Έκλεισαν δεκατρείς τουρκοκυπριακές εφημερίδες

Ο δυσανάλογα μεγάλος αριθμός εφημερίδων ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά της βιομηχανίας των ΜΜΕ στα κατεχόμενα, οι οποίες άντεχαν τους κραδασμούς οικονομικών και άλλων κρίσεων, που κατά καιρούς αναφύονταν στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, με τις ίδιες δυσκολίες και τα ίδιες «απειλές» λόγω της έκρηξης της ηλεκτρονικής δημοσιογραφίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που υπάρχουν και στις ελεύθερες περιοχές και στον κόσμο ολόκληρο.

Η κρίση που επέφερε ωστόσο η πανδημία του κορωνοϊού και κυρίως η απότομη διακοπή της επιχειρηματικής, επαγγελματικής και γενικότερα ανθρώπινης δραστηριότητας λόγω των περιοριστικών μέτρων, έσπασε για πρώτη φορά τον κύκλο ζωής του Τύπου, αφήνοντας στην ανεργία σημαντικό αριθμό ανθρώπων που εργάζονταν σε εφημερίδες. Όχι μόνο λειτουργών του Τύπου, φωτογράφους και δημοσιογράφους, αλλά και μια μεγάλη αλυσίδα επαγγελματιών, άκρως απαραίτητων για την έκδοση εφημερίδας.

Πέντε στο χαρτί
Δεκατρείς συνολικά τουρκοκυπριακές εφημερίδες έχουν βάλει λουκέτο τις ημέρες της καραντίνας. Άλλες οριστικό, άλλες ευελπιστούν προσωρινά, κάποιες εκδίδουν μόνο πρωτοσέλιδο, κυρίως για να υπάρχουν κατ’ όνομα στις πρωινές τηλεοπτικές εκπομπές όταν γίνεται η επισκόπηση του Τύπου, και άλλες, όπως η Havadis, η οποία μάλιστα είχε καλή κυκλοφορία σε καθημερινή βάση, λειτουργούν πλέον μόνο διαδικτυακά. Ο τερματισμός της έντυπης έκδοσης της Havadis αποτέλεσε και τη μεγαλύτερη έκπληξη, με τη διεύθυνση και την αρχισυνταξία της εφημερίδας να μην είναι ούτε η ίδια σε θέση να απαντήσει στο ερώτημα εάν θα μπορέσει να επανέλθει στο χαρτί μετά το τέλος της επιδημίας.
Στο χαρτί κυκλοφορούν πλέον μόνο η Kιbrιs, η Yeniduzen, η Diyalog, η Afrika και η Yeni Bakιs. Κι αυτές, με τεράστια δυσκολία, λόγω της οικονομικής ασφυξίας από την έλλειψη διαφημίσεων, αλλά και τη μείωση των πολιτών που τις αγοράζουν, εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων στην κυκλοφορία.

Ελάχιστη η στήριξη
Η στήριξη από την «κυβέρνηση» των κατεχομένων προς τους λειτουργούς του Τύπου ήρθε μετά από έντονες πιέσεις των συντεχνιών και των οργανώσεων των δημοσιογράφων. Καθυστέρησε, καθώς η οικονομική στήριξη στα κατεχόμενα στους υπόλοιπους τομείς παραχωρείται μόνο σε επιχειρήσεις οι οποίες είναι εντελώς κλειστές και όχι μερικώς. Τελικά, αφού πρόλαβαν να κατεβάσουν ρολά 13 εφημερίδες και αφού χρειάστηκε να παρέμβει δυναμικά η αντιπολίτευση και ο πρόεδρος της τουρκοκυπριακής συντεχνίας δημοσιογράφων Σαμί Οζουσλού, κάνοντας μάλιστα συγκρίσεις με τις παροχές στις ελεύθερες περιοχές, αποφασίστηκε να παραχωρηθεί το εφάπαξ ποσό των 1500 τουρκικών λιρών, δηλαδή κάπου 215 ευρώ σε κάθε λειτουργό του Τύπου.
Πέρα από αυτούς οι οποίοι έχουν μείνει άνεργοι, δεκάδες δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στον κλάδο της έντυπης δημοσιογραφίας στα κατεχόμενα εξακολουθούν να εργάζονται είτε με μειωμένους μισθούς, είτε στην πλειονότητά τους απλήρωτοι από τον Μάρτιο, αναμένοντας να λάβουν τις 1500 τουρκικές λίρες, οικονομική ανάσα η οποία ισχύει μόνο για τον μήνα Απρίλιο. «Ακόμα και αυτό το ποσό δεν θα λύσει το πρόβλημα αφού τα μηδενικά έσοδα των εφημερίδων καθιστούν αδύνατη την πληρωμή από τον εργοδότη του υπόλοιπου μισθού» αναφέρει ο πρόεδρος των Τ/κ δημοσιογράφων Σαμί Οζουσλού.

Δύσκολα και στα ηλεκτρονικά
Τα πράγματα στα παραδοσιακά ηλεκτρονικά ΜΜΕ, τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, είναι κάπως καλύτερα, δεδομένου ότι όλα συνεχίζουν τη λειτουργία τους, ωστόσο με δυσκολία βγαίνουν και πάλι οι μισθοί, λόγω ανυπαρξίας διαφημιστικού προϊόντος.
Η συντεχνία των Τ/κ δημοσιογράφων αναδεικνύει και τον άδικο, όπως αναφέρει, ανταγωνισμό που υπάρχει με τα τουρκικά κανάλια που εκπέμπουν στα κατεχόμενα, καθώς τα πλείστα προϊόντα στην αγορά των κατεχομένων που είναι τουρκικά διαφημίζονται μέσω των τουρκικών καναλιών, χωρίς να μοιράζεται η διαφημιστική πίτα με τα τ/κ ΜΜΕ.
Αν και το θέμα δεν είναι καινούργιο, τίθεται στον δημόσιο διάλογο ως επιπλέον στοιχείο το οποίο συντείνει στην αποδυνάμωση του Τύπου, με τον Σαμί Οζουσλού να κάνει λόγο, με δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, για θεσμική κατάρρευση της δημοσιογραφίας, «θέμα που θα έρθει στην ατζέντα και αυτό θα δημιουργήσει πρόβλημα στην πολυφωνία και τη δημοκρατία».
Η συντεχνία των Τ/κ εργαζομένων στον Τύπο Basin Sen σημείωσε με ανακοίνωσή της ότι η «κυβέρνηση» άργησε να ενεργήσει την ώρα που ο Τύπος επιτελεί κοινωνικό καθήκον. Είναι στην πρώτη γραμμή των πιο σημαντικών εργασιακών χώρων με τους εργαζόμενους να εργάζονται ανελλιπώς για τη σωστή πληροφόρηση εκτιθέμενοι σε κίνδυνο. «Ίσως είναι ήδη αργά» αναφέρει, τονίζοντας ότι πιο μεγάλο είναι το πρόβλημα όπου δεν εφαρμόζονται συλλογικές συμβάσεις.