Κτηματολόγιο: Χαμηλότερες αξίες με τιμές 1/1/2018

Νωρίς την ερχόμενη εβδομάδα το Τμήμα Κτηματολογίου θα ανακοινώσει τα αποτελέσματα της νέας γενικής εκτίμησης αξιών ακινήτων με τιμές 1/1/2018. Σύμφωνα με τον διευθυντή του τμήματος, Ανδρέα Σωκράτους, ο οποίος απάντησε σε ερωτήσεις του «Πολίτη», το προκαταρκτικό γενικό συμπέρασμα από τη νέα εκτίμηση είναι ότι οι αξίες των ακινήτων παγκύπρια έχουν μειωθεί ελαφρώς σε σχέση με τις τιμές 1/1/2013, στις οποίες στηρίχθηκε η εκτίμηση που δημοσιοποιήθηκε το 2014, βάσει της οποίας υπήρξε στις πλείστες περιοχές πολλαπλασιασμός της αξίας ακινήτων σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη γενική εκτίμηση, η οποία είχε γίνει 33 χρόνια πριν (1/1/1980). Παρόλο ότι στις πλείστες περιοχές παρατηρείται μικρή μείωση αξιών σε σχέση με το 2013, υπάρχουν και περιοχές στις οποίες οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν, προφανώς λόγω της μεγάλης ανάπτυξης που παρατηρείται σε αυτές.

Ο κ. Σωκράτους επισήμανε πως η μικρή μείωση στις αξίες των ακινήτων δεν προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση στο Κτηματολόγιο. Όπως εξήγησε, η προηγούμενη γενική εκτίμηση ακινήτων έγινε μεν με τιμές 1/1/2013, αλλά λόγω της βαθιάς οικονομικής κρίσης υπήρχαν τότε πολύ περιορισμένες αγοραπωλησίες («είχε νεκρώσει η αγορά», ανέφερε συγκεκριμένα) και σε μεγάλο βαθμό λήφθηκαν υπόψη για την επανεκτίμηση οι τιμές που ίσχυαν την περίοδο 2008-2012. Δηλαδή, οι φουσκωμένες τιμές της περιόδου πριν την κρίση, όταν είχε παρατηρηθεί υπερδιέγερση στην αγοραπωλησία ακινήτων και στη χρηματοδότηση από τράπεζες. Μετά την περίοδο 2013-14, πρόσθεσε ο κ. Σωκράτους, η αγορά ακινήτων άρχισε σταδιακά να επαναλειτουργεί και υπήρξε διαφοροποίηση των τιμών. Για τις ανάγκες της νέας γενικής εκτίμησης αξιών, εξήγησε ο διευθυντής του Κτηματολογίου, λήφθηκαν πλέον υπόψη οι τιμές πώλησης πριν και μετά την 1/1/2018 και βάσει αυτών των τιμών συμπεραίνεται ότι «είμαστε λίγο πιο κάτω» από τις τιμές που εκτιμήθηκαν με βάση αξίες της 1/1/2013.

Άλλο η αγοραία αξία

Ο κ. Σωκράτους τόνισε ότι επίσημα στοιχεία και τελικά συμπεράσματα θα δημοσιοποιηθούν από το Κτηματολόγιο μετά την ολοκλήρωση της επεξεργασίας των νέων δεδομένων και μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της εκτίμησης. Τόνισε ακόμα ότι οι αξίες που καταγράφονται από τη γενική εκτίμηση δεν είναι αξίες αγοράς (αγοραία αξία) των περίπου 2 εκατ. ακινήτων που καταγράφηκαν, καθώς αφορούν συγκεκριμένες κατηγορίες ακινήτων σε συγκεκριμένη περιοχή και δεν λήφθηκαν υπόψη όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε ακινήτου, όπως συμβαίνει με την εκτίμηση της αγοραίας αξίας ενός ακινήτου. Πρόσθεσε ότι οι αξίες της γενικής εκτίμησης χρησιμοποιούνται κυρίως για σκοπούς υπολογισμού φόρων και τελών. Δεδομένης της κατάργησης του φόρου ακινήτων, για την ώρα οι επανεκτιμημένες αξίες θα αξιοποιούνται από την τοπική αυτοδιοίκηση για τα τέλη ακινήτων και από τα Συμβούλια Αποχετεύσεων για τα σχετικά τέλη. Ωστόσο, το Κτηματολόγιο ετοιμάζει τροποποίηση της νομοθεσίας, ώστε οι αξίες της γενικής εκτίμησης ακινήτων να αξιοποιούνται, βάσει του νόμου, και για τον υπολογισμό των τελών μεταβίβασης, ώστε να αποφεύγονται αμφισβητούμενες εκτιμήσεις από το Κτηματολόγιο ή η καταγραφή τιμών πώλησης που δεν ανταποκρίνονται στα πραγματικά χαρακτηριστικά/ δεδομένα μιας περιοχής.

Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της νέας εκτίμησης θα δοθεί εξάμηνη προθεσμία για υποβολή ενστάσεων. Κατά την εκτίμηση με τιμές του 2013 είχαν κατατεθεί περίπου 1.700 ενστάσεις και 37.000 αιτήσεις για διόρθωση λάθους. Το γεγονός ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν ανησυχούν πλέον για την επιβάρυνσή τους από τον φόρο ακινήτων και δεδομένου ότι η νέα εκτίμηση έγινε υπό πολύ καλύτερες συνθήκες σε σχέση με εκείνη του 2013 (και με την αξιοποίηση πλέον και ιδιωτών εκτιμητών) πιστεύεται ότι αριθμός των ενστάσεων θα είναι μειωμένος αυτή τη φορά.