με τον οποίο αναλύεις τα δεδομένα και την ίδια στιγμή η επίγνωση του ποιων τα συμφέροντα εκφράζεις. Το ΑΚΕΛ εκφράζει τα συμφέροντα των εργαζομένων της Κύπρου, είτε του χεριού είτε του πνεύματος, όχι των οποιωνδήποτε άλλων. Και εδώ είναι το μεγάλο στοίχημα για εμάς. Να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ποιων τα συμφέροντα εκφράζουμε και να κερδίζουμε την εμπιστοσύνη τους. Επιτρέψτε μου να σας δώσω μερικά παραδείγματα.

Παρακαλώ…

Το ΑΚΕΛ ήταν πάντα πατριωτικό. Έθετε πάνω από όλα το συμφέρον της Κύπρου και του κυπριακού λαού. Και το αποδείξαμε σε σημαντικές ιστορικές στιγμές, παρόλο που δεχόμασταν επιθέσεις ανελέητες οι οποίες κάποιες στιγμές έφταναν στο όριο των δολοφονιών σε βάρος στελεχών μας. Είχαμε άποψη πολιτική, κρίναμε τι εξυπηρετούσε καλύτερα το συμφέρον της χώρας μας, π.χ. πριν τον αγώνα της ΕΟΚΑ είχαμε πει ότι ο πολιτικός αγώνας ήταν καλύτερος από τον ένοπλο και αυτό ήρθε να το υποστηρίξει μερικές δεκαετίες μετά και ο Γλαύκος Κληρίδης, ο πατριάρχης της Δεξιάς. Πριν από το 1974 προειδοποιούσαμε ότι οι μαξιμαλιστικοί -και εάν με ρωτάτε και αντεθνικοί- στόχοι που έθεταν κάποιοι θα οδηγούσαν στην καταστροφή. Δεν εισακουστήκαμε. Οδηγηθήκαμε στο πραξικόπημα που άνοιξε την Κερκόπορτα για την εισβολή. Και σήμερα το ΑΚΕΛ επιμένει ότι δεν είναι με τα συνθήματα που θα εξυπηρετηθούν τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του κυπριακού λαού σε σχέση με τη λύση. Οι θέσεις και οι απόψεις μας είναι αντιδημοφιλείς αλλά τις υπερασπιζόμαστε γιατί ξέρουμε ότι θα αποδειχθεί από τις ίδιες τις ιστορικές εξελίξεις ότι είναι σωστές. Και παρότι ξέρουμε ότι αυτό περιορίζει την επιρροή μας στην κοινωνία, τις διατυπώνουμε διότι αυτό επιβάλλει ο πατριωτισμός.

Θρησκοληψία και Αριστερά

Ζούμε σε μια εποχή κατά την οποία η θρησκοληψία επελαύνει και οδηγεί σε σκοταδιστικές προσεγγίσεις. Από αυτό το ρεύμα της θρησκοληψίας ο κόσμος της Αριστεράς δεν μένει ανεπηρέαστος. Πριν από 20 χρόνια λ.χ. μπορεί να θρησκευόταν κάποιος κόσμος του ΑΚΕΛ αλλά η θρησκοληψία ήταν σπάνια στον χώρο σας. Γιατί εγκατέλειψαν αυτοί οι άνθρωποι τον κοσμικό του χαρακτήρα και πόσο μπορεί να επηρεάσει το φλερτ του ΑΚΕΛ με την Εκκλησία και τη θρησκεία, σε κάποιες στιγμές, μακράν και του Μαρξ και του Λένιν.

Είναι αυθαίρετο το συμπέρασμά σας ότι ο κόσμος του ΑΚΕΛ είναι θρησκόληπτος…

Δεν είπα ο κόσμος, μιλώ για ένα μέρος.

Η μητέρα μου π.χ. ήταν πολύ βαθιά θρησκευόμενη. Φαντάζομαι και αρκετοί άλλοι ψηφοφόροι του ΑΚΕΛ. Το επίσημο ΑΚΕΛ είναι απέναντι από τέτοιου είδους συμπεριφορές (σ.σ. εννοεί τη θρησκοληψία). Δεν είναι μία φορά που συγκρουστήκαμε με τον Αρχιεπίσκοπο, δεν έχουμε τίποτα το προσωπικό μαζί του, μπορεί να είναι και συμπαθής σε προσωπικό επίπεδο. Από εκεί και πέρα συμφωνούμε με την προσπάθεια ανάμειξής του στα πολιτικά ζητήματα και διαφωνούμε και με εκείνους τους ιερωμένους -εδώ όχι με τον Αρχιεπίσκοπο διότι σ’ αυτά τα ζητήματα παίρνει μια σωστή στάση- οι οποίοι προσπαθούν να καθοδηγήσουν τον κόσμο με λανθασμένο τρόπο σε αυτή την κρίσιμη στιγμή της πανδημίας. Δεν μπορεί να λέει κάποιος σήμερα ότι δεν αρρωστά ο κόσμος με τη Θεία Κοινωνία. Αυτά τα πράγματα είναι αντιεπιστημονικά, γυρίζουν την κοινωνία μας αιώνες πίσω, όχι απλώς δεκαετίες, και η κυβέρνηση θα έπρεπε να ήταν πιο αποφασιστική στην αντιμετώπιση αυτών των συμπεριφορών, από την Εκκλησία ή από οιονδήποτε άλλον. Το δικαίωμα το καθενός στην έκφραση είναι ελεύθερο μέχρι του σημείου που δεν θέτει σε κίνδυνο τη ζωή των άλλων. Το ΑΚΕΛ τοποθετείται εδώ και μάλιστα με παρρησία.

Θεωρείτε, άρα, ότι το ΑΚΕΛ τοποθετήθηκε όπως έπρεπε και με την ένταση που έπρεπε; 

Το ΑΚΕΛ ήταν το μόνο κόμμα που τοποθετήθηκε. Όταν είπα λ.χ. ότι δεν γίνεται να κλείνουμε τα θέατρα και να αφήνουμε ανοιχτές τις εκκλησίες, δέχθηκα επιθέσεις. Κανένας δεν μας είπε μπράβο που τα είπαμε.

Κόκκινο ή… ροζ το ΑΚΕΛ;



Αν το δει κανείς όμως σε βάθος χρόνου υπάρχει ένα θέμα. Το ΑΚΕΛ είναι ένα μαρξιστικό - λενινιστικό κόμμα, οι θέσεις του Μαρξ και του Λένιν είναι ξεκάθαρες. Υπήρξε μια τέτοια συμπεριφορά. Και του Δημήτρη Χριστόφια τότε με τις εικόνες κ.λπ. Πέρασε και μια πενταετία διακυβέρνησης της Αριστεράς στην οποία κάποιος θα περίμενε ότι θα είχατε κάνει κάτι για να διαφυλάξετε τα δικαιώματα των άθρησκων και των άθεων οικογενειών και των παιδιών τους στα σχολεία. Δηλώσεις πολλές αλλά δεν άλλαξε κάτι. Γιατί;

Χαριτολογώντας, θα πρέπει να αποφασίσουμε: το ΑΚΕΛ είναι μαρξιστικό - λενινιστικό κόμμα;..

Εσείς το λέτε...

Εσείς το είπατε πριν (γελά). Ότι κατηγορούμαστε ότι είμαστε ένα κόμμα δογματικό κ.λπ. Ή είναι ένα κόμμα που κάπου έγινε λίγο ροζ…

Πείτε μου, τι είναι τελικά; Είναι λίγο ροζ;

Είναι ένα κόμμα το οποίο έχει τις αρχές του, έχει τις θέσεις του και θα πρέπει να είναι αναλλοίωτες αυτές οι αρχές και οι θέσεις, το οποίο δρα στην κοινωνία στην οποία ζει. Δεν είναι έξω και πάνω από την κοινωνία. Εδώ και δεκαετίες και σήμερα το ΑΚΕΛ υποστηρίζει ότι θα πρέπει να υπάρξει πλήρης διαχωρισμός κράτους και Εκκλησίας. Ο Δημήτρης Χριστόφιας ήταν ο μοναδικός Πρόεδρος ο οποίος διόρισε δύο υπουργούς Παιδείας δίχως να ζητήσει την άδεια του Αρχιεπισκόπου. Και δίχως να πάνε εκείνοι στον Αρχιεπίσκοπο για να συζητήσουν μαζί του διότι δεν έχει κανένα ρόλο η Εκκλησία στα θέματα της παιδείας.

Σωστό. Το αποτέλεσμα όμως ποιο ήταν; Άλλαξε κάτι;

Εγώ θεωρώ ότι αυτό ήταν το πρώτο και το μεγάλο βήμα. Από εκεί και πέρα έγιναν μεγάλες συζητήσεις με την Εκκλησία τότε, σε μια προσπάθεια να ρυθμιστούν προβλήματα τα οποία υπήρχαν στις σχέσεις της Εκκλησίας με το κράτος. Το θέμα της φορολόγησης της εκκλησιαστικής περιουσίας π.χ. για το οποίο υπήρξαν και σχετικές αποφάσεις. Προσπάθησε ο Δημήτρης Χριστόφιας να κάνει μια μεγάλη μεταρρύθμιση στα ζητήματα της παιδείας, όπως και να γίνει μια αντικειμενική καταγραφή της Ιστορίας. Ξεσηκώθηκαν όλοι ενάντια στην κυβέρνηση, όλοι, κόμματα, Εκκλησία. Δεν είναι τυχαία που δέχθηκε τόση πολεμική η κυβέρνηση Χριστόφια.

Είδε τις αντιδράσεις, λοιπόν, και σταμάτησε.

Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Ήταν εξοντωτικές οι επιθέσεις που δέχθηκε.

Ναι, αλλά πάλι ήταν η κυβέρνηση. Ήταν εκλελεγμένος Πρόεδρος.

Προχώρησε μέχρι του σημείου που μπορούσε να προχωρήσει διότι αντιλαμβάνεστε ότι χρειαζόταν και τη Βουλή για τις μεταρρυθμίσεις στα ζητήματα της παιδείας. Ως εκ τούτου επεδίωξε να αλλάξει πολλά πράγματα. Τώρα, σε ανθρώπινο επίπεδο δεν νομίζω ότι πρέπει να βλέπουμε ιερωμένο και να αλλάζουμε δρόμο.

Σαφώς. Δεν το εισηγείται κάποιος. Αλλά υπάρχει μια Εκκλησία η οποία λειτουργεί ως παράλληλο κράτος, καταπατούνται δικαιώματα μαθητών στα σχολεία…

Το μόνο πολιτικό κόμμα που συγκρούστηκε με αυτά τα φαινόμενα ήταν το ΑΚΕΛ. Και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση το τελευταίο διάστημα από ό,τι στο παρελθόν. Και αυτό το λέω διότι ακούω κάποιους να λένε «το ΑΚΕΛ τότε» ήταν όντως ταξικό, ήταν όντως αριστερό, ενώ σήμερα έχασε τον προσανατολισμό του. Ε, σήμερα η κριτική που ασκούμε στην Εκκλησία είναι ασυγκρίτως περισσότερη από τις τότε εποχές.

«Η πιο βαθιά πηγή των θρησκευτικών προλήψεων είναι η εξαθλίωση και η αμάθεια. Αυτά πρέπει να καταπολεμήσουμε». Είναι μια πολύ επίκαιρη για μας στην Κύπρο αναφορά του Λένιν, έναν αιώνα πριν στο Πρώτο Πανρωσικό Συνέδριο των Εργατών.

Έχει απόλυτο δίκιο ο Λένιν. Για αυτό και εμείς λέμε ότι η παιδεία πρέπει να είναι κτήμα του κάθε πολίτη και δωρεάν αγαθό.

Τι θα έλεγε ο Λένιν;

Εάν ο Λένιν έβλεπε την προσέγγιση του ΑΚΕΛ, λοιπόν, προς την Εκκλησία σήμερα θα συμφωνούσε;

Μα ποια είναι η προσέγγιση του ΑΚΕΛ;

Αυτή που λέγαμε πριν. Δεν είναι μια αυστηρή γραμμή ιδεολογικά. 

Εγώ θα σας πω ότι ο Λένιν ανέλαβε την εξουσία στη Σοβιετική Ένωση τότε, εφάρμοσε μια οικονομική πολιτική και όταν διαπίστωσε πως στην πράξη αυτή η πολιτική δεν απέδιδε όλα όσα προσδοκούσε προς όφελος του κόσμου, δεν δίστασε να πάει στη Νέα Οικονομική Πολιτική. Ο μαρξισμός - λενινισμός, λοιπόν, δεν είναι κάτι το στατικό. Είναι κάτι το οποίο, επιμένω, προσαρμόζεται με βάση τα δεδομένα της εποχής. Η σχέση μας με την Εκκλησία εάν είναι ισορροπημένη δεν βλέπω ποιο είναι το κακό. Τι εννοώ ισορροπημένη: πλήρης διαχωρισμός κράτους και Εκκλησίας. Και την ίδια ώρα σεβόμαστε το συνταγματικό δικαίωμα του καθενός να έχει τις δικές του επιλογές θρησκευτικά.

Ο Μαρξ μίλησε για το όπιο του λαού, ο δε Λένιν είπε πως η θρησκεία είναι μια στρεβλή αντανάκλαση της πραγματικότητας από την οποία ο άνθρωπος πρέπει να ελευθερωθεί. Εσείς πιστεύετε ότι υπάρχει Θεός ή συμφωνείτε με τον Μαρξ και τον Λένιν, κύριε Κυπριανού;

Δεν νομίζω ότι ενδιαφέρει τον κόσμο να ξέρει τι νομίζει ο Άντρος Κυπριανού για αυτό. Σήμερα τα προβλήματα της κυπριακής κοινωνίας είναι πάρα πολλά. Ας επικεντρωθούμε σε αυτά. Όταν θα τα λύσουμε, ευχαρίστως εάν θέλετε να κάνουμε μια τέτοια συζήτηση καθαρά φιλοσοφική για όλα. Από εκεί και πέρα, εγώ θεωρώ ότι πρέπει να συζητήσουμε αυτά τα προβλήματα. Και δεν έχει σημασία, ξέρετε, τι λέει το κάθε κόμμα αλλά τι κάνει για αυτά τα προβλήματα.

Εσείς τι κάνετε;

Κάνουμε πάρα πολλά πράγματα. Ένα παράδειγμα: εδώ και έναν χρόνο καταθέσαμε ολοκληρωμένη πρόταση για αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, την ετοίμασε η Σωτηρούλλα Χαραλάμπους, η πρώην υπουργός. Τη δώσαμε στη νυν υπουργό και τον Πρόεδρο. Λέει ο ΔΗΣΥ ότι το ΑΚΕΛ δεν καταθέτει προτάσεις. Ξέρετε πως το μοναδικό κόμμα το οποίο κατέθεσε αυτό το τελευταίο διάστημα προτάσεις και μέσα στην πανδημία για όλα τα θέματα, ξεκινώντας από την οικονομία, τη δημόσια υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό, την αγροτική πολιτική και αρκετά άλλα, ήταν το ΑΚΕΛ; Παρότι είμαστε αντιπολίτευση επεξεργαστήκαμε θέσεις, τις δώσαμε στον Πρόεδρο, στους υπουργούς και λυπούμαι να πω ότι παρόλο που επιχειρήσαμε να βοηθήσουμε ελάχιστα έγιναν.

Στη δημοσιότητα τις δώσατε;

Βεβαίως τις δώσαμε. Αλλά ξέρετε, αυτές οι προτάσεις δεν πουλούν. Kαι η προβολή που έχουν από τα ΜΜΕ είναι ελάχιστη. Ένα παράδειγμα: την Τρίτη δώσαμε τις θέσεις μας για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο το οποίο πρέπει να ακολουθήσει η κυβέρνηση στον τομέα της οικονομίας. Δεν προβλήθηκαν. Ο «Πολίτης» τις προέβαλε σε κάποιο βαθμό. Τα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων δίνουν 30-40 δευτερόλεπτα στην κυβέρνηση και 30-40 στα πολιτικά κόμματα.

Ήταν ή όχι ο Νίκος Κατσουρίδης ο ιθύνων νους της Δρομολαξιάς; Ποιος επέμεινε στην αποβολή αντί για τη διαγραφή του; Ήταν λάθος ή όχι η απόφαση εκείνη; Πώς απαντά ο Άντρος Κυπριανού στο ερώτημα εάν τίθεται και θέμα δικής του παραίτησης με όσα αποκαλύπτονται. Τι λέει για το άλλοτε ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς;

Δεν μπορεί να λέει κάποιος σήμερα ότι δεν αρρωστά ο κόσμος με τη Θεία Κοινωνία. Αυτά τα πράγματα είναι αντιεπιστημονικά, γυρίζουν την κοινωνία μας αιώνες πίσω, όχι απλώς δεκαετίες, και η κυβέρνηση θα έπρεπε να ήταν πιο αποφασιστική στην αντιμετώπιση αυτών των συμπεριφορών, από την Εκκλησία ή οιονδήποτε άλλον

Εγώ θα σας πω ότι ο Λένιν ανέλαβε την εξουσία στη Σοβιετική Ένωση τότε, εφάρμοσε μια οικονομική πολιτική και όταν διαπίστωσε πως στην πράξη αυτή η πολιτική δεν απέδιδε όλα όσα προσδοκούσε προς όφελος του κόσμου, δεν δίστασε να πάει στη Νέα Οικονομική Πολιτική. Ο μαρξισμός - λενινισμός, λοιπόν, δεν είναι κάτι το στατικό. Είναι κάτι το οποίο, επιμένω, προσαρμόζεται με βάση τα δεδομένα της εποχής