Ενώπιον αδιεξόδου η Κύπρος εξαιτίας του «Πορθητή»

Παρά το οργιώδες παρασκήνιο, προς πάσα διπλωματική κατεύθυνση, η Κυπριακή Δημοκρατία δείχνει να βρίσκεται σε ένα αδιέξοδο σε σχέση με τις έκνομες ενέργειες του τουρκικού γεωτρύπανου «Fatih» (Πορθητής), το οποίο φαίνεται πως εργάζεται κανονικά σε σχέση με την πραγματοποίηση γεώτρησης δυτικά της Πάφου. Το αδιέξοδο ως προς την ακύρωση των ενεργειών του αποκρυσταλλώνεται και στις δηλώσεις του ΥΠΕΞ περί της μη επιβεβαίωσης ή κατάρριψης του τι πραγματικά συμβαίνει ως προς τη γεώτρηση αλλά και αναφορικά με συγκλίνουσες πληροφορίες που δείχνουν πως η αντίδραση της ΕΕ, σε κορυφαίο επίπεδο, θα είναι «ήπια» σε σχέση με την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία για τις παράνομες ενέργειές της.

Κλιμακώνουν

 Σε διπλωματική ενημέρωση στην οποία προχώρησε την περασμένη Πέμπτη η τουρκική πρεσβεία στην Αθήνα προς διπλωματικούς ανταποκριτές ξένου Τύπου προκύπτει, όπως μαθαίνει ο «Π», πως η προσλαμβάνουσα της Άγκυρας σε σχέση με τα αντίμετρα στα οποία, ορθώς, προβαίνει η Κυπριακή Δημοκρατία εκδίδοντας διεθνή εντάλματα σύλληψης, είναι αυτή της κλιμάκωσης: Η Άγκυρα δείχνει να αντιλαμβάνεται πως η πιθανή εκτέλεση τέτοιου εντάλματος σύλληψης από τρίτη χώρα θα είχε σοβαρό αντίκτυπο στις διμερείς της σχέσεις με την εν λόγω χώρα αλλά και πως η ίδια δεν θα δίσταζε να λειτουργήσει τιμωρητικά (με ισοδύναμο αποτέλεσμα) προς τις εταιρείες που θα αποθαρρύνονταν από τα μέτρα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το γεγονός ότι η μία αμερικανική εταιρεία που εμπλέκεται στις παράνομες εργασίες του «Fatih» είναι αρκετά μεγάλου μεγέθους, δείχνει να λειτουργεί «εξουδετερωτικά» σε σχέση με τα εντάλματα της ΚΔ ως προς την απρόσκοπτη συνέχεια των εργασιών της τουρκικής ΤΡΑΟ – που ειρήσθω εν παρόδω, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, φέρεται να έχει σοβαρές δυνατότητες τεχνικής αυτονομίας προκειμένου το "Fatih" να προχωρήσει με γεώτρηση αλλά και να καταστεί λειτουργικό το δεύτερο τρυπάνι "Yavuz". Καλά ενημερωμένη πηγή ανέφερε στον «Π» πως η Τουρκία αντιλαμβάνεται την εκτέλεση διεθνών ενταλμάτων σύλληψης και ως προσέγγιση του «τα πράγματα χειροτερεύουν πριν καταστούν καλύτερα» σχεδιάζοντας, πιθανώς, αντίποινα που θα μπορούσαν να αφορούν και την ΚΔ. Επί τούτου, παρά τις υπερβολές που εμπεριείχε επιμέρους, το δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας "Yeni Safak" έχει βάση ως προς τον κατάλογο έξι αντιμέτρων τον οποίο παραθέτει – και ο οποίος βασίζεται στις εισηγήσεις του απόστρατου ναυάρχου του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού Cem Gurdeniz.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κύπρος: Ο όμηρος της Ανατολικής Μεσογείου

Χαμηλή πτήση στις Βρυξέλλες

 Αυτό που δείχνει να προκύπτει από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 20-21 Ιουνίου σε σχέση με τις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ δεν φαίνεται να περιλαμβάνει ιδιαίτερη αναφορά, πέραν των τυπικών διατυπώσεων, στην Κύπρο. Συγκλίνουσες πηγές κάνουν λόγο για «τυπικά πράγματα που δεν θα ανοίγουν τον δρόμο για επιβολή οικονομικών κυρώσεων στην Τουρκία» πράγμα το οποίο δείχνει να συνδέεται και με την τρέχουσα γεωπολιτική συγκυρία και τον ρόλο που η Τουρκία διαδραματίζει στο προσφυγικό – ενόψει και της αναζωπύρωσης της σύγκρουσης στο Συριακό. Πηγές πάντως που γνωρίζουν θεωρούν πως μια τέτοια εξέλιξη θα σφράγιζε το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η Κύπρος, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για πίεση προς την εκτέλεση των διεθνών ενταλμάτων σύλληψης, ως τελευταίας γραμμής άμυνα της δικής μας πλευράς.

Περί θερμού επεισοδίου

 Η συζήτηση σχετικά με το αν η Τουρκία, στο πλαίσιο της γενικευμένης αναθεωρητικής της πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο, θα προβεί σε δημιουργία εντάσεων και στην Ελλάδα προκειμένου να πακετοποιήσει ελληνοτουρκικά και Κυπριακό δείχνει να μην επιβεβαιώνεται προς το παρόν – με τη μορφή θερμού επεισοδίου τύπου Ιμίων. Καλά ενημερωμένες πηγές από την Αθήνα αναφέρουν πως παρά τις συνεχείς και επικίνδυνες παραβιάσεις τουρκικών μαχητικών στο Αιγαίο υπάρχει συνεννόηση μεταξύ Αποστολάκη και Ακάρ και ταυτόχρονα, από την επόμενη εβδομάδα, αρχίζουν να ισχύουν, σε επίπεδο αναγνωριστικών ΜΟΕ, μια σειρά μέτρα για την εκτόνωση των συμβάντων στο Αιγαίο. Σαν μορφή ενός άτυπου μορατόριουμ. Ωστόσο το ενδεχόμενο ένα σεισμογραφικό τουρκικό πλοίο να βρεθεί νοτίως της Κρήτης ή στο σύμπλεγμα του Καστελορίζου, εκμεταλλευόμενο και τη μεταβατική, λόγω εκλογών στις αρχές Ιουλίου, περίοδο δεν πρέπει να αποκλειστεί. Το ενδεχόμενο όμως τοποθέτησης του "Yavuz" σε ελληνικά νερά δείχνει, στην παρούσα φάση, απομακρυσμένο. Σε κάθε περίπτωση πάντως έχει αρκετό ενδιαφέρον η ονοματολογία –σε περίπτωση εκλογικής επικράτησης ΝΔ– για τα νευραλγικά Υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας. Στο δεύτερο δείχνει να έχει κλειδώσει η επιλογή του Βασίλη Κικίλια, εκλεκτού του Κυριάκου Μητσοτάκη ενώ στην περίπτωση του ελλαδικού ΥΠΕΞ η ονοματολογία περιλαμβάνει ονόματα όπως αυτά του Μαργαρίτη Σχοινά, του Νίκου Δένδια αλλά και της Άννας Διαμαντοπούλου – σε περίπτωση που ο Κυριάκος Μητσοτάκης κινηθεί εκτός κομματικών δεδομένων. Η περίπτωση του ακαδημαϊκού Άγγελου Συρίγου και του έμπειρου πρέσβη Βασίλη Κασκαρέλη δείχνουν επίσης να επικρατούν για τη θέση του υφυπουργού. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που προκύπτει από την Αθήνα σε σχέση με τις ενέργειες της Τουρκίας στην Κύπρο είναι μια προσέγγιση «χαμηλών τόνων», παρούσα και στις δηλώσεις της αποχωρούσας κυβέρνησης Τσίπρα.



Αντί επιλόγου

 Με τα δεδομένα που βρίσκονται ενώπιον της Λευκωσίας, οι επόμενες εβδομάδες θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό τόσο τη διάσταση που θα πάρουν τα πράγματα σε σχέση με το ενεργειακό πρόγραμμα της ΚΔ όσο και το προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί η τύχη του Κυπριακού. Το μόνο σίγουρο είναι πως η πρόθεση της Τουρκίας να προχωρήσει με την de facto αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και να κλιμακώσει περαιτέρω την ένταση με την κάθοδο δεύτερου τρυπανιού και την τοποθέτησή του εντός ή εκτός αδειοδοτημένου τεμαχίου της κυπριακής ΑΟΖ είναι εμφανής. Το ζητούμενο, εφεξής, είναι αν η κατεύθυνση των αντιμέτρων που, ορθώς, λαμβάνει η Κύπρος θα καταστούν αποτελεσματικά με το πάγωμα των ενεργειών του "Fatih" ή την απομάκρυνσή του. Μια περαιτέρω κλιμάκωση ωστόσο εκ μέρους της Τουρκίας δείχνει να δημιουργεί ένα δυστοπικό μέλλον, μεσοπρόθεσμα, και αποτελέσματα που πιθανόν να εμπεριέχουν πολύ δύσκολες συνέπειες για τα επόμενα χρόνια σε σχέση και με το Κυπριακό. Ας ελπίσουμε για το καλύτερο.

Ο Λε Ντριάν ξέρει

 Σε κοινή συνέντευξη Τύπου, την περασμένη Πέμπτη, με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν Υβ Λε Ντριάν ανέφερε ότι «οπωσδήποτε, δεν υπήρξε καμιά πρόβλεψή μας για εγκατάσταση γαλλικής βάσης ή γαλλικής στρατιωτικής μονάδας στην Κύπρο. Μπορώ να πω ότι ο ε/κ Τύπος κάνει λάθος σε αυτό το θέμα». Ο Λε Ντριάν σταθμίζοντας και τις σχέσεις Παρισιού-Άγκυρας έθεσε το αυτονόητο, στην προκείμενη περίπτωση δηλαδή την επιστημονική ακριβολογία σε σχέση με την αναβάθμιση των σχέσεων Λευκωσίας-Παρισιού. Οι Γάλλοι «δεν θα αναχαιτίσουν τον 'Πορθητή'» – όπως χαρακτηριστικά γράφτηκε τις πρώτες ημέρες καθόδου του στην κυπριακή ΑΟΖ. Και στην περίπτωση της χρήσης των εγκαταστάσεων στο Μαρί (ή στη Λάρνακα) από τον γαλλικό πολεμικό στόλο θα πρόκειται για "facility use agreement", ήτοι συμφωνία χρήσης εφόσον τα γαλλικά πολεμικά πλοία του στόλου της Μεσογείου θα μπορούν να ναυσταθμεύουν εκεί (όχι όπως π.χ. στο Τζιμπουτί ή στον Λίβανο όπου οι Γάλλοι διατηρούν ναυτική και αεροπορική βάση). Ο κυνισμός του Γάλλου ΥΠΕΞ σε σχέση με τη λανθασμένη θέση του ε/κ Τύπου οφείλει να προβληματίσει. Αν μη τι άλλο, οι Ελληνοκύπριοι δημοσιογράφοι μιλούν με πηγές. Συνήθως τις ίδιες, μιας και η Κύπρος είναι μικρή. Η κάλυψη των τρεχουσών γεωπολιτικών εξελίξεων με φόντο την τουρκική προκλητικότητα σε επίπεδο δημοσίας σφαίρας καταδεικνύει ελλείψεις, υπερβολές και ερασιτεχνισμό.

Με ανοιχτά φύλλα ο Μεβλούτ

 Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο «Ανατολή», άνοιξε τα χαρτιά του σε σχέση με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Το κυριότερο σημείο στο οποίο εδράζονται οι δηλώσεις του είναι στην επιβεβαίωση της κλιμάκωσης εκ μέρους της Άγκυρας στην περίπτωση των ενταλμάτων. Σημαντικότερα όμως μίλησε για ταϊβανοποίηση του Κυπριακού φωτογραφίζοντας ουσιαστικά και την τουρκική λογική των προκλήσεων στη Μεσόγειο: Τη δημιουργία δηλαδή τετελεσμένου, ως προς τις θαλάσσιες ζώνες και τις ενεργειακές συμπράξεις στην περιοχή ανεξαρτήτως της μορφής λύσης στο Κυπριακό ή της τύχης της λεγόμενης ΤΔΒΚ (ενσωμάτωσης στην Τουρκία, συνέχισης του ισχύοντος status quo ή μερικής αναγνώρισής της).



Twitter: @JohnPikpas