Ιωνάς Νικολάου στον «Π»: Γι' αυτό αποφάσισα να παραιτηθώ

ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΛΑΤΖΗΣ Δημοσιεύθηκε 12.10.2020
Ιωνάς Νικολάου στον «Π»: Γι
«Γνώμονάς μου ήταν πάντοτε ότι η υπηρεσία σε πολιτειακό αξίωμα πρέπει να εξυπηρετεί κυρίως τον ίδιο τον θεσμό και όχι προσωπικές σκοπιμότητες και ατζέντες, γι' αυτό η απόφασή μου να μην αποδεχτώ την πρόταση διορισμού δεν θα έπρεπε να αποτελέσει έκπληξη»

Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης στο δεύτερο μέρος της συνέντευξής του στον «Π» εξηγεί τι ήταν αυτό που τον οδήγησε στην απόφαση μη αποδοχής της πρότασης για διορισμό στη θέση του γενικού εισαγγελέα. Για το ακανθώδες θέμα της αμεροληψίας των δικαστών, ο κ. Νικολάου θεωρεί πως έπρεπε να είχαν υιοθετηθεί οι εισηγήσεις που έγιναν από την ΕΕ σε σχέση με τα κριτήρια προσλήψεων. Δυστυχώς, οι εισηγήσεις απορρίφθηκαν από τους δικαστές.


Δεν γινόταν να δεχθώ

Γιατί αρνηθήκατε την πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας για διορισμό στο αξίωμα του γενικού εισαγγελέα;

Οι λόγοι αναφέρονται με σαφήνεια στην ανακοίνωση της προεδρίας. Με την ευκαιρία αυτή θέλω να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την εξαιρετικά τιμητική πρότασή του, αλλά υπό τις συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί, με τις παντελώς αστήρικτες και αδικαιολόγητες ενστάσεις που εκφράστηκαν κυρίως από το ΑΚΕΛ, ήταν για μένα αδύνατο να αποδεχτώ την πρόταση για διορισμό σε ένα τόσο σημαντικό θεσμικό και πολιτειακό αξίωμα, όταν κάποιοι θα αμφισβητούσαν κάθε απόφαση που δεν θα τους ήταν αρεστή ή και καθημερινά θα είχαν απαίτηση να αποδεικνύω ότι δεν «ήμουν ελέφαντας». Γνωρίζω ότι η απόφασή μου εξέπληξε, γιατί από τη μία λίγοι θα αρνούνταν μια τέτοια πρόταση και από την άλλη ο διορισμός εθεωρείτο σχεδόν βέβαιος, όμως για μένα είχε βαρύνουσα σημασία τόσο η διαφύλαξη του κύρους του θεσμού του Προέδρου της Δημοκρατίας όσο και η διαφύλαξη του κύρους του θεσμού του γενικού εισαγγελέα, έχοντας υπόψη τη χωρίς πολιτικά κριτήρια κακόπιστη κριτική που δέχθηκα επί υπουργίας μου. Γνώμονάς μου ήταν πάντοτε ότι η υπηρεσία σε πολιτειακό αξίωμα πρέπει να εξυπηρετεί κυρίως τον ίδιο τον θεσμό και όχι προσωπικές σκοπιμότητες και ατζέντες, γι’ αυτό η απόφασή μου να μην αποδεχτώ την πρόταση διορισμού δεν θα έπρεπε να αποτελέσει έκπληξη. Ουδέποτε είχα ως αυτοσκοπό να γίνω γενικός εισαγγελέας και για τους λόγους αυτούς δεν ήταν δύσκολο να μην αποδεχτώ μια τόσο τιμητική πρόταση.

Παίζουμε καθυστερήσεις

Λύνεται το μεγάλο πρόβλημα των καθυστερήσεων με τη μεταρρύθμιση;

H απόφαση για την ολιστική μεταρρύθμιση λήφθηκε το 2016, μετά την έκθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπου κρίθηκαν αναγκαίες η περαιτέρω μελέτη και η προετοιμασία συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων με τη βοήθεια εξωτερικών εμπειρογνωμόνων, και ο διορισμός του Γιώργου Ερωτοκρίτου ως διευθυντή Μεταρρύθμισης, η συμβολή του οποίου ήταν καθοριστική, όπως και του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Στη βάση των όσων είχαν συζητηθεί κατά τη διαβούλευση που έγινε πριν και μετά την έκθεση των εμπειρογνωμόνων (Μαρτίου 2018) καταρτίστηκε σχέδιο δράσης με σκοπό την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης και την αντιμετώπιση των καθυστερημένων υποθέσεων μέχρι το 2022.

Πέραν της διαπίστωσης της ανάγκης, υπάρχει και το πώς τερματίζονται ή μειώνονται οι καθυστερήσεις.

Μία εκ των εισηγήσεων των εμπειρογνωμόνων, στην οποία έχει δοθεί άμεση προτεραιότητα, είναι το έργο της εκκαθάρισης των καθυστερημένων υποθέσεων. Γι' αυτόν τον σκοπό συγκροτήθηκε ομάδα παρακολούθησης του έργου, διορίστηκε υπεύθυνος δικαστής (case manager) που θα συντονίσει το όλο έργο και θα διασφαλισθεί την καθημερινή εύρυθμη λειτουργία του, καθορίστηκαν και κατηγοριοποιήθηκαν οι «καθυστερημένες» εκκρεμούσες υποθέσεις (πάνω από 4 χρόνια) και καθορίστηκαν ο απαραίτητος αριθμός (26) και το επίπεδο των δικαστών για την εκδίκαση αυτών των υποθέσεων. Η αναθεώρηση των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, η εφαρμογή μέτρων με σκοπό την εκδίκαση των καθυστερημένων υποθέσεων και η εφαρμογή της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, με την ψηφιοποίηση των δικαστηρίων, είναι από τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις με ουσιαστική συμβολή στην αντιμετώπιση του προβλήματος των καθυστερημένων υποθέσεων και στη βελτίωση του χρόνου απονομής της δικαιοσύνης. Δυστυχώς, ενώ η μελέτη του έργου για την ηλεκτρονική δικαιοσύνη άρχισε το 2014, η προσφορά κατακυρώθηκε τέσσερα χρόνια μετά και μόλις πριν από λίγες μέρες υπογράφτηκαν τα συμβόλαια υλοποίησής της. Χαίρομαι ιδιαίτερα για την κατάληξη, έστω και αν καθυστέρησε τόσο πολύ, γιατί άρχισε να τρέχει ο χρόνος παράδοσής του, σε 18 μήνες τα δικαστήρια θα έχουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής δικαιοσύνης και θα εγκαταλείψουν το «χαρτολόι» και τα «δεφτέρκα». Συγχαίρω όσους εργαστήκαν γι' αυτόν τον σκοπό, ζητώ συγγνώμη γιατί πολλές φορές ήμουν πιεστικός και υπερβολικός στους λειτουργούς του ΤΥΠ, και προσωπικά δηλώνω ότι μετά από 6 χρόνια επίμονης προσπάθειας θα ήθελα να ήμουν παρών στην έναρξη της διαδικασίας υλοποίησης.

Απρόθυμοι δικαστές

Θεωρείτε πως υπάρχει θέμα με την αμεροληψία των δικαστών. Το θέμα είχε τεθεί, και παρά την έντονη συζήτηση δεν φάνηκε να έχουν γίνει ριζικές αλλαγές.

Η δικαστική ανεξαρτησία είναι αναγκαία προϋπόθεση για τη λειτουργία του κράτους δικαίου και εγγύηση γι' αυτούς που αποτείνονται στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης. Το Ανώτατο Δικαστήριο, προς διασφάλιση των πιο πάνω αρχών και μετά από τις συζητήσεις που προηγήθηκαν, προχώρησε σε τροποποίηση της ισχύουσας Δικαστικής Πρακτικής και υιοθέτηση Οδηγού Δικαστικής Συμπεριφοράς το 2019, στον οποίο περιλήφθηκαν βασικές κατευθυντήριες αρχές δικαστικής συμπεριφοράς προς ενίσχυση της δικαστικής ακεραιότητας, χωρίς αυτός να κρίνεται πλήρης και ικανοποιητικός. Τούτο επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι μέχρι σήμερα τροποποιήθηκε τέσσερις φορές και πριν από λίγες μέρες αποφασίστηκε, πολύ ορθά, η σύσταση Μόνιμης Επιτροπής Παρακολούθησης Δεοντολογίας και Συμπεριφοράς με σκοπό τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωσή του, μετά από μελέτη των διεθνών εξελίξεων γύρω από τα θέματα δεοντολογίας και δικαστικής συμπεριφοράς. Τα ζητήματα συμπεριφοράς και εξαίρεσης των δικαστών από την εκδίκαση υποθέσεων που τους ανατίθενται είναι ουσιώδους σημασίας για την εικόνα αμεροληψίας των δικαστηρίων.

}Η αμεροληψία δεν έχει να κάνει μόνο με την τήρηση της δεοντολογίας αλλά και με την επιλογή των δικαστών.

Είναι μια άλλη πτυχή που συζητήθηκε έντονα τον τελευταίο καιρό και συνδέεται με την αμεροληψία και την ποιότητα των δικαστών, τα κριτήρια διορισμού και προαγωγής, καθώς και τα κριτήρια αξιολόγησης των εν ενεργεία δικαστών, αφού οι αλλαγές δεν κρίθηκαν ικανοποιητικές. Αν και το Ανώτατο Δικαστήριο αιτήθηκε βοήθεια από την ΕΕ για τη διεξαγωγή μελέτης σχετικά με τη δημιουργία αντικειμενικών κριτηρίων και η οποία παραδόθηκε στις 18/3/2019, το περιεχόμενό της δεν υιοθετήθηκε με αποτέλεσμα να προκληθούν επικριτικές συζητήσεις, οι οποίες υποβαθμίζουν το επίπεδο αμεροληψίας των δικαστών μας. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να υπάρξει ευθυγράμμιση των δικαστηρίων μας με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες έχουν ήδη θεσπίσει αντικειμενικά κριτήρια, να ενισχυθούν η ανεξαρτησία και η αποτελεσματικότητα των δικαστών και να δημιουργηθεί αξιοκρατία μεταξύ του δικαστικού σώματος.

Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας www.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Σοβαρά προβλήματα σε Facebook, Instagram και WhatsApp - Τι δείχνει το Downdetector, τα memes στο Χ (φώτος, βίντεο)
ΚΟΣΜΟΣ

Σοβαρά προβλήματα σε Facebook, Instagram και WhatsApp - Τι δείχνει το Downdetector, τα memes στο Χ (φώτος, βίντεο)

Σοβαρά προβλήματα σε Facebook, Instagram και WhatsApp - Τι δείχνει το Downdetector, τα memes στο Χ (φώτος, βίντεο)

Σκιώδες υπουργικό ΔΗΣΥ για ακρίβεια - Τι δήλωσε η Αννίτα για αστόχευτες παροχές (βίντεο, φώτος)
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σκιώδες υπουργικό ΔΗΣΥ για ακρίβεια - Τι δήλωσε η Αννίτα για αστόχευτες παροχές (βίντεο, φώτος)

Σκιώδες υπουργικό ΔΗΣΥ για ακρίβεια - Τι δήλωσε η Αννίτα για αστόχευτες παροχές (βίντεο, φώτος)

ΑΚΕΛ: Ο ΔΗΣΥ είναι το ακούραστο golden boy των τραπεζών
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΑΚΕΛ: Ο ΔΗΣΥ είναι το ακούραστο golden boy των τραπεζών

ΑΚΕΛ: Ο ΔΗΣΥ είναι το ακούραστο golden boy των τραπεζών

Ανησυχεί η επ. Παιδείας: Λίγα τα σχολεία με τζάμια ασφαλείας - Δεν αρκεί το κονδύλι, λένε οι Σχολικές Εφορείες
ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ανησυχεί η επ. Παιδείας: Λίγα τα σχολεία με τζάμια ασφαλείας - Δεν αρκεί το κονδύλι, λένε οι Σχολικές Εφορείες

Ανησυχεί η επ. Παιδείας: Λίγα τα σχολεία με τζάμια ασφαλείας - Δεν αρκεί το κονδύλι, λένε οι Σχολικές Εφορείες

Άμεση ανάλυση: Γιατί το Ισραήλ βομβαρδίζει στη Συρία - Η στρατηγική ευκαιρία και οι στόχοι του Τελ Αβίβ
ΚΟΣΜΟΣ

Άμεση ανάλυση: Γιατί το Ισραήλ βομβαρδίζει στη Συρία - Η στρατηγική ευκαιρία και οι στόχοι του Τελ Αβίβ

Άμεση ανάλυση: Γιατί το Ισραήλ βομβαρδίζει στη Συρία - Η στρατηγική ευκαιρία και οι στόχοι του Τελ Αβίβ