Ένας κυνηγός πετρωμάτων - Η ιστορία της Κύπρου στον κήπο του Ανδρέα Χατζηδαυίδ στον Ύψωνα (pics)

Παραφράζοντας τη γνωστή ρήση του Κικέρωνα, ‘‘Αν έχεις έναν κήπο και μια βιβλιοθήκη, έχεις όλα όσα σου χρειάζονται’’, για τον Ανδρέα Χατζηδαυίδ αρκεί ένας κήπος και μια συλλογή από χιλιάδες πετρώματα για να νιώθει ευτυχισμένος. Μία σκάλα αμπέλι η γη του στον Ύψωνα. Με επιμελώς δεμένους τους κλώνους ψηλά στα σύρματα και με θερινό κλάδεμα, όπως το απαιτεί η επιτραπέζια σουλτανίνα. Παρά το όργωμα που έγινε, η φετινή πολυομβρία επέτρεψε ανάμεσα στις σειρές να φυτρώσει γρήγορα και σε ποσότητες το νεκταροφόρο κατσουνόχορτο, το οποίο ο ιδιοκτήτης αφήνει για τις μέλισσες της περιοχής. Μέχρι εδώ δεν υπάρχει τίποτα που να ξεφεύγει από μια συνηθισμένη εικόνα της αγροτικής Κύπρου. Μέχρι που το μάτι φτάνει πέρα, στον κήπο με την τεράστια συλλογή πετρωμάτων, η οποία μαζί με εκατοντάδες κάκτους στέφει στα βόρεια το μικρό αμπέλι. Όλη η ιστορία της Κύπρου, θα μπορούσε να πει κανείς, συγκεντρωμένη σε έναν κήπο. Τα είδη της συλλογής του κ. Χατζηδαυίδ είναι προϊόντα φυσικών εκρήξεων, εκτοξεύσεων λάβας, σεισμών, συγχωνεύσεων και αναδύσεων, μέχρι την τελική διαμόρφωση -από μωσαϊκό πολύχρωμων πετρωμάτων- του νησιού της Κύπρου.

Τεράστια συλλογή

«Από άποψη πετρωμάτων η Κύπρος έχει τεράστια σημασία, αφού εδώ θα βρεις συγκεντρωμένο τόσο μεγάλο αριθμό όσο πουθενά αλλού στον κόσμο», λέει ο ιδιοκτήτης στον «Π». Αρχίζοντας να μας ξεναγεί στο πέτρινο «βασίλειό» του, δείχνει να μην ξέρει τι να πρωτοδείξει. «Προέρχονται από όλη την ελεύθερη Κύπρο», λέει, «και για να έρθουν εδώ πρέπει να μου αρέσουν, είτε λόγω των χρωμάτων τους είτε λόγω του σχηματισμού τους». Μας οδηγεί ενώπιον κατάλευκων πετρωμάτων από σταλακτίτες. Επίσης, βρισκόμαστε μπροστά σε ασβεστολιθικές αποθέσεις και απολιθωμένα κοράλλια, τα οποία από ζωντανοί οργανισμοί έγιναν με το πέρασμα των αιώνων πέτρες. Ακόμη, λευκό μάρμαρο, γυαλιά διαφόρων χρωμάτων και χαλκοπυρίτης. Όσον αφορά τα ξένα κομμάτια της συλλογής του, έχει να επιδείξει ένα μεγάλο κομμάτι από πράσινο γυαλί προερχόμενο από την Ελλάδα και τα περίφημα ‘‘Ρόδα της ερήμου’’ τα οποία, όπως μαρτυρεί και η ονομασία τους, προέρχονται από ερημικά περιβάλλοντα των γειτονικών με την Κύπρο χωρών.









«Μα είσαι πελλός;»

Ο Ανδρέας Χατζηδαυίδ «οργώνει» για πολλά χρόνια την Κύπρο συλλέγοντας δείγματα από πετρώματα. Επισκέπτεται λατομεία, όπου κατόπιν άδειας προλαβαίνει και εξασφαλίζει τις αγαπημένες του πέτρες, προϊόντα εκρήξεων, προτού αλεστούν από μηχανήματα και κονιορτοποιηθούν. Κάποτε ένας ιδιοκτήτης λατομείου του είπε «Μα είσαι πελλός;» και του απάντησε «όχι, καθόλου, απλώς χρειάζομαι ορισμένες πέτρες». Άλλοτε τυχαίνει να παρέχει βοήθεια σε γνωστούς που ζητούν απομάκρυνση χωμάτων από τη γη τους, τότε, όπως λέει, η αμοιβή για τον κόπο του είναι οι πέτρες. «Για άλλους είναι παλιόροτσοι, για εμένα είναι στολίδια για να διακοσμήσω τον κήπο μου», τονίζει. Επίσης περπατά αρκετά στην κυπριακή ύπαιθρο, μάλιστα τυχαίνει να συναντά και άλλους «κυνηγούς πετρωμάτων», κάποτε ομάδες φοιτητών – γεωλόγων από πανεπιστήμια του εξωτερικού, οι οποίοι έρχονται με τους καθηγητές τους στην Κύπρο, λόγω της τεράστιας σημασίας των πετρωμάτων, για πρακτική άσκηση. Ο κ. Χατζηδαυίδ αγοράζει και είδη του εξωτερικού από εταιρείες που τα εισάγουν, κυρίως καταστήματα με είδη πέτρας και φυτώρια.









Από έξι χρονών

Από παιδί, λέει, αντιλήφθηκε την αξία των κυπριακών πετρωμάτων. Από έξι χρονών, όταν ήταν βοσκός στις Θαλασσινές Σπηλιές της γενέτειράς του Πέγειας. Σε εκείνη την ηλικία, προσθέτει, μάζεψε το πρώτο του πέτρωμα. Από τότε περπατά και κοιτάζει κάτω για πετρώματα. Μάλιστα έχει επηρεάσει και άλλους: Κάποτε, λέει, κάποια γυναίκα του παραπονέθηκε γιατί από τότε που τον γνώρισε ο σύζυγός της περπατά και κοιτά κι εκείνος συνεχώς στο έδαφος για πέτρες, «γεμίζοντας», κατά την έκφρασή της, «το σπίτι με παλιόροτσους». «Ενθουσιάζομαι όταν σκέφτομαι τα βάθη, τα έγκατα της Γης», εξομολογείται ο Ανδρέας Χατζηδαυίδ. «Τα πετρώματα με κάνουν να σκέφτομαι τι έκρυβαν στο παρελθόν τα έγκατα της Γης, καθώς τα βλέπω με τη φαντασία μου να κοχλάζουν, να σείονται από σεισμούς, την ώρα που οι τεκτονικές πλάκες τρίβονται…»





Ένα μουσείο…

Ο ιδιοκτήτης της συλλογής μπορεί να μιλά για τα πετρώματα για ώρες ατελείωτες. «Τόσο μεγάλη είναι η σημασία της Κύπρου από άποψη πετρωμάτων, και ένα μουσείο φυσικής ιστορίας, που να τα περιλαμβάνει, δεν αξιώθηκε ακόμη η πολιτεία να δημιουργήσει, για να τα δουν και να τα γνωρίσουν οι ντόπιοι και οι ξένοι, ερευνητές και μη», τονίζει προβληματισμένα.