Πρόγραμμα διερεύνησης για αγνοούμενους από Φωτίου

Στη σύσταση μηχανισμού διερεύνησης για τον προσδιορισμό των χώρων ταφής στα κατεχόμενα περίπου 430 πεσόντων Ελληνοκυπρίων, οι οποίοι δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους, προχωρά η κυβέρνηση σύμφωνα με χθεσινή ενημέρωση της Βουλής από τον επίτροπο Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα Φώτη Φωτίου. Σε δύο βδομάδες αναμένεται να κατατεθεί σχετική πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο που θα προβλέπει τη σύσταση ομάδας για τη χαρτογράφηση και κατόπιν για τον ακριβή προσδιορισμό περιοχών (στα κατεχόμενα), όπου πληροφορίες συγκλίνουν για τον χώρο ταφής των περίπου 430 πεσόντων. Οι περίπου 550 πεσόντες που δεν περιλήφθηκαν στον κατάλογο των αγνοουμένων ήταν περιπτώσεις όπως των 126 πεσόντων που θεωρούνταν αγνοούμενοι μέχρι και το 1996, οπότε αφαιρέθηκαν από τον κατάλογο των μέχρι τότε 1.619 Ε/Κ αγνοουμένων, κατεβάζοντας τον αριθμό τους στον επίσημο αριθμό Ε/Κ αγνοουμένων, δηλαδή 1.493. Τα οστά περίπου 120 από τους 550 πεσόντες Ε/Κ της εισβολής που δεν εντάχθηκαν στον κατάλογο των 1.493 Ε/Κ της ΔΕΑ έχουν εντοπιστεί στο πλαίσιο των εκταφών της ΔΕΑ μαζί με άλλους αγνοούμενους. Υπολείπονται ακόμα περίπου 430, οι συγγενείς των οποίων έχουν απευθυνθεί με επιστολές στον επίτροπο Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα ζητώντας ενέργειες προκειμένου να λάβουν τα οστά των οικείων τους. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», η προεργασία για τους χώρους ταφής των περίπου 430 πεσόντων είναι σε προχωρημένο στάδιο. Ανθρωπολογικά και γενετικά στοιχεία έχουν συλλεχθεί μαζί με μαρτυρίες για τους χώρους πρόχειρης ταφής τους. Η πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο, όπως ανέφερε στον «Π» ο κ. Φωτίου, θα προβλέπει τη σύσταση μηχανισμού διερεύνησης για τους περίπου 430 πεσόντες. Όπως αντιλαμβάνεται ο «Π», ο μηχανισμός θα περιλαμβάνει τη σύσταση ομάδας που θα αναλάβει τη χαρτογράφηση των περιοχών όπου τάφηκαν οι πεσόντες. Καθώς οι χώροι ταφής βρίσκονται στα κατεχόμενα και εκτείνονται σχεδόν σε όλη την επικράτεια που ελέγχουν οι Τ/Κ, αναμένονται και πρωτοβουλίες προς την τ/κ πλευρά για να συναινέσει στη διενέργεια των εκταφών. Σημειώνεται ότι και η τ/κ κοινότητα έχει έναν δικό της κατάλογο με πεσόντες (περίπου 30) που δεν είναι στον κατάλογο αγνοουμένων της ΔΕΑ.

Η πρόταση για τη σύσταση μηχανισμού διερεύνησης για τους πεσόντες που δεν είναι αγνοούμενοι αλλά ούτε έχουν λάβει κανονική ταφή θα κατατεθεί, σύμφωνα με τον κ. Φωτίου, στο Υπουργικό μαζί με άλλη πρόταση για την πραγματοποίηση εκταφής στον Παχύαμμο για τον εντοπισμό των περίπου 13 Ε/Κ πεσόντων που τάφηκαν πρόχειρα εκεί μετά τον θάνατό τους κατά τους βομβαρδισμούς της Τουρκίας το 1964. Η εκταφή ήταν επίσης αίτημα των συγγενών των πεσόντων προς τον επίτροπο Προεδρίας.

Διπλωματικές πιέσεις

Παρουσιάζοντας στη Βουλή το σχέδιο δράσης για τους αγνοούμενους της κυβέρνησης, το οποίο προετοιμάστηκε μετά τα απογοητευτικά αποτελέσματα της ΔΕΑ το 2018, ο υπουργός Εξωτερικών καθόρισε ως στόχους του σχεδίου την περαιτέρω διεθνοποίηση του θέματος των αγνοουμένων με την ενίσχυση των προσπαθειών σε διεθνές επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε χθες ότι έχει συμφωνηθεί με τους Έλληνες υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας να διευθετηθεί κοινή συνάντηση με συγγενείς αγνοουμένων τόσο για τα βήματα της διεθνοποίησης του προβλήματος όσο και για την άντληση συγκεκριμένων πληροφοριών. Ερωτηθείς σχετικά ο κ. Χριστοδουλίδης απέκλεισε οποιοδήποτε ενδεχόμενο τερματισμού των εργασιών της ΔΕΑ πριν από την ολοκλήρωση της αποστολής της. Ενδεικτικά αποκάλυψε χθες στη Βουλή ότι έχει λάβει προφορικές διαβεβαιώσεις από τον αρμόδιο στην Κομισιόν για κυπριακά θέματα ότι η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση προς τη ΔΕΑ θα συνεχιστεί (σ.σ. μέχρι σήμερα η ΕΕ κατέβαλε 25,5 εκατ. ευρώ υπέρ της ΔΕΑ, καλύπτοντας από το 2006 μεγαλύτερο από το 75% των εξόδων της). Η σχετική αναφορά του υπουργού έγινε στο πλαίσιο απάντησης για το θέμα του Δικώμου και της μετακίνησης εκεί οστών Ε/Κ αγνοουμένων από τον τουρκικό στρατό. Όπως είναι γνωστό, εκταφές που πραγματοποιήθηκαν στο παρελθόν στο Δίκωμο δεν είχαν επιτυχία. Πλέον η ΔΕΑ έχοντας στην κατοχή της αεροφωτογραφίες από την έκταση περίπου 3.000 τ.μ., όπου συγκλίνουσες πληροφορίες τοποθετούν τον μαζικό τάφο, αναμένεται να αναλάβει νέα πρωτοβουλία για εντοπισμό του μαζικού τάφου.
Υπενθυμίζεται ότι στόχος της ε/κ πλευράς τόσο στο πλαίσιο λειτουργίας της ΔΕΑ όσο και σε επίπεδο κυβέρνησης είναι να πιεστεί η τουρκική πλευρά να κοινοποιήσει αρχεία του τουρκικού στρατού με πληροφορίες για τους χώρους ταφής των πεσόντων Ε/Κ αγνοουμένων.

Ένας από τους 4 Ε/Κ πολίτες αγνοούμενους της Έγκωμης Αμμοχώστου 

Κάτω από την ελιά τα οστά του

Τα αρχεία του τουρκικού στρατού δεν φαίνεται να είναι η μόνη πηγή στην οποία εναποθέτει τις ελπίδες του ο νέος εκπρόσωπος της ε/κ πλευράς στη ΔΕΑ Λεωνίδας Παντελίδης για αποτελεσματικές εκταφές. Όπως ανέφερε χθες στη Βουλή ο κ. Παντελίδης, τονίζοντας ότι η εντολή που έλαβε από τον Πρόεδρο είναι να βελτιώσει τα αποτελέσματα των εκταφών, παρατηρείται αδυναμία στην αξιοποίηση πληροφοριών. «Πρόθεσή μας», συνέχισε ο κ. Παντελίδης, «είναι να δούμε παλιότερες πληροφορίες και να γίνει σύνθεση πληροφοριών». Προς αυτήν την κατεύθυνση, θα συσταθεί ειδική ομάδα Τουρκολόγων, η οποία θα μελετήσει πληροφορίες που καταγράφονται σε βιβλία Τούρκων στρατιωτικών που έλαβαν μέρος στην εισβολή του 1974. Οι αναφορές του Ε/Κ εκπροσώπου στη ΔΕΑ για την ανάγκη σύνθεσης υφιστάμενων πληροφοριών συνέπεσαν χθες με τον εντοπισμό των οστών ηλικιωμένου Ε/Κ αγνοουμένου από την Αμμόχωστο. Όπως πληροφορείται ο «Π», ο εντοπισμός των οστών του Ε/Κ, ο οποίος δεν είχε φύγει από το σπίτι του κατά την προέλαση του τουρκικού στρατού, προέκυψε από την αξιοποίηση πληροφοριών που ήταν ενώπιον της ΔΕΑ για κάποια χρόνια. Η εκταφή στην Έγκωμη Αμμοχώστου έγινε κάτω από την ελιά έξω από το σπίτι του δολοφονηθέντος από τον τουρκικό στρατό ηλικιωμένου Ε/Κ. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», στην Έγκωμη Αμμοχώστου υπάρχουν ακόμα τρεις υποθέσεις Ε/Κ αγνοουμένων πολιτών.



(ΦΩΤΟ ΚΥΠΕ)