Προωθείται αλλαγή στο πλαίσιο αδειοδότησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας

Έντονες ζυμώσεις είναι σε εξέλιξη στον τομέα της ενέργειας ώστε η κατασκευή και λειτουργία συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) να μην απαιτεί την προκήρυξη σχεδίου στήριξης ή προώθησης ΑΠΕ από το Υπουργείο Ενέργειας. Με το υφιστάμενο καθεστώς, η κατασκευή πάρκων ΑΠΕ, μικρών ή μεγάλων, προϋποθέτει την προκήρυξη σχεδίου στήριξης από το Υπουργείο Ενέργειας, παρ’ όλο ότι εδώ και χρόνια το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε να σταματήσει την άμεση επιδότηση τέτοιων έργων, όπως συνέβηκε στα πρώτα στάδια εισαγωγής της τεχνολογίας αξιοποίησης των ΑΠΕ στην Κύπρο. Την ύπαρξη σχεδίου στήριξης από το υπουργείο για την αδειοδότηση και λειτουργία πάρκων ΑΠΕ προβλέπει και ο νόμος περί προώθησης ΑΠΕ, ενώ σχετική πρόνοια για ύπαρξη τέτοιου σχεδίου υπάρχει και στη ρυθμιστική απόφαση της ΡΑΕΚ για τη λειτουργία της μεταβατικής ρύθμισης για την ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού.

Εντός αυτού του πλαισίου είναι σε εξέλιξη δύο σχέδια προώθησης ΑΠΕ από το Υπουργείο Ενέργειας, με στόχο να λειτουργήσουν εντός του 2020 ή νωρίς το 2021 νέα πάρκα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 250 μεγαβάτ. Τόσο για το πρώτο σχέδιο, όσο και για το δεύτερο, οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν αφορούν πολλαπλάσια ισχύ από την ισχύ που «επιτρέπουν» τα δύο σχέδια. Για παράδειγμα, στο δεύτερο σχέδιο υποβλήθηκαν αιτήσεις για πέραν των 400 μεγαβάτ, ενώ η επιτρεπόμενη ισχύς είναι μόνο 150 μεγαβάτ. Προκειμένου να γίνει η επιλογή των αιτήσεων που θα εγκριθούν, λαμβάνονται υπόψη αρκετά και αυστηρά κριτήρια, κάποια από τα οποία αφορούν τον χρόνο εξασφάλισης της πολεοδομικής άδειας και της άδειας οικοδομής (θεωρείται προϋπόθεση η εξασφάλιση της άδειας εγκατάστασης από τη ΡΑΕΚ) και κάποια αφορούν την απόσταση του υπό δημιουργία πάρκου με υποσταθμό μεταφοράς με χωρητικότητα ικανή να καλύψει τις ανάγκες του πάρκου. Εν ολίγοις, κάποιες αιτήσεις απορρίπτονται είτε γιατί έλαβαν την πολεοδομική άδεια ή την άδεια οικοδομής σε χρόνο μεταγενέστερο των ανταγωνιστών τους, είτε γιατί το πάρκο που αιτούνται δεν βρίσκεται κοντά σε υποσταθμό μεταφοράς που μπορεί να απορροφήσει τον ηλεκτρισμό που θα παράγουν. Τι γίνεται όμως, με τις αιτήσεις που τίθενται εκτός προτεραιότητας; Με το ισχύον καθεστώς, οι μη αδειοδοτηθέντες αιτητές περιμένουν την προκήρυξη νέου σχεδίου προώθησης ΑΠΕ από το Υπουργείο Ενέργειας, κάτι όμως που με τις σημερινές συνθήκες δεν προβλέπεται να γίνει σύντομα, καθώς στις περιοχές στις οποίες φαίνεται να υπάρχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για εγκατάσταση πάρκων ΑΠΕ δεν υπάρχει διαθεσιμότητα στους υπάρχοντες υποσταθμούς.

Προς αλλαγή

Γιατί όμως ένας ενδιαφερόμενος να αναμένει την προκήρυξη σχεδίου από το Υπουργείο Ενέργειας για να υποβάλει αίτηση δημιουργίας συστήματος ΑΠΕ, αφού ούτως ή άλλως η αίτησή του, οποτεδήποτε κι αν κατατεθεί, θα πρέπει να εγκριθεί από τη ΡΑΕΚ, το Τμήμα Περιβάλλοντος, την οικεία πολεοδομική αρχή, την οικεία τοπική αρχή ή τον έπαρχο και στη συνέχεια από τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου ή τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής; Αντιλαμβανόμαστε ότι πλέον σχεδόν όλοι οι εμπλεκόμενοι κρατικοί φορείς συμμερίζονται τη θέση των επιχειρηματιών ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να προκηρύσσονται σχέδια από το υπουργείο για να υποβάλλονται και να εξετάζονται αιτήσεις και είναι πιθανό σύντομα να υπάρξει αλλαγή του νομικού πλαισίου.

Ο ΣΑΕΚ

Ένας από τους φορείς που διεκδικεί έντονα την κατάργηση των σχεδίων για να υποβάλλει ο κάθε ενδιαφερόμενος οποτεδήποτε την αίτησή του είναι ο Σύνδεσμος Αιολικής Ενέργειας Κύπρου (ΣΑΕΚ). Σε πρόσφατη επικοινωνία του με τον γενικό διευθυντή του Υπουργείου Ενέργειας, Στέλιο Χειμώνα, ο ΣΑΕΚ επισήμανε πως «για μας είναι πολύ σημαντικό και ειλικρινά δεν καταλαβαίνουμε πλέον τη λογική γιατί πρέπει να υπάρχουν σχέδια ένταξης των έργων από ΑΠΕ εφόσον ο παραγωγός συμβάλλεται αναγκαστικά με προμηθευτή». Σε άλλο σημείο της επιστολής, ο ΣΑΕΚ επισημαίνει πως «αν (σ.σ. η ανάγκη για προκήρυξη σχεδίου) αφορά τις ανησυχίες για το θέμα του δικτύου (σταθερότητα και ασφάλεια) λύνεται με το ότι οι Διαχειριστές κατά την έκδοση των όρων σύνδεσης μπορούν να ζητούν συστήματα αποθήκευσης». Πληροφορούμαστε ότι ο κ. Χειμώνας επιφυλάχθηκε να διαβουλευθεί με τη ΡΑΕΚ και να επανέλθει.

Η λειτουργία συστημάτων ΑΠΕ περνά και από την πυροσβεστική 

Απαντήσεις ως προς το τι ισχύει για την πυρασφάλεια των συστημάτων φωτοβολταϊκών αλλά και κάθε συστήματος Ανανεώσιμης Πηγής Ενέργειας (ΑΠΕ) δίνει ο υπουργός Δικαιοσύνης σε απάντηση ερωτήματος που υπέβαλε ο βουλευτής των Οικολόγων Γ. Περδίκης.

Συγκεκριμένα σύμφωνα με τον κ. Γ. Σαββίδη τα σχέδια δημιουργίας φωτοβολταϊκών πάρκων αποστέλλονται από την Αρμόδια Αρχή στην Πυροσβεστική Υπηρεσία για απόψεις και συστάσεις σχετικές με την πυροπροστασία. Πριν την έκδοση της τελικής έγκρισης από την Αρμόδια Αρχή, η Πυροσβεστική Υπηρεσία ελέγχει κατά πόσο έχουν υλοποιηθεί οι συστάσεις της και ενημερώνει την Αρμόδια Αρχή σχετικά. Την ίδια ώρα τα μέλη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας λαμβάνουν την απαιτούμενη εκπαίδευση και διαθέτουν τον απαιτούμενο εξοπλισμό για την κατάσβεση πυρκαγιών σε συστήματα φωτοβολταϊκών. Όπως περαιτέρω εξηγεί ο υπ. Δικαιοσύνης «η Πυροσβεστική Υπηρεσία παρακολουθεί τις εξελίξεις στο θέμα των φωτοβολταϊκών σε σχέση με τους κινδύνους για τους πυροσβέστες και ενημερώνει σχετικά τα μέλη της με την έκδοση σημειώσεων πυροσβεστολογίας και με πρακτική εκπαίδευση στη σχολή και στους πυροσβεστικούς σταθμούς».

Της απάντησης του κ. Σαββίδη για το θέμα είχε προηγηθεί τον περασμένο Απρίλιο απάντηση του υπ. Ενέργειας ο οποίος δήλωσε αναρμόδιος για το θέμα πυρόσβεσης, υπογράμμισε ωστόσο πως «σύμφωνα με τις νομοθεσίες και τα καθεστώτα στήριξης του υπουργείου μας, για να τεθεί σε λειτουργία ένα φωτοβολταϊκό ή άλλο σύστημα ΑΠΕ, πρέπει να εξασφαλίζονται όλες οι άδειες που απαιτούνται από οποιοδήποτε άλλο νόμο». Το ερώτημα του κ. Περδίκη κοινοποιήθηκε και στον γ.δ. του Υπουργείου Εσωτερικών στην αρμοδιότητα του οποίου εμπίπτουν οι πολεοδομικές και οικοδομικές άδειες.