Τώρα βλέπουν ανασχηματισμό και «εκλογές»

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΒΕΡΟΛΙΝΟ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΥΚΑΛΙΑΣ

Από χθες, τόσο η ελληνοκυπριακή πλευρά όσο και η τουρκοκυπριακή, επιχειρούν να δώσουν μία αίσθηση πως η τριμερής συνάντηση της Δευτέρας και το αποτέλεσμά της είναι θετικό και για τις δύο πλευρές. Ωστόσο, δεν κατέστη δυνατόν να ανακοινωθεί πλήρης συμφωνία στους όρους αναφοράς, όπως ούτε και η συγκεκριμενοποίηση τού πότε και με ποιο περιεχόμενο θα γίνει μία άτυπη πενταμερής με τη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων.

Πλέον, ο Νίκος Αναστασιάδης στρέφει το βλέμμα στον ανασχηματισμό, του οποίου η ανακοίνωση είναι θέμα ημερών, ενώ ο Μουσταφά Ακιντζί μπορεί να μπει σε μία «προεκλογική» μάχη με κάποια σημαντικά θετικά σημεία στη φαρέτρα του, σε επίπεδο ουσίας, αλλά και διαδικασίας στο Κυπριακό. Η χρονική συγκυρία της τριμερούς, αλλά και μερικά από τα σημεία που επαναβεβαιώνονται μέσα από αυτήν, κρίνονται ως πολύτιμα για τον ίδιο στη μάχη κατά των επικριτών του σε Τουρκία και κατεχόμενα.

Όροι αναφοράς

Η ελληνοκυπριακή πλευρά τόνιζε με κάθε ευκαιρία πως θα μπορούσε να επέλθει συμφωνία για τους όρους αναφοράς στην τριμερή συνάντηση, κυρίως στη βάση των όσων έχουν συμφωνηθεί μεταξύ Αναστασιάδη και Ακιντζί κατά τη συνάντηση της 9ης Αυγούστου.

Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι στη δήλωση αναφέρεται πως οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν την προσήλωσή τους στα τρία βασικά σημεία στα οποία είχαν συμφωνήσει (Κοινό Ανακοινωθέν 11ης Φεβρουαρίου 2014, συγκλίσεις που οδήγησαν στο Κραν Μοντανά, 6 σημεία του πλαισίου Γκουτέρες), στη δήλωση Γκουτέρες δεν αναφέρει κάτι για συμφωνία των πλευρών στους όρους αναφοράς.

Πηγές, ωστόσο, επισημαίνουν πως πλέον το βάρος από πλευράς ΟΗΕ θα μετακινηθεί προς την Τουρκία και τις εγγυήτριες δυνάμεις για τελική συμφωνία επί των όρων αναφοράς.

Στην ουσία, αυτό που διαφαίνεται είναι πως η συμφωνία επί των όρων αναφοράς παραπέμπεται σε μία ενδεχόμενη άτυπη πενταμερή, όπως επιδίωκε η Τουρκία.

Περί πολιτικής ισότητας

Ο Μουσταφά Ακιντζί δεν κατάφερε να πάρει αυτό που ζητούσε, δηλαδή μια δέσμευση για τη μία θετική ψήφο σε όλα τα όργανα και αποφάσεις, στο παρόν στάδιο. Ωστόσο, η τουρκοκυπριακή πλευρά αισθάνεται ικανοποίηση για την αναφορά που γίνεται στη δήλωση Γκουτέρες για πολιτική ισότητα στη βάση της 4ης παραγράφου του Ψηφίσματος 716 (1991) του ΣΑ του ΟΗΕ, καθώς θεωρεί πως το συγκεκριμένο ψήφισμα, αλλά και το παράρτημα προηγούμενου ψηφίσματος του 1990 στο οποίο παραπέμπει, περιγράφει μία ερμηνεία πολύ κοντινή στις επιδιώξεις της τ/κ πλευράς στο ζήτημα αυτό.

Στην ελληνοκυπριακή πλευρά θεωρούν ως εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι καταγράφεται αναφορά στις 6 παραμέτρους του πλαισίου Γκουτέρες, καθώς μία από αυτές είναι και η πολιτική ισότητα.

Η ερμηνεία που δίνουν πηγές από την ελληνοκυπριακή πλευρά, είναι πως ο γ.γ. του ΟΗΕ κάνει σαφές με τη δήλωσή του πως δεν μπορεί να συζητηθεί μεμονωμένα το θέμα της πολιτικής ισότητας και αποτελεσματικής συμμετοχής, καθώς η συμφωνία που είχε γίνει όταν διαμορφώθηκε το πλαίσιο στο Κραν Μοντανά, ήταν όπως όλα τα σημεία θα συζητούνταν ταυτόχρονα και αλληλένδετα. Άρα, σύμφωνα με την ερμηνεία αυτή, η πολιτική ισότητα αναμένεται να είναι ένα από τα ζητήματα που θα ξεκαθαρίσουν στο τελικό στάδιο της διαπραγμάτευσης, μαζί με την ασφάλεια και τις εγγυήσεις.

Η αοριστία του χρόνου

Ουσιώδες ζήτημα και βασική επιδίωξη της ε/κ πλευράς ήταν να πειστεί ο Αντόνιο Γκουτέρες πως υπάρχει έδαφος για άμεση σύγκληση άτυπης πενταμερούς, ακόμα και εντός Δεκεμβρίου. Κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατόν, όχι κατ’ ανάγκη εξ υπαιτιότητας της ε/κ πλευράς. Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα κάποιες βολιδοσκοπήσεις προς τις εγγυήτριες δυνάμεις από πλευράς ΟΗΕ, ωστόσο πηγές αναφέρουν πως δεν αναμένεται καμιά ουσιαστική εξέλιξη μέχρι τουλάχιστον τον ερχόμενο Απρίλιο. Άρα, ουσιαστικά το χρονικό πλαίσιο που αναμένεται να ακολουθηθεί, δεν είναι άλλο από αυτό που εξαρχής επιδίωξε η Τουρκία. Από τη μια, στη δήλωση αναφέρονται οι γενικοί όροι «σύντομα» και «με την αίσθηση του επείγοντος», ενώ από την άλλη, για την άτυπη πενταμερή, χρησιμοποιείται ο όρος «όταν θα φτάσει το κατάλληλο στάδιο».

Στο μεταξύ, σύμφωνα με πηγές εντός της ε/κ πλευράς, στο δείπνο της 25ης Νοεμβρίου δεν έγινε συζήτηση για το φυσικό αέριο. Αυτό που με σιγουριά μπορούμε να πούμε είναι πως στη δήλωση Γκουτέρες δεν υπάρχει οποιαδήποτε αναφορά επί του θέματος αυτού, παρά το ότι τ/κ και τουρκικά ΜΜΕ αναφέρουν πως το θέμα τέθηκε στη συζήτηση από πλευράς Ακιντζί. Η τ/κ πλευρά θεωρεί εξαιρετικά σημαντικές τις αναφορές για συνέχιση των προσπαθειών για λύση ΔΔΟ, καθώς θεωρεί πως καθαρίζει το τοπίο για την επιδιωκόμενη λύση, παρά τα όσα υποστηρίζουν κάποια τ/κ κόμματα, αλλά και η Τουρκία. Η αναφορά αυτή ικανοποιεί και την ε/κ πλευρά. Ικανοποίηση εκφράζουν οι Τ/Κ και για την αναφορά για στρατηγική συμφωνία η οποία θα πρέπει να επέλθει μέσα από μία διάσκεψη για την Κύπρο, σημείο για το οποίο κόμματα εντός της ε/κ πλευράς εξέφρασαν έντονη αντίδραση στο παρελθόν. Όλα αυτά, σε μία συγκυρία κατά την οποία ο Γκουτέρες φρόντισε να περάσει για μία ακόμα φορά το μήνυμα πως «αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά τα πράγματα».