Αλαμπρίτης στον «Π»: Με όραμα και δυναμισμό ο ΟΝΕΚ θέτει τους νέους στο επίκεντρο

Ο Οργανισμός Νεολαίας Κύπρου (ΟΝΕΚ), εκτός από το μεγάλο όραμα και τον δυναμισμό που τον διακρίνει, ξεχωρίζει γιατί στο επίκεντρό όλων των δράσεών του είναι οι νέοι. Ο πρόεδρος του ΟΝΕΚ Πρόδρομος Αλαμπρίτης, μιλώντας στον «Π», ανέλυσε τους σχεδιασμούς, τις ιδέες αλλά και το όραμα του Οργανισμού, επιβεβαιώνοντας τη θέληση όλων του μελών του για μια θετική κοινωνική αλλαγή.

Ποιο είναι το όραμα του Οργανισμού Νεολαίας για τους νέους μας και γενικότερα για την κυπριακή κοινωνία;

Οραματιζόμαστε μια κοινωνία στην οποία οι νέοι είναι στο επίκεντρο. Και αυτό δεν το βλέπουμε απλά ως σύνθημα. Οι νέοι έχουν τις ικανότητες, τις γνώσεις, τον χαρακτήρα και την όρεξη να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην προσπάθεια για θετική κοινωνική αλλαγή. Με πληθώρα παραστάσεων και επιρροών, έχουν τη δυνατότητα να οραματιστούν το καινούργιο και να προσφέρουν, με μια φρέσκια προσέγγιση, στην αντιμετώπιση τόσο των διαχρονικών, όσο και των επίκαιρων προκλήσεων. Θέλουμε τους νέους στο επίκεντρο για να αμφισβητήσουν, να προκαλέσουν, να κρίνουν και να σκεφτούν, για να γίνουν εν τέλει η αλλαγή που θέλουν να δουν στον τόπο τους.

Η μετάβασή μας σε μια κοινωνία ευημερούσα, πιο δίκαιη, πιο ευέλικτη, που να χαρακτηρίζεται από τη συμμετοχικότητα, την αλληλεγγύη, την ευαισθησία σε περιβαλλοντικά θέματα και την αποδοχή της διαφορετικότητας είναι μια διαδικασία εξελικτική. Αποστολή μας είναι να παρέχουμε στους νέους τα εργαλεία και το βήμα για να μπορέσουν να βρεθούν στον πυρήνα αυτής της διαδικασίας, όπου είναι και η φυσική τους θέση. Να τους ενδυναμώσουμε για να πετύχουν το βέλτιστο των δυνατοτήτων τους, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.



Έμπρακτη η στήριξη

Πώς ο Οργανισμός Νεολαίας στηρίζει τους νέους στην πράξη ώστε να αναπτύξουν ενεργή δράση σε σχέση με την υλοποίηση των στόχων τους;

Ως ΟΝΕΚ πρέπει να διαθέτουμε τους μηχανισμούς να ακούμε τους νέους, να εντοπίζουμε τα προβλήματα και τις προοπτικές, να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε τα κατάλληλα προγράμματα που θα δρουν υποστηρικτικά στην προσπάθεια των νέων να πετύχουν τους στόχους τους. Προς αυτή την κατεύθυνση χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα εργαλεία όπως η διεξαγωγή μελετών και ερευνών και η ενεργοποίηση των Συμβουλευτικών Σωμάτων του Οργανισμού. Προσπάθειά μας είναι να προσεγγίζουμε το θέμα ολιστικά, προσφέροντας στήριξη σε ένα ευρύ φάσμα τομέων.

Σε επίπεδο δεξιοτήτων και προσωπικής ανάπτυξης, ο ΟΝΕΚ προσφέρει εργαστήρια με στόχο την εκμάθηση γνώσεων και δεξιοτήτων, την υγιή απασχόληση, καθώς επίσης και προσωπική ανάπτυξη των συμμετεχόντων. Προγράμματα, σεμινάρια και διαλέξεις σχεδιάζονται και υλοποιούνται με στόχο τη βελτίωση σε συγκεκριμένα πεδία στα οποία εντοπίζεται ανάγκη, όπως για παράδειγμα οι ψηφιακές δεξιότητες και ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός.

Σε επίπεδο προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής στήριξης, μέσω συγκεκριμένων προγραμμάτων, προσφέρονται συμβουλές και εξατομικευμένη στήριξη σε νέους και σε νεαρά ζευγάρια, έγκυρη πληροφόρηση, υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού, ψυχολογική στήριξη, υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής ενδυνάμωσης και δράσεις με στόχο τη στήριξη της ανάπτυξης επιχειρηματικής δραστηριότητας από νέους.

Παράλληλα, παρέχονται ευκαιρίες χρηματοδότησης και κινητικότητας για υλοποίηση δράσεων από νέους και οργανωμένα σύνολα νεολαίας που έχουν θετική κοινωνική επίπτωση, μέσω προγραμμάτων όπως οι Πρωτοβουλίες Νέων, το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης και το Erasmus+. Για την ανάπτυξη πρωτοτύπων και υλοποίηση δράσεων, ο ΟΝΕΚ προσφέρει επίσης πρόσβαση σε τεχνολογίες αιχμής, όπως τρισδιάστατους εκτυπωτές, laser cutters και τεχνολογία εικονικής πραγματικότητας μέσω προγραμμάτων όπως το Makerspace στη Λάρνακα και το Mobile Makerspace.





Φωνή στα κοινά

 Ακόμη και εάν οι νέοι έχουν τη διάθεση για ενεργό ρόλο στα κοινά, η κοινωνία μας είναι έτοιμη να τους λάβει σοβαρά υπόψη;

Η παροχή ευκαιριών για ανάληψη ενεργού ρόλου στα κοινά από τους νέους προϋποθέτει και την ανάλογη εμπιστοσύνη από την κοινωνία. Και αυτή η εμπιστοσύνη δεν μπορεί και δεν πρέπει να παραχωρηθεί ως λευκή επιταγή. Για να εδραιωθεί η αντίληψη ότι οι νέοι έχουν τα προσόντα και τις ικανότητες να αναλάβουν καίριες θέσεις, απαιτείται σοβαρότητα, μεθοδικότητα και επιμονή. Χρειάζεται να επιδείξουμε ως νέοι ότι διαθέτουμε την εμπειρογνωμοσύνη και να καταθέτουμε τεκμηριωμένες και ρεαλιστικές εισηγήσεις, με στόχο τη δημιουργία πολιτικής πίεσης για την αντιμετώπιση των πιο σημαντικών προκλήσεων εποχής.

Το γεγονός ότι όλο και πιο συχνά βλέπουμε άτομα νεαρά να αναλαμβάνουν ρόλους με αυξημένη ευθύνη, είτε μέσα από εκλογικές διαδικασίες είτε μέσα από διορισμούς, αποτελεί απόδειξη ότι κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση. Έστω και αν ακόμα υπάρχει περιθώριο για σημαντική βελτίωση, η κοινωνία άρχισε να δείχνει εμπιστοσύνη σε νέους και νέες. Η προσέγγιση, ο χαρακτήρας και η δουλειά των ατόμων αυτών βοηθούν στην περαιτέρω αποδόμηση των στερεοτύπων και ενεργούν ως πειστήρια ότι οι νέοι μπορούν.



Πώς ο ΟΝΕΚ διασφαλίζει ότι η φωνή των νέων φτάνει στα κέντρα λήψης αποφάσεων;

 Ένας από τους βασικούς στόχους της Εθνικής Στρατηγικής για τη Νεολαία, της οποίας την υλοποίηση συντονίζει ο ΟΝΕΚ, είναι η ουσιαστική συμμετοχή των νέων στη λήψη αποφάσεων. Προς αυτή την κατεύθυνση έχουμε καθορίσει συγκεκριμένες διαδικασίες και πραγματοποιούμε σειρά δράσεων για να μεταφέρουμε τη φωνή των νέων εκεί που πρέπει. Μεταξύ άλλων:

- Η Εθνική Στρατηγική για τη Νεολαία καθορίζεται μέσα από δομημένο διάλογο με τους νέους και υιοθετώντας επιστημονικές προσεγγίσεις. Ο καθορισμός των αρχών και των στόχων γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τις τοπικές ανάγκες, ιδιαιτερότητες και ευαισθησίες αφενός, αλλά ενσωματώνοντας τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και τους Ευρωπαϊκούς Στόχους για τη Νεολαία αφετέρου. Η Στρατηγική υλοποιείται μέσω Σχεδίων Δράσης, τα οποία υποβάλλονται προς έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο. Αυτά τα Σχέδια Δράσης αποτελούν δέσμη συγκεκριμένων προτάσεων που προωθούνται στους αρμόδιους φορείς προς υλοποίηση, σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα. Η πρόοδος της υλοποίησης των προτάσεων αξιολογείται σε τακτά διαστήματα με τη σύγκληση διυπηρεσιακής επιτροπής, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι των αρμόδιων φορέων.

- Πραγματοποιούνται διαβουλεύσεις σε συνεργασία με υπουργεία για να ακουστούν οι νέοι, να κωδικοποιηθούν οι απόψεις και οι προτάσεις τους και να κατατεθούν, από τους ίδιους τους νέους, στα υπουργεία. Πρόσφατο παράδειγμα είναι η ανοικτή διαβούλευση με νέους αγρότες σε πεδινές και ορεινές περιοχές, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν στον υπουργό Γεωργίας σε εκδήλωση στην οποία οι νέοι είχαν την ευκαιρία να εμπλακούν σε ζωντανό διάλογο με τον ίδιο τον υπουργό. Κάτι ανάλογο πραγματοποιείται και σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών, σε σχέση με τη δέσμη προτάσεων που θα κατατεθούν για την εκμετάλλευση του Ταμείου Ανάκαμψης και Θωράκισης της Κυπριακής Οικονομίας.

- Αναπτύσσουμε συνεργασίες και υλοποιούμε προγράμματα από κοινού με άλλους φορείς για να διασφαλίσουμε άμεση και αποτελεσματική επίδραση. Για παράδειγμα, σε συνεργασία με την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων και δημοτικές αρχές, υλοποιείται το πρόγραμμα Young Cities, με στόχο την ενεργή συμμετοχή των νέων σε μια δημιουργική διαδικασία για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση πρωτοβουλιών, από τους ίδιους τους νέους, με θετικό αντίκτυπο στην τοπική τους κοινωνία.



Θέση για κάθε θέμα

Ποια είναι η θέση του ΟΝΕΚ σε θέματα που άπτονται επίκαιρων ζητημάτων όπως η ελευθερία της έκφρασης, η νεανική παραβατικότητα και η αλληλεγγύη που πρέπει να επιδεικνύεται στις κρίσιμες μέρες που διανύουμε;

 Ολόκληρη η λειτουργία του ΟΝΕΚ εδράζεται σε αξίες όπως η δημοκρατία, η ισότητα, η ελευθερία και η αλληλεγγύη. Αυτές οι αξίες είναι διάχυτες τόσο στην Εθνική Στρατηγική για τη Νεολαία, όσο και στην καθημερινότητά μας. Συμφωνώ ότι η νεανική παραβατικότητα είναι πρόβλημα το οποίο χρήζει αντιμετώπισης αλλά θεωρώ ότι τα επίκαιρα ζητήματα που έφεραν τη νεανική παραβατικότητα στο προσκήνιο αποτελούν εξαίρεση και όχι τον κανόνα.

Στον αντίποδα, θα ήθελα να εστιάσω στη στάση των νέων στη διάρκεια της πανδημίας και του εγκλεισμού. Η άμεση και ουσιαστική ανταπόκριση των νέων σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία έδειξε ότι η νεολαία μας θέλει και μπορεί να βγει μπροστά. Το αίσθημα αλληλεγγύης μετουσιώθηκε σε πράξεις με απτά αποτελέσματα. Με πολλά παραδείγματα, από την άμεση αυτοοργάνωση για δημιουργία προστατευτικών ασπίδων, μέχρι τις καινοτόμες πρωτοβουλίες που υλοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος «ReCOVer20», η νεολαία απέδειξε ότι έχει τα αντανακλαστικά, τη βούληση και το σθένος να βοηθήσει. Οφείλουμε να δούμε και να αναδείξουμε αυτή την πιο φωτεινή και ελπιδοφόρα πλευρά της νεολαίας μας.