«Εμψυχωθείτε» με παφίτικο animation

Ο όρος "animation" προέρχεται από τη λατινική λέξη "animatio", δηλαδή ‘‘εμψύχωση’’. Η τέχνη του animation ή της εμψύχωσης, που είναι η ελληνική απόδοση του όρου, εκτός από μία εκ των τριών μορφών κινηματογραφικής έκφρασης (οι άλλες δυο, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι η μυθοπλασία και η τεκμηρίωση), είναι και η πιο συνθέτη, καθώς η ζωγραφική, η γλυπτική και η φωτογραφική τέχνη αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της. Οι δυνατότητες του κινηματογράφου animation προδιαγράφονται πολύ μεγαλύτερες συγκριτικά με τον ομόλογό του, τον κινηματογράφο, μια που δεν περιορίζεται από την υποχρέωση να μοιάζει με τη φύση. Με αυτή τη δυναμική τα τελευταία χρόνια το animation κερδίζει συνεχώς έδαφος σε όλα τα μέρη της Γης. Η θεαματική αύξηση των εξειδικευμένων φεστιβάλ animation ανά τον κόσμο και η αντίστοιχη ανάπτυξη των σχολών που ειδικεύονται σ’ αυτόν τον κινηματογράφο αποτελούν αναμφισβήτητες ενδείξεις της ζωτικότητάς του.

Από το Πάφος 2017

Στη χώρα μας, με την πολύ μικρή παράδοση στις ταινίες animation, λαμβάνει χώρα τα τελευταία τρία χρόνια ένας θεσμός ο οποίος με έδρα την Πάφο φιλοδοξεί να βάλει κι αυτός το δικό του λιθαράκι, ώστε να κερδίσει και η Κύπρος τη δική της θέση στον διεθνή φεστιβαλικό χάρτη της κινούμενης εικόνας. To κατ' αρχήν ζητούμενο όμως για τους διοργανωτές -κάτι που απορρέει από τη συνομιλία που είχαμε μαζί τους, «παίζοντας» μάλιστα με τον όρο- είναι το φεστιβάλ να γίνεται κάθε χρόνο η αφορμή για «εμψύχωση» του ντόπιου και ξένου κοινού, των δημιουργών και της πόλης της Πάφου. Ο λόγος για το Φεστιβάλ Animattikon Project, ένα «παιδί» του Πάφος2017, το οποίο μεγαλώνει χρόνο με τον χρόνο, σπάζοντας τα στεγανά και διαψεύδοντας όσους μεμψιμοιρούν λέγοντας ότι η Πολιτιστική Πρωτεύουσα έσβησε εντελώς. Το φεστιβάλ φέτος διοργανώνεται υπό την αιγίδα της ASIFA Κύπρου (International Animated Film Association) και αρχίζει το προσεχές Σάββατο 26 Οκτωβρίου, ενόψει των εορτασμών της Διεθνούς Ημέρας Animation, με τα εγκαίνια έκθεσης για το εικαστικό animation στον Πολυχώρο Πολιτισμού «Παλιά Ηλεκτρική» στην Πάφο (εκδήλωση που στηρίζεται από το Γαλλικό Ινστιτούτο Κύπρου). Θα διαρκέσει μέχρι και τις 3 Νοεμβρίου.



Μιλώντας στον "Π"  ο δήμαρχος Πάφου Φαίδωνας Φαίδωνος ανέφερε ότι τέτοια διοργάνωση στο κέντρο της πόλης αποτελεί τρανή ένδειξη πως το όραμα για μετατροπή της περιοχής σε πνεύμονα κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης μέσω έργων έχει αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά. 



Συντελεστές εμβέλειας
Στη διοργάνωση συμμετέχει μεγάλος αριθμός συντελεστών διεθνούς εμβέλειας, όπως ο υποψήφιος για Ευρωπαϊκό Βραβείο Animation 2018 Γιώργος Νικόπουλος, σκηνοθέτης της ταινίας «The Ox» (ξεχωρίζει η διάλεξή του «Θέατρο σκιών και Animation / Δύο τέχνες συγγενείς», σε χώρο του φετινού σημαντικού συνεργάτη του φεστιβάλ, το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου), ο Ιταλός σκηνοθέτης Thomas Kunstler, ο Αμερικανός μουσικοσυνθέτης Nik Phelps, ο ειδικός στην κατασκευή κούκλας για stop motion animation Ανδρέας Αριστοδήμου, η animator και σχεδιάστρια χαρακτήρων Παναγιώτα Μιχαήλ και ο animator Μάριος Ματθαίου. Περαιτέρω το Animattikon Project θα προσφέρει δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες, παρουσιάσεις και διαλέξεις σχετικά με την τέχνη του animation και ένα πλούσιο ρεπερτόριο ταινιών με πολλές προβολές μέχρι και τις 3 Νοεμβρίου.



Μήνυμα Phelps

Ιδιαίτερη τιμή για το φεστιβάλ συνιστά η υποδοχή και φιλοξενία της Αμερικανίδας δημοσιογράφου (Animation World Network) με εξειδίκευση στο animation και ιστορικού της τέχνης αυτής Nancy Denney-Phelps. O «Π» επικοινώνησε με την κ. Phelps, η οποία θα είναι και μέλος της κριτικής επιτροπής για τα «χρυσά καπέλα» σε έξι κατηγορίες ταινιών. Απευθυνόμενη προς το κοινό της Κύπρου τόνισε ότι εκδηλώσεις όπως το Animattikon είναι πολύ σημαντικές για τον κόσμο. «Του δίνει την ευκαιρία να δει ταινίες από όλο τον πλανήτη, τις οποίες υπό άλλες συνθήκες δεν θα έβλεπε ποτέ», εξηγεί. «Είναι πολύ σημαντικές επίσης για τα μέλη της κοινότητας του animation, γιατί μας δίνουν την ευκαιρία να συναντηθούμε και να ανταλλάξουμε ιδέες».





Η φετινή αφίσα του φεστιβάλ, φιλοτεχνημένη από τον Πάρη Χριστοδούλου.



Ξανά στο «Αττικόν»

Φέτος το φεστιβάλ επιστρέφει ενισχυμένο, έχοντας δύο σημαντικά όπλα στη φαρέτρα του: τη συνεργασία για πρώτη φορά με τον Δήμο Πάφου, εντάσσοντάς το πλέον στο πλαίσιο της πολιτιστικής του στρατηγικής, και τη φιλοξενία στον φυσικό του χώρο και τόπο καταγωγής του (από εκεί άλλωστε πήρε το όνομά του και πρωτοξεκίνησε το 2017), τον ανακαινισμένο πολυχώρο «Αττικόν». Πρωτολειτούργησε ως κινηματοθέατρο το 1941-42 και σημάδεψε για δεκαετίες την κοινωνική και πολιτιστική ζωή της πόλης.



O πολυχώρος «Αττικόν», ο οποίος σημάδεψε για δεκαετίες την κοινωνική και πολιτιστική ζωή της πόλης, θα φιλοξενήσει τις προβολές.



Δίκτυο συνεργατών

Από διοργανωτικής πλευράς ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ και animator Χαράλαμπος Μαργαρίτης, ο οποίος τα τελευταία τρία χρόνια επισκέπτεται ευρωπαϊκές πόλεις και συμμετέχει σε ανάλογα φεστιβάλ, εκπροσωπώντας το φεστιβάλ της Πάφου και συγχρόνως το κυπριακό animation, θέλησε να αναφερθεί στα επιτεύγματα του Animattiκon τα τελευταία τρία χρόνια, τονίζοντας ότι αυτός και η ομάδα του έχουν καταφέρει περισσότερα απ’ όσα ήλπιζαν. «Αφενός το φεστιβάλ έχει φέρει το animation στην πόλη και το έχει καταστήσει προσβάσιμο σε όλους. Αφετέρου έχει δημιουργήσει ένα διαρκώς επεκτεινόμενο δίκτυο συνεργατών που το συνδέουν με την ευρωπαϊκή και διεθνή σκηνή της βιομηχανίας του animation. Σε αυτούς τους συνεργάτες συγκαταλέγονται το Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων Animasyros και η ASIFA Ελλάδας που στήριξαν το φεστιβάλ όσο κανείς. Συνεργαζόμαστε επίσης σταθερά με το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Φλωρεντίας στην Ιταλία, καθώς επίσης και με τη σχολή The Animation Workshop και το Διεθνές Φεστιβάλ του Βίμποργκ της Δανίας. Από την περσινή έκδοση εγκαινιάσαμε τη συνεργασία με την καταπληκτική σχολή κινηματογράφου και animation FilmAkademie του Baden-Wurttemberg στη Γερμανία καθώς επίσης και με τη γαλλική εταιρεία διανομής ταινιών animation MIYU Distributions».

Φαίδωνας: Να αναγνωριστεί διεθνώς ως Φεστιβάλ Πάφου

Όμως, τι έχει να πει για όλα αυτά ο δήμαρχος Πάφου Φαίδωνας Φαίδωνος, ο οποίος θα εγκαινιάσει το φετινό φεστιβάλ; Σε δηλώσεις του στον «Π» τονίζει ότι ο δήμος σε συνεργασία με το Κέντρο Τεχνών Κίμωνος διοργανώνουν την τρίτη έκδοση του Animattikon Project με στόχο την καθιέρωσή του ως ετήσιας εκδήλωσης. Σημειώνει ότι στο πλαίσιο της πολιτιστικής στρατηγικής του δήμου στόχος είναι ο εμπλουτισμός και η συνεχής αναβάθμιση του Animattikon Project ως ενός θεσμού που να αναγνωρίζεται διεθνώς ως Φεστιβάλ της Πάφου. «Η Πάφος, η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2017, μια πόλη με μακρά πολιτιστική παράδοση, δεν θα μπορούσε να μην συμμετέχει ενεργά σε όλες τις εκφάνσεις των τεχνών. Το animation είναι μια μορφή τέχνης -τέχνη της εμψύχωσης!- που πυροδοτεί τη φαντασία και μια τεχνική στην οποία τα πάντα είναι δυνατά μέσω νέων ψηφιακών εργαλείων που παρέχουν σήμερα οι νέες τεχνολογίες».



Ανανεωμένο κέντρο

 Για τον κ. Φαίδωνος μια τέτοια διοργάνωση στο κέντρο της πόλης αποτελεί τρανή ένδειξη ότι το όραμα για μετατροπή της περιοχής σε πνεύμονα κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης μέσω έργων έχει αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά. Επίσης σημειώνει ότι μετά τα μεγάλα πολιτιστικά έργα του Πάφος2017 τροχιοδρομείται σήμερα η εκτέλεση μιας νέας σειράς έργων πολιτιστικής υποδομής, όπως η μετατροπή του παλιού αστυνομικού σταθμού στο κέντρο της πόλης σε χώρο ανάδειξης - προβολής της ιστορίας της Πάφου, η δημιουργία κηποθέατρου στην περιοχή, η δημιουργία Μουσείου Λαϊκής Τέχνης στο παραδοσιακό εμπορικό κέντρο, το Μουσείο «Στέλιου Κυριακίδη» και το Μουσείου Μουσικών Οργάνων.





Ο Ιταλός σκηνοθέτης Thomas Kunstler θα προσφέρει δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες. Στη φωτογραφία δουλεύει με τους ήρωες της ταινίας «Ρεμπέτικο», όπου ο Μάρκος Βαμβακάρης έγινε animated χαρακτήρας.

Όραμα για κοινό, δημιουργούς, πόλη

Το όραμα των διοργανωτών είναι το φεστιβάλ να αποτελέσει πυρήνα συσπείρωσης όλων των προαναφερθέντων φορέων και συνεργατών, τόσο αυτών του εξωτερικού όσο και των ντόπιων, προς όφελος του κοινού αλλά και της κυπριακής σκηνής animation. «Θα θέλαμε επίσης να μεγαλώσει αρκετά ώστε κάθε διοργάνωσή του να σημαίνει και ενεργοποίηση, ζωντάνεμα της πόλης», σημειώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής. «Η ελληνική απόδοση του όρου animation είναι 'εμψύχωση’: θα θέλαμε, λοιπόν, το Animattikon Project να γίνεται αφορμή για εμψύχωση του κοινού, των δημιουργών και της πόλης».



Μπορεί η Πάφος;

«Πιστεύω ότι η Πάφος θα μπορούσε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες ενός τέτοιου φεστιβάλ χωρίς κανένα πρόβλημα. Όσο κι αν έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε την Πάφο σαν τον φτωχό συγγενή, σαν μια πόλη νεκρή και άλλα τέτοια, στην πραγματικότητα η Πάφος έχει όλες τις υποδομές και όλη τη δυναμική που απαιτεί κάτι τέτοιο. Το μόνο που λείπει είναι συντονισμός και συσπείρωση. Το ότι ο Δήμος Πάφου φέτος αγκαλιάζει και στηρίζει το φεστιβάλ είναι, θεωρώ, μια καλή αρχή προς αυτή την κατεύθυνση και θέλω να ελπίζω ότι είναι ακριβώς αυτό: μια αρχή. Ότι, δηλαδή, στις επόμενες εκδόσεις του φεστιβάλ αυτή η συνεργασία θα μεγαλώσει, θα γίνει πιο ουσιαστική και πιο γόνιμη».



Κυπριακές συμμετοχές

Υπήρχαν και στο παρελθόν κυπριακές συμμετοχές, αλλά φέτος θα είναι η πρώτη χρονιά που αφιερώνεται ξεχωριστή κατηγορία στο κυπριακό animation. Σύμφωνα με τον Χαράλαμπο Μαργαρίτη, οι ταινίες είναι κυρίως φοιτητικές, αλλά η ποιότητα της παραγωγής και η δημιουργικότητά τους είναι αξιοσημείωτες και ενδεικτικές της ραγδαίας ανάπτυξης της σκηνής του animation στο νησί. «Ανυπομονούμε να συστήσουμε στο κοινό αυτούς τους νέους δημιουργούς και ελπίζουμε ότι το Animattikon θα μετατραπεί σιγά-σιγά σε μια άξια λόγου πλατφόρμα προβολής της κυπριακής παραγωγής animation», προσθέτει.



Σημειώνεται ότι η είσοδος είναι δωρεάν, για τις προβολές ταινιών, στα εργαστήρια (για παιδιά και ενήλικες), παρουσιάσεις και διαλέξεις.   Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Animattikon και στο facebook.

-Το πρόγραμμα το Φεστιβάλ ΕΔΩ.