«Βέτο» Βουλής για τα πρόστιμα - Αύξηση ποινών τροχαίων παραβάσεων

Υπερβολικές έως εξωφρενικές θεωρούν οι βουλευτές της Επιτροπής Μεταφορών τις ποινές που προβλέπει το πακέτο επτά νομοσχεδίων και ενός κανονισμού που κατέθεσε η κυβέρνηση τον περασμένο Μάρτιο στο πλαίσιο της νέας, πολυδιάστατης στρατηγικής για την οδική ασφάλεια.

Οι βουλευτές, παρότι χθες τους γνωστοποιήθηκε από τον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Σαββίδη πως είναι επιτακτική ανάγκη να εκσυγχρονιστεί ο πίνακας ποινών για τροχαία δυστυχήματα στη βάση συγκεκριμένων διαπιστώσεων, κι ενώ η Κύπρος καταγράφει πολύ άσχημες επιδόσεις στα θανατηφόρα και σοβαρά τροχαία δυστυχήματα, από τις χειρότερες στην Ευρώπη, είναι έτοιμοι να κάνουν εκπτώσεις στις βαριές καμπάνες που προτείνει το υπουργείο. Σύμφωνα με τον υπουργό, οι ποινές που προβλέπονται ήταν αποτέλεσμα μιας επίπονης μελέτης, μιας επιστημονικής εργασίας του Τμήματος Νομικής του Παν. Κύπρου υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Ανδρέα Καπαρδή, τα συμπεράσματα της οποίας έτυχαν της επεξεργασίας των αρμόδιων αρχών. Η φιλοσοφία πίσω από τα νομοσχέδια, όπως ανέφερε ο κ. Σαββίδης στην τοποθέτησή του, είναι πως η απουσία οδικής συνείδησης μεταξύ των Κύπριων πολιτών δημιουργεί την ανάγκη για επιβολή αποτρεπτικών ποινών ως ένα απαραίτητο εργαλείο για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και τη μείωση των τροχαίων συγκρούσεων.

19 νεκροί φέτος

Χθες, λοιπόν, ξεκίνησε ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής η συζήτηση του πακέτου των νομοσχεδίων και όπως προκύπτει από τις τοποθετήσεις των βουλευτών όλων των κομμάτων το θέμα δεν θα κλείσει πριν από τις θερινές διακοπές, όπως ήταν η παράκληση του κ.Σαββίδη για έγκριση των νομοσχεδίων το συντομότερο δυνατό «ώστε να υπάρχουν περισσότερα εργαλεία στη διάθεση των αρχών για συμμόρφωση των ασυνείδητων οδηγών. Είναι λυπηρό», είπε ο υπουργός, «ανθρώπινες ζωές να συνεχίζουν να χάνονται στην άσφαλτο. Από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα είχαμε 19 θύματα της ασφάλτου. Εκ των 19 νεκρών, 4 ήταν νέα παιδιά με όνειρα και σχέδια για το μέλλον».

Αποκεφαλισμός

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της επιτροπής Γιώργο Προκοπίου, μέχρι τα μέσα Ιουλίου υπάρχει χρόνος για μία μόνο συνεδρία, όπου θα κληθούν και οι διάφοροι φορείς που έχουν λόγο στο θέμα των τροχαίων και των ποινών. Όσοι βουλευτές πήραν τον λόγο είπαν πως δεν είναι ένα νομοθέτημα που θα το επικυρώσουν στο άψε-σβήσε, αλλά που χρειάζεται μελέτη. Συνεπώς, μετά και τη δεύτερη συνεδρία που θα οριστεί σε δύο εβδομάδες το θέμα θα παραμείνει σε εκκρεμότητα μέχρι το φθινόπωρο. Επί της ουσίας οι βουλευτές θεωρούν ότι τα πρόστιμα είναι πολύ υψηλά, αφήνοντας να νοηθεί ότι αφού τα μελετήσουν οι κομματικές ομάδες θα κάνουν τις προτάσεις τους για μειωμένες ποινές. Ο Ζ. Κουλίας ανέφερε πως «εδώ μόνο ο αποκεφαλισμός λείπει», ενώ ο Δ. Δημητρίου του ΔΗΣΥ πρότεινε σύνδεση των προστίμων με το ύψος του μισθού (ποσοστό), ενώ κάτι παρόμοιο φαίνεται να υποστηρίζει και το ΑΚΕΛ διά των τοποθετήσεων του βουλευτή του Α. Φακοντή.



Αποτρεπτικές ποινές

Παρουσιάζοντας τα νομοσχέδια, ο υπουργός ανέφερε πως είναι επιτακτική η ανάγκη εκσυγχρονισμού της υφιστάμενης νομοθεσίας που αφορά τις τροχαίες παραβάσεις. Και αυτό γιατί επιστημονικά έχει αποδειχθεί ότι δύο βασικά στοιχεία που συνθέτουν την αποτροπή είναι (α) η αυστηρότητα και η αμεσότητα της ποινής που επιβάλλεται και (β) η αντίληψη που έχει κάποιος για την πιθανότητα να εντοπιστεί η παρανομία του και για την πιθανή ποινή που θα του επιβληθεί.
Οι ποινές, είπε, όπως διαπιστώθηκε από τη μελέτη, δεν είναι επαρκείς, είτε γιατί έχουν καθοριστεί πριν από πολλά χρόνια, είτε γιατί στερούνται μέτρα άμεσης εφαρμογής, ώστε να συμμορφώνουν τους παρανομούντες οδηγούς. Παράλληλα οι υφιστάμενες ποινές είναι πολύ χαμηλές σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Ξεκαθάρισε πως «η επιβολή αποτρεπτικών ποινών δεν είναι μόνο θέμα σεβασμού και εφαρμογής των νόμων, αλλά είναι απαραίτητη κοινωνική ανάγκη, λόγω του σοβαρού και ανησυχητικού ρυθμού με τον οποίο συμβαίνουν αυτοκινητικά δυστυχήματα και χάνονται ανθρώπινες ζωές. Η ανάγκη να προχωρήσουμε στον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας κρίνεται επιβεβλημένη, ώστε να ενισχυθεί ο αποτρεπτικός και κατασταλτικός τους ρόλος». Αναφερόμενος και σε άλλες παράλληλες προσπάθειες για διαμόρφωση οδικής κουλτούρας, σημείωσε μεταξύ άλλων τη δημιουργία σχολής επιμόρφωσης οδηγών, την προκήρυξη του διαγωνισμού για τις κάμερες φωτοεπισήμανσης και τη σύσταση επιστημονικού κέντρου οδικής ασφάλειας.

Εκτός από τις ποινές που αναφέρονται στον πίνακα που δημοσιεύουμε, τα νομοσχέδια:

• Παρέχουν τη δυνατότητα στο δικαστήριο, κατόπιν μονομερούς αίτησης, να εκδώσει διάταγμα απαγόρευσης οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος εκκρεμούσης της διερεύνησης της υπόθεσης.


• Εισάγουν πρόνοια για μετακίνηση αυτοκινήτου στις περιπτώσεις που το όχημα είναι σταθμευμένο ή εγκαταλελειμμένο σε οποιαδήποτε οδό παράνομα ή/και επικίνδυνα.


• Εισάγουν την κατακράτηση οχήματος στις περιπτώσεις: α) που δεν υπάρχει ασφαλιστήριο έγγραφο ευθύνης έναντι τρίτου, β) της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ, γ) της άρνησης παροχής δείγματος για έλεγχο αλκοόλης, δ) της άρνησης μετάβασης στον χώρο που διενεργείται τελική εξέταση.

Η σύγκριση των οδικών θανάτων με έναν ασφαλή τομέα όπως οι αερομεταφορές

Σαν να πέφτει ένα αεροπλάνο κάθε 2 μέρες

Όταν έγινετο δυστύχημα της Helios το 2005 έχασαν τη ζωή τους 121 άνθρωποι. Είναι ένα δυστύχημα που συντάραξε την κοινωνία και ακόμη το θυμόμαστε. Στην Ευρώπη χάνονται κάθε χρόνο πάνω από 25 χιλ. άνθρωποι στην άσφαλτο. Είναι σαν να πέφτει ένα επιβατικό αεροπλάνο κάθε δύο μέρες. Αν ποτέ συνέβαινε κάτι τέτοιο θα είχαν παραλύσει οι αερομεταφορές και θα κάναμε κάτι για να το σταματήσουμε αυτό. Το ότι δεν υπάρχει αυτή η φωνή για να σταματήσει το θανατικό στους δρόμους είναι γιατί γίνεται σε μικρές δόσεις. Ο άκρως παραστατικός αυτός συλλογισμός, ενδεχομένως ανατρεπτικός, που μπορεί ωστόσο να μας αγγίξει και να μας αναγκάσει να αντιληφθούμε το μέγεθος της σφαγής που γίνεται κάθε μέρα στο οδικό δίκτυο, ανήκει στον Ιερόθεο Παπαδόπουλο, επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Κομισιόν στην Κύπρο. Ο κ. Παπαδόπουλος μίλησε στη διάρκεια της χθεσινής ημερίδας για τη στρατηγική και τις καλές πρακτικές για την οδική ασφάλεια, που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία με διοργανωτές την Αστυνομία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 25 χιλ. νεκροί, σαφώς είναι πολύ λιγότεροι από τις 39.500 μία δεκαετία πριν. Πολλές φορές, σημείωσε ο κ. Παπαδόπουλος, λέμε πως οι αριθμοί δεν έχουν σημασία. Ωστόσο σε αυτή την περίπτωση οι αριθμοί κρύβουν ανθρώπους πίσω. Το δε κόστος από την απώλεια σε πανευρωπαϊκό επίπεδο αγγίζει τα 120 δισ., που σημαίνει πάνω από έξι φορές το ΑΕΠ της χώρας μας. «Το πρόβλημα είναι σοβαρό και στην Κύπρο», κατέληξε. «Το 2018 είχαμε 49 νεκρούς από τροχαία – ως ποσοστό ανά 100.000 κατοίκους παραμένει υψηλότερο από τον μέσο όρο στην ΕΕ».
Στην εκδήλωση παρέστη και μίλησε η Φωτεινή Ιωαννίδου, επικεφαλής της Μονάδας Οδικής Ασφάλειας της ΕΕ. Η μείωση των θανατηφόρων, είπε, ήταν πολύ μεγαλύτερη την προηγούμενη δεκαετία (κατά 43%), όμως σε αυτή τη δεκαετία υπάρχει στασιμότητα ως προς την επίτευξη των στόχων. «Είχαμε και αυτή τη δεκαετία στόχο να φτάσουμε στο 50%, αλλά είμαστε μόνο στο 21%. Δεν μπορούμε να το θεωρήσουμε αυτό επιτυχία γιατί άμα συγκρίνουμε με άλλους ασφαλείς τομείς, όπως η αεροπορία, όπως είπε και ο κ. Παπαδόπουλος, αυτό σημαίνει τρία αεροπλάνα που πέφτουν κάθε εβδομάδα». Η κ. Ιωαννίδου αναφερόμενη στην Κύπρο σημείωσε πως η οδική ασφάλεια στη χώρα μας έχει βελτιωθεί σημαντικά, αλλά αυτό δεν φτάνει. Υπάρχουν, είπε, περιθώρια βελτίωσης. Αναφερόμενη στη φιλόδοξη ατζέντα της ΕΕ για την επόμενη δεκαετία και στα μέτρα που προωθεί η νέα στρατηγική της ΕΕ, σημείωσε πως η Κομισιόν θα έχει μια πιο στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη στην προσπάθεια που κάνουν στα θέματα οδικής ασφάλειας. Σε αυτή τη λογική, σημείωσε, με βάση τα δεδομένα της Κύπρου, οι σκέψεις της Κομισιόν αφορούν:

• Πρώτον, την ανάγκη ενίσχυσης της αστυνόμευσης, καθώς, όπως είπε, η επιβολή του νόμου είναι πολύ κρίσιμη. Χαιρέτισε τον εκσυγχρονισμό των ποινών και την προώθηση της φωτοεπισήμανσης, αλλά σημείωσε πως πρέπει να συνοδεύονται και από έντονη δραστηριότητα της τροχαίας για ενεργό, συνεχή και αποτελεσματικό έλεγχο των παραβάσεων.


• Δεύτερον, την ανάγκη υιοθέτησης στοχευμένων δράσεων, καλύτερης εκπαίδευσης ίσως, για μείωση των θανάτων μοτοσυκλετιστών.


• Τρίτον, την αναζήτηση δράσεων για περιορισμό των θανάτων κυρίως ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου στις αστικές περιοχές.