Οι καθηγητές Διέτης και Τσιούτης απαντούν μέσω του «Π», στα δικά σας ερωτήματα για την πανδημία

Οι δύο ακαδημαϊκοί απαντούν στα δικά σας ερωτήματα κάθε εβδομάδα. Στείλτε τις ερωτήσεις σας στο email: epistoles@politis.com.cy

Γιατί κάποιες χώρες είναι σε κατηγορία Β ενώ έχουν λιγότερα κρούσματα από κάποιες χώρες κατηγορίας Γ;

Ο απόλυτος αριθμός κρουσμάτων που εντοπίζονται καθημερινά είναι μία μικρή παράμετρος σε σχέση με την επιδημιολογική κατάσταση μιας χώρας. Για την ταξινόμηση των χωρών σε κατηγορίες εργάζεται συγκεκριμένη ομάδα επιδημιολόγων και επεξεργάζονται πολλούς διαφορετικούς επιδημιολογικούς δείκτες, όχι μόνο τους απόλυτους αριθμούς κρουσμάτων, όπως τα νέα περιστατικά, ενεργά περιστατικά σε μια χρονική περίοδο, την επιδημική καμπύλη, τον αριθμό των διαγνωστικών εξετάσεων που γίνονται στον πληθυσμό, την έκβαση όσων έχουν συμπτώματα (δηλαδή τις νοσηλείες και τη θνητότητα), την ποιότητα υπηρεσιών υγείας και τον αριθμό αναπαραγωγής του ιού στη χώρα. Όλες αυτές οι παράμετροι συσχετίζονται και με το ποσοστό θετικών που εντοπίζονται σε δειγματοληπτικούς ελέγχους των αφιχθέντων στην Κύπρο από τις χώρες αυτές. Με βάση αυτά τα δεδομένα γίνεται και μία «πρόβλεψη» της πορείας της νόσου στις χώρες αυτές και τα αποτελέσματα συνδυάζονται ώστε να καταλήξουμε σε μια σύσταση για την κατηγοριοποίηση της κάθε χώρας.



Τι μέτρα πρόληψης της μετάδοσης του ιού πρέπει να ακολουθώ όταν επιστρέφω στο σπίτι μου από μια υπεραγορά;

Κατ’ αρχάς υπάρχουν συγκεκριμένα υγειονομικά πρωτόκολλα για την πρόληψη μετάδοσης του ιού στις υπεραγορές, τα οποία οφείλουμε να ακολουθούμε όλοι όταν επισκεπτόμαστε μια υπεραγορά. Σε αυτή την επίσκεψή μας μεριμνούμε ώστε ο χρόνος παραμονής μας να είναι περιορισμένος στον απολύτως απαραίτητο. Η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική σε κλειστούς χώρους, ενώ προτείνεται η τήρηση αποστάσεων (ιδίως στις ουρές) και η αποφυγή αχρείαστης επαφής με αντικείμενα και επιφάνειες (δεν πιάνουμε ό,τι βλέπουμε). Στις φρουταρίες μπορεί να γίνει και χρήση γαντιών κατά την επιλογή λαχανικών και φρούτων, καθώς αγγίζονται συχνά και από πολλά άτομα, και τα οποία τα πετάμε όταν βγαίνουμε από τη φρουταρία. Βγαίνοντας από την υπεραγορά ή τη φρουταρία, αφαιρούμε προσεκτικά τη μάσκα (από τα κορδόνια) και εάν είναι μίας χρήσης την απορρίπτουμε, ενώ εάν είναι πολλαπλών χρήσεων τη φυλάμε (π.χ. σε μια σακούλα) και καθαρίζουμε τα χέρια μας με κάποιο αντισηπτικό. Αφού τοποθετήσουμε τα ψώνια μας στο αυτοκίνητο κάνουμε ξανά χρήση αντισηπτικού. Φτάνοντας στο σπίτι και φέρνοντας τα ψώνια μέσα, αποφεύγουμε την επαφή με πολλές επιφάνειες του σπιτιού. Τοποθετούμε τα αντικείμενα στη θέση τους (ντουλάπια, ψυγείο, κ.λπ.), απορρίπτουμε τις σακούλες στα σκουπίδια και κάνουμε υγιεινή χεριών (πλύσιμο με σαπούνι). Δεν χρειάζονται υπερβολές στη χρήση απολυμαντικών. Μέχρι σήμερα, δεν έχουν αναφερθεί περιστατικά μετάδοσης του ιού μέσω αντικειμένων σε υπεραγορές.



Με προστατεύει το εμβόλιο της γρίπης από τον κορωνοϊό; Σε τι θα χρησιμεύσει αν το κάνω;

Το εμβόλιο κατά της γρίπης προστατεύει συγκεκριμένα από τον ιό της γρίπης, όχι από τον κορωνοϊό. Κάθε χρόνο παράγεται νέο εμβόλιο γρίπης που καλύπτει τα νέα στελέχη του ιού της γρίπης που αναμένεται να επικρατήσουν τη συγκεκριμένη χρονιά, καθώς η γρίπη έχει εποχιακή κατανομή. Η χρησιμότητα του εμβολίου της γρίπης έγκειται στην πρόληψη της νόσου της γρίπης και στη μείωση της πιθανότητας σοβαρής νόσησης (δηλαδή ακόμα κι αν κάποιος ή κάποια ασθενήσει από γρίπη παρά τον εμβολιασμό, έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να κάνει μια πολύ ήπια νόσο). Σε σχέση με τον νέο κορωνοϊό, επειδή δεν γνωρίζουμε τι παθαίνει κάποιος αν μολυνθεί ταυτόχρονα και από τον ιό της γρίπης και από τον νέο κορωνοϊό, κάνοντας το εμβόλιο της γρίπης αποτρέπουμε αυτό το ενδεχόμενο. Επιπλέον, αν και η μόλυνση από τον ιό της γρίπης έχει διαφορετικά συμπτώματα από αυτή της μόλυνσης από τον νέο κορωνοϊό, εντούτοις κάποια είναι κοινά (όπως ο πυρετός και η αδιαθεσία). Κάνοντας το εμβόλιο της γρίπης και προστατεύοντας τον εαυτό μας από μόλυνση από τον ιό της γρίπης, είναι ευκολότερο να αναγνωρίσουμε μια πιθανή μόλυνση από τον νέο κορωνοϊό με την εμφάνιση συμπτωμάτων, παρά αν δεν είχαμε κάνει το εμβόλιο.



Μεταδίδεται ο νέος κορωνοϊός μέσω επαφής με τρόφιμα;

Αν και υπάρχουν κάποιες αναφορές απομόνωσης του νέου κορωνοϊού πάνω σε τρόφιμα (κυρίως κατεψυγμένα, και αυτές οι αναφορές σε πολύ χαμηλή συχνότητα), η μετάδοση μέσω τροφίμων (δηλαδή μέσω επαφής των τροφών που έχουν κορωνοϊό στην επιφάνειά τους) δεν φαίνεται να έχει σημαντικό ρόλο στη μετάδοση του ιού. Ωστόσο, συστήνεται να εφαρμόζονται βασικά μέτρα στη διαχείριση τροφίμων, όπως καλό πλύσιμο με χλιαρό νερό, απόρριψη συσκευασιών, υγιεινή χεριών μετά τον χειρισμό συσκευασιών και καλό ψήσιμο τροφίμων.

Αυτό το ξέρατε;

Κλινικές Μελέτες
Είναι οι μελέτες ενός φαρμάκου ή εμβολίου που γίνονται σε ανθρώπους. Χωρίζονται σε τρείς Φάσεις. Στη Φάση 1 ελέγχεται η ασφάλεια σε λίγους υγιείς εθελοντές. Στη Φάση 2 ελέγχεται η ασφάλεια σε λίγους ασθενείς εθελοντές. Στη Φάση 3 ελέγχεται η αποτελεσματικότητα σε αρκετούς ασθενείς εθελοντές.

Εμβόλιο ή Φάρμακο;
Τα φάρμακα μπορούν είτε να θεραπεύσουν κάποιον που έχει μια ασθένεια, είτε να βοηθήσουν στην πρόληψη μιας ασθένειας. Το εμβόλιο μπορεί είτε να προστατέψει από μια μόλυνση από έναν ιό, είτε να προστατέψει από την εμφάνιση συμπτωμάτων μετά από μόλυνση από έναν ιό. Η διαφορά της πρόληψης μεταξύ των δύο, είναι ότι το φάρμακο θα πρέπει να χορηγείται συνεχώς για να παρέχει προστασία.

Μετάδοση
Η μετάδοση του ιού κατά την προ-συμπτωματική φάση ή την ασυμπτωματική φάση, έχει παρατηρηθεί όχι μόνο από τον νέο κορωνοϊό αλλά και από αυτόν της γρίπης. Αυτό το γεγονός είναι που κάνει πολύπλοκη την πρόληψη των μολύνσεων και των δύο λοιμώξεων.

Κοινά συμπτώματα;
Δύο κοινά συμπτώματα μεταξύ της γρίπης και της COVID19, είναι ο βήχας και ο πυρετός. Παρ’ όλα αυτά, ο πυρετός παρουσιάζεται σπανιότερα στη γρίπη και συχνότερα στην COVID19, ενώ ο βήχας της γρίπης μπορεί είναι συχνά παραγωγικός (με φλέγματα) ενώ στην COVID19 είναι συνήθως ξηρός.

Αεροπλάνα
Επειδή στα αεροπλάνα ο αέρας ανανεώνεται πλήρως κάθε 2 με 3 λεπτά και επειδή όλοι οι επιβάτες φοράνε μάσκες, η πιθανότητα μετάδοσης του νέου κορωνοϊού από κάποιο θετικό άτομο κατά την διάρκεια της πτήσης έχει υπολογιστεί σε περίπου 1 προς 4500!



* Ο δρ Νικόλας Διέτης είναι επίκουρος καθηγητής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου. Ο δρ Κωνσταντίνος Τσιούτης είναι επίκουρος καθηγητής Εσωτερικής Παθολογίας, Πρόληψης και Ελέγχου Λοιμώξεων στην Ιατρική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.