Δικαιοσύνη και όχι εξόντωση - Ένα θανατηφόρο του 2012 και μία απόφαση του 2019

Η δικαιοσύνη απονέμεται όταν τιμωρεί τα εγκλήματα και την παραβατική συμπεριφορά, αλλά και όταν μπορεί να συγχωρεί ή να δείχνει επιείκεια στα λάθη. Μπροστά σε μια τέτοια περίπτωση βρέθηκαν οι δικαστές του Ανωτάτου όταν κλήθηκαν να εξετάσουν την έφεση του γενικού εισαγγελέα έναντι της ποινής που είχε επιβληθεί σε έναν 65χρονο οδηγό ταξί για την πρόκληση θανατηφόρου δυστυχήματος με θύμα έναν 30χρονο μοτοποδηλάτη.

Ο γενικός εισαγγελέας, θεωρώντας πως η ποινή των 9 μηνών φυλάκισης, με τριετή αναστολή, που είχε επιβληθεί από το πρωτόδικο δικαστήριο ήταν εκδήλως ανεπαρκής, ζήτησε με έφεσή του την αυστηροποίησή της, κάτι το οποίο απορρίφθηκε από το Ανώτατο, το οποίο εκτίμησε πως η ποινή ήταν η αρμόζουσα, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών της υπόθεσης.

Το δυστύχημα συνέβη τον Νοέμβριο του 2012 στη Λεμεσό και η δίκη ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2017. Το δικαστήριο επέβαλε στον 63χρονο (τότε) ποινή εννέα μηνών φυλάκισης πλέον οκτώ βαθμούς ποινής και αποστέρηση του δικαιώματος κατοχής ή λήψης άδειας οδήγησης για περίοδο εννέα μηνών. Ασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια ανέστειλε την ποινή για τρία χρόνια, με δεδομένη την ηλικία του κατηγορούμενου, τις οικονομικές και οικογενειακές του περιστάσεις, το λευκό ποινικό μητρώο που περιλάμβανε και λευκό οδικό μητρώο, την κατάσταση της υγείας του (τρία εγκεφαλικά μετά το δυστύχημα), η οποία στην πάροδο του χρόνου επιδεινώθηκε και την παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος από τη διάπραξη του αδικήματος μέχρι τη δίκη.

Άτυχη στιγμή

Το δυστύχημα συνέβη τα μεσάνυχτα της 15ης Νοεμβρίου 2012 στη Λεωφόρο Μακαρίου στη Μέσα Γειτονιά. Ο 30χρονος Δημήτρης Αναστασίου, για άγνωστο λόγο, έχασε τον έλεγχο του μοτοποδηλάτου του και έπεσε στον δρόμο. Αυτοκίνητο που ακολουθούσε αντιλήφθηκε ότι «κάτι υπήρχε» στον δρόμο και απέφυγε το εμπόδιο. Ο 58χρονος οδηγός ταξί προσπερνούσε άλλο όχημα και ενώ επανήλθε στη λωρίδα του πέρασε πάνω από το σώμα του 30χρονου προκαλώντας τον θάνατό του. Το ίδιο βράδυ είχε συλληφθεί και στη συνέχεια κατηγορήθηκε για πρόκληση θανάτου από αλόγιστη, απερίσκεπτη και επικίνδυνη πράξη. Η διερεύνηση της υπόθεσης και η διαδικασία δίωξης και δίκης μέχρι την έκδοση απόφασης διήρκεσε 5 χρόνια, χωρίς να υπάρχει υπαιτιότητα του 65χρονου στην καθυστέρηση.

Ανεπαρκής, λέει ο εισαγγελέας

Μετά την επιβολή ποινής, ο γενικός εισαγγελέας θεώρησε ότι αυτή ήταν εκδήλως ανεπαρκής και με έφεσή του ζήτησε την αναπροσαρμογή της από το Ανώτατο Δικαστήριο. Μέχρι την εκδίκαση της έφεσης παρήλθαν ακόμα δύο χρόνια. Σύμφωνα με την κατηγορούσα αρχή, το πρωτόδικο δικαστήριο κατά την επιβολή ποινής δεν είχε λάβει υπόψη την έξαρση των τροχαίων δυστυχημάτων, και δεν επέβαλε την αρμόζουσα αποτρεπτική ποινή στο πλαίσιο των περιθωρίων που δίνει ο νόμος, για φυλάκιση έως και τέσσερα χρόνια. Με τη θέση της κατηγορούσας αρχής διαφώνησε ο συνήγορος υπεράσπισης του κατηγορούμενου, επιμένοντας πως οι συνθήκες του δυστυχήματος δεν δείχνουν πρόθεση ανάληψης κινδύνου, παρά μόνο στιγμιαία αμέλεια του 65χρονου, η οποία ωστόσο ήταν μοιραία για τον 30χρονο μοτοποδηλάτη.

Ορθώς αναστάληκε

Το Ανώτατο Δικαστήριο, ως Εφετείο, με σύνθεση τους δικαστές Σ. Ναθαναήλ, Κ. Σταματίου και Α. Πούγιουρου, απέρριψε την έφεση του γενικού εισαγγελέα και επικύρωσε την ποινή του πρωτόδικου δικαστηρίου, θεωρώντας την ορθή και επαρκή. Οι τρεις δικαστές, στην ομόφωνη απόφασή τους σημειώνουν πως «ούτε ως προς το ύψος της επιβληθείσας ποινής φυλάκισης, ούτε και ως προς την απόφαση του δικαστηρίου να αναστείλει την ποινή διαπιστώνεται σφάλμα αρχής. Η ποινή των εννέα μηνών μαζί με τους εννέα μήνες στέρησης της άδειας οδήγησης με επιπλέον οκτώ βαθμούς ποινή, ήταν μια εύλογη επιλογή υπό τις ιδιάζουσες συνθήκες της διάπραξης του αδικήματος. Ο κατηγορούμενος ανέπτυξε στιγμιαία ταχύτητα και επανερχόμενος στην πορεία του ενέπεσε επί του ευρισκομένου ήδη στην άσφαλτο ατόμου, όχι εξ υπαιτιότητος του εφεσίβλητου, αλλά από προφανείς προηγούμενες λανθασμένες ενέργειες του ιδίου του θανόντος. Αναμφίβολα ο κατηγορούμενος προκάλεσε τον θάνατο του ατυχούς νέου από στιγμιαία, απερίσκεπτη πράξη και γι' αυτό έχει ήδη τιμωρηθεί και δεν θα ήταν ορθό και δίκαιο μετά την πάροδο τόσο μεγάλου χρονικού διαστήματος, είτε να διαφοροποιηθεί η ποινή προς τα άνω, είτε να ακυρωθεί το διάταγμα αναστολής. Οι προσωπικές συνθήκες του εφεσίβλητου, ιδιαιτέρως τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει, επενεργούν προς όφελος της διατήρησης σε ισχύ του διατάγματος αναστολής».

Αξίζει να σημειωθεί πως το πρωτόδικο δικαστήριο στη δική του απόφαση το 2017 είχε σημειώσει πως «ο κατηγορούμενος κατά τη διάπραξη του αδικήματος ήταν ηλικίας 58 ετών, νυμφευμένος με δύο ενήλικα τέκνα και εργαζόμενος με μερική απασχόληση ως οδηγός ταξί. Είχε υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση στην καρδία και υπέστη τρία εγκεφαλικά επεισόδια μετά το δυστύχημα. (…) Η οδήγηση που προκάλεσε τον θάνατο του μοτοποδηλάτη ήταν αποτέλεσμα λανθασμένου προσπεράσματος τη δεδομένη στιγμή και η αποτυχία του να αντιληφθεί ενδεχόμενο κίνδυνο, και δεν υπήρξε ηθελημένα ανάληψη συγκεκριμένου κινδύνου».

Τον κατηγορούμενο υπεασπίστηκε ο δικηγόρος Ν. Καλλής και εκ μέρους της κατηγορούσας αρχής εμφανίστηκε ο Μ. Κουτσόφτας.