Κατασκόπευαν το ΝΑΤΟ μέσω της Κύπρου

Η Κύπρος είναι γνωστό πως αποτελούσε διαχρονικά, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, σταυροδρόμι κατασκόπων. Όχι γιατί οι ξένες μυστικές υπηρεσίες τη θεωρούσαν σημαντικό γεωπολιτικό παίκτη, αλλά γιατί στο έδαφός της διεξαγόταν μέρος του Ψυχρού Πολέμου και αργότερα της ανοιχτής αντιπαράθεσης Ρωσίας - Δύσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, το 2018 οι υπηρεσίες ασφαλείας της Κύπρου συνέβαλαν σημαντικά στην εξάρθρωση κυκλώματος κατασκοπείας υπέρ της Ρωσίας με χρησιμοποίηση του νησιού μας. Για την υπόθεση συνελήφθη και καταδικάστηκε ο Αυστριακός απόστρατος (σήμερα) ανώτερος αξιωματικός Martin Möller.

Θυρίδα στη Λευκωσία

Οι μυστικές υπηρεσίες της Αυστρίας είχαν θέσει υπό παρακολούθηση τον συνταγματάρχη Martin Möller, για τον οποίο είχαν πληροφορίες πως είχε στρατολογηθεί από τους Ρώσους. Είχε διαπιστωθεί ότι ο Αυστριακός αξιωματικός έστελνε κωδικοποιημένες πληροφορίες που συνέλεγε μέσω ρωσικού στρατιωτικού δορυφόρου με την ονομασία Strela-3, χρησιμοποιώντας έναν τριψήφιο κωδικό. Επίσης επικοινωνούσε με τις μυστικές υπηρεσίες στη Ρωσία στέλνοντας κωδικοποιημένα μηνύματα σε ταχυδρομική θυρίδα στη Λευκωσία στο όνομα «Ανδρέας Γ. Αρχιμήδης, Τ.Θ. 24349, 1703». Οι οδηγίες ήταν απλές: έπρεπε να γράψει το γράμμα στα αγγλικά και αν ανέφερε το όνομα του Γιόχαν, ο παραλήπτης ήξερε ότι υπήρχε ένα κρυφό μυστικό μήνυμα. Ενημερώθηκαν σχετικά οι υπηρεσίες ασφαλείας της Κυπριακής Δημοκρατίας και από τη στιγμή που η υπόθεση αφορούσε χώρα μέλος της ΕΕ ενεπλάκησαν για να βοηθήσουν στη διαλεύκανσή της.

Τέθηκε υπό παρακολούθηση η συγκεκριμένη θυρίδα και διαπιστώθηκε ότι σε τακτά χρονικά διαστήματα «ταξιτζής» την άνοιγε, έπαιρνε έγγραφα και στη συνέχεια τα παρέδιδε σε υπάλληλο της πρεσβείας της Ρωσίας. Η ιχνηλάτηση των κινήσεων κατέδειξε ότι τα έγγραφα στη συνέχεια στέλνονταν στη Μόσχα για ανάλυση και αξιοποίηση.

Έφυγε από την Κύπρο

Όταν η Λευκωσία ενημέρωσε τη Βιέννη για τα ευρήματά της, οι αυστριακές αρχές συνέλαβαν τον αξιωματικό και εξέδωσαν ένταλμα σύλληψης και για τον Ρώσο χειριστή του. Μάλιστα, την ύπαρξη του δικτύου αποκάλυψε ο ίδιος ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς. Μόλις συνελήφθη ο Αυστριακός αξιωματικός στο Σάλτσμπουργκ, ο υπάλληλος της ρωσικής πρεσβείας στη Ρωσία αντιλαμβανόμενος την αποκάλυψή του αναχώρησε για τη Μόσχα εγκαταλείποντας τη Λευκωσία. Η Λευκωσία δεν έλαβε κανένα μέτρο καθώς η υπόθεση αφορούσε την Αυστρία και δεν είχε διαπραχθεί κανένα αδίκημα στην Κύπρο.

Δίκη και καταδίκη

Στη δίκη του Αυστριακού αξιωματικού Martin Möller, που ολοκληρώθηκε με καταδίκη του στις 9 Ιουνίου του 2020, κατέθεσε ως μάρτυρας κατηγορίας και ο Κύπριος ερευνητής που ενεπλάκη στην παρακολούθηση της ταχυδρομικής θυρίδας, επιβεβαιώνοντας τα γεγονότα που συνέθεταν την υπόθεση. Οι αυστριακές αρχές καταζητούν επίσης με διεθνές ένταλμα σύλληψης τον Ρώσο συνταγματάρχη Ιγκόρ Ζάιτσεφ της υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών GRU, με τον οποίο επικοινωνούσε ο Αυστριακός χρησιμοποιώντας εξελιγμένο εξοπλισμό.

Ο Martin Möller καταδικάστηκε σε τρία χρόνια φυλάκιση αφού είχε μείνει προφυλακισμένος από το 2018 που αποκαλύφθηκε η υπόθεση. Όπως αναφέρθηκε στην κεκλεισμένων των θυρών δίκη, είχε υπηρετήσει στο παρελθόν και στο αυστριακό απόσπασμα της UNFICYP στην Κύπρο, ενώ έδινε στους Ρώσους στρατιωτικής φύσεως πληροφορίες που αφορούσαν διάταξη δυνάμεων του ΝΑΤΟ και ανάπτυξη οπλικών συστημάτων της Αυστρίας αλλά και χωρών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ για περίοδο 25 ετών. Για τις υπηρεσίες του είχε λάβει συνολικά 810.000 ευρώ. Ο ίδιος ο Αυστριακός αξιωματικός υποστήριξε πως δεν έδινε απόρρητες πληροφορίες και το ποσό που είχε λάβει από τους Ρώσους ήταν μόνο 220.000 ευρώ.

Συνέχεια, για τη χρησιμοποίηση της Κύπρου από Ρώσους κατασκόπους, στον κυριακάτικο «Π» με μία ακόμα υπόθεση που αφορούσε ευρωπαϊκή χώρα.