Μια ευτράπελη ιστορία για 150 μέτρα δρόμου στην περιοχή του ΓΣΠ

Ένα κομμάτι δρόμου, γύρω στα 150 μέτρα, στην περιοχή δυτικά του νέου ΓΣΠ, το οποίο καθημερινά χρησιμοποιείται από χιλιάδες οδηγούς για μετάβασή τους, όχι μόνο στον Στρόβολο όπου βρίσκονται τα όρια τού εν λόγω οδικού δικτύου, αλλά και στα Λατσια, στη Λακατάμια και στο Τσέρι, είναι πλέον ιδιωτικό!

Μάλιστα στα κοτσιάνια, τα οποία έχουν επανεκδοθεί μετά την ακύρωση σχετικής απαλλοτρίωσης από το Ανώτατο Δικαστήριο και την επιστροφή από τους ιδιοκτήτες στο κράτος των χρημάτων της απαλλοτρίωσης, το επηρεαζόμενο οδικό δίκτυο χαρακτηρίζεται πλέον ως χωράφι. Παρ' όλα αυτά συνεχίζουν απ’ εκεί να διέρχονται κανονικά τα οχήματα, ενώ υπάρχουν υποψίες πως σε περίπτωση οδικού δυστυχήματος μπορεί, λόγω της ιδιωτικής πλέον ιδιοκτησίας, να υπάρχουν παρενέργειες σε σχέση με τις αποζημιώσεις.

Διόδια;

Το Τμήμα Πολεοδομίας προβληματίζεται και δεν έχει αποφασίσει ακόμη πώς θα διαχειριστεί το θέμα, ενώ οι ιδιοκτήτες των…χωραφιών που επηρεάζονται, πιέζουν για νέα απαλλοτρίωση με σημερινές τιμές και απειλούν πως εάν δεν βρεθεί λύση θα κλείσουν τον δρόμο - άλλωστε είναι πια δικαίωμά τους - όπως και το να… βάλουν διόδια εάν το επιθυμούν.

Αξίζει να αναφερθεί ότι το εν λόγω οδικό δίκτυο, παρότι χαρακτηρίζεται δευτερεύον και παρά τα σχεδιαστικά και άλλα του προβλήματα, είναι σημαντική δίοδος οχημάτων, καθώς αποτελεί εναλλακτική πρόσβαση από τον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας - Λεμεσού (βρίσκεται δίπλα από τον μεγάλο ανισόπεδο κόμβο του ΓΣΠ) και τις περιοχές νότια προς αυτόν, προς τις βορειότερες περιοχές της μείζονος Λευκωσίας. Χρησιμοποιείται αντί της Σπύρου Κυπριανού (πρώην Τροόδους) εν τη απουσία της Αργυρουπόλεως που ακόμα είναι στα χαρτιά.



30 χρόνια πίσω

Η ευτράπελη αυτή κατάσταση, η οποία φέρνει σε δύσκολη θέση την Κυπριακή Δημοκρατία, ξεκίνησε πριν από 30 ολόκληρα χρόνια. Τέλη της δεκαετίας του ’80, δύο ιδιοκτήτες μιας μεγάλης έκτασης γης είχαν λάβει άδεια από τον Δήμο Στροβόλου τότε (δεν είχε εφαρμοστεί ακόμη ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας, κάτι που έγινε τον Δεκέμβριο του ’90), να «κόψουν» περίπου 1.000 οικόπεδα. Με βάση τους όρους της άδειας που δόθηκαν, οι ιδιοκτήτες κλήθηκαν να κατασκευάσουν, εκτός από το δευτερεύον οδικό δίκτυο της περιοχής, και το κύριο οδικό δίκτυο.

Με προσφυγή τους στο Ανώτατο οι ιδιοκτήτες κατάφεραν να βγάλουν μία υπέρ τους απόφαση, σύμφωνα με την οποία δεν ήταν υποχρεωμένοι να δώσουν για το κύριο οδικό δίκτυο ούτε τη γη, ούτε και να κατασκευάσουν τον δρόμο. Για πρόσβαση προς τα οικόπεδά τους είχαν άλλωστε δηλώσει άλλο δίκτυο που εφάπτεται της Τροόδους. Το κράτος, λοιπόν, κάπου στο 1999-2000, δεν είχε άλλη επιλογή από το να προχωρήσει σε απαλλοτρίωση των έξι χωραφιών στα οποία θα κατασκευαζόταν το κύριο οδικό δίκτυο της περιοχής. Η απαλλοτρίωση των έξι χωραφιών (5.000 τ.μ. περίπου) ολοκληρώθηκε το 2005 με την πληρωμή 1 εκατ. ευρώ συνολικά στους ιδιοκτήτες.

Καθυστέρηση

Παρ' όλα αυτά το Τμήμα Πολεοδομίας δεν ήταν ακόμη έτοιμο για να ξεκινήσει την κατασκευή του δρόμου εφόσον ενέπιπτε εντός των σχεδίων για την κατασκευή του μεγάλου ανισόπεδου κόμβου παρά το ΓΣΠ, ένα έργο που ξεκίνησε κατασκευαστικά το 2008. Ωστόσο, σύμφωνα με τη θέση του Τμήματος Πολεοδομίας, λόγω του ότι είχε ληφθεί απόφαση ότι η πρόσβαση της εισόδου προς τα 1.000 οικόπεδα από την Τροόδους θα έπρεπε να κλείσει για λόγους οδικής ασφάλειας, έπρεπε να κατασκευαστούν γρήγορα αυτά τα 150 μέτρα δρόμου για να εξυπηρετούνται οι κατοικίες που κτίστηκαν. Κι εφόσον η γη ήταν απαλλοτριωμένη, άρχισε η κατασκευή… Να σημειώσουμε εδώ πως, σύμφωνα με το Σύνταγμα, όταν απαλλοτριώνεται ένα κομμάτι γης, από την ημέρα που ο ιδιοκτήτης θα λάβει την αποζημίωσή του, το κράτος θα πρέπει εντός τριών ετών να κάνει την υποδομή/ανάπτυξη. Διαφορετικά το τεμάχιο θα πρέπει να επιστραφεί στον ιδιοκτήτη του. Σύμφωνα με το Τμήμα Πολεοδομίας, η κατασκευή του δρόμου ήταν εντός του χρονικού ορίου των τριών ετών που έδρασε. Εκτός του χρονικού ορίου και παράνομα, λένε οι ιδιοκτήτες, οι οποίοι ζήτησαν δικαστικώς ανάκληση της απαλλοτρίωσης το 2018.

Το 2012 το Ανώτατο Δικαστήριο δικαίωσε τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι μόλις τον περασμένο Μάρτιο, επτά χρόνια μετά την απόφαση του Ανωτάτου, έλαβαν γνωστοποίηση, σύμφωνα με τα στοιχεία που μας έχουν παραθέσει, για την επιστροφή των χρημάτων της απαλλοτρίωσης. Οι επιταγές των ιδιοκτητών της γης υποβλήθηκαν τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου, αλλά στο μεταξύ όλα αυτά τα χρόνια δεν έγιναν οι οποιεσδήποτε ενέργειες από πλευράς του Τμήματος Πολεοδομίας για να προχωρήσει νέα απαλλοτρίωση των τεμαχίων ώστε να μην τεθεί ιδιοκτησιακό ζήτημα για τον δρόμο.



Νέα απαλλοτρίωση

Οι ιδιοκτήτες, όπως μας έχουν πει, είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν την Κυπριακή Δημοκρατία να λύσει το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί μέσα από μία διαπραγμάτευση για μία νέα απαλλοτρίωση, η οποία, όπως σημειώνουν σε επιστολή τους προς τον διευθυντή του Κτηματολογίου και με κοινοποίηση στον υπουργό Εσωτερικών, πρέπει να είναι αμοιβαίως συμφέρουσα. Υποστηρίζουν επίσης πως, σύμφωνα με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, πριν το Κτηματολόγιο προσφέρει για «επαναγορά» τα τεμάχια στους πρώην και νυν ιδιοκτήτες έπρεπε να τα επαναφέρει στην προηγούμενή τους κατάσταση, δηλαδή ως χωράφια, προχωρώντας στο χάλασμα του δρόμου. Κάτι με το οποίο, όπως σημειώνουν, θα διαφωνούσαν, διότι ο υφιστάμενος δρόμος κατασκευάστηκε με κρατική δαπάνη και μελλοντικά θα αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος του ευρύτερου δικτύου της περιοχής των Δήμων Στροβόλου, Λακατάμιας και Λατσιών. Για αυτό τον λόγο, η θέση τους είναι πως θα πρέπει να απαλλοτριωθούν ξανά. Με το αζημίωτο φυσικά, δεδομένου ότι η αξία της γης στην περιοχή είναι πολύ αυξημένη 20 χρόνια μετά.

Πάντως απόφαση από το Υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει ακόμη παρθεί. Δύο είναι οι λύσεις που θα μπορούσαν να δοθούν στην προκειμένη περίπτωση. Είτε νέα απαλλοτρίωση, είτε κλείσιμο του δρόμου, κάτι που όπως αναγνωρίζει και το Τμήμα Πολεοδομίας θα σήμαινε την ταλαιπωρία των πολιτών…

Όπως έχουμε πληροφορηθεί υπήρξε κι άλλη παρόμοια περίπτωση στον Στρόβολο, όπου εκεί ο δικαστής αποφάσισε να επιστραφεί πίσω η απαλλοτριωμένη γη στον ιδιοκτήτη της, πλην όμως ο δρόμος που επηρεαζόταν θα έμενε δημόσιος. Στο παρελθόν είχαν γίνει προσπάθειες να ρυθμιστεί νομοθετικά αυτό το ζήτημα ώστε να αποφεύγονται τέτοιες κακοτοπιές σε περίπτωση ακύρωσης απαλλοτριώσεων, κάτι που ωστόσο έμεινε στη μέση.