Εμμένει σε 9,4 δις η κυβέρνηση

Η Κυβέρνηση, παρά τις αμφισβητήσεις και τις επιφυλάξεις που ακούγονται, επιμένει στη θέση ότι το ύψος των πιθανών εσόδων του κράτους μετά την έναρξη παραγωγής από το κοίτασμα Αφροδίτη εντός της διετίας 2024-25 είναι δυνατό να ανέλθουν συνολικά στα 9,5 δισεκατομμύρια δολάρια, σε βάθος 18ετίας, βάσει του «μεσαίου» σεναρίου εργασίας που χρησιμοποίησαν η ίδια και οι τεχνοκράτες της, οι εξωτερικοί της σύμβουλοι, η Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ) αλλά και η κοινοπραξία των εταιρειών του κοιτάσματος. Ωστόσο, είναι σαφές μέσα από τις δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας ότι τα συνολικά έσοδα αλλά και ο μέσος όρος των ετήσιων εσόδων είναι δυνατό να είναι μικρότερα αλλά ίσως και μεγαλύτερα απ’ όσα προβλέπει το μεσαίο σενάριο, αναλόγως των παραδοχών που χρησιμοποιούνται και κυρίως των διακυμάνσεων της τιμής του πετρελαίου brent στη διεθνή αγορά. Σύμφωνα με τον κ. Λακκοτρύπη, το μεσαίο σενάριο, που βασίζεται σε τιμή brent 70 δολάρια το βαρέλι για την περίοδο 2020-22 και σε μικρές ετήσιες αυξήσεις στη συνέχεια και σε 18ετές πρόγραμμα εκμετάλλευσης, είναι το επικρατέστερο, αν και κανένας δεν είναι σε θέση να προβλέψει με ασφάλεια τις τιμές του πετρελαίου σε 2-3 χρόνια, πόσω μάλλον σε 15-20 χρόνια.

Υπολογισμοί Έλληνα

Αίσθηση προκάλεσαν οι δηλώσεις το τελευταίο 48ωρο του εμπειρογνώμονα και συμβούλου σε θέματα ενέργειας Τσαρλς Έλληνα, ο οποίος αμφισβητεί έντονα τις δυνατότητες της Δημοκρατίας να αντλήσει έσοδα 9,5 δισ. δολαρίων από το πλήρες πρόγραμμα ανάπτυξης του Αφροδίτη. Για την ακρίβεια, ο κ. Έλληνας υποστηρίζει ότι υπό τις καλύτερες προϋποθέσεις το Αφροδίτη μπορεί να «δώσει» έσοδα 1,5 έως 2 δισεκατομμυρίων, από τα οποία το κράτος θα αντλήσει το 57%! Μιλώντας χθες στο Πρωινό Δρομολόγιο του Τρίτου, ο κ. Έλληνας υποστήριξε ότι τα ποσά που ακούστηκαν από την κυβέρνηση «δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα». Αμφισβητεί την πιθανότητα εξασφάλισης τέτοιας τιμής που να μπορεί να αποδώσει τόσο υψηλά έσοδα για το κράτος, αλλά επιπλέον θεωρεί ότι η εκμεταλλεύσιμη ποσότητα του Αφροδίτη θα είναι πολύ χαμηλότερη από 4,1 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (tcf) που υπολογίζουν Υπουργείο Ενέργειας και κοινοπραξία. Συγκεκριμένα, ο κ. Έλληνας υποστηρίζει ότι από τα 4,1 tcf η εκμεταλλεύσιμη ποσότητα «πέφτει» στα 3,7 tcf αν ληφθούν υπόψη «πιθανότητες ύπαρξης» του αερίου σε επίπεδο 90%. Από αυτά τα 3,7 tcf που εκτιμά ότι υπάρχουν στα έγκατα του Αφροδίτη, η ανακτήσιμη ποσότητα, σύμφωνα με τον κ. Έλληνα, είναι το 80%, δηλαδή 2,9 tcf! Ο ίδιος είπε πως σήμερα η τιμή του φυσικού αερίου που πωλείται στην Ευρώπη είναι 3,5 δολάρια ανά mbtu αλλά, ακόμα και αν υποθέσουμε ότι σταδιακά θα ανέλθει στα 7 mbtu, τα συνολικά έσοδα δεν μπορούν να ξεπεράσουν τα 17-18 δισεκατ. δολάρια, από τα οποία πρέπει να αφαιρεθούν τα έξοδα των εταιρειών, τα έξοδα για τον αγωγό προς την Αίγυπτο και για την υγροποίηση, και καταληκτικά ο κ. Έλληνας υπολογίζει ότι θα απομείνουν... 1,5-2 δις, από τα οποία το 57% θα πάρει το κράτος και το 43% οι εταιρείες.

Η κυβέρνηση

Από το Υπουργείο Ενέργειας θεωρούν αυθαίρετους και αβάσιμους τους υπολογισμούς του κ. Έλληνα. Απαντούν συγκεκριμένα ότι τα 4,1 tcf είναι η ανακτήσιμη ποσότητα φυσικού αερίου στο κοίτασμα Αφροδίτη και όχι το gas in place, όπως θεωρεί ο κ. Έλληνας, ο οποίος υπολογίζει ως ανακτήσιμη ποσότητα τα 2,9 tcf. Αρμόδια πηγή ανέφερε στον «Πολίτη» ότι ακόμα και με τους υπολογισμούς του κ. Έλληνα, που κατά την ίδια βασίζονται σε λανθασμένες παραδοχές, τα συνολικά έσοδα ανέρχονται στα 17,5 δισ. δολάρια και διερωτήθηκε πώς είναι δυνατό ο εν λόγω εμπειρογνώμονας να υπολογίζει κόστος 16 δις και να μειώνει τα καθαρά έσοδα σε μόλις 1,5 δις. Στην πραγματικότητα, ανέφερε η ίδια πηγή, τα έξοδα της επένδυσης υπολογίζονται σε 8 δις (σ.σ. μαζί με το κόστος μεταφοράς με αγωγό και την υγροποίηση), συνεπώς, ακόμα και με τα μαθηματικά του κ. Έλληνα τα συνολικά καθαρά έσοδα βγαίνουν 9 δις, εκ των οποίων το κράτος θα λάβει το 57%, δηλαδή 5,13 δισ. δολάρια, έναντι των 9,4 δις που υπολογίζει η κυβέρνηση από κοίτασμα 4,1 tcf και όχι 2,9 tcf που υποστηρίζει ο κ. Έλληνας ότι είναι η ανακτήσιμη ποσότητα από το Αφροδίτη.

Άλλα σενάρια

Από το Υπουργείο Ενέργειας μας είπαν ακόμα ότι είναι δυνατό να ισχύσει στην πράξη –και σε βάθος χρόνου– όχι το μεσαίο σενάριο των 70 δολ. το βαρέλι, αλλά το χειρότερο σενάριο (οπότε τα προβλεπόμενα έσοδα θα είναι μειωμένα) ή το καλύτερο (οπότε θα είναι αυξημένα). Συγκεκριμένα:

-Αν κατά τη λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης (2020-22) το brent κυμανθεί γύρω στα 60 δολάρια το βαρέλι και κρατηθεί εκεί τα επόμενα χρόνια, τα αναμενόμενα έσοδα του κράτους θα μειωθούν στα 6,5 δισ. δολάρια (από 9,5 δις που προβλέπονται με 70 δολ. το βαρέλι) και το ποσοστό του κράτους επί των εσόδων θα μειωθεί από το 57% στο 52%. Με αυτό το σενάριο, ο μέσος όρος των ετήσιων εσόδων του κράτους θα πέσει στα 350 εκατ., από 520 δις που προβλέπει το σενάριο των 70 δολ. το βαρέλι.

-Αν όμως η τιμή brent αυξηθεί στα 80 δολάρια, τα αναμενόμενα έσοδα του κράτους θα εκτοξευτούν στα 12,8 δις, με μέσο όρο ετήσιων εσόδων τα 700 εκατ. Το ποσοστό του κράτους επί των εσόδων ανεβαίνει στο 61,5%.

Σημειωτέον ότι όλες οι παραδοχές βασίζονται στην προκαταρκτική συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι εταιρείες με το τερματικό υγροποίησης του Ίντκου. Συνεπώς, απαιτείται η οριστικοποίηση αυτής της συμφωνίας, κάτι που προβλέπεται να γίνει παράλληλα με τις μελέτες για το FEED και την τελική επενδυτική απόφαση, το δεύτερο εξάμηνο του 2022.



Μείον 8,5%

Ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης επιμένει στη θέση ότι με την αναθεωρημένη συμφωνία με την κοινοπραξία του Αφροδίτη δεν εξασφαλίζεται μόνο μια καλή φόρμουλα εσόδων για το κράτος, σε περίπτωση που υλοποιηθεί η κατ’ αρχήν συμφωνία με το τερματικό Ίντκου, αλλά διασφαλίζονται και τα συμφέροντα του κράτους σε περίπτωση που η επένδυση κριθεί μη συμφέρουσα ή σε περίπτωση που οι εταιρείες καθυστερήσουν την υλοποίησή της. Σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχουν στη νέα συμφωνία συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα εντός των οποίων πρέπει οι εταιρείες να εκτελέσουν συγκεκριμένα έργα, όπως η μελέτη FEED και η λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης (δεύτερο εξάμηνο του 2022), καθώς επίσης και η πραγματοποίηση της δεύτερης επιβεβαιωτικής γεώτρησης, που θα είναι και γεώτρηση παραγωγής. Αν οι πιο ενέργειες δεν γίνουν εμπρόθεσμα ή αν στο μεταξύ η τιμή του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου ή άλλα δεδομένα καταστήσουν το έργο μη βιώσιμο (όπως υποστηρίζει π.χ. ο κ. Έλληνας), τότε οι εταιρείες θα χάσουν το συμβόλαιο και το κοίτασμα θα επιστρέψει στην κυριότητα του κράτους, το οποίο θα μπορεί να το παραχωρήσει για εκμετάλλευση σε άλλη εταιρεία/κοινοπραξία, στη βάση άλλης συμφωνίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Έλληνας ανέφερε χθες στο Πρωινό Δρομολόγιο του Τρίτου ότι η συμφωνία είναι σημαντική εξέλιξη. Είπε μάλιστα ότι ανησυχούσε για μεγαλύτερη υποχώρηση του κράτους έναντι των αξιώσεων των εταιρειών, οι οποίες στο αρχικό τους στάδιο είχαν κριθεί απαράδεκτες. Πληροφορούμαστε ότι με βάση το μεσαίο σενάριο, σε περίπτωση δηλαδή που η τιμή του πετρελαίου brent είναι 70 δολάρια, η μείωση των εσόδων του κράτους σε σχέση με το αρχικό συμβόλαιο είναι 8,5%. Ειδικότερα, από τα 10,25 δισ. δολάρια που θα έπαιρνε το κράτος με το αρχικό συμβόλαιο, προβλέπεται να πάρει με τη νέα συμφωνία 9,4 δις. Συνολικά, υπολογίζεται (με βάση το μεσαίο σενάριο των 70 δολ. το βαρέλι) ότι τα έσοδα του κράτους θα είναι μειωμένα κατά 840 εκατ. δολάρια σε περίοδο 18 ετών ή περίπου 46 εκατ. κατά μέσο όρο τον χρόνο.