9,5 δισεκατομμύρια δολάρια η προίκα της Αφροδίτης

Περίπου 9,5 δισεκατομμύρια δολάρια θα είναι, υπό διάφορες προϋποθέσεις, τα καθαρά έσοδα της Κυπριακής Δημοκρατίας από την εκμετάλλευση -σε βάθος 18ετίας- του κοιτάσματος Αφροδίτη στο τεμάχιο 12, βάσει του νέου συμβολαίου αναλογικού καταμερισμού εσόδων που συμφωνήθηκε προκαταρκτικά μεταξύ του κράτους και της κοινοπραξίας Noble-Shell-Delek. Αυτό προκύπτει από την ενημέρωση που παρείχε χθες ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης σε τεχνοκράτες των κομμάτων με αφορμή την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τις εταιρείες και την κατάληξη σε κατ’ αρχήν συμφωνία. Η συμφωνία και οι υπολογισμοί για τα πιθανά έσοδα των εταιρειών και της Δημοκρατίας είναι προσαρμοσμένα στα οικονομικοτεχνικά δεδομένα τής κατ’αρχήν συμφωνίας στην οποία κατέληξαν οι εταιρείες με τους διαχειριστές του τερματικού υγροποίησης φυσικού αερίου στο Ίντκου της Αιγύπτου. Η συμφωνία αυτή θα οριστικοποιηθεί όταν προχωρήσουν οι λεπτομερείς μελέτες της κοινοπραξίας του Αφροδίτη για την ανάπτυξη του κοιτάσματος και ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για την επένδυση. Υπό το φως αυτών των εξελίξεων είναι δυνατό να διαφοροποιηθούν και οι εκτιμήσεις για τα τελικά έσοδα.

Κέρδη και απώλειες

Για την ακρίβεια, τα προαναφερθέντα αναμενόμενα έσοδα της Δημοκρατίας από την ανάπτυξη του κοιτάσματος βασίζονται σε σενάριο που προβλέπει ότι η τιμή του πετρελαίου brent κατά την περίοδο 2020-22 θα είναι 70 δολάρια το βαρέλι, με μικρή αύξηση τα επόμενα χρόνια, σενάριο που εκτιμάται ως το επικρατέστερο από τους τεχνοκράτες και τους εξωτερικούς συμβούλους του κράτους. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των εταιρειών και από πλευράς του κράτους, το έργο της ανάπτυξης του Αφροδίτη δεν μπορεί να είναι βιώσιμο με τιμή brent κάτω από 60 δολάρια το βαρέλι. Σε περίπτωση μεγάλων αυξομειώσεων κατά την ανάπτυξη του κοιτάσματος, ανάλογες αυξομειώσεις θα υπάρξουν και στην απόδοση της επένδυσης και για τα δύο μέρη. Η φιλοσοφία στην οποία στηρίχθηκε η τροποποίηση του συμβολαίου προβλέπει ότι σε περιόδους που η τιμή του brent θα είναι σε σχετικά χαμηλά επίπεδα (περίπου 60-75 δολάρια), οι εταιρείες θα έχουν σημαντικά αυξημένα έσοδα σε σύγκριση με το υφιστάμενο συμβόλαιο. Σε περιόδους που η τιμή του brent θα ανεβαίνει (75 δολάρια και άνω) θα αυξάνονται τα έσοδα του κράτους και όταν η τιμή ξεπεράσει τα 80 δολάρια, τα έσοδα της Δημοκρατίας θα ξεπερνούν αυτά του υφιστάμενου συμβολαίου. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτό το σενάριο, τα συνολικά καθαρά έσοδα του κράτους κατά τα 18 χρόνια του προγράμματος θα ανέλθουν περίπου στα 9,5 δισ. δολάρια, δηλαδή, περίπου 850 εκατ. δολάρια λιγότερα απ’ όσα θα εισέπραττε το κράτος αν παρέμενε σε ισχύ το σημερινό συμβόλαιο αναλογικού καταμερισμού, το οποίο κρίθηκε ασύμφορο από τις εταιρείες. Αν γίνει η διαίρεση, από τη νέα συμφωνία το κράτος θα έχει περίπου 45 εκατομμύρια δολάρια λιγότερα έσοδα τον χρόνο. Το ποσοστό επί των εσόδων που θα καταλήξει στο κράτος με βάση τη νέα συμφωνία υπολογίζεται να μειωθεί από το 62% στο 57%. Βάσει του ίδιου σεναρίου, εκτιμάται από την κυβέρνηση ότι ο μέσος όρος των ετήσιων εσόδων του κράτους από την εμπορική αξιοποίηση του Αφροδίτη θα ανέλθει στα 500 με 520 εκατ. δολάρια, σύμφωνα πάντα με την ενημέρωση που είχαν χθες τα κόμματα από τον υπουργό. Βάσει της ίδιας ενημέρωσης, η συμφωνία αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο αύξησης των αναμενόμενων εσόδων του κράτους αν το κοίτασμα Αφροδίτη, που υπολογίζεται στα 4,1 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (tcf), αποδειχθεί μεγαλύτερο.

Από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας, στις διαπραγματεύσεις για αναθεώρηση του συμβολαίου συμμετείχαν το Υπουργείο Ενέργειας και προσωπικά ο υπουργός, το Υπουργείο Οικονομικών, η Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ), η Νομική Υπηρεσία και οι δύο εξωτερικοί σύμβουλοι, η Beicip Franlab και η CMS. Οι πληροφορίες θέλουν και τους δύο συμβουλευτικούς οργανισμούς να έχουν τοποθετηθεί υπέρ της υπογραφής της νέας συμφωνίας, την οποία κρίνουν συμφέρουσα -σε πολλά επίπεδα- για το κράτος.

8 δισεκατομμύρια δολάρια η επένδυση

Από την ενημέρωση που είχαν χθες τεχνοκράτες των κομμάτων από τον υπουργό Ενέργειας προκύπτει ότι η κεφαλαιουχική δαπάνη και τα λειτουργικά έξοδα για τις δύο φάσεις ανάπτυξης του Αφροδίτη θα κοστίσουν στις εταιρείες περίπου 8 δισεκατομμύρια δολάρια. Στο ποσό αυτό δεν υπολογίζεται το κόστος για την πόντιση του αγωγού που θα μεταφέρει το αέριο από το τεμάχιο 12 στα αιγυπτιακά παράλια και το τερματικό LNG Ίντκου, το οποίο υπολογίζεται στο 1,1 εκατ. δολάρια. Όπως προαναφέραμε, από τη νέα συμφωνία θεωρητικά το κράτος χάνει περίπου 850 εκατ. δολάρια (περίπου 45 εκατ. δολάρια λιγότερα ετησίως), ωστόσο η πραγματοποίηση της επένδυσης αναμένεται να επιφέρει μια πολύ σημαντική ώθηση στην κυπριακή οικονομία, αφού δεκάδες εταιρείες θα έχουν την ευκαιρία να πωλήσουν υπηρεσίες ή εξοπλισμό στην κοινοπραξία του Αφροδίτη, με όφελος εκατοντάδων εκατομμυρίων στην κυπριακή οικονομία, η αναβάθμιση της οποίας θεωρείται δεδομένη με την έναρξη παραγωγής φυσικού αερίου στην ΑΟΖ.

Όπως ενημερώθηκαν τα κόμματα, κέρδος θεωρείται για το κράτος το γεγονός ότι η νέα συμφωνία προβλέπει πολύ συγκεκριμένες και αυστηρές ρήτρες για τη διασφάλιση της πραγματοποίησης των επενδύσεων στην ΑΟΖ. Συγκεκριμένα, αν η πραγματοποίηση νέας επιβεβαιωτικής γεώτρησης στο κοίτασμα δεν πραγματοποιηθεί εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου, η κοινοπραξία Noble-Shell-Delek θα χάσει το συμβόλαιο και η Δημοκρατία θα μπορεί να συνεργαστεί με άλλες εταιρείες για την αξιοποίηση του αποθέματος. Το ίδιο και αν η λεπτομερής μελέτη FEED δεν γίνει εμπρόθεσμα και αν δεν ληφθεί η τελική επενδυτική απόφαση (FID) εντός του καθορισμένου χρονοδιαγράμματος. Είναι σαφές ότι η νέα συμφωνία μπορεί να μειώνει κατά τι τα θεωρητικά έσοδα, αλλά διασφαλίζει καλύτερα την προοπτική αξιοποίησης του κοιτάσματος ή -στη χειρότερη περίπτωση- την αποδέσμευση της χώρας από το συμβόλαιο με τη συγκεκριμένη κοινοπραξία. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να περάσει τη νέα συμφωνία από το Υπουργικό Συμβούλιο εντός Ιουλίου, ώστε να τρέξουν τα χρονοδιαγράμματα και να καταστεί δυνατή η έναρξη παραγωγής αερίου το 2024 ή ’25.