Παιδιά εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο

Η Κύπρος κατέχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ σε σχέση με την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, ενώ θεωρείται σίγουρο ότι εκπληρώνει τον στόχο που έχει τεθεί για μείωση του ποσοστού των νέων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο κάτω από το 10% έως το 2020.

Μέσα από τα στατιστικά δεδομένα του Υπουργείου Παιδείας φαίνεται, ωστόσο, ότι το πρόβλημα είναι υπαρκτό στη χώρα μας. Μάλιστα, δεν επηρεάζει μόνο τη μέση εκπαίδευση, αλλά και τη δημοτική και την προδημοτική με παιδιά, κυρίως ξενόγλωσσα, να έχουν ελλιπή φοίτηση. Πιο συγκεκριμένα:

-Kατά τη σχολική χρονιά 2018-2019 το σύνολο των μαθητών με ελλιπή φοίτηση στην Προδημοτική αριθμεί τα 38 παιδιά, εκ των οποίων το 81,58% (31) αφορά ξενόγλωσσους. Την ίδια χρονιά η δημοτική εκπαίδευση κατέγραψε 192 περιπτώσεις παιδιών με ελλιπή φοίτηση. Από αυτές, οι 145 (75,52%) αφορούσαν παιδιά με μεταναστευτική βιογραφία.

-Συνολικά από τα 7.757 παιδιά που φοίτησαν την περσινή χρονιά στο νηπιαγωγείο μόνο το 0,49% παρουσιάζεται με ελλιπή φοίτηση. Το ποσοστό στη δημοτική εκπαίδευση είναι ακόμη μικρότερο και ανέρχεται στο 0,37% από σύνολο 52.042 μαθητών/τριών που φοίτησαν σε δημοτικά παγκύπρια.
Σε ό,τι αφορά τα γυμνάσια, μέσα από τα στατιστικά δεδομένα του Υπουργείου Παιδείας φαίνεται ότι για τη σχολική χρονιά 2018-2019 τριάντα ένα παιδιά κάτω των 15 ετών και 46 παιδιά άνω των 15 εγκατέλειψαν το σχολείο. Για αυτή τη χρονιά δεν υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα στοιχεία σε σχέση με τους αλλοδαπούς μαθητές/τριες. Ενδεικτικά όμως είναι τα νούμερα τα οποία καταγράφηκαν τις προηγούμενες χρονιές σε σχέση με τη σύνδεση του προβλήματος με τους αλλοδαπούς μαθητές. Για παράδειγμα τη χρονιά 2017-2018 εγκατέλειψαν το γυμνάσιο 106 παιδιά. Εξ αυτών τα 29 ήταν αλλοδαποί (οι 14 περιπτώσεις αφορούσαν εγκατάλειψη του προγράμματος ελληνομάθειας). Παρόμοια εικόνα παρουσιάζει και η σχολική χρονιά 2016-2017. Ο αριθμός των αποσυρθέντων μαθητών/τριών ανήλθε στους 105, εκ των οποίων τα 45 ήταν παιδιά με μεταναστευτική βιογραφία.

Λύκεια

Σύμφωνα με τα δεδομένα του Υπουργείου Παιδείας, 32 παιδιά άνω των 15 και έξι παιδιά κάτω των 15 εγκατέλειψαν το λύκειο κατά την περσινή χρονιά. Ο συνολικός αριθμός των παιδιών που αποσύρθηκαν τη σχολική χρονιά 2017-2018 ήταν 11, εκ των οποίων η μία ήταν αλλοδαπή μαθήτρια. Τη χρονιά 2016-2017 το σχολείο εγκατέλειψαν 45 παιδιά. Εξ αυτών τα 3 ήταν μαθητές/τριες με μεταναστευτική βιογραφία.

Ο ρόλος και οι ευθύνες του σχολείου 

Σημαντικά στοιχεία για το τι πράττει το σχολείο σε περίπτωση που διαπιστώσει ότι μαθητής ή μαθήτρια δεν παρουσιάζεται στο σχολείο δίνει το Υπουργείο Παιδείας απαντώντας σε σχετική ερώτηση του βουλευτή Χαράλαμπου Θεοπέμπτου. Στην ερώτηση του βουλευτή για τη διαδικασία που ακολουθεί η σχολική μονάδα στις περιπτώσεις πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, το υπουργείο παραπέμπει στους περί Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης Νόμους (Υποχρεωτική Φοίτηση και Παροχή Δωρεάν Παιδείας) του 1993 έως 2019 που προνοούν ότι: «Η φοίτηση στην προδημοτική εκπαίδευση, στο δημοτικό σχολείο και στο γυμνάσιο είναι υποχρεωτική, μέχρις ότου ο μαθητής συμπληρώσει τον γυμνασιακό κύκλο ή το δέκατο πέμπτο έτος της ηλικίας του, οποιοδήποτε από τα δύο επισυμβεί πρώτο. [...] και όποιος έχει την επιμέλεια του προσώπου του μαθητή και παραλείπει την εγγραφή ή την εποπτεία του ως προς τη φοίτηση κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 3, διαπράττει αδίκημα τιμωρούμενο με ποινή φυλάκισης μέχρι τρεις μήνες ή με χρηματική ποινή μέχρι 1.000 ευρώ ή και με τις δύο αυτές ποινές».
O υπουργός Παιδείας Κώστας Χαμπιαούρης σημειώνει την ίδια στιγμή ότι όλες οι σχολικές μονάδες και τα Επαρχιακά Γραφεία Παιδείας καταγράφουν κάθε περίπτωση μαθητή/μαθήτριας που απουσιάζει και με την επάνοδο του παιδιού στο σχολείο γίνονται συντονισμένες ενέργειες με το σχολείο, το Γραφείο Ευημερίας, την Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας και άλλες υπηρεσίες, ανάλογα με την περίπτωση, για στήριξη του παιδιού και διασφάλιση της συνέχισης της φοίτησής του στο σχολείο.

Υπ. Παιδείας: Ενημερώνεται η Αστυνομία

Το Υπουργείο Παιδείας αναλύοντας τη διαδικασία που ακολουθείται σημειώνει πως στις περιπτώσεις που ένας/μία μαθητής/μαθήτρια υποχρεωτικής προδημοτικής εκπαίδευσης (4 8/12 χρονών και άνω), δημοτικού ή ειδικού σχολείου απουσιάζει πάνω από έξι συνεχόμενες ημέρες ή απουσιάζει λιγότερες ημέρες, κάθε φορά, αλλά σε τακτά διαστήματα, χωρίς να υπάρχει ικανοποιητική δικαιολογία, η διεύθυνση κάθε σχολικής μονάδας έχει οδηγίες να ενημερώνει αμέσως και με κάθε λεπτομέρεια το οικείο Επαρχιακό Γραφείο Παιδείας, καταγράφοντας όλα τα απαραίτητα προσωπικά στοιχεία του/της μαθητή/μαθήτριας και των γονέων/κηδεμόνων του, καθώς επίσης οποιεσδήποτε άλλες σημαντικές πληροφορίες για τον/τη μαθητή/μαθήτρια και την οικογένειά του/της. Στη συνέχεια, για όλες τις περιπτώσεις αδικαιολόγητων απουσιών, τα Επαρχιακά Γραφεία Παιδείας ενημερώνουν την Αστυνομία ή και το Γραφείο Ευημερίας, ανάλογα, για να προβούν σε περαιτέρω ενέργειες, ώστε να διασφαλιστεί το δικαίωμα των παιδιών στην εκπαίδευση. Οι ίδιες διαδικασίες, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό Κώστα Χαμπιαούρη, ακολουθούνται και για τους/τις μαθητές/μαθήτριες της μέσης εκπαίδευσης κάτω των 15 ετών, όπως αναφέρεται στις σχετικές οδηγίες που έχουν δοθεί με εγκύκλιο του γραφείου της τότε γενικής διευθύντριας στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, τον Μάιο του 2010, με στόχο τη διασφάλιση της φοίτησης των παιδιών.

Αποφάσεις για καλύτερο συντονισμό 

Ο υπουργός<+Text_Normal> Παιδείας Κώστας Χαμπιαούρης, στην απάντησή του στον βουλευτή Χαράλαμπο Θεοπέμπτου, αναφέρεται και σε σύσκεψη με εκπροσώπους των Διευθύνσεων Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης, της Νομικής Υπηρεσίας, του Αρχηγείου Αστυνομίας και του Γραφείου Ευημερίας για το θέμα της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, κατά την οποία λήφθηκαν οι εξής αποφάσεις:

• Έχει καθοριστεί συγκεκριμένη διαδικασία για καλύτερη παρακολούθηση και διασφάλιση της φοίτησης των μαθητών/μαθητριών οι οποίοι φοιτούν σε δημόσιο δημοτικό και συνεχίζουν τη φοίτησή τους σε ιδιωτικό γυμνάσιο.


• Να μεριμνήσουν όλες οι υπηρεσίες για επίσπευση των διαδικασιών εξέτασης των θεμάτων που σχετίζονται με τη φοίτηση των παιδιών στο σχολείο.


• Όλες οι υπηρεσίες να τηρούν πιο αυστηρή στάση με τους γονείς που δεν μεριμνούν για την τακτή και ομαλή φοίτηση των παιδιών τους και να διώκονται ποινικά όταν δεν συμμορφώνονται.


• Τα σχολεία, παράλληλα με την ενημέρωση του οικείου Επαρχιακού Γραφείου Παιδείας για ελλιπή φοίτηση μαθητών/μαθητριών, να ενημερώνουν και τον/την αστυνομικό της γειτονιάς για αμεσότερη εξέταση/διερεύνηση του θέματος της απουσίας του παιδιού.


• Τα Επαρχιακά Γραφεία Παιδείας, αμέσως μόλις ενημερωθούν από το σχολείο για ελλιπή φοίτηση μαθητή/μαθήτριας, να προωθούν σχετική επιστολή στην Αστυνομία. Όταν πρόκειται για οικογένεια που παρακολουθείται από τις Κοινωνικές Υπηρεσίες να ενημερώνουν με σχετική επιστολή και το οικείο Γραφείο Ευημερίας.

Εγκύκλιος στα ιδιωτικά

To Υπουργείο Παιδείας, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό, προώθησε εγκύκλιο και στα ιδιωτικά σχολεία με την οποία ενημερώνονται για τους περί Υποχρεωτικής Φοίτησης Νόμους και καλούνται, σε περίπτωση αδικαιολόγητων απουσιών μαθητών/τριών τους, πέραν των έξι συνεχόμενων ημερών ή λιγότερων ημερών αλλά σε τακτά διαστήματα, να ενημερώνουν σχετικά το οικείο Επαρχιακό Γραφείο Παιδείας, συμπληρώνοντας παρόμοιο έντυπο με αυτό που συμπληρώνουν και τα δημόσια σχολεία.