Γ. Λακκοτρύπης: Οι κινήσεις των εταιρειών στην ΑΟΖ μιλούν από μόνες τους

«Οι εξελίξεις όσον αφορά την αξιοποίηση του κοιτάσματος «Αφροδίτη» και οι κινήσεις των εταιρειών για γεωτρήσεις, μιλούν από μόνες τους ως προς την πρόθεση των εταιρειών στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ)»  ανέφερε ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργος Λακκοτρύπης, σε δηλώσεις του μετά τη συζήτηση του προϋπολογισμού του υπουργείου του στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.

Ο Υπουργός αναφέρθηκε στις συμφωνίες που υπεγράφησαν την περασμένη εβδομάδα με τις οποίες οι εταιρείες αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν το έργο της αξιοποίησης του «Αφροδίτη», παρά τα όποια εμπορικά, τεχνικά, ή πολιτικά θέματα μπορεί να προκύψουν, με το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας αν δεν το κάνουν σε συγκεκριμένα ορόσημα να τερματίσει και το συμβόλαιο.

«Το γεγονός ότι έχουν ήδη υπογραφεί τα συμβόλαια για το γεωτρύπανο και έρχεται στην ΑΟΖ μας για γεωτρήσεις, το γεγονός ότι προγραμματίζονται σύμφωνα με τις δηλώσεις του Αντιπροέδρου της ExxonMobil τουλάχιστον δύο επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις, νομίζω μιλούν από μόνα τους ως προς την πρόθεση των εταιρειών να προχωρήσουν όπως έχει σχεδιαστεί, χωρίς να υποτιμώ τις δυσκολίες ή τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε συνεχώς κυρίως από την Τουρκία», ανέφερε.

Μιλώντας στη συνεδρία της Επιτροπής Νομικών, ο κ. Λακκοτρύπης εξήγησε τις νέες συμφωνίες που υπεγράφησαν με την κοινοπραξία των εταιρειών για το τεμάχιο 12 και το κοίτασμα «Αφροδίτη», και τον υπολογισμό των εσόδων για τη Δημοκρατία στη βάση σεναρίων για τις τιμές του πετρελαίου.

Σε ό,τι αφορά τις παραβιάσεις της Τουρκίας και την οριοθέτηση της ΑΟΖ, είπε ότι η  προσπάθεια της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι να ενδυναμώσει τη σχέση με τις γειτονικές χώρες, όπως η Αίγυπτος, ο Λίβανος και το Ισραήλ, ώστε να μην αποκτήσουν οποιαδήποτε νομιμότητα οι τουρκικές παραβιάσεις. Ανέφερε ότι τόσο οι συμφωνίες που έχουν υπογραφεί ή προωθούνται με τις χώρες αυτές, όσο και οι συμφωνίες για την πώληση του φυσικού αερίου από το «Αφροδίτη», αλλά και τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από την ΕΕ ενδυναμώνουν νομικά και διπλωματικά τη θέση της Κύπρου.

Αναφέρθηκε επίσης σε εκτενές γεωτρητικό πρόγραμμα που αναμένεται να αρχίσει σύντομα, από τους πιο ενδιαφέροντες στόχους. Πρόσθεσε ότι οι εταιρείες, έχοντας πάντοτε στο μυαλό τις τουρκικές προκλήσεις και τους κινδύνους για τους υπαλλήλους τους, δείχνουν αποφασιστικότητα να προχωρήσουν.

Σε εκκλήσεις της βουλευτή Άννας Θεολόγου να κατατεθούν τα συμβόλαια με τις εταιρείες, ο κ. Λακκοτρύπης είπε ότι υπάρχουν αυστηροί όροι εμπιστευτικότητα και για αυτό δεν κατατίθενται, προσθέτοντας ότι έχει παρουσιάσει όλα τα στοιχεία στα κόμματα.

 Έγκριση κανονισμού για μέτρα κατά της Τουρκίας

Όσον αφορά την έγκριση από τους Υπουργού Εξωτερικών της ΕΕ του κανονισμού για μέτρα κατά των προσώπων και εταιριών που σχετίζονται με τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και την πρόθεση της Κύπρου να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις κυρώσεων, ο Υπουργός Ενέργειας είπε ότι το θέμα το χειρίζεται το Υπουργείο Εξωτερικών με τη συμμετοχή του Υπουργείου Ενέργειας. Είπε ότι δεν θα αναφερθεί μέχρι να ολοκληρωθούν οι διεργασίες σε επίπεδο Ευρώπης.

Πρόσθεσε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών έχει κάνει πάρα πολλή δουλειά προς αυτή την κατεύθυνσης όπως φάνηκε και με τις αποφάσεις του Συμβουλίου και με αυτά που αναμένεται να γίνουν τις επόμενες μέρες.

EastMed και τερματικό φυσικού αερίου

Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών ο Υπουργός είπε ότι μέσα στους συνολικούς σχεδιασμούς της, η Κυβέρνηση κοιτάζει και άλλες επιλογές σε ότι αφορά τις νέες ανακαλυψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου όπως η «Καλυψώ» και ο «Γλαύκος». Οι επιλογές είπε, είναι ο αγωγός EastMed, το τερματικό υγροποίησης και η πλωτή μονάδα υγροποίησης. Πρόσθεσε ότι πολλά θα εξαρτηθούν από τις γεωτρήσεις.

Αναφορικά με την διακρατική συμφωνία για τον αγωγό EastMed που αφορά το Ισραήλ, την Κύπρο, την Ελλάδα και την Ιταλία, είπε ότι υπήρξε μια δισταχτικότητα εκ μέρους τις Ιταλίας πριν από τις Ευρωεκλογές που είχε να κάνει με το που θα καταλήξει ο αγωγός στην Ιταλία, δεν είχε να κάνει με την ουσία.

 Έλευση φυσικού αερίου στην Κύπρου

Αναφορικά με το διαγωνισμό της Δημόσιας Εταιρείας Φυσικού Αερίου (ΔΕΦΑ) για έλευση του φυσικού αερίου στην Κύπρο, είπε ότι δεν υπάρχει οτιδήποτε νεότερο από τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, ανέφερε ότι γίνεται μια αξιολόγηση και είπε ότι προτιμά να μην επεκταθεί στο θέμα γιατί είναι διαδικασία που τρέχει αυτή τη στιγμή.

Υπενθύμισε ότι η Κύπρος έλαβε 100 εκ χορηγία από την ΕΕ για το θέμα και είπε ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται αυτή τη στιγμή είναι διαδικαστικής φύσης.

Στόχοι ΑΠΕ

Αναφορικά με τους στόχους για διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή, ο Υπουργός ανέφερε ότι έχουν αδειοδοτηθεί αρκετά εμπορικά πάρκα και άλλα βρίσκονται στο στάδιο της αδειοδότησης και σε συνδυασμό με τα οικιακά είναι αισιόδοξοι ότι το 2020, η Κύπρος θα έχει εγκατεστημένη ισχύ 20% έναντι ενός ενδεικτικού στόχου 16%. Το υπόλοιπο 80% ανέφερε γίνεται προσπάθεια να αντικατασταθεί με την έλευση του φυσικού αερίου για περιβαλλοντικούς σκοπούς και για θέμα οικονομίας. Είπε επίσης ότι σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών προωθούν το θέμα της εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις οροφές όσο περισσότερο μπορούν, ενώ μια επιτροπή εξετάζει το θέμα των μεγάλων εμπορικών πάρκων.

Ωστόσο σε σχέση με τους στόχους των μεταφορών, είπε ότι υπάρχει καθυστέρηση αφού ο στόχος είναι για 10% μέχρι το 2020, όταν αυτή τη στιγμή η διείσδυση είναι 5%. Ο στόχος όπως είπε, μπορεί να επιτευχθεί μόνο με πρόσμιξη βιοκαυσίμων που φέρει ένα επιπλέον κόστος. Φαίνεται, όπως, είπε ότι το μέγιστο που μπορεί να επιτευχθεί συνολικά είναι το 8% λόγω και των θερμοκρασιών στην Κύπρο και το υπόλοιπο γίνεται προσπάθεια να επιτευχθεί με στατιστική μεταβίβαση.

Όσον αφορά την αποθήκευση ενέργειας από ΑΠΕ είπε ότι αυτή τη στιγμή γίνεται προσπάθεια ολοκλήρωσης του ρυθμιστικού πλαισίου.
 
Άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού

Όσον αφορά το άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού, είπε ότι έχει απομείνει η κατάθεση στο Υπουργικό και στη Βουλή της σχετικής νομοθεσίας  που βρίσκεται στη Νομική Υπηρεσία και η κατακύρωση του διαγωνισμού για το λογισμικό από τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς.

Αυτή τη στιγμή, είπε, υπάρχουν τρεις προσφορές για το λογισμικό και η κατακύρωση προβλέπεται στο τέλος Ιανουαρίου 2020, όταν εκτιμάται πως η αγορά ηλεκτρισμού θα ανοίξει τον Οκτώβριο του 2021.

Υποθέσεις για καταχρηστικές ρήτρες τραπεζών

Την έντονη αντίδραση τόσο του Προέδρου της Επιτροπής Οικονομικών Άγγελου Βότση όσο και βουλευτών προκάλεσε το γεγονός ότι πέραν των 50 υποθέσεων για καταχρηστικές ρήτρες τραπεζών που εντοπίστηκαν από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή, εκκρεμούν εδώ και καιρό στη Νομική Υπηρεσία, με τον κ. Βότση να κάνει λόγο για σκάνδαλο.

Ο κ. Λακκοτρύπης ανέφερε ότι το Υπουργείο θα ζητήσει εκ νέου επίσπευση των υποθέσεων και διευκρίνισε ότι η υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή δεν εκδίδει ποινές αλλά βγάζει αποφάσεις. Εκ μέρους της υπηρεσίας αναφέρθηκε ότι βγήκαν κάποιες αποφάσεις για καταχρηστικές ρήτρες από επιχειρηματίες ανάπτυξης γης και ότι το θέμα των τραπεζών καθυστερεί.

Επίσης σημειώθηκε και η καθυστέρηση που υπάρχει στη Νομική Υπηρεσία για τη νομοθεσία για τα πνευματικά δικαιώματα και στο διάταγμα του Υπουργείου για νεφροπαθείς και ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση στην ειδική διατίμηση 08.

Προϋπολογισμός Υπουργείου Ενέργειας

Οι συνολικές προϋπολογισθείσες δαπάνες του Υπουργείου για το 2020 είναι αυξημένες σε σχέση με το 2019 κατά €27.771.686 και ανέρχονται στα €103.221.688.

Οι Τακτικές Δαπάνες του Υπουργείου για το 2020 σε σχέση με το 2019 παρουσιάζουν αύξηση ύψους  €4.476.547. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως σε μισθολογικές αυξήσεις συμπεριλαμβανομένων εισφορών ΓΕΣΥ €1,8 εκ., δαπάνες για στελέχωση του νεοσυσταθέντος Τμήματος Αφερεγγυότητας συνολικού κόστους €790.000 και μεταφορά από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Οικονομικών και συμπερίληψη για πρώτη φορά της χορηγίας που λαμβάνει η Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ) στον Προϋπολογισμό του Υπουργείου ύψους €3,2 εκ.

Σημειώνεται παράλληλη μείωση στα κονδύλια που αφορούν τα Ταμεία Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας  και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΑΠΕ και ΕΞΕ) η οποία μειώνεται από  €4,8εκ. το 2019 σε €1,7 εκ. το 2020.

Οι Αναπτυξιακές Δαπάνες του Υπουργείου για το 2020 σε σχέση με το 2019 παρουσιάζουν αύξηση ύψους €23.295.139. Αυτές οφείλονται κυρίως στη αύξηση κατά €700.000 στην προβολή Εξαγωγών Βιομηχανικών Προϊόντων στην αύξηση κατά €363,000 στην τεχνική Βοήθεια για Εναρμόνιση με το Κοινοτικό Κεκτημένο και  στην Ίδρυση Βιομηχανικών Περιοχών – Ενεργειακή Περιοχή Βασιλικού όπου υπήρξε αύξηση κατά €6εκ.

Για τη δημιουργία Βιομηχανικών Ζωνών  υπήρξε αύξηση  κατά  € 600,000, για  εκπαίδευση σε θέματα Υδρογονανθράκων αύξηση κατά €360,000, για διαχείριση Υδρογονανθράκων αύξηση κατά €1,6 εκ. το 2020.

Για την κατασκευή των έργων υποδομής για έλευση Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην Κύπρο, υπήρξε αύξηση €40 εκ.  για το έργο που συγχρηματοδοτείται από  την ΕΕ.

Σε δηλώσεις του ο Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Άγγελος Βότσης ανέφερε ότι είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ότι τα ενεργειακά προγράμματα προχωρούν κανονικά παρά τις τουρκικές απειλές και χαιρέτισε την ολοκλήρωση των θεμάτων για το κοίτασμα «Αφροδίτη».

Στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα των καταχρηστικών ρητρών και χαρακτήρισε σκανδαλώδες  ότι εδώ και τρία χρόνια οι αποφάσεις της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή για τις καταχρηστικές ρήτρες από τις τράπεζες  δεν προωθούνται λόγω του φόρτου εργασίας της Νομικής Υπηρεσίας. Είπε ότι η Επιτροπή Οικονομικών είναι ανοικτή να παράσχει βοήθεια και να ικανοποιήσει τα όποια αιτήματα της νομικής υπηρεσίας για να προχωρήσουν οι υποθέσεις.

Σημείωσε επίσης την καθυστέρηση που παρατηρείται από τη Νομική Υπηρεσία στο θέμα της νομοθεσίας για τα πνευματικά δικαιώματα.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ανδρέας Κυπριανού αφού εξέφρασε ικανοποίηση για τη συμφωνία για το κοίτασμα «Αφροδίτη» και το πρόγραμμα γεωτρήσεων, εξέφρασε ανησυχίες για την καθυστέρηση στην έλευση του φυσικού αερίου.
Αναφέρθηκε επίσης σε 60 και πλέον περιπτώσεις που αφορούν κυρίως καταχρηστικές ρήτρες των τραπεζών και η διαδικασία αξιολόγησης των παραπόνων καθυστερεί από τη νομική υπηρεσία.  Αν αυτές οι υποθέσεις ολοκληρωθούν σύντομα, είπε, θα έχουμε αποφάσεις δικαστηρίων και δεδικασμένα.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα τόνισε την ανησυχία του ΑΚΕΛ για την περαιτέρω εξέλιξη του ερευνητικού προγράμματος στην ΑΟΖ λόγω των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας, αλλά και των προσφάτων δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της ΕΝΙ. Είπε επίσης ότι η υπογραφή του αναθεωρημένου συμβολαίου για το κοίτασμα «Αφροδίτη» είναι μια θετική εξέλιξη που έρχεται όμως με μεγάλη καθυστέρηση. Εξέφρασε επίσης αμφιβολία για το κατά πόσο η Κύπρος θα εισαγάγει το φυσικό αέριο ώστε να πετύχει τους στόχους για ηλεκτροπαραγωγή μέχρι το 2020. Όπως είπε, αν αυτό δεν υλοποιηθεί θα επιβληθεί στην Κύπρο βαρύτατο πρόστιμο. Εξέφρασε επίσης την εκτίμηση ότι η Κύπρος δεν θα υλοποιήσει τους στόχους της για τις ΑΠΕ.

Εξέφρασε ακόμα έντονη δυσφορία για την απαράδεκτη κωλυσιεργία από  μέρους της Νομικής Υπηρεσίας στην προώθηση στο Δικαστήριο των υποθέσεων που απέστειλε η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή και αφορούν καταχρηστικές ρήτρες σε συμβάσεις καταναλωτών με τις τράπεζες.

Ο βουλευτής της Αλληλεγγύης Γιώργος Παπαδόπουλος εξέφρασε έντονη ανησυχία σε σχέση με την επίτευξη των στόχων για το 2020 σε ότι αφορά τη διείσδυση των ΑΠΕ  στην αγορά, ιδιαίτερα στις μεταφορές. Τόνισε ότι πιθανά μεγάλα πρόστιμα που θα επιβληθούν στην Κυπριακή Δημοκρατία και πάλι ο φορολογούμενος πολίτης θα κληθεί να τα πληρώσει. Πρόσθεσε ότι «δεν ακούσαμε ριζοσπαστικές λύσεις και κίνητρα για την μείωση χρήσης καυσίμων και χρήση ηλεκτροκίνησης και υγραερίου κίνησης στα οχήματα».Αναφέρθηκε επίσης στις περιπτώσεις που αφορούν καταχρηστικές ρήτρες και βρίσκονται ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας.

Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκη, είπε ότι δυστυχώς του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας μετατρέπεται σε υπουργείο ενέργειας και μόνο ενέργειας με τον λανθασμένο τρόπο. Εξέφρασε λύπη που το Υπουργείου στρέφει την πλάτη του στις ΑΠΕ και από τον φετινό προϋπολογισμό έχουν αφαιρεθεί τα 5 εκατ. ευρώ  της εισφοράς στο ταμείο ΑΠΕ όταν η Κύπρος αγκομαχεί να προλάβει το όριο του 2020.

Η βουλευτής του κινήματος «ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ» Άννα Θεολόγου είπε ότι είναι παράδοξο η Νομική Υπηρεσία με γνωμάτευση της να εκδίδει διατάγματα όσον αφορά καταχρηστικές ρήτρες σε συμβόλαια Developer ενώ για καταχρηστικές ρήτρες σε τραπεζικές συμβάσεις να επικαλούνται ανάγκη αλλαγής του νόμου. Όσον αφορά το θέμα των συμβολαίων για την εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, είπε ότι ο κ. Λακκοτρύπης λέει ότι τα συμβόλαια είναι απόρρητα χωρίς να έχει η γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα και διερωτήθηκε αν έχει να κρύψει κάτι η Κυβέρνηση.

Εκ μέρους της ΕΔΕΚ η Έλενα Κοζάκου - Λυμπουρή απηύθυνε έκκληση οι υποθέσεις καταχρηστικών ρητρών να οδηγηθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης για να τερματιστεί η αυθαιρεσία των τραπεζών.

Υπενθύμισε ότι η ΕΔΕΚ κατέθεσε συγκεκριμένη πρόταση στη Βουλή ώστε στις περιπτώσεις όπου οι δανειολήπτες προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη για τις υπερχρεώσεις των τραπεζών, να αναστέλλεται η διαδικασία εκποίησης μέχρι τη λήψη της τελικής απόφασης. Η πρόταση αυτή, είπε, καταψηφίστηκε από την πλειοψηφία των βουλευτών.

ΚΥΠΕ/Θάλεια Νεοφύτου