Παίζονται όλα για Αμμόχωστο

Όσες δυσκολίες και αν συναντά η προσπάθεια του υπουργού Εσωτερικών να συγκεράσει τα «θέλω» των τοπικών αρχών και κοινωνιών, αλλά και κομμάτων, στη Λευκωσία, τη Λεμεσό, τη Λάρνακα και την Πάφο, η ελεύθερη Αμμόχωστος παραμένει το πιο δύσκολο εγχείρημα. Λίγες μόνο μέρες πριν από τη δημοσιοποίηση της τελικής πρότασης του υπουργού όλα βρίσκονται στον αέρα όσον αφορά τις συνενώσεις δήμων και κοινοτήτων σε αυτή την περιοχή και δεν θα προκαλέσει έκπληξη η υιοθέτηση οποιουδήποτε σεναρίου, ακόμα και κάποιου που είτε δεν ακούστηκε ευρέως το τελευταίο διάστημα, είτε ακούστηκε αλλά θεωρείται ξεπερασμένο.

Ενδεικτικό της δυσκολίας να τύχουν διαχείρισης γεωγραφικές, κοινωνικές, οικονομικές ακόμα και πολιτικές ιδιαιτερότητες στην ελεύθερη Αμμόχωστο, αλλά και τοπικά συμφέροντα και τοπικιστικές εμμονές, είναι το γεγονός ότι ακόμα και η τεχνοοικονομική μελέτη που ετοιμάστηκε για λογαριασμό του Υπουργείου Εσωτερικών περιλαμβάνει τέσσερα εναλλακτικά σενάρια συνενώσεων, ίσως τα περισσότερα που προτάθηκαν για κάθε άλλη επαρχία/περιοχή. Και μιλάμε για τέσσερις σχετικά μικρούς δήμους, με συνολικό πληθυσμό λίγο κάτω από 30 χιλιάδες μόνιμους κατοίκους, βάσει της απογραφής του 2011.
Μάλιστα, πέραν των τεσσάρων σεναρίων που καταγράφονται στη μελέτη, ανεπίσημα συζητούνται από την ευρύτερη τοπική κοινωνία και κάποια άλλα και χωρίς υπερβολή ακούστηκε κάθε δυνατή παραλλαγή συνένωσης δήμων αλλά και κοινοτήτων, αφού από ένα σημείο της συζήτησης και μετά στον διάλογο εισχώρησαν και οι πέντε κοινότητες της περιοχής, οι οποίες διεκδικούν είτε τη σύσταση νέου αγροτικού δήμου, είτε τη συνένωσή τους με κάποιο από τα νέα δημοτικά σχήματα που θα δημιουργηθούν.

Το βασικό σενάριο

Σύμφωνα με την τεχνοοικονομική μελέτη, τα περισσότερα πλεονεκτήματα εξασφαλίζονται από τη δημιουργία ενός μόνο δήμου στην ελεύθερη Αμμόχωστο, αποτελούμενου από τους τέσσερις υφιστάμενους Δήμους Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας, Σωτήρας και Δερύνειας. Ένα τέτοιο σχήμα θα επιτύγχανε, σύμφωνα με τη μελέτη, ετήσιες εξοικονομήσεις περίπου 7 εκατομμυρίων ευρώ και θα είχε εξασφαλισμένη την οικονομική του βιωσιμότητα, κυρίως χάρη στην τουριστική ανάπτυξη σε Παραλίμνι και Αγία Νάπα.
Όταν μετά την παράδοση της μελέτης στο ΥΠΕΣ προέκυψε το ενδιαφέρον των πέντε κοινοτήτων (Λιοπέτρι, Φρέναρος, Άχνα, Αυγόρου, Αχερίτου) να συστήσουν δήμο ή να συνενωθούν με δήμο/δήμους, το βασικό σενάριο της μελέτης επεκτάθηκε και κάλυψε και τις κοινότητες αυτές, ώστε όλες οι τοπικές αρχές στην ελεύθερη Αμμόχωστο να συστήσουν έναν και μοναδικό δήμο.

Το σενάριο αυτό αντιμετωπίστηκε για αρκετό διάστημα θετικά από το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο δεν το εγκατέλειψε μέχρι σήμερα, παρόλο που μελετά σοβαρά και άλλες επιλογές, αφού στο μεταξύ κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι.

Σύμφωνα με τον δήμαρχο Παραλιμνίου Θεόδωρο Πυρίλλη, ο οποίος ρωτήθηκε από τον «Πολίτη», το σενάριο για έναν δήμο στην ελεύθερη Αμμόχωστο (με όλες τις τοπικές αρχές) παραμένει η επίσημη θέση του Παραλιμνίου, το οποίο όμως «δεν έχει πρόβλημα και για άλλες επιλογές, ακόμα και να μείνει μόνο του». Το σενάριο όμως για ένα δήμο απορρίπτεται κατηγορηματικά τουλάχιστον από τους Δήμους Αγίας Νάπας και Σωτήρας και την κοινότητα Λιοπετρίου, που ζητούν τη συνένωσή τους σε ξεχωριστό δήμο.

Τα εναλλακτικά σενάρια
Εκτός από το σενάριο του ενός δήμου, η τεχνοοικονομική μελέτη καταγράφει άλλες τρεις εναλλακτικές επιλογές, με λιγότερα πλεονεκτήματα:

• Η δημιουργία δύο δήμων, με τη συνένωση Παραλιμνίου και Αγίας Νάπας (την απορρίπτει κατηγορηματικά η Αγία Νάπα) και Δερύνειας - Σωτήρας.


• Η δημιουργία δύο δήμων, με τη συνένωση Παραλιμνίου - Αγίας Νάπας στον ένα και της Δερύνειας, της Σωτήρας και των όμορων κοινοτήτων Λιοπετρίου και Φρενάρους στον άλλο.


• Η δημιουργία δύο δήμων με τη συνένωση Αγίας Νάπας - Σωτήρας και Παραλιμνίου - Δερύνειας.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η τεχνοοικονομική μελέτη θεωρεί μεν το σενάριο του ενός δήμου στην ελεύθερη Αμμόχωστο ως το προσφορότερο, ωστόσο σημειώνει πως «η εξέταση όλων των εναλλακτικών επιλογών αναδεικνύει ότι σε κάθε περίπτωση η συγχώνευση επιφέρει θετικά αποτελέσματα σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση, ιδιαίτερα ως προς τη μείωση του μέσου κόστους παροχής υπηρεσιών προς τους πολίτες».

Ο τρίτος δήμος και το ενδιαφέρον της Ξυλοφάγου! 

Παρά το γεγονός ότι στο Υπουργείο Εσωτερικών βλέπουν ως καλύτερο σενάριο εκείνο που προκρίνει και η μελέτη, δηλαδή τη συνένωση των τεσσάρων δήμων της περιοχής σε έναν, με δυνατότητα ενσωμάτωσης και των πέντε κοινοτήτων, μια τέτοια απόφαση θα ξεσήκωνε εντονότατες αντιδράσεις, με σοβαρές παρενέργειες και στο εσωτερικό του ΔΗΣΥ. Σε κάποια φάση το υπουργείο εξέτασε με ενδιαφέρον και το ενδεχόμενο δημιουργίας δύο δήμων, ενός τουριστικού (Παραλίμνι - Αγία Νάπα) και ενός αγροτικού (Δερύνεια - Σωτήρα, ίσως και οι κοινότητες). Όμως, ο δήμαρχος Αγίας Νάπας κατέστησε με κάθε τρόπο σαφές ότι οποιοδήποτε σενάριο που θα στηριζόταν σε συνένωση Παραλιμνίου και Αγίας Νάπας θα ήταν αιτία πολέμου για το δημοτικό συμβούλιο και την κοινωνία της Αγίας Νάπας. Μετά και την απόφαση των δημοτικών συμβουλίων Αγίας Νάπας και Σωτήρας και του κοινοτικού συμβουλίου Λιοπετρίου για συνένωση, το υπουργείο φαινομενικά οδηγείται σε απόφαση για δύο δήμους, αν και όπως προαναφέραμε δεν έχει εγκαταλείψει οριστικά την επιλογή του ενός δήμου. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι σε πρόσφατη συνάντηση του υπουργού Εσωτερικών Κωνσταντίνου Πετρίδη με τους δημάρχους Παραλιμνίου και Αγίας Νάπας βολιδοσκοπήθηκαν εκ νέου οι προθέσεις τους, αλλά δεν κατέστη δυνατό να υπάρξει συναίνεση, αφού η Αγία Νάπα δεν συζητά τίποτε άλλο πέραν της συνένωσης με Σωτήρα και Λιοπέτρι.

Ο δήμαρχος Αγίας Νάπας Γιάννης Καρούσος είπε στον «Πολίτη» ότι δεν νοείται καμία άλλη απόφαση πέραν της δημιουργίας νέου δήμου από την Αγία Νάπα, τη Σωτήρα και το Λιοπέτρι. Από εκεί και πέρα, είπε ο κ. Καρούσος, εμείς προτείναμε διάφορες επιλογές, μεταξύ άλλων και τη δημιουργία τριών δήμων στην περιοχή, αλλά και τη διατήρηση του Δήμου Παραλιμνίου ως αυτόνομου δήμου. Αυτή η επιλογή αποκλείεται από το ΥΠΕΣ, το οποίο εμμένει στη θέση ότι κανένας δήμος δεν θα μείνει ανεπηρέαστος από τις συνενώσεις. Ο κ. Καρούσος είπε ακόμα ότι είναι ανοικτό και το ενδεχόμενο στον Δήμο Αγίας Νάπας, Σωτήρας, Λιοπετρίου να ενταχθούν και άλλες κοινότητες.

Θέλει και η Ξυλοφάγου!

Οι πληροφορίες του «Πολίτη» αναφέρουν ότι σκέψεις για συνένωση με Αγία Νάπα, Σωτήρα και Λιοπέτρι κάνει και η κοινότητα Ξυλοφάγου (συνορεύει με Λιοπέτρι), μια από τις μεγαλύτερες της Κύπρου, με πληθυσμό, σύμφωνα με τον κοινοτάρχη της, περίπου 8-9 χιλιάδες (6.231 με βάση την απογραφή του 2011). Ο κοινοτάρχης Ξυλοφάγου Γεώργιος Τάσου επιβεβαίωσε στον «Πολίτη» ότι γίνονται σκέψεις για συνένωση με το πιο πάνω σχήμα. Είπε ότι την περασμένη Τρίτη έθεσε στο κοινοτικό συμβούλιο αυτή την πρόταση και την προσεχή Τρίτη αναμένεται να ληφθεί απόφαση, με τις πιθανότητες να είναι υπέρ της έγκρισης της συνένωσης. Η Ξυλοφάγου διοικητικά ανήκει στην επαρχία Λάρνακας, αλλά ο κ. Τάσου μάς είπε ότι σημαντικό μέρος της οικονομικής δραστηριότητας των κατοίκων είναι προσανατολισμένο στην Αγία Νάπα, ενώ με την ελεύθερη Αμμόχωστο οι σχέσεις σε διάφορα επίπεδα είναι πιο στενές από τις σχέσεις με τη Λάρνακα, όπως και η συνεργασία σε επίπεδο τοπικών αρχών. Σε περίπτωση που εγκριθεί από το συμβούλιο η πρόταση για συνένωση με Αγία Νάπα, Σωτήρα, Λιοπέτρι και γίνει αποδεκτή από τις άμεσα επηρεαζόμενες αρχές και το ΥΠΕΣ, η Ξυλοφάγου θα είναι πληθυσμιακά η μεγαλύτερη συνιστώσα στο σύμπλεγμα, αν ληφθούν υπόψη οι μόνιμοι κάτοικοι.