Καδής:Κατοχύρωση του χαλουμιού ως ΠΟΠ - Στόχος οι λύσεις με πολιτική διάσταση

Ο Υπουργός  Γεωργίας Κώστας Καδής διαβεβαίωσε τις επιτροπές εμπορίου και γεωργίας της Βουλής ότι η προσπάθεια για κατοχύρωση του χαλουμιού  ως προϊόντος ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) είναι συνεχής και δεν έχει σταματήσει ούτε στιγμή και ότι τώρα η κυβέρνηση επικεντρώνεται σε εξεύρεση λύσεων για την πολιτική διάσταση της κατοχύρωσης του προϊόντος.

Μιλώντας ενώπιον κοινής συνεδρίασης των επιτροπών που εξέτασαν το ζήτημα, παρουσία και του Υπουργού Εμπορίου καθώς και όλων των εμπλεκομένων υπηρεσιών και οργανώσεων, ο κ. Καδής ξεκαθάρισε ότι οι λύσεις αυτές δεν θα υποσκάπτουν την Κυπριακή Δημοκρατία και θα διασφαλίζουν την υγεία  και την ασφάλεια του προϊόντος αλλά και την φήμη του διεθνώς.

Αυτές είναι οι αρχές στις οποίες διαβουλευόμαστε, το θέμα είναι δύσκολο και η προσπάθεια συνεχίζεται. Τόνισε ακόμη ότι η κυβέρνηση έχει υπόψη της άλλα πλάνα και επιλογές αν η προσπάθεια δεν τελεσφορήσει, αλλά δεν θέλησε να πει λεπτομέρειες.

Παράλληλα ενημέρωσε τους βουλευτές ότι εντός των ημερών το Υπουργείο προχωρεί σε δεύτερη προκήρυξη για στήριξη του κλάδου των αιγοπροβατοτρόφων.

Ο κ. Καδής ανέφερε ότι οι όποιες ανησυχίες είναι δικαιολογημένες και προέβη σε μια σύντομη αναδρομή από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για κατοχύρωση του χαλουμιού ως ΠΟΠ τον Απρίλιο του 2012 μέχρι και την τεκμηριωμένη απάντηση της ΚΔ τον Ιούνιο του 2016 ενώ στο μεταξύ είχαν κατατεθεί και εξεταστεί έντεκα ενστάσεις ( 3 από Ε/κ και 8 από Τ/κ).

Σύμφωνα με τον Υπουργό, έκτοτε δεν πήραμε κανένα σχόλιο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα τεχνικά ζητήματα φακέλου γεγονός που προκάλεσε ανησυχίες καθώς συνήθως μια εξέταση αίτησης παίρνει συνήθως δέκα μήνες ενώ στη δική μας περίπτωση ο χρόνος ήταν πέραν των τριών ετών.

Ο κ. Καδής αναφέρθηκε και στην αποστολή επιστολής από τον ΠτΔ στον Πρόεδρο της Κομισιόν γεγονός, είπε, που δημιούργησε κινητικότητα. Γίνεται, είπε, συνεχής προσπάθεια με διαβουλεύσεις με την ΕΕ για να οδηγηθούμε σε κατάληξη, λέγοντας ότι δεν μπορούν να λεχθούν πολλά γιατί πρόκειται για ευαίσθητα ζητήματα και ισορροπίες που πρέπει να διατηρηθούν.

Είπε ότι το θέμα είναι πολυδιάστατο, με εμπλοκή, εκτός του Υπουργείου εμπορίου, και του Υπουργείου Εξωτερικών και της Νομικής Υπηρεσίας. Πρόσθεσε παράλληλα ότι η προσφυγή στα ευρωπαϊκά δικαστήρια είναι κάτι που εξετάζεται αλλά δεν θέλησε να επεκταθεί περισσότερο.

Επίσης διερωτήθηκε ποια η αξιοπιστία της Κύπρου αν αποσυρθεί  ο φάκελος και υποβληθεί νέος την στιγμή, πρόσθεσε, που τα πολιτικά προβλήματα είναι τα ίδια.

Εξήγησε ότι η ΚΔ αναζητά έναν έγκυρο και νομότυπο μηχανισμό για το προϊόν που θα παράγεται στα κατεχόμενα, μέσω του του κανονισμού της πράσινης γραμμής.  Μιλώντας εξάλλου μετά τη συνεδρίαση ο κ. Καδής είπε ότι τα τεχνικά ζητήματα και οι ενστάσεις, από τη στιγμή που δεν λάβαμε άλλη ανατροφοδότηση από τις Βρυξέλλες, θεωρούνται κλειστά και άρα το ζήτημα έχει πολιτική και νομική διάσταση όσον αφορά τα κατεχόμενα.

Χωρίς υπόσκαψη της ΚΔ και αμφισβήτησης της φήμης της και της ασφάλειας των καταναλωτών, εργαζόμαστε για να βρούμε μεθόδους αντιμετώπισης της κατάστασης, είπε.

Επίσης στην εισαγωγική του ομιλία ο κ. Καδής αναφέρθηκε στην έγκριση προτάσεων για κάλυψη των αναγκών σε γάλα και πρόσθεσε ότι 57 προτάσεις εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης για στήριξη των αιγοπροβατοτρόφων και 87 για στήριξη της αγελαδοτροφίας με συνολικό ποσό 37 εκατομμυρίων. Σύντομα, είπε, προχωράμε και σε δεύτερη προκήρυξη για στήριξη των αιγοπροβατοτρόφων, σημειώνοντας ότι ενόσω εκκρεμεί ο φάκελος, οφείλει η πολιτεία να στηρίξει όλες τις προσπάθειες των εμπλεκομένων.

Ο Υπουργός Εμπορίου Γιώργος Λακκοτρύπης στη δική του τοποθέτηση αναφέρθηκε στο ζήτημα των εγκεκριμένων σημάτων του χαλουμιού, στο θέμα των ελέγχων και στο θέμα της εμπορίας. Ανέφερε ότι τα αιτήματα για ακύρωση των κοινοτικών σημάτων είναι σημαντικό ζήτημα και αφορά ολόκληρη την ΕΕ.

Σύμφωνα με τον Υπουργό, εκκρεμούν 99 δικαστικές υποθέσεις εναντίον διαφόρων ονομασιών και η πίεση σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι συνεχής. Αναφερόμενος ειδικότερα στην τελευταία υπόθεση με βουλγαρική εταιρεία που παράγει το λεγόμενο ‘’BBQLOUMI’’, o Υπουργός εξήγησε ότι δεν πρόκειται για τελική απόφαση.

Για το θέμα των ελέγχων για τις ποσοστώσεις είπε ότι το 2019 έγιναν 65 έλεγχοι σε σύγκριση με 23 το 2018 ενώ για τις εξαγωγές χαλουμιού ανέφερε ότι το 2018 ανέρχονταν σε 194 εκ, ενώ για φέτος (στοιχεία Ιανουαρίου-Ιουλίου) είναι 136 εκ καταγράφοντας αύξηση 25%, σε σχέση με το 2018.

Τοποθετήσεις αγροτικών οργανώσεων και επαγγελματικών συνδέσμων

Στη σημερινή συνεδρίαση κλήθηκαν εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων και των διαφόρων επαγγελματικών συνδέσμων καθώς  και αξιωματούχοι διαφόρων αρμόδιων υπηρεσιών (Κρατικό Χημείο, Υγειονομικές Υπηρεσίες κλπ).

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου τυροκόμων Γιώργος Πέτρου είπε ότι με τους χειρισμούς μας καταφέρνουμε πλήγμα στις εξαγωγές και κάλεσε όλους να μην καταστρέψουν τον λευκό χρυσό της Κύπρου με τις όποιες λανθασμένες ενέργειές τους, όπως είπε.
Ανέφερε επίσης σε πλήγμα στον κλάδο αν εφαρμοστεί το πρότυπο , λέγοντας ότι από τις 13,000 οικογένειες στον κλάδο, οι 5,000 θα μείνουν εκτός δουλειάς ενώ από τα 85 τυροκομεία, τα 70 θα κλείσουν.

Ο Ευαγόρας Χρυσάνθου, πρόεδρος του συνδέσμου κτηνοτρόφων είπε ότι όταν ο φάκελος ολοκληρωθεί, θα ξεκαθαρίσουν και οι όποιες ασάφειες και θα απομακρυνθούν και όλα τα παράνομα προϊόντα που φέρουν την ονομασία χαλούμι.

Σύμβουλος των αγελαδοτρόφων που ήταν στην συνεδρίαση ανέφερε ότι θα πρέπει να απαντηθούν τα ερωτήματα που αφορούν το χρόνο διεκπεραίωσης του φακέλου και διόρθωσης των αλλαγών αυτών, τι θα κάνουν οι ποιμνιοτρόφοι με το γάλα τους καθώς και οι αδελαδοτρόφοι αφού το γάλα τους δεν θα εισέρχεται στη διαδικασία της παρασκευής χαλουμιού.

Από τις αγροτικές οργανώσεις ο Τάκης Χριστοδούλου είπε ότι στην ΕΕ υπάρχουν 126 τυριά ως ΠΟΠ και τα 108 ανήκουν στις νότιες χώρες και μόνο η Κύπρος απουσιάζει από αυτές. Τόνισε ότι το ΠΟΠ είναι προστιθέμενη αξία για το προϊόν και ότι ναι μεν δεν μπορούμε να παράξουμε ποσότητες αλλά θα μπορούμε να προσφέρουμε ποιοτικά προϊόντα. Ανέφερε ότι γαλλική εταιρεία εξάγει αυτή τη στιγμή στις αραβικές χώρες χαλούμι και ότι αυτή η καταγγελία προωθήθηκε στους αρμόδιους εδώ και ένα χρόνο.

Ο Πανίκος Χάμπας είπε ότι λίγα προϊόντα στην ΕΕ είναι κατοχυρωμένα ως ΠΟΠ και αυτά τα προτιμούν οι καταναλωτές για την ποιότητά τους, λέγοντας ότι η χώρα μας μαζί με την Ελλάδα μπορούν να ανταγωνιστούν στην ποιότητα. Αναφέρθηκε και στην χρήση γαλακτόσκονης λέγοντας ότι πρέπει να γίνονται καλύτεροι έλεγχοι στα υποστατικά αλλά και διοικητικοί.

Ο Χρίστος Παπαπέτρου ανέφερε ότι πρέπει να υπάρξει απεμπλοκή από την πολιτική διάσταση και να προσεγγιστεί το ζήτημα καθαρά νομοτεχνικά. Το ΠΟΠ είναι καθαρά ποιοτικό προϊόν και αυτό το ζήτημα δεν πρέπει να συνάδει με το πόσες ποσότητες γάλακτος έχουμε, ανέφερε.

Ο Λάμπρος Αχιλλέως είπε ότι έγιναν λάθη και κατατέθηκε ένας φάκελος με προβλήματα καλώντας και αυτός να υπάρξει απεμπλοκή από την πολιτική διάσταση. Μίλησε για τριβές μεταξύ των εμπλεκομένων λόγω της ποσόστωσης και είπε ότι δεν είναι αισιόδοξος ότι θα αποκτήσουμε την κατοχύρωση του χαλουμιού ως ΠΟΠ.

Ο φάκελος βάλλεται εκ των έσω και εκ των έξω είπε ο Ανδρέας Αλεξάνδρου λέγοντας ότι πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί και διατυπώνοντας ικανοποίηση για το ότι οι προσπάθειες για κατοχύρωση συνεχίζονται.

Ο Γιώργος Ηλιάδης εξέφρασε την ανησυχία του για την καθυστέρηση που παρατηρείται στο ζήτημα του χαλλουμιού και ανέφερε ότι σημασία πρέπει να έχει κατοχύρωση του χαλουμιού ως ΠΟΠ, δηλαδή όσα έχουν συμφωνηθεί να τηρηθούν πάνω στο θέμα της ποσόστωσης.

Στη συνεδρίαση τέθηκαν και ζητήματα για την γαλακτόσκονη με τους αρμόδιους να απαντούν ότι αυτή μπορεί να ανιχνευθεί στο γάλα μόνο αν είναι σε ποσότητες 2.5% και πάνω. Εισηγήθηκαν επίσης και διοικητικούς ελέγχους για εντοπισμό ποσοτήτων σκόνης γάλακτος σε υποστατικά.
Επίσης μίλησαν για το ριζοσπαστικό μέτρο του μαρκαρίσματος της σκόνης, κάτι όμως εξήγησαν, που θα προκαλέσει αναστάτωση στην αγορά.

Από πλευράς ελέγχων των υγειονομικών υπηρεσιών λέχθηκε ότι γίνονται έλεγχοι στα χαλούμια στη λιανική πώληση και σε χώρους εστίασης και δεν εντοπίστηκε παραβίαση του προτύπου που ισχύει σήμερα.

Τι δηλώνουν οι Βουλευτές

Ο πρόεδρος της επιτροπής γεωργίας Ανδρέας Καυκαλιάς δήλωσε ότι δυστυχώς διαπιστώνεται σε κάθε συνεδρίαση ότι καμία πρόοδος δεν έχει σημειωθεί από την προηγούμενη φορά και ότι κάνουμε ένα βήμα πίσω, κάτι που είναι εξαιρετικά απογοητευτικό. Μιλώντας εξάλλου  μετά την συνεδρίαση επέρριψε ευθύνες στους κυβερνώντες λέγοντας ότι αδυνατούν να προστατεύσουν τα συμφέροντα του τόπου. Υποστήριξε ότι η Κυβέρνηση είναι ανίκανη να διαχειριστεί το ζήτημα και επέτρεψε πολιτικοποίησή του γεγονός που την οδήγησε σε αυτοπαγίδευση.

Είπε ότι η κυβέρνηση ούτε και σήμερα έδωσε πειστικές απαντήσεις λέγοντας ότι φτάσαμε στο σημείο ποσότητες λευκού τυριού να εισάγονται και να πωλούνται ως χαλούμι χωρίς η δική μας κυβέρνηση να είναι σε θέση να υπερασπιστεί και να προστατεύσει το δικό μας προϊόν.

Ο πρόεδρος της επιτροπής εμπορίου Ανδρέας Κυπριανού δήλωσε ότι αν ο φάκελος αποσυρθεί και υποβληθεί νέος τότε πέραν από την νέα καθυστέρηση στις διαδικασίες, προκύπτει και θέμα αναξιοπιστίας της πολιτείας. Ο φάκελος είπε, πρέπει να προχωρήσει και να γίνουν και οι όποιες προσπάθειες σε πολιτικό επίπεδο για να βρεθούν λύσεις. Αναφέρθηκε και στις γενικότερες καθυστερήσεις σε κατοχυρώσεις προϊόντων ως ΠΟΠ λέγοντας ότι πρέπει το Υπουργείο να εξεύρει άλλες μεθόδους για κατάθεση φακέλων και όχι να αναμένει να κατατεθεί φάκελος για ΠΟΠ από τους ίδιους τους παραγωγούς.

Ο Χρίστος Ορφανίδης του ΔΗΚΟ μίλησε για έλλειψη στρατηγικής και για υποσχέσεις των αρμοδίων που συνεχίζονται και πρόσθεσε ότι ο φάκελος είναι ακόμη στα συρτάρια της Κομισιόν γιατί ενεπλάκησαν στο ζήτημα και οι Τ/κ με την παραγωγή χαλουμιού. Παράλληλα είπε, η κλοπή της ονομασίας συνεχίζεται και αναφέρθηκε σε πρόσφατη επίσκεψή του στο Ελσίνκι όπου στα ράφια υπεραγοράς επωλείτο χαλούμι από Πολωνία , Σουηδία και αλλού, με αγελαδινό γάλα, για έξι ευρώ το κιλό ενώ στην Κύπρο πωλείται 12-13 ευρώ το κιλό.

Ο βουλευτής των Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου ζήτησε να λάβει απαντήσεις σε ερωτήματα που τέθηκαν στο παρελθόν και σε άλλη συνεδρίαση για τα πρόστιμα στη μη εφαρμογή του προτύπου και στις αναστολές εξαγωγών. Σύμφωνα με τον Υπουργό εμπορίου, που απάντησε στα ερωτήματα, έγιναν οκτώ κατασχέσεις προϊόντων κατά τους ελέγχους ενώ αυτά ήταν έτοιμα για εξαγωγή.

Ο Χρίστος Χρίστου του ΕΛΑΜ έθεσε θέμα για την παραγωγή χαλουμιού στα κατεχόμενα και διερωτήθηκε γιατί αποδεχθήκαμε, όπως υποστήριξε, την επιθεώρηση από την ΕΕ. Διερωτήθηκε επίσης αν ο κανονισμός για την πράσινη γραμμή επιτρέπει παραγωγή χαλουμιού από ζώα που εισήχθησαν παράνομα στα κατεχόμενα.

ΚΥΠΕ/Κυριακή Χριστοδούλου