Τα δικά μας διλήμματα και το δικό τους μέλλον

Κακοποίηση: τι «βλέπουν» οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς, οι γιατροί; Ποιες είναι οι συμπεριφορές υγείας των Κύπριων εφήβων; Πώς επηρεάζει το bullying τα παιδιά/εφήβους και γιατί είναι ανάγκη να δημιουργηθεί εσωτερικός κανονισμός anti-bullying; Παιδιά και εμβόλια: ποιους μύθους πρέπει να καταρρίψουμε; Άρνηση εμβολιασμού, ποια τα ηθικά διλήμματα; Πώς επηρεάζει η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία; Ποιοι οι μύθοι και ποιες οι αλήθειες για τους κινδύνους της ασύρματης τεχνολογίας; Πώς επηρεάζει η χρήση του διαδικτύου τη ζωή των παιδιών μας και ποιες οι επιπτώσεις της χρήσης tablets από μαθητές στην ψυχοκοινωνική τους υγεία; Fortnite, Minecraft και παιδί: ποιες οι προκλήσεις και ποιες οι προοπτικές; Πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις έχει πράγματι το δικαίωμα ένας γονιός να αρνηθεί παροχή θεραπείας σε ανήλικο; Υπάρχει πρόβλημα παιδικής ανορεξίας στη χώρα μας; Πώς αντιμετωπίζεται το bullying σε παχύσαρκα παιδιά μέσω διατροφής; Πώς αντιμετωπίζουμε τα παιδιά με μεταναστευτικό υπόβαθρο; Ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος των γονιών στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των παιδιών; Πώς διαχειρίζονται το πένθος τα παιδιά;

Τη βδομάδα που μπαίνει (4-8/11/2019) η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής Κύπρου, συνεχίζοντας για τρίτη χρονιά τον θεσμό της εβδομάδας ευαισθητοποίησης έχει καταφέρει να συγκεντρώσει 42 ομιλητές (έγκριτους επιστήμονες, ακαδημαϊκούς και αξιωματούχους) από 34 εμπλεκόμενους φορείς, που θα καλύψουν σε διάφορες θεματικές ενότητες ό,τι αφορά το παιδί.

Κρίσεις όχι δικές τους!

«Παρακολουθώντας την επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο και τις διάφορες αναλύσεις των γεγονότων που επιχειρούνται μέσα από ποικίλα μέσα ενημέρωσης, διαπιστώνει κανείς μια συνεχή αναφορά στη δεινή θέση από την οποία καλείται η νέα γενιά να εκκινήσει την πορεία της και τα τεράστια προβλήματα που απειλούν τη νεολαία ως αποτέλεσμα των κλιματικών, πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτισμικών μεταβολών. Οι διάφορες συζητήσεις επικεντρώνονται στο ζοφερό μέλλον και τα ανέλπιδα όνειρα των νέων μας που απεγνωσμένα ψάχνουν να βρουν την ταυτότητά τους μέσα σε μια κοινωνία όπου η ανεργία έναντι της προσωρινής και ανασφάλιστης εργασίας, η φτώχεια απέναντι στην ανάγκη διαβίωσης με ελάχιστους πόρους και η έλλειψη προοπτικής έναντι του συμβιβασμού με τη μετριότητα είναι τα κυρίαρχα στοιχεία της» δηλώνει στον «Π» ο δρ Κωνσταντίνος Φελλάς, επαναδιορισθείς και για την τετραετία 2019-2023 πρόεδρος της ΕΕΒΚ και αντιπρύτανης Έρευνας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, εξηγώντας τι ώθησε την επιτροπή να ασχοληθεί φέτος με το παιδί.

Υπενθυμίζεται πως πέρσι η Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης της ΕΕΒΚ επικεντρώθηκε στις βιοηθικές και δεοντολογικές προεκτάσεις της Τρίτης Ηλικίας ενώ πρόπερσι την απασχόλησαν τα σύγχρονα βιοηθικά διλήμματα και οι δεοντολογικοί προβληματισμοί που αναφύονται από τις επιστημονικές και ιατρικές έρευνες, καθώς επίσης μέσα από τις εφαρμογές της σύγχρονης τεχνολογίας στην ιατρική και βιοϊατρική επιστήμη. Στόχος της φετινής εβδομάδας είναι η ενημέρωση, συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων τόσο των επιστημόνων, ακαδημαϊκών, μελών του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, λειτουργών υγείας όσο και του ευρύτερου κοινού πάνω στα σύγχρονα βιοηθικά διλήμματα και τους δεοντολογικούς προβληματισμούς που απασχολούν σήμερα αρκετές ανεπτυγμένες κοινωνίες αναφορικά με τα παιδιά και τη νεολαία.

«Είναι φυσικό ότι αυτό το συναίσθημα της αβεβαιότητας καλλιεργεί την απογοήτευση και προωθεί τον εξανδραποδισμό των αξιών με αποτέλεσμα να έχουμε μια νέα γενιά που ξαφνικά καλείται να διαπιστώσει και να αποδεχτεί ότι το αύριο ενδέχεται να είναι χειρότερο από το σήμερα. Αυτή η εντύπωση που τείνει να γίνει πεποίθηση έχει ως αποτέλεσμα την προσκόλληση και συντήρηση στην υπάρχουσα κατάσταση, την αδυναμία και τον φόβο για τον οραματισμό, σχεδιασμό και την προσέγγιση νέων δημιουργικών στόχων» προσθέτει ο δρ Φελλάς. «Μέσα σε αυτόν λοιπόν τον οικονομικό, κοινωνικό και ηθικό κυκεώνα, οι νέοι καλούνται να διαχειριστούν κρίσεις που σίγουρα δεν τις δημιούργησαν αυτοί, κάτι για το οποίο νιώθουν εντελώς ανέτοιμοι και απροετοίμαστοι ίσως και αδικημένοι. Αναμένονται ξαφνικά να επιδείξουν βεβιασμένα την ενηλικίωσή τους απέναντι σε περίπλοκα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα για τον λόγο ότι μέχρι πολύ πρόσφατα, η προηγούμενη γενιά καλλιεργούσε μια πολύ διαφορετική προοπτική της κυπριακής πραγματικότητας χωρίς όμως να αντιλαμβάνεται το αντίτιμο του υπέρμετρου προστατευτισμού, δηλαδή την υπόσκαψη του σθένους και την άμβλυνση των κινήτρων των παιδιών της» προσθέτει.

Ο δρ Φελλάς θεωρεί πως οι ραγδαίες αλλαγές υποχρεώνουν τους ενήλικες, κυρίως τους γονείς, να αναλογιστούν την τεράστια ευθύνη που φέρουν για τη χαμένη αυτοπεποίθηση «και την απουσία της θέλησης των νέων μας ώστε να επενδύσουν στο μέλλον τους όπως αυτοί πραγματικά το εννοούν και θέλουν, μέσα από την απαραίτητη σκληρή δουλειά, πάθος, θάρρος, υπομονή και εγκαρτέρηση για οποιοδήποτε στόχο της ζωής τους κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες αντίξοες ή ευνοϊκές».

Είναι πεποίθηση του δρος Φελλά πως «οι προβληματισμοί και οι ανησυχίες των νέων μας σήμερα, που αφορούν την παιδεία, την εκπαίδευση, την κοινωνία, τον πολιτισμό και την ελευθερία τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο είναι κρίσιμης σημασίας για τη δημιουργία μιας υγιούς κοινωνίας και, όταν επιλύονται με εποικοδομητικό τρόπο, οδηγούν στη συγκρότηση θετικής αυτοεικόνας, την καλλιέργεια αλληλέγγυων σχέσεων και τη συνειδητοποιημένη συμμετοχή στα κοινωνικά δρώμενα. Συνεπώς, οφείλουμε να αγκαλιάσουμε αυτούς τους προβληματισμούς, να αφουγκραστούμε και να δώσουμε αυτή την ώθηση που θα επιτρέψει στη νέα γενιά να ανοίξει τα δικά της φτερά».



Πώς επηρεάζει η χρήση του διαδικτύου τη ζωή των παιδιών μας και ποιες οι επιπτώσεις της χρήσης tablets από μαθητές στην ψυχοκοινωνική τους υγεία; Fortnite, Minecraft και παιδί: ποιες οι προκλήσεις και ποιες οι προοπτικές;

Πού, πότε, ποιοι

Η Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης θα αρχίσει με δημοσιογραφική διάσκεψη στην αίθουσα εκδηλώσεων του Προεδρικού Μεγάρου αύριο Δευτέρα στις 11.30 π.μ. με την όλη εκδήλωση να τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας και του υπουργού Υγείας. Όλες οι διαλέξεις οι οποίες είναι ανοικτές για το κοινό θα πραγματοποιηθούν στην αίθουσα εκδηλώσεων Cine Studio στα κεντρικά κτήρια του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Τόσο το γενικό πρόγραμμα όσο και τα ατομικά των διαφόρων φορέων είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα της επιτροπής στο www.bioethics.gov.cy

Η αποστολή

Με βάση το άρθρο 3(1) του νόμου Ν.150 (Ι)/2001, περί Βιοηθικής (Ίδρυση και Λειτουργία της Εθνικής Επιτροπής) Νόμου του 2001, η αποστολή της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής Κύπρου είναι η διαρκής παρακολούθηση, έρευνα, συστηματική ανάλυση και αξιολόγηση των θεμάτων και προβλημάτων που σχετίζονται με την επιστημονική έρευνα, πρόοδο και εφαρμογή των επιστημών της βιοτεχνολογίας, της βιολογίας, της ιατρικής, της γενετικής και της φαρμακευτικής καθώς επίσης της ανθρώπινης παρέμβασης στη βιολογική διαδικασία και στον ανθρώπινο γονότυπο και της διερεύνησης των ηθικών, δεοντολογικών, κοινωνικών, ανθρωπιστικών και νομικών διαστάσεών τους. Πρόσθετα, με βάση το άρθρο 16 του νόμου που προνοεί για την κύρωση της σύμβασης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου αναφορικά με την εφαρμογή της βιολογίας και ιατρικής (Ν.31(ΙΙΙ)/2001), «έρευνα πάνω σε πρόσωπο δύναται να αναληφθεί μόνο αν όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις πληρούνται: (iii) η ερευνητική μελέτη έχει εγκριθεί από το αρμόδιο σώμα μετά από ανεξάρτητη εξέταση της επιστημονικής της αξίας, συμπεριλαμβανομένης αξιολόγησης της σημασίας του στόχου της έρευνας, και πολυθεματικής αναθεώρησης της ηθικής αποδοχής της.....». Σύμφωνα με το άρθρο 5 του κυρωτικού νόμου, αρμόδιο σώμα είναι η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής. Παρόμοια, το άρθρο 14, εδάφιο 1, του νόμου που προνοεί για την κατοχύρωση και προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών και περί συναφών θεμάτων (Ν. 1 (ι)/2005), προνοεί ότι η συμμετοχή ασθενούς σε επιστημονική έρευνα ή πειραματική θεραπεία επιτρέπεται μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Μία εκ των προϋποθέσεων που θέτει ο νόμος είναι ότι «η ερευνητική μελέτη έχει εγκριθεί από το αρμόδιο σώμα μετά από ανεξάρτητη εξέταση της επιστημονικής της αξίας, συμπεριλαμβανομένης αξιολόγησης της σημασίας του στόχου της έρευνας, και πολυθεματικής αναθεώρησης της ηθικής αποδοχής της".



«Μέσα στον οικονομικό, κοινωνικό και ηθικό κυκεώνα, οι νέοι καλούνται να διαχειριστούν κρίσεις που σίγουρα δεν τις δημιούργησαν αυτοί, κάτι για το οποίο νιώθουν εντελώς ανέτοιμοι και απροετοίμαστοι ίσως και αδικημένοι» εξηγεί στον «Π» ο πρόεδρος της ΕΕΒΚ και αντιπρύτανης Έρευνας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας δρ Φελλάς.

Στόχος της φετινής εβδομάδας είναι η ενημέρωση, η συζήτηση και η ανταλλαγή απόψεων τόσο των επιστημόνων, ακαδημαϊκών, μελών του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, λειτουργών υγείας όσο και του ευρύτερου κοινού για τα σύγχρονα βιοηθικά διλήμματα και τους δεοντολογικούς προβληματισμούς που απασχολούν σήμερα αρκετές ανεπτυγμένες κοινωνίες αναφορικά με τα παιδιά και τη νεολαία.