Πλώρη για δύο κράτη αρχίζοντας με Βαρώσι

Ημέρες 2003, όταν ο Ραούφ Ντενκτάς άνοιξε αιφνιδίως τα οδοφράγματα, ζουν από χθες οι Ελληνοκύπριοι, μετά την ανακοίνωση της τουρκοκυπριακής «κυβέρνησης» ότι προγραμματίζει το άνοιγμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου σε εμπειρογνώμονες για να υπολογιστεί η κατάσταση στην οποία περιήλθαν οι περιουσίες εντός της. Η ολιγόλεκτη προχθεσινή ανακοίνωση του Τ/Κ «υπουργού Εξωτερικών» Κουντρέντ Όζερσαϊ περί «σύστασης ομάδας ειδικών, η οποία θα μπει στην περίκλειστη πόλη και θα προβεί σε επιστημονική καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων» ενημέρωνε ότι στην ομάδα ειδικών θα συμπεριληφθούν ξένοι εμπειρογνώμονες, και ότι η τ/κ διοίκηση «θα ενεργήσει με τρόπο που να μην παραβιάζονται τα δικαιώματα των παλιών κατοίκων των Βαρωσίων» δηλαδή των Ε/Κ. Προχθές, ο κ. Όζερσάι ανέφερε ότι θα απευθύνει δημόσια έκκληση για εθελοντική συμμετοχή στην εργασία καταγραφής των περιουσιών της περίκλειστης πόλης.

Έχοντας προηγουμένως αναδείξει τη διεθνή διάσταση στην «ομάδα ειδικών» για την Αμμόχωστο, ο κ. Όζερσαϊ δεν αναφέρθηκε ακολούθως αν η δημόσια έκκληση συμμετοχής στην εν λόγω «ομάδα» θα εξαιρεί Ε/Κ. Χθες ξεκαθάρισε ότι η ε/κ κοινότητα δεν είναι εφικτό να εμπλακεί στην πρωτοβουλία. Ακόμα χθες ο κ. Όζερσαϊ παραδέχθηκε ότι δεν έχει ακόμα εικόνα για το πού θα καταλήξει η πολιτική ανοίγματος των Βαρωσίων σε εμπειρογνώμονες. Σε δηλώσεις του σε διαδικτυακή εκπομπή, που αναμετάδωσε το ΚΥΠΕ, ο κ. Όζερσαϊ ανέφερε ότι η πολιτική για την Αμμόχωστο θα διαμορφωθεί με βάση τα στοιχεία που θα συλλεχθούν από τους εμπειρογνώμονες. Τα στοιχεία αυτά όμως αφορούν μόνο την κατάσταση των περιουσιών, όχι στο ιδιοκτησιακό καθεστώς τους, το οποίο μπορεί μόνο να επιβεβαιωθεί από τα στοιχεία που διατηρούν τα Κτηματολόγια των δύο κοινοτήτων. «Από τη σκοπιά του διεθνούς δικαίου, θα πρέπει να πάψει (η Αμμόχωστος) να είναι νεκρό έδαφος» ανέφερε χθες ο κ. Όζερσαϊ. Παίζοντας στις λιγοστές πιθανότητες το ΕΒΚΑΦ να επιτύχει κυριότητα επί ε/κ περιουσιών στην περίκλειστη πόλη ενώπιον του ΕΔΑΔ, ο κ. Όζερσαϊ δήλωσε ότι «η γενική προσδοκία είναι ότι θα γίνει ένα βήμα προς την κατεύθυνση του διεθνούς δικαίου». Όπως σχολίαζαν χαρακτηριστικά Τουρκοκύπριοι χθες στο twitter, «προς την κατεύθυνση του διεθνούς δικαίου» δεν σημαίνει «συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο». Στην γκρίζα ζώνη που χωρίζει τις δύο έννοιες, ο κ. Όζερσαϊ ξετύλιξε το πλάνο του. Το άνοιγμα των Βαρωσιών σε εμπειρογνώμονες «δεν είναι μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης», σύμφωνα με τον κ. Όζερσαϊ. Ως εκ τούτου, δεν τίθεται προς συζήτηση με την ε/κ πλευρά.

Στην περίπτωση που το ΕΔΑΔ απορρίψει όμως τους τ/κ ισχυρισμούς περί δικαιωμάτων του ΕΒΚΑΦ στο Βαρώσι, η εξαγγελία Όζερσαϊ μένει δίχως πλάνο. Αν το ΕΔΑΔ τελεσιδικήσει υπέρ των Ε/Κ Βαρωσιωτών, «το βήμα» που υπόσχεται ο Τ/Κ «ΥΠΕΞ» θα πρέπει να εμπλέξει περίπου 30.000 Ε/Κ ιδιοκτήτες της περίκλειστης πόλης. Τότε, οι Ε/Κ ιδιοκτήτες της περίκλειστης πόλης θα κληθούν (σύμφωνα με τον «σεβασμό» Όζερσαϊ στους «παλιούς κατοίκους») ερήμην του κράτους τους να αποφασίσουν αν θα καταστούν με τη σειρά τους «εγκλωβισμένοι» όπως οι συμπατριώτες τους σε Αγία Τριάδα και Ριζοκάρπασο. Η ερμηνεία αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι η ανακοίνωση Όζερσαϊ για Αμμόχωστο κυκλοφόρησε πακέτο με την ανακοίνωση για επιστροφή 10-15 σπιτιών στο μαρωνίτικο χωριό Καρπάσια στους αρχικούς ιδιοκτήτες τους.

Τουρκικό Λας Βέγκας
Η εξαγγελία Όζερσαϊ για την Αμμόχωστο φαίνεται να ενεργοποίησε ανταγωνισμούς χθες στην τ/κ κοινότητα, με τον «πρωθυπουργό» των Τ/Κ Ερσίν Τατάρ να δηλώνει την αποφασιστικότητά του το status quo να πάψει να χρησιμοποιείται από τους Ε/Κ εναντίον των Τ/Κ και να ξετυλίγει το όραμά του για ένα τουρκικό Λας Βέγκας στην Αμμόχωστο. Οι ανταγωνισμοί αφορούν στις προεδρικές «εκλογές» των Τ/Κ που επίκεινται του χρόνου, και στη διεκδίκηση του χρίσματος του υποψηφίου της Δεξιάς (και άρα του αρεστού υποψηφίου στην Τουρκία) από Τατάρ και Όζερσαϊ. Όπως ερμηνεύουν ε/κ κυβερνητικές πηγές τον ανταγωνισμό Τατάρ και Όζερσαϊ, η πρωτοβουλία για την Αμμόχωστο προσανατολίζεται στην ικανοποίηση των Τούρκων επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στα κατεχόμενα, και οι οποίοι επιδιώκουν επέκταση των δραστηριοτήτων τους στην περίκλειστη Αμμόχωστο. Καθώς οι Τούρκοι επιχειρηματίες στα κατεχόμενα εικάζεται ότι εμπίπτουν όλοι στον κύκλο επιρροής του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, η τ/κ εξαγγελία για την Αμμόχωστο τους ικανοποιεί επί του παρόντος, μέχρι νεωτέρας μετά τις τ/κ εκλογές το 2020.

Στο δείπνο δέκα μέρες πριν
Από το δείπνο Αναστασιάδη - Όζερσαϊ στην οικεία του αντιπροσώπου των Μαρωνιτών στην κυπριακή Βουλή πέρασαν περίπου δύο εβδομάδες μέχρι η τ/κ «κυβέρνηση» να ανακοινώσει την πρωτοβουλία της για την Αμμόχωστο. Το ενδεχόμενο να μην ενημερώθηκε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης για τις σκέψεις Όζερσαϊ όσον αφορά την Αμμόχωστο δεν φαίνεται απίθανο, ωστόσο ουδείς από την ε/κ πλευρά τροφοδότησε χθες ένα τέτοιο σενάριο. Η συγκυρία της τ/κ ανακοίνωσης για τα Βαρώσια συμπίπτει και με τις εξελίξεις στην ΑΟΖ της Κύπρου, αλλά και με τη διαφαινόμενη προσήλωση της ε/κ ηγεσίας σε λύση δύο κρατών, την οποία στηρίζει η τ/κ Δεξιά των Όζερσαϊ και Τατάρ. Από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας, οι μόνοι που σχολίασαν την τ/κ πρόθεση για άνοιγμα της Αμμοχώστου ήταν ο υφυπουργός παρά τω Προέδρω Βασίλης Πάλμας, ο οποίος μίλησε για «απαράδεκτη ενέργεια» και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος σε δηλώσεις του σε ξένα ΜΜΕ ενέταξε τη δήλωση Όζερσαϊ «στο πλαίσιο της έναρξης της προεκλογικής εκστρατείας του κ. Όζερσαϊ».

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Συμμαχία Πολιτών, Οικολόγοι) δεν υιοθέτησαν την ερμηνεία Χριστοδουλίδη, εκτιμώντας ότι η κίνηση Όζερσαϊ γίνεται για να θολώσει τα νερά όσον αφορά τις υποχρεώσεις της Τουρκίας έναντι της Αμμοχώστου, καθώς και για να διχάσει τους Αμμοχωστιανούς. Σε αντίθεση με τα κόμματα του ακραίου κέντρου, ο κυβερνών ΔΗΣΥ υπέδειξε χθες ότι ο κ. Όζερσαϊ αποπειράται «παράνομη εδαφική προέκταση των διοικητικών ορίων του ψευδοκράτους». Ενώπιον αυτής της πραγματικότητας αναμένεται να τεθούν οι Ε/Κ Βαρωσιώτες, ενώ η ηγεσία τους έχει παγιδευθεί στη συνθήκη να συνομιλεί για λύση δύο κρατών, εν αναμονή των αποφάσεων του ΕΔΑΔ για το ιδιοκτησιακό καθεστώς των Βαρωσίων, αλλά και των ακόμα πιο κρίσιμων εξελίξεων με την κυπριακή ΑΟΖ. Τον φόβο των Ε/Κ Αμμοχωστιανών, όπως αποτυπώνεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να κληθούν να επιστρέψουν στις εστίες τους υπό τ/κ διοίκηση, ουδείς Ε/Κ αξιωματούχος αντιμετωπίζει. Με εξαίρεση ίσως τον πρόεδρο του ΔΗΚΟ Νικόλα Παπαδόπουλο, ο οποίος μίλησε χθες για προσπάθεια των Τ/Κ να διχάσουν τους Ε/Κ...