Ένας ψυχολόγος για 3.140 παιδιά

Με 27 νέους ψυχολόγους θα ενισχυθεί εντός του 2020 η Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας του Υπουργείου Παιδείας. Η υπηρεσία είναι, κατά γενική ομολογία, υποστελεχωμένη με τους εκπαιδευτικούς ψυχολόγους να πρέπει να ανταποκρίνονται σε χιλιάδες περιπτώσεις που αφορούν από μαθησιακές και συναισθηματικές δυσκολίες μαθητών/τριών μέχρι τη στήριξη εκπαιδευτικών και παρεμβάσεις σε ολόκληρη την τάξη. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στον στρατηγικό σχεδιασμό του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας για το 2020-2022 σήμερα για κάθε έναν εκπαιδευτικό ψυχολόγο αντιστοιχούν 3.140 μαθητές/τριες ενώ είναι υπεύθυνος για περίπου 20 σχολικές μονάδες (!). Σε ετήσια βάση, οι εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι χειρίζονται περισσότερες από 5.500 ατομικές περιπτώσεις.

Τα τελευταία χρόνια, λόγω και της οικονομικής κρίσης, τα προβλήματα που οι οικογένειες και επομένως τα παιδιά αντιμετωπίζουν έχουν αυξηθεί και έχουν γίνει πιο πολύπλοκα και δύσκολα στον χειρισμό. Πιο συγκεκριμένα, ποσοστό γύρω στο 50% των παιδιών που παραπέμπονται αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες (γενικής φύσης ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες), ενώ ποσοστό γύρω στο 20% των παιδιών που παραπέμπονται αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας, οι εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι αξιολογούν παιδιά στα σχολεία κυρίως για μαθησιακά ή συναισθηματικά προβλήματα ή για προβλήματα συμπεριφοράς. Πέραν της αρχικής αξιολόγησης σε κάποιες περιπτώσεις προκύπτει ανάγκη για επαναξιολόγηση των παιδιών στα σχολεία και αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους. Οι εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι προσφέρουν, επίσης, συμβουλευτική στους γονείς, εκπαιδευτικούς και στους μαθητές και συμμετέχουν σε πολυθεματικές συναντήσεις, όπου συζητούνται οι περιπτώσεις παιδιών που αξιολογούν. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου οι δράσεις της Υπηρεσίας Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας εστιάζουν σε τρεις άξονες:

• Προληπτικά προγράμματα για ευαισθητοποίηση: Τα προληπτικά προγράμματα, αλλά και οι παρεμβάσεις στοχεύουν σε ολόκληρο τον μαθητικό πληθυσμό. Ο κύριος στόχος των παρεμβατικών προγραμμάτων είναι η πρόληψη της σχολικής αποτυχίας, η αντιμετώπιση του λειτουργικού αναλφαβητισμού, η προαγωγή της ψυχικής υγείας και πολιτότητας, όπως και η ένταξη των μαθητών με αναπηρίες στα κανονικά σχολεία. Οι εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι εφαρμόζουν προγράμματα στα σχολεία ανάλογα με τις εξειδικευμένες ανάγκες και τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε σχολικής μονάδας.

• Αξιολογήσεις και επαναξιολογήσεις μαθητών: Οι εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι ανταποκρίνονται σε αιτήματα από εκπαιδευτικούς και γονείς/κηδεμόνες για αξιολόγηση μαθητών από την ηλικία των τριών ετών μέχρι την ηλικία των 18, σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία. Μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, οι εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι δίνουν εισηγήσεις στο σχολείο και στους γονείς που αφορούν κυρίως την παροχή ειδικής εξατομικευμένης βοήθειας για ένα ευρύ φάσμα δυσκολιών, που οι μαθητές μπορεί να παρουσιάζουν στο σχολείο, συμπεριλαμβανομένων μαθησιακών, συναισθηματικών ή και προβλημάτων συμπεριφοράς. Ανταποκρίνονται, επίσης, σε παραπομπές από τις Επαρχιακές Επιτροπές Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης για ψυχολογική αξιολόγηση και στη συνέχεια δίνουν μια σειρά από εισηγήσεις, συμπεριλαμβανομένων των παρεμβάσεων σε σχολικό πλαίσιο. Οι εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι παρεμβαίνουν τόσο σε επίπεδο σχολείου όσο και σε επίπεδο τάξης.

• Παρεμβάσεις και συμβουλευτική: Μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης δίνεται μια ξεκάθαρη εικόνα για τα εξειδικευμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές και στη συνέχεια οι εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι, με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών, σχεδιάζουν και εφαρμόζουν παρεμβάσεις για ολόκληρη την τάξη. Επιπρόσθετα, με τα πιο πάνω είναι σε θέση να εισηγηθούν στους γονείς παρεμβάσεις που μπορεί να εφαρμοστούν στο σπίτι στο επίπεδο της οικογένειας, με στόχο τη βελτίωση της συμπεριφοράς του παιδιού. Η παροχή συμβουλευτικής προς τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς και τα παιδιά αποτελεί μια από τις κύριες δραστηριότητες των ψυχολόγων του Υπουργείου Παιδείας. Η συμβουλευτική παρέχεται με στόχο την ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών με εισηγήσεις στρατηγικών και παιδαγωγικών μεθόδων για αντιμετώπιση διάφορων προβλημάτων των παιδιών.