Άνοιξε ο δρόμος για ρεύμα χωρίς πετρέλαιο

Ένα πολύ σημαντικό βήμα για να καταφέρει επιτέλους να καταστήσει εφικτή την εισαγωγή φυσικού αερίου για φθηνότερη και καθαρότερη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (με προοπτικές διεύρυνσης της χρήσης και σε άλλους βιομηχανικούς κλάδους αργότερα) έκανε χθες η Κυπριακή Δημοκρατία. Η ΕΤΥΦΑ, θυγατρική της κρατικής εταιρείας ιδιωτικού δικαίου ΔΕΦΑ, υπέγραψε συμβόλαιο με την κινεζική China Petroleum Pipeline Engineering Co Ltd και την ελληνική METRON S.A. για την κατασκευή υποδομών αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου. Θα ακολουθήσουν εντός του 2020 διαβουλεύσεις για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου, στο πλαίσιο σχετικού διαγωνισμού που ήδη προκάλεσε το ενδιαφέρον 25 μεγάλων εταιρειών.

Η χθεσινή εξέλιξη βάζει τέρμα σε μια άγονη περίοδο περίπου 15 χρόνων, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητήθηκαν διάφορες επιλογές εισαγωγής φυσικού αερίου και κινήθηκαν τρεις διαγωνιστικές διαδικασίες, χωρίς όμως αποτέλεσμα, έως χθες. Μάλιστα, απειλήθηκε σοβαρά με ναυάγιο και ο τελευταίος (4ος) διαγωνισμός της ΔΕΦΑ, μετά από ενστάσεις που υποβλήθηκαν από την Ελεγκτική Υπηρεσία και το Γενικό Λογιστήριο για τη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών και την επιλογή της κινεζοελληνικής κοινοπραξίας. Χρειάστηκε η καταλυτική παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος ανέλαβε την πολιτική ευθύνη και κάλεσε το Υπουργείο Ενέργειας και τη ΔΕΦΑ να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες και να υπογράψουν το συμβόλαιο, παρά τις παρατηρήσεις του γενικού ελεγκτή, καθώς μέτρησε η στρατηγική σημασία που έχει για την οικονομία της χώρας η εισαγωγή φυσικού αερίου. Ακόμα και μετά την πολιτική απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας στις 22 Νοεμβρίου, χρειάστηκαν αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις, με την εμπλοκή της Νομικής Υπηρεσίας, της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και των Υπουργείων Ενέργειας και Οικονομικών, για να ξεπεραστούν εμπόδια και επιφυλάξεις της τελευταίας στιγμής και να υπογραφεί χθες το συμβόλαιο.

Ακόμα και χθες, ημέρα που προγραμματίστηκε η υπογραφή της συμφωνίας, απειλήθηκε σοβαρή ανατροπή. Οι πληροφορίες του «Πολίτη» αναφέρουν ότι η ελληνική εταιρεία Άκτωρ, η οποία αρχικά συμμετείχε στην κοινοπραξία που πρώτευσε στον διαγωνισμό της ΔΕΦΑ αλλά στη συνέχεια αποκλείστηκε επειδή διαπιστώθηκε ότι είναι συνδεδεμένη με την εταιρεία Helector Cyprus, η οποία είχε αποκλειστεί για πέντε χρόνια από έργα του Δημοσίου, κατέφυγε στο Διοικητικό Δικαστήριο και ζήτησε χθες τη λήψη προσωρινών μέτρων εναντίον της ΕΤΥΦΑ, ώστε η κρατική εταιρεία να μην υπογράψει το συμβόλαιο με τους Κινέζους πριν το δικαστήριο εξετάσει την ουσία της προσφυγής της Άκτωρ! Παράλληλα, απέσυρε την προσφυγή της στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών. Το δικαστήριο αρνήθηκε να εκδώσει μονομερή προσωρινά (απαγορευτικά) μέτρα, πριν ακούσει την πλευρά του κράτους και έτσι ο πρόεδρος της ΕΤΥΦΑ (και της ΔΕΦΑ) Συμεών Συμεωνίδης... πρόλαβε και υπέγραψε το συμβόλαιο. Καθίσταται έτσι άνευ ουσίας το αίτημα για προσωρινά μέτρα και πλέον η Άκτωρ θα αρκεστεί στην εκδίκαση της ουσίας της προσφυγής της, εναντίον του αποκλεισμού της από την κοινοπραξία που ανέλαβε το έργο και αν δικαιωθεί θα αποζημιωθεί από το κράτος.

Μέσα στο 2022 υπολογίζεται η έλευση LNG

Ο πρόεδρος της ΔΕΦΑ Συμεών Συμεωνίδης ανέφερε στον «Πολίτη» ότι παρά τη χθεσινή υπογραφή του συμβολαίου, τα κατασκευαστικά έργα στο Βασιλικό θα αρχίσουν όταν εξασφαλιστεί πλήρως η χρηματοδότηση του έργου. Ήδη έχει εγκριθεί η χορηγία των 101 εκατ. ευρώ από την ΕΕ και εκταμιεύθηκε μια πρώτη δόση 25 εκατομμυρίων, αλλά εκκρεμεί η λήψη χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Για τη χορήγηση αυτών των δανείων ήταν απαραίτητη, είπε ο κ. Συμεωνίδης, η υπογραφή του συμβολαίου. Διαβεβαίωσε ότι εντός των επόμενων τριών μηνών θα εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες για εξασφάλιση της δανειοδότησης (χωρίς να αποκλείει και άλλες πηγές χρηματοδότησης), ώστε πριν την άνοιξη να ξεκινήσουν τα έργα και να αρχίσει να τρέχει η προθεσμία των 24 μηνών που έχει η κοινοπραξία για την παράδοση των υποδομών. Αναμένεται επίσης η συνδρομή της ΑΗΚ στο κεφάλαιο της ΕΤΥΦΑ, με 43 εκατ. ευρώ (30%).

Μιλώντας μετά τη χθεσινή τελετή στο Προεδρικό, ο κ. Κασσιανίδης τόνισε πως η υπογραφή της σχετικής σύμβασης σηματοδοτεί με τον πιο άμεσο τρόπο τη μετάβαση της Κύπρου σε μια νέα εποχή, με τη χρήση καθαρότερων μορφών ενέργειας σε βιομηχανία και ηλεκτροπαραγωγή και την ενεργειακή αυτονομία της Κύπρου.

Τι δήλωσαν CPP και ΜΕΤRΟΝ

Ο Ντουάν Μπινγκουάν, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της China Petroleum Pipeline Engineering (ηγέτιδας της κοινοπραξίας), είπε ότι αποτελεί μεγάλη τιμή για τον οργανισμό του να συνεργαστεί με τους εταίρους της κοινοπραξίας σε αυτό το πολύ σημαντικό έργο για την Κύπρο. Ένα σημαντικό έργο για την Κύπρο που θα την εισαγάγει στην εποχή του φυσικού αερίου, είπε, προσθέτοντας πως το φυσικό αέριο είναι το μέλλον, είναι περισσότερο πράσινο και πιο φιλικό στο περιβάλλον. Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και μετά την κορύφωση των διαπραγματεύσεων μεταξύ της κινεζικής εταιρείας και της ΔΕΦΑ την τετάρτη και την Πέμπτη είχε επέλθει συμφωνία, το πράσινο φως για υπογραφή του συμβολαίου δόθηκε ξημερώματα Παρασκευής από το δ.σ. της China Petroleum Pipeline Engineering.

Εξάλλου, ο Νικόλας Παπουτσής, διευθύνων σύμβουλος της METRON S.A., ανέφερε στον δικό του χαιρετισμό πως η κατασκευή της υποδομής υγροποιημένου φυσικού αερίου είναι το πρώτο μεγάλο ενεργειακό έργο στην Κύπρο. «Το αποτέλεσμα δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς την προσπάθεια όλων. Είναι γεγονός ότι με αυτό το έργο ανοίγει ο δρόμος για τη εισαγωγή του φυσικού αερίου στην Κύπρο και σηματοδοτείται νέα εποχή για τον ενεργειακό σχεδιασμό της νήσου», συμπλήρωσε.

Λακκοτρύπης: Βάσιμες ελπίδες για μείωση 25% στο ρεύμα

Μιλώντας μετά την υπογραφή του συμβολαίου, ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης ανέφερε πως, βάσει υπολογισμών της ΑΗΚ, η χρήση φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή αναμένεται να μειώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της Κύπρου (εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου) κατά 25-30%, σε σύγκριση με τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται σήμερα. Τόνισε, επίσης, πως βάσει συντηρητικών σεναρίων μελέτης της ΑΗΚ και της ΔΕΦΑ, «για την τετραετία 2022 – 2025 θα επιτευχθεί μείωση από 15% έως και 25% στο μεταβλητό κόστος της ηλεκτροπαραγωγής, έναντι του σεναρίου συνέχισης χρήσης υγρών καυσίμων». Ωστόσο, ξεκάθαρη εικόνα για τη μείωση του κόστους ηλεκτρισμού θα υπάρχει μετά την εξασφάλιση προσφορών από τη ΔΕΦΑ για την προμήθεια φυσικού αερίου με μακροχρόνιο συμβόλαιο. Όπως εξήγησε ο κ. Λακκοτρύπης, η ΔΕΦΑ τρέχει τον δεύτερο διαγωνισμό που αφορά το συμβόλαιο προμήθειας υγροποιημένου φυσικού αερίου. Στη διαδικασία ενδιαφέρον εξέφρασαν 25 εταιρείες, μεταξύ των οποίων τα πλέον ισχυρά ονόματα της διεθνούς αγοράς LNG. Η ΔΕΦΑ προσανατολίζεται στην εισαγωγή 0,4 περίπου κυβικών μέτρων υγροποιημένου φυσικού αερίου με συμβόλαιο διάρκειας 3 με 4 ετών, ενώ αναλόγως των συνθηκών της αγοράς θα αγοράζει και από τις αγορές SPOT (άμεσης παράδοσης) σε αρκετά χαμηλότερες τιμές, βάσει τουλάχιστον των σημερινών δεδομένων.

«Η λύση της πλωτής μονάδας παρέχει την απαιτούμενη ευελιξία, αφού θα επιτρέπει τη σύναψη μεσοπρόθεσμων συμβολαίων 3 με 5 χρόνων, καθώς και την αγορά άμεσης παράδοσης, γνωστής ως spot, όταν παρουσιάζονται ευκαιρίες σε καλές τιμές», ανέφερε ο υπουργός, προσθέτοντας πως παράλληλα διατηρείται η δυνατότητα μελλοντικής εκμετάλλευσης γηγενών κοιτασμάτων της Κύπρου, με τις δύο (ή και περισσότερες λύσεις) να προσφέρουν μέγιστη ευελιξία και ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού.

Ο υπουργός είπε ακόμα πως «με την υπογραφή τίθενται οι βάσεις για την υλοποίηση μιας προσπάθειας πολλών χρόνων, η οποία αποτελεί δέσμευση του Προέδρου της Δημοκρατίας στο πρόγραμμα διακυβέρνησής του», προσθέτοντας πως η όλη προσπάθεια πέτυχε γιατί διαχωρίστηκαν τα συμβόλαια σε δύο: της κατασκευής υποδομών και του συμβολαίου προμήθειας υγροποιημένου ΦΑ. Ο σχεδιασμός για την απόκτηση υποδομών αποθήκευσης και επεξεργασίας υγροποιημένου αερίου, με ξεχωριστές διαπραγματεύσεις για προμήθεια φυσικού αερίου, είχε προταθεί μέσα από μελέτη της ΡΑΕΚ.