Επί παραβάσει ως εμποράκος διαβατηρίων

Αδιόρθωτοι μέχρι την τελευταία στιγμή. Παρά τις προειδοποιήσεις, παρά τον διεθνή διασυρμό, παρά τις αποκαλύψεις των κυκλωμάτων διαφθοράς που πουλούσαν διαβατήρια σε καταζητούμενους, κατάδικους, εγκληματίες και απατεώνες, συνεχίζουμε ακάθεκτοι έως το τέλος Οκτωβρίου το εμπόριο των ευρωπαϊκών αξιών. Ακόμα και μετά την επίσημη έναρξη της διαδικασίας επί παραβάσει, που ανακοινώθηκε χθες από την Κομισιόν για την Κύπρο και τη Μάλτα, η Νήσος των Αγίων δεν διακόπτει αμέσως το «επενδυτικό πρόγραμμα». Μια ματιά στα φύλλα των εφημερίδων είναι αρκετή για να αντιληφθεί ο καθένας ότι κατατίθενται σωρηδόν αιτήσεις πολιτογράφησης, για να προλάβουν τις ημερομηνίες. (Η νομοθεσία προβλέπει δημοσίευση γνωστοποίησης των αιτούντων πολιτογράφηση, επί διήμερο, σε εφημερίδα.) Την ίδια ώρα κυβέρνηση, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ επιδίδονται σε χαρτοπόλεμο ανακοινώσεων για το ποιος έχει την ευθύνη για τα ρεζιλίκια. Ο γενικός εισαγγελέας δίνει οδηγίες στην Αστυνομία για τις ανακρίσεις οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη και αφορούν το γνωστό βίντεο του Al Jazeera, την έκθεση Καλογήρου και τη διαρροή διαβαθμισμένων εγγράφων στο κανάλι του Κατάρ.

Και τώρα περάστε από το ταμείο

Δύο μήνες προθεσμία έχουν οι κυβερνήσεις της Κύπρου και της Μάλτας για να απαντήσουν στις προειδοποιητικές επιστολές της Κομισιόν, για την υπόθεση των «χρυσών διαβατηρίων». Μάλιστα, εάν οι απαντήσεις των δύο κυβερνήσεων δεν είναι ικανοποιητικές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τη δυνατότητα να εκδώσει αιτιολογημένη γνώμη για το συγκεκριμένο ζήτημα και να παραπέμψει το θέμα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα περαιτέρω.



Σταματήστε να πουλάτε την Ευρώπη

Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, με τις χθεσινές δηλώσεις του, έκοψε τον βήχα της Λευκωσίας σε σχέση με το ενδεχόμενο ενός νέου «επενδυτικού προγράμματος». Ο Κρίστιαν Βίγκαντ ξεκαθάρισε ότι η χορήγηση ιθαγένειας σε άτομα που δεν έχουν πραγματική σχέση με κάποιο κράτος μέλος, και απλώς κάνουν μια «επένδυση», υπονομεύει στο έπακρο την ουσία της ιθαγένειας της ΕΕ. Σε ερώτηση σχετικά με πιθανή λήξη του προγράμματος στην Κύπρο, ο Κρίστιαν Βίγκαντ ανέφερε ότι τα συστήματα παραμένουν σε ισχύ προς το παρόν σε Κύπρο και Μάλτα. Η Μάλτα, όπως είπε, δεν σκοπεύει να παρατείνει το πρόγραμμα, ενώ η Κύπρος ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα το τερματίσει την 1η Νοεμβρίου «και θα συνεχίσει να επεξεργάζεται τις εκκρεμείς αιτήσεις». Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν κατέστησε σαφές ότι στο μέλλον κανένα κράτος μέλος δεν θα λειτουργεί συστήματα που ουσιαστικά θα έχουν ως αποτέλεσμα την πώληση ιθαγένειας στην ΕΕ. Όπως χαρακτηριστικά είπε και η Πρόεδρος της Κομισιόν Von der Leyen «οι ευρωπαϊκές αξίες δεν είναι προς πώληση».



Δεν είναι δικό μας θέμα μόνο

Αν και η απόδοση ιθαγένειας αποτελεί κυριαρχικό δικαίωμα κάθε κράτους μέλους, από τη στιγμή που κάποιος αποκτά υπηκοότητα αποκτά και τα δικαιώματα του Ευρωπαίου πολίτη και συνεπώς επηρεάζονται όλα τα κράτη μέλη. Επίσης υπάρχει μια σημαντική διαφορά σε σχέση με τα επενδυτικά προγράμματα άλλων χωρών, που παραχωρούν «χρυσή βίζα» (άδεια παραμονής) κάτω από προϋποθέσεις. Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν επισήμανε ότι η απόκτηση ή αποστέρηση της ιθαγένειας ρυθμίζεται απόλυτα από το εθνικό δίκαιο κάθε κράτους μέλους, με την παράλληλη όμως επιφύλαξη της τήρησης του ενωσιακού δικαίου. Δεδομένου ότι η ιθαγένεια κράτους μέλους αποτελεί τη μόνη προϋπόθεση για την ενωσιακή ιθαγένεια και για την πρόσβαση στα δικαιώματα που παρέχονται από τις Συνθήκες, η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τα συστήματα που χορηγούν σε επενδυτές την ιθαγένεια των κρατών μελών.



Αγνοήσαμε τις προειδοποιήσεις

Η Κομισιόν έχει εκφράσει ουκ ολίγες φορές τις σοβαρές ανησυχίες της για τα συστήματα χορήγησης ιθαγένειας σε επενδυτές, επισημαίνοντας τους κινδύνους αυτής της πρακτικής. Στην έκθεση του Ιανουαρίου του 2019, είχε εκφραστεί ανησυχία κατά κύριο λόγο για την ασφάλεια της Ευρώπης, τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά. Επίσης τον Απρίλιο του 2020 η Κομισιόν, με επιστολές της στην Κύπρο και τη Μάλτα, εξέθεσε και πάλι τις ανησυχίες της και ζήτησε περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τα υπάρχοντα συστήματα. Αξίζει να επισημανθεί ότι σε ψήφισμα που εγκρίθηκε στις 10 Ιουλίου 2020, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επανέλαβε τις προηγούμενες εκκλήσεις του προς τα κράτη μέλη για τη σταδιακή κατάργηση όλων των υφιστάμενων συστημάτων χορήγησης ιθαγένειας και άδειας παραμονής ως αντάλλαγμα για επενδύσεις, το συντομότερο δυνατόν.



Θα φτάσουν στον Συλλούρη

Χθες πραγματοποιήθηκε σύσκεψη υπό τον γενικό εισαγγελέα Γιώργο Σαββίδη, με τη συμμετοχή του βοηθού γενικού εισαγγελέα Σάββα Αγγελίδη, του βοηθού αρχηγού Επιχειρήσεων της Αστυνομίας Δημήτρη Δημητρίου και ανακριτών. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αστυνομία ενημέρωσε για την πορεία των ανακρίσεων που αφορούν τη διαρροή εγγράφων στο Al Jazeera και για τα ευρήματα για πιθανή διάπραξη ποινικών αδικημάτων, που επισημαίνονται στην έκθεση Καλογήρου. Παράλληλα δόθηκαν οδηγίες για τον χειρισμό της έρευνας στην υπόθεση του βίντεο με τον τέως πρόεδρο της Βουλής και τον τέως βουλευτή του ΑΚΕΛ. Όπως ανέφεραν ενημερωμένες πηγές, έχει διαπιστωθεί η πιθανή διάπραξη σοβαρών ποινικών αδικημάτων, κάτι που αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε ανάκριση τόσο του Δημήτρη Συλλούρη, όσο και του Χρ. Τζιοβάνη. Οι δημοσιογράφοι του Al Jazeera έχουν εκφράσει την ετοιμότητά τους να καταθέσουν ως μάρτυρες για να μπορέσει να παρουσιαστεί το σχετικό βίντεο σε δικαστήριο, αν αυτό απαιτηθεί.