Ποιος και τι θα ελέγξει; Ερωτήματα μετά τις δηλώσεις ΠτΔ για τα διαβατήρια

Η πρόκληση του Προέδρου Αναστασιάδη η οποία διατυπώθηκε μέσα από συνέντευξη που έδωσε την περασμένη Κυριακή στη «Σημερινή», ότι δηλαδή εάν διαπιστώσει ότι ευνοήθηκαν οι αιτήσεις για πολιτογράφηση που υπέβαλε το πρώην δικηγορικό του γραφείο θα υποβάλει την παραίτησή του, για να είναι ουσιαστική θα πρέπει τα διαβατήρια που δόθηκαν να περάσουν από τη βάσανο μιας έρευνας.

Μέχρι στιγμής, πέρα από την επαναξιολόγηση που ανακοινώθηκε μετά τον σάλο από το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters την περασμένη εβδομάδα για τα «χρυσά» διαβατήρια των Καμποτζιανών, καμία άλλη έρευνα δεν προχωρεί η οποία να θέτει υπό το μικροσκόπιο τις 5.000 υπηκοότητες που, όπως στην ίδια συνέντευξη είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, δόθηκαν κατ’ εξαίρεση μέσω του επενδυτικού προγράμματος – σ.σ. μεταξύ αυτών και οι πολιτογραφήσεις που αφορούν συλλογικές επενδύσεις πάνω των 12,5 εκατ., στο πλαίσιο των οποίων παραχωρήθηκαν και διαβατήρια στον Σαουδάραβα Abdulrahman Mahfouz, του οποίου το αεροσκάφος ο Πρόεδρος χρησιμοποιεί για τις μετακινήσεις του.

Τι είδους έρευνα;

Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, εάν υπάρχουν υποψίες ότι διαπράχθηκαν τα οποιαδήποτε ποινικά ή πειθαρχικά αδικήματα ή ότι έγιναν κακοί χειρισμοί σε σχέση με το επενδυτικό πρόγραμμα, είτε από αμέλεια, είτε από δόλο, είτε λόγω ανεπάρκειας αυτών που εμπλέκονται, δύνανται το Υπουργικό Συμβούλιο ή ο γενικός εισαγγελέας να ενεργοποιήσουν τον νόμο περί ερευνητικών επιτροπών και να προχωρήσουν με διάταγμά τους στον διορισμό ερευνητικής επιτροπής, η οποία να διερευνήσει πλήρως και ενδελεχώς το όλο σύστημα και όσους εμπλέκονται. Και δεν θα είναι η πρώτη φορά. Σε αυτή την περίπτωση, μας είπαν οι ίδιες πηγές, δεδομένου ότι πέρα από τις ποινικές ενδέχεται να υπάρχουν θεσμικές και πολιτικές ευθύνες αφού όλες οι πολιτογραφήσεις έστω και τυπικά περνούν από το Υπουργικό Συμβούλιο, την εντολή για μια τέτοια έρευνα θα πρέπει να τη δώσει ο γενικός εισαγγελέας αφού το Υπουργικό δεν μπορεί να ελέγξει τον εαυτό του. Όπως ακριβώς συνέβη και στην περίπτωση της κατάρρευσης του Συνεργατισμού, που ο διορισμός της ερευνητικής έγινε από τον γενικό εισαγγελέα. Σε αυτόν η επιτροπή θα λογοδοτήσει και θα προβεί σε εισηγήσεις σε σχέση με το αν υπάρχουν αδικήματα, τι αδικήματα και με ποιους αυτά ταυτίζονται (όπως συνέβη με τα πορίσματα Καλλή για την Helios και Πολυβίου για το Μαρί). Να υπενθυμίσουμε πως πλέον η τακτική είναι τα πορίσματα των ερευνητικών επιτροπών να δημοσιοποιούνται για να υπάρχει πλήρης διαφάνεια αλλά και πίεση για απόδοση ευθυνών.
Σε έναν άλλο τύπο έρευνας, σε περίπτωση που υπάρχουν έκδηλα ποινικές ευθύνες, ο γενικός εισαγγελέας έχει το δικαίωμα να διορίσει ποινικό ανακριτή.

Ο τρίτος τύπος έρευνας σύμφωνα με τις ίδιες πηγές που μπορεί να διεξαχθεί στην προκειμένη περίπτωση είναι ο διορισμός ad hoc επιτροπής από τη Βουλή, ο οποίος δεν έχει ωστόσο νομική υπόσταση και δεν μπορεί να οδηγήσει σε πειθαρχική ή ποινική διαδικασία και ούτε μέχρι σήμερα απέδειξε ότι μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες για ανάληψη των οποιωνδήποτε πολιτικών ευθυνών από τους εκάστοτε κυβερνώντες. Μία δε έρευνα εκ μέρους της Ελεγκτικής Υπηρεσίας μόνο σε συστάσεις μπορεί να προβεί. Ήδη εδώ και έναν μήνα εξετάζονται από την Ελεγκτική Υπηρεσία οι διαδικασίες στη βάση των οποίων παραχωρείται το Μπόινγκ 737 της εταιρείας του Abdulrahman Mahfouz για τις ανάγκες των μετακινήσεων του Προέδρου στο εξωτερικό.

ΑΚΕΛ: Υπάρχει θέμα ηθικής και δεοντολογίας για τον Πρόεδρο

Το γάντι στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ρίχνει το ΑΚΕΛ μετά τη δήλωση του Νίκου Αναστασιάδη ότι θα παραιτηθεί αν φανεί ότι αξιοποίησε για ιδιοτελείς σκοπούς ή παράνομα το επενδυτικό πρόγραμμα πολιτογραφήσεων. Αυταπόδεικτες θεωρεί το κόμμα της αντιπολίτευσης τις σοβαρές θεσμικές και πολιτικές ευθύνες του Προέδρου Αναστασιάδη σε ό, τι αφορά την κάκιστη, όπως τη χαρακτηρίζει, διαχείριση του επενδυτικού προγράμματος πολιτογραφήσεων, η οποία εκ του αποτελέσματος οδήγησε στο ρεζίλεμα της χώρας διεθνώς. Τη θέση του κόμματος εκφράζει με γραπτή του ανακοίνωση ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαΐδης, ο οποίος αποδίδει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σοβαρό θέμα δεοντολογίας.

«Από την προσωπική δε εμπλοκή του κ. Αναστασιάδη και του δικηγορικού γραφείου που φέρει το όνομά του στο πρόγραμμα των ’χρυσών’ διαβατηρίων μπορεί να μην παρουσιάζεται μεν θέμα νομιμότητας, αλλά προκύπτει σοβαρό θέμα δεοντολογίας και ηθικής. Περαιτέρω», σημειώνει ο κ. Λουκαΐδης, επικαλούμενος τα δημοσιεύματα του «Π» για τη χρήση του αεροσκάφους του Abdulrahman Mahfouz, «επειδή ο κ. Αναστασιάδης παρουσιάζεται έτοιμος να παραιτηθεί αν έχει όντως αξιοποιήσει για ιδιοτελείς σκοπούς το πρόγραμμα, θα πρέπει να απαντήσει αν αληθεύουν τα δημοσιεύματα της εφημερίδας ’Πολίτης’ που τον φέρουν να αξιοποίησε την πολιτογράφηση Σαουδάραβα σεΐχη, ταξιδεύοντας με το executive Μπόινγκ 737 του σεΐχη». Όπως επισημαίνει ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, «οι πολίτες αναμένουν επίσης να δώσει απαντήσεις συνολικά για τις σχέσεις του με τον Σαουδάραβα σεΐχη και ειδικότερα κατά πόσο ταξίδεψε ιδιωτικά στις Σεϋχέλλες με το πολυτελές αυτό αεροσκάφος, όπως επίσης η εφημερίδα ’Πολίτης’ τον παρουσιάζει να έπραξε».

Έρευνα από εισαγγελέα

Τέλος, ο κ. Λουκαΐδης αναφέρει πως το κόμμα του θεωρεί ότι για τις όποιες πιθανές ποινικές ευθύνες σε σχέση με το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων ευθύνη για διερεύνηση έχει μονάχα ο γενικός εισαγγελέας της Δημοκρατίας. «Σε κάθε περίπτωση, καμία εμπιστοσύνη δεν υπάρχει για διερεύνηση των κυβερνητικών χειρισμών μέσα από διαδικασίες που καθορίζει η ίδια η κυβέρνηση Αναστασιάδη».

ΔΗΣΥ εντός... ημερών

Εντός των επόμενων ημερών θα απαντήσει για «όλα τα υπόλοιπα ζητήματα» ο ΔΗΣΥ, ο οποίος χθες διά του εκπροσώπου Τύπου του επέλεξε να απαντήσει στο ΑΚΕΛ για το ότι δεν σεβάστηκε την εθνική επέτειο, αντί για την ουσία των δημοσιευμάτων του «Π». «Επιλέγουν στο ΑΚΕΛ σήμερα 28 Οκτωβρίου να εκδώσουν γραπτή ανακοίνωση που αφορά χθεσινά δημοσιεύματα. Ένα ερώτημα είναι γιατί δεν ασχολήθηκαν χθες, αλλά ένα δεύτερο ερώτημα είναι αν τόσο πολύ σέβονται τις εθνικές επετείους και δεν μπορούσαν να περιμένουν μέχρι αύριο», σημείωσε ο κ. Δημητρίου.