Πολιτική Άμυνα μόνο με εθελοντές

Την κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας στην Πολιτική Άμυνα και την επέκταση του θεσμού του εθελοντισμού, εισηγείται η ηγεσία της Δύναμης προς το Υπουργείο Εσωτερικών. Το νέο σύστημα θα υποστηρίζεται μεν από ένα πολύ μικρότερο αριθμό πολιτών, ο οποίος πιστεύεται ότι θα είναι πολύ πιο ενεργητικός και κατάλληλα εκπαιδευμένος. Η πρόταση αυτή είναι η απάντηση στην ανάγκη εκσυγχρονισμού και αποτελεσματικότητας της Δύναμης.

Όπως λίαν προσφάτως αποκαλύφθηκε στη Βουλή, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού έργου της Επιτροπής Θεσμών, η Πολιτική Άμυνα (ΠΑ) είναι ξεδοντιασμένη αφού οι οικονομικοί της πόροι έχουν συρρικνωθεί, ο εξοπλισμός και ο στόλος της είναι πεπαλαιωμένοι, ενώ το βασικό πρόβλημα είναι πως πάσχει η επιχειρηματική της ετοιμότητα λόγω του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας της.

2 χιλιάδες αντί 7

Σύμφωνα με την εισήγηση της ΠΑ, η οποία αποκαλύφθηκε σε συνέντευξη Τύπου χθες, για να μετεξελιχθεί η Δύναμη σε μια πιο ευκίνητη και πιο αποτελεσματική υπηρεσία, θα πρέπει να στηρίζεται κατά κύριο λόγο, σε ένα μικρότερο αριθμό πολιτών, ο οποίος να αριθμεί 2.000 αντί 7.000 σήμερα. Αυτοί οι 2.000 θα εντάσσονται και θα υπηρετούν στη Δύναμη εθελοντικά, με βάση συγκεκριμένους όρους υπηρεσίας, οι οποίοι θα καθορίζουν τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά τους.
Αντιθέτως, με την υποχρεωτική θητεία, η οποία είναι προβληματική όπως θα δούμε παρακάτω, ο θεσμός των εθελοντών στην Πολιτική Άμυνα θεωρείται από τη Δύναμη ότι έχει αποδώσει διαχρονικά και έχει φέρει πολύ σημαντικά αποτελέσματα. Προσφέρει σημαντική υποστήριξη στην ΠΑ για την αντιμετώπιση φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών, καθώς και την αυτοπροστασία του πληθυσμού. Εθελοντές στελεχώνουν τους σταθμούς ΠΑ όπου υπηρετούν τη θητεία τους τα υπόχρεα μέλη. Εθελοντές στελεχώνουν, επίσης, τις ομάδες διάσωσης της ΠΑ», όπως εξηγήθηκε.

Έχει υπολογισθεί ότι θα χρειαστούν τέσσερα χρόνια σταδιακής εφαρμογής μιας νέας δομής, δηλαδή αν ξεκινούσε σήμερα θα απαιτείτο μία περίοδος μέχρι το 2023. Οι εισηγήσεις αυτές στηρίχθηκαν και σε μελέτες που έχουν γίνει στο εξωτερικό, όπως αναφέρθηκε στη συνέντευξη, με την ηγεσία της Δύναμης να θεωρεί πως το κοινωνικό όφελος από την ορθή, συγκροτημένη και οργανωμένη αξιοποίηση πολιτών σε εθελοντική βάση θα είναι πολύ μεγάλο.

Κατά μέσο όρο, η αποζημίωση ανά εθελοντή ανέρχεται σήμερα στα 681 ευρώ, ετήσια. Δεδομένου ότι η Δύναμη αξιοποιεί 520 εθελοντές (και άλλους 6.500 υποχρεωτικής θητείας που υπηρετούν αμισθί), με συνολικό κόστος 354 χιλιάδες ευρώ. Επιπρόσθετα, στους εθελοντές καταβάλλονται έξοδα διακίνησης που κατά μέσο όρο ανέρχεται σε 95 ευρώ ανά άτομο ετήσια και συνολικό κόστος 50 χιλιάδες ευρώ.

Πρόβλημα οι 6.500 αμυνίτες υποχρεωτικής θητείας

Η νέα δομή, η οποία θα στηριχθεί όπως προείπαμε στην ενίσχυση του ρόλου των εθελοντών, θα αποτελέσει την απάντηση στο ένα από τα βασικά κι αυξανόμενα προβλήματα, την αναποτελεσματική διαχείριση της δύναμης των πολιτών που καλούνται να υπηρετήσουν υποχρεωτική διετή θητεία. Πρόκειται για πολίτες που είτε εκπλήρωσαν την εφεδρική υπηρεσία τους στην Εθνική Φρουρά και για πολίτιδες που ολοκλήρωσαν τις σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Όπως εξήγησε η ηγεσία της Δύναμης, η αναδόμηση αποτελεί αδήριτη ανάγκη δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια η διαχείριση ενός μεγάλου αριθμού πολιτών, που αγγίζει τις 6.500, που καλούνται ετήσια για διετή υπηρεσία, παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα, τα οποία οφείλονται:

-Πρώτο, στην αδυναμία αποτελεσματικής αξιοποίησης όσων υπηρετούν τη διετή υποχρεωτική θητεία τους, σε περίπτωση καταστροφής, κυρίως λόγω του μεγάλου χρόνου που χρειάζεται να ανευρεθούν και να κληθούν για υπηρεσία. «Συναντάμε σημαντικές δυσκολίες στην ορθολογική αξιοποίηση των πολιτών αυτών σε έκτακτες περιπτώσει, όπως έκτακτα και απροειδοποίητα γίνονται όλες οι καταστροφές», σημειώθηκε.
-Δεύτερο, στην αδυναμία αντιμετώπισης των προβλημάτων που παρουσιάζονται από τον ιδιαίτερα αυξανόμενο αριθμό πολιτών που δεν προσέρχονται να υπηρετήσουν.
-Τρίτο, ένας συνδυασμός παραγόντων επιτείνει το μέγεθος του ζητήματος: μικρός αριθμός μόνιμου προσωπικού (γύρω στα 30 άτομα), και αναλογικά μικρός αριθμός εθελοντών (520 άτομα), που υπηρετούν άμισθη θητεία, που είναι επιφορτισμένος με την ευθύνη εκπαίδευσης και διοίκησης των πολιτών που υπηρετούν υποχρεωτική θητεία.
-Και τέταρτο η σημαντική μείωση του προϋπολογισμού της ΠΑ, κατά περίπου 50%, σε σχέση με αυτόν προ της οικονομικής κρίσης, έχει περιορίσει τις δυνατότητές της. Αυτό έχει επηρεάσει ειδικά τον τομέα διαχείρισης των πολιτών που υπηρετούν υποχρεωτική θητεία.