Στο στόχαστρο του Οδυσσέα τα εκπαιδευτικά επιδόματα διπλωμάτων

Τη μεγάλη διακύμανση των διδάκτρων που καταβάλλουν για τα παιδιά τους, επιτυγχάνοντας εγκρίσεις επιδότησης ύψους 85% και 90%, 53 μέλη των διπλωματικών αποστολών της Κύπρου, αναδεικνύει στη φετινή έκθεσή του για το Υπουργείο Εξωτερικών ο γενικός ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης. Ενδεικτικά, στη Λευκωσία για φοίτηση σε ιδιωτικό δημοτικό σχολείο, διπλωμάτης καταβάλλει δίδακτρα 4.788 ευρώ και συνάδελφός του για φοίτηση, και πάλι σε ιδιωτικό δημοτικό στη Λευκωσία, καταβάλλει 11.100 ευρώ. Για φοίτηση στην προδημοτική στη Βιέννη, το ΥΠΕΞ ενέκρινε δίδακτρα ύψους 12.120 ευρώ για έναν διπλωμάτη και 20.347 ευρώ για άλλον διπλωμάτη. Σχολιάζοντας τις διαπιστώσεις του γενικού ελεγκτή, ο γενικός διευθυντής του ΥΠΕΞ υπέδειξε ότι δεν είναι σε θέση να επιβάλει την επιλογή του φθηνότερου σχολείου στους δικαιούχους του επιδόματος, ενώ απέρριψε τη διαπίστωση του γεν. ελεγκτή ότι η εκπαίδευση των παιδιών των διπλωματών γίνεται σε ακριβά ιδρύματα στις χώρες που υπηρετούν. Περαιτέρω, το ΥΠΕΞ επαναλαμβάνει θέσεις που καταγράφηκαν και σε προηγούμενες εκθέσεις του γενικού ελεγκτή, ότι η επιλογή σχολείων από τους διπλωμάτες για τα παιδιά τους δεν επηρεάζεται μόνο από το ύψος των διδάκτρων, αλλά και από τη γλώσσα, την πόλη, το πρόγραμμα εκπαίδευσης και τη διαθεσιμότητα θέσεων.

Ενισχύοντας τη θέση του ότι «το πνεύμα καταβολής του εκπαιδευτικού επιδόματος αποσκοπεί στην ίση ευκαιρία μόρφωσης που η Δημοκρατία παρέχει στους πολίτες της, καθώς και στη διευκόλυνση της μετακίνησης των υπαλλήλων που υπηρετούν στο εξωτερικό και όχι στην παροχή εκπαίδευσης σε ακριβά εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας που υπηρετούν», ο γενικός ελεγκτής καταγράφει δύο περιπτώσεις έγκρισης εκπαιδευτικών επιδομάτων που προβληματίζουν. Η πρώτη περίπτωση αφορά διπλωμάτη με έδρα την Κύπρο, ο οποίος έλαβε εκπαιδευτικό επίδομα ύψους 5.482 ευρώ για τη φοίτηση του παιδιού του στην προδημοτική στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, το σχέδιο «δεν προνοεί για καταβολή εκπαιδευτικού επιδόματος» σε υπάλληλο που υπηρετεί στην Κύπρο. Σύμφωνα με το ΥΠΕΞ, η έγκριση εκπαιδευτικών επιδομάτων και για τους λειτουργούς του κέντρου θα ενταχθεί σε τροποποιημένο σχέδιο που κατατέθηκε στο Υπουργείο Οικονομικών. Η δεύτερη περίπτωση αφορά το αίτημα γραμματέα Α’ να λάβει εκπαιδευτικό επίδομα ύψους 52.000 ευρώ για να φοιτήσουν τα δύο παιδιά του σε βρετανικό σχολείο στις Βρυξέλλες. Ο γενικός διευθυντής του ΥΠΕΞ απέρριψε το αίτημα διότι στις Βρυξέλλες υπάρχουν και άλλα σχολεία με πιο προσιτά δίδακτρα. Το αίτημα επανακατατέθηκε από τον γραμματέα Α’, με το ΥΠΕΞ να απαντά θέτοντας όριο τα 20.400 ευρώ επιδόματος για κάθε παιδί στο εν λόγω σχολείο (δηλαδή 11.200 ευρώ λιγότερα από το ποσό που είχε αιτηθεί). Ο γραμματέας Α’ καταχώρισε πέρσι προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο προσβάλλοντας και τις δύο αποφάσεις του ΥΠΕΞ. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη, στις Βρυξέλλες, τα παιδιά των διπλωματών έχουν τη δυνατότητα δωρεάν φοίτησης στο Ευρωπαϊκό Σχολείο Βρυξελλών.

Συνολικά το 2017, το ΥΠΕΞ ενέκρινε εκπαιδευτικά επιδόματα ύψους 749.027 ευρώ για 78 μαθητές-παιδιά 53 μελών διπλωματικών αποστολών.

• Για Μέση εκπαίδευση, ανάμεσα σε 19 επιδόματα, το μικρότερο ποσό επιδόματος ήταν 4.770 ευρώ για φοίτηση σε ιδιωτικό σχολείο στην Κύπρο και το μεγαλύτερο 23.116 ευρώ για φοίτηση σε ιδιωτικό σχολείο στο εξωτερικό. Όπως προκύπτει από τον κατάλογο που έδωσε στη δημοσιότητα χθες ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης, ένας λειτουργός λαμβάνει σε εκπαιδευτικά επιδόματα περισσότερα από 45.000 ευρώ για τα δύο παιδιά του.


• Για Δημοτική εκπαίδευση, ανάμεσα σε 45 επιδόματα, το μικρότερο ποσό επιδόματος ήταν 4.069 ευρώ για φοίτηση στην Κύπρο και το μεγαλύτερο ποσό επιδόματος ήταν 25.782 ευρώ για φοίτηση στο εξωτερικό. Στον εν λόγω κατάλογο ξεχωρίζει η περίπτωση διπλωμάτη με τέσσερα παιδιά, ο οποίος λαμβάνει συνολικά εκπαιδευτικά επιδόματα ύψους 73.155 ευρώ.


• Για προδημοτική εκπαίδευση, ανάμεσα σε 14 επιδόματα, το μικρότερο ποσό επιδόματος ήταν 1.693 ευρώ (για φοίτηση στο εξωτερικό) και το μεγαλύτερο ποσό ήταν 17.294 ευρώ (για φοίτηση στο εξωτερικό).

Αλλαγές στο επίδομα ενοικίου 

Για το γενικό επίδομα εξωτερικού, το οποίο ανήλθε το 2017 στα 6,35 εκατ. ευρώ, έναντι 6,42 εκατ. το 2016 και 6,03 εκατ. το 2015), ο γενικός ελεγκτής παρατηρεί ότι η αναθεώρηση που επήλθε το 2016 δεν επέφερε μειώσεις. Θέση του γενικού ελεγκτή, με την οποία διαφωνεί το Υπουργείο Εξωτερικών, είναι πως πρέπει να επανακαθοριστεί το ύψος του γενικού επιδόματος, δεδομένου ότι αυτό εγκρίνεται σε λειτουργούς στους οποίους παρέχεται δωρεάν κατοικία, όχημα για τις μετακινήσεις τους, επίδομα φιλοξενίας, υπηρεσίες οικιακής βοηθού, κάλυψη τηλεφωνικών εξόδων και εκπαιδευτικό επίδομα. Θέση του γενικού διευθυντή του ΥΠΕΞ, όπως κοινοποιήθηκε στον γενικό ελεγκτή, είναι πως το γενικό επίδομα εξωτερικού δεν είναι υπερβολικό, ενώ ούτε συνδέεται με οποιαδήποτε άλλα επιδόματα λαμβάνουν τα μέλη των διπλωματικών αποστολών.
Όσον αφορά στο επίδομα ενοικίου προς τα χαμηλότερα στελέχη των διπλωματικών αποστολών, αυτό παραμένει στα επίπεδα του 2016, δηλαδή περίπου 1,1 εκατ. ευρώ. Το 2017, το ΥΠΕΞ αιτήθηκε προς το Υπουργείο Οικονομικών να τερματιστεί η αποκοπή 15% στο επίδομα ενοικίου. Το αίτημα απορρίφθηκε. Σύμφωνα με την έκθεση του γενικού ελεγκτή, τον περασμένο Δεκέμβριο κατατέθηκε από το ΥΠΕΞ στο ΥΠΟΙΚ αναθεωρημένο σχέδιο επιδότησης ενοικίου, το οποίο φέρεται να λαμβάνει υπόψη «την αντικειμενική πραγματικότητα των χωρών όπου υπηρετούν οι λειτουργοί», την προσωπική/οικογενειακή κατάστασή τους και τις υποχρεώσεις της θέσης τους. Σημειώνεται ότι το Υπουργείο Εξωτερικών έχει από το 2013 καθορίσει ανώτατα επίπεδα ενοικίων για τα μέλη τριών διπλωματικών αποστολών (σε Βρυξέλλες, Νέα Υόρκη και Ουάσινγκτον).

Ατασθαλίες επίτιμων προξένων της Κύπρου

Η Κύπρος διαθέτει σήμερα 48 διπλωματικές αποστολές, εκ των οποίων 38 πρεσβείες, πέντε ύπατες αρμοστείες, τέσσερις μόνιμες αντιπροσωπείες, μία αντιπροσωπεία, ενώ επιπλέον λειτουργεί και έξι γενικά προξενεία. Για ενοίκια και έξοδα συντήρησης των κτηρίων όπου στεγάζονται οι διπλωματικές αποστολές της, η Δημοκρατία κατέβαλε το 2017 περίπου 5,8 εκατ. ευρώ έναντι περίπου 5,1 εκατ. ευρώ το 2016. Στη φετινή έκθεση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη για το Υπουργείο Εξωτερικών παρουσιάζεται και η κατάσταση των 116 ενεργών επίτιμων προξενείων της Κύπρου στο εξωτερικό.

Ο γενικός ελεγκτής παρατηρεί ότι το ΥΠΕΞ δεν εξέδωσε μέχρι σήμερα ένα εγχειρίδιο οδηγιών προς τους επίτιμους προξένους για τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούν όσον αφορά πληρωμές και τήρηση λογαριασμών. Η οδηγία που δόθηκε από το ΥΠΕΞ το 2015 προς τους επίτιμους πρόξενους με ετήσιες εισπράξεις άνω των 500 ευρώ για άνοιγμα λογαριασμού σε τράπεζα στο όνομα της γενικής λογίστριας της Κύπρου, δεν υλοποιήθηκε διότι σε πολλές περιπτώσεις οι τράπεζες απαιτούν ο κάτοχος του λογαριασμού να είναι μόνιμος κάτοικος. Από τα 116 επίτιμα προξενεία, στο Υπουργείο Εξωτερικών ελέγχθηκαν οι λογαριασμοί των 60, ενώ 46 επίτιμοι πρόξενοι δεν έστειλαν λογαριασμούς. Ο γενικός ελεγκτής συστήνει άμεσο έλεγχο όλων των λογαριασμών, ενώ παρατηρεί ότι 12 επίτιμα προξενεία δεν περιλαμβάνονται καν στην κατάσταση παρακολούθησης επίτιμων προξενείων που διατηρείται στο λογιστήριο του ΥΠΕΞ. Τα καθυστερημένα έσοδα από τα προξενεία της Κύπρου στο εξωτερικό ανέρχονται σε 291.883 ευρώ (έναντι 341.269 ευρώ το 2016).

Επαναφέροντας προηγούμενες επισημάνσεις του για τα προξενεία σε Ισλαμαμπάντ και Κίεβο, ο γενικός ελεγκτής σημειώνει ως ανεπίτρεπτο τον διακανονισμό που επιτεύχθηκε με τον επίτιμο πρόξενο στο Ισλαμαμπαντ να καταβάλλει 5.000 ευρώ μηνιαίως στο λογιστήριο του ΥΠΕΞ έναντι οφειλών του ύψους 154.842 ευρώ. Σύμφωνα με τον γενικό ελεγκτή, ο επίτιμος πρόξενος στην πρωτεύουσα του Πακιστάν δεν δέχεται να εμβάζει το ποσό και συμφώνησε προφορικά με το ΥΠΕΞ να στέλνει το ποσό με πολίτες της χώρας του ταξιδεύουν στην Κύπρο.

Για τον επίτιμο πρόξενο της Κύπρου στο Κίεβο, η έκθεση του γενικού ελεγκτή σημειώνει ότι οφείλει ποσό 143.377 ευρώ, το οποίο όμως δεν μπορεί να τεκμηριωθεί από πλευράς υπουργείου, το οποίο εισηγείται και τη διαγραφή του.

Οφειλές έναντι της Κύπρου διατηρεί και το προξενείο στην Τζακάρτα, ενώ στο Λάγος ο επίτιμος πρόξενος καταγγέλθηκε το 2016 ότι χρέωνε τριπλάσια τις θεωρήσεις εισόδου στη Δημοκρατία. Για τον επίτιμο πρόξενο στην πρωτεύουσα της Νιγηρίας, ο γενικός ελεγκτής εισηγείται να ολοκληρωθεί ο έλεγχος των λογαριασμών του και αν προκύπτει ενδεχόμενο διάπραξης ποινικών αδικημάτων να ασκηθούν διώξεις.
Σημειώνεται ότι το 2018 εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο νέα διαδικασία διορισμού και αξιολόγησης επίτιμων προξένων, βάσει της οποίας μέχρι τον περασμένο Μάιο παύθηκαν εννέα επίτιμοι πρόξενοι.

Με χθεσινή ανακοίνωσή του, το ΥΠΕΞ τοποθετήθηκε στην έκθεση του γενικού ελεγκτή, σημειώνοντας ότι πάντοτε τη λαμβάνει σοβαρά υπόψη, ωστόσο «για αριθμό παρατηρήσεων που προκύπτουν διαχρονικά, διαπιστώνεται διαφορετική εκτίμηση μεταξύ υπουργείου και Ελεγκτικής Υπηρεσίας και ως εκ τούτου ο διάλογος επί των συγκεκριμένων θεμάτων θα συνεχισθεί».