Λονδίνο καλεί Λευκωσία - Πιθανή συνάντηση Αναστασιάδη-Μέι τον Μάρτιο

Η πρωτοβουλία της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι να επικοινωνήσει το απόγευμα του Σαββάτου, τηλεφωνικά, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, εντάσσεται στην προσπάθεια του Ηνωμένου Βασιλείου να χρησιμοποιήσει κάθε δυνητικό μοχλό πίεσης προκειμένου να εξασφαλίσει μια διαφοροποίηση της θέσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο καυτό ζήτημα του λεγομένου «backstop», της λύσης ασφαλείας για τα ιρλανδικά σύνορα που περιλαμβάνει η Συμφωνία Αποχώρησης.

Η Λευκωσία ακολουθεί πιστά την κοινή ευρωπαϊκή θέση, ενώ την ίδια ώρα επιθυμεί το πρωτόκολλο που έχει συμφωνηθεί για τις Βάσεις, να ισχύσει, ανεξάρτητα από το αν θα υπάρξει συμφωνία.

Το πρωτόκολλο για τις κυρίαρχες Βρετανικές Βάσεις διαφυλάσσει τη συνέχιση των σημερινών δεδομένων για 11.000 Κύπριους πολίτες, οι οποίοι θα μπορούν να ζουν όπως και σήμερα εγκατεστημένοι στις εν λόγω περιοχές.

«Κατά τη συνομιλία τους, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η κ. Μέι αντάλλαξαν απόψεις για το θέμα της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ ( Brexit) με προσανατολισμό την επιδίωξη να εξασφαλιστούν όσο το δυνατόν πιο ομαλές συνθήκες για την επόμενη μέρα», αναφέρει η γραπτή δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Πρόδρομου Προδρόμου για την τηλεφωνική επικοινωνία του Προέδρου της Δημοκρατίας με την πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου.
Δεν αποκλείεται να υπάρξει και κατ’ ιδίαν συνάντηση Αναστασιάδη - Μέι στο Λονδίνο κατά το επικείμενο ταξίδι του κ. Αναστασιάδη στη βρετανική πρωτεύουσα τον Μάρτιο.

Πού βρισκόμαστε

Το backstop «διασπά» το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ το κρατά και εντός της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς μέσω της Βορείου Ιρλανδίας, κάτι που προκαλεί αντιδράσεις και οδήγησε τελικά στην απόρριψη της αρχικής συμφωνίας που είχε συνάψει η κ. Μέι με την ΕΕ.

Η Συμφωνία Αποχώρησης προβλέπει ότι οι δύο πλευρές δεσμεύονται να βρουν μια μόνιμη λύση για την Ιρλανδία έως τα τέλη του 2020, και αν δεν την έχουν βρει μέχρι τότε, μπορούν να ζητήσουν επέκταση της μεταβατικής περιόδου. Αν και πάλι δεν υπάρξει συμφωνία, τότε θα τεθεί σε ισχύ το λεγόμενο «backstop».
Η λύση τύπου backstop προβλέπει τον κανονιστικό και τελωνειακό εναρμονισμό της Β. Ιρλανδίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση, κάτι που συνεπάγεται και πρόσβαση της Β. Ιρλανδίας στην κοινή αγορά μέσω της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι υπεύθυνο να εφαρμόσει το κοινοτικό τελωνειακό δίκαιο στη Β. Ιρλανδία και οι πολίτες στη νήσο της Ιρλανδίας θα συνεχίσουν να έχουν τα ίδια δικαιώματα που έχουν σήμερα.

Το Ηνωμένο Βασίλειο διεκδικεί μια διατύπωση που θα του επιτρέπει την έξοδο από το backstop, κάτι που δεν είναι διατεθειμένοι να δώσουν οι υπόλοιποι «27». Και αυτό για δύο λόγους:

• Θεωρούν ότι ήδη έχουν δώσει στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτό που ζητά μέσα από τα Συμπεράσματα της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 13 Δεκεμβρίου του 2018.  «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει επίσης ότι, αν παρ’ όλα αυτά ενεργοποιηθεί η λύση ασφαλείας, θα εφαρμοστεί προσωρινά, εκτός εάν και έως ότου αντικατασταθεί από μεταγενέστερη συμφωνία που θα εξασφαλίζει την αποφυγή σκληρών συνόρων. Στην περίπτωση αυτή, η Ένωση θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια να διαπραγματευθεί και να συνάψει γρήγορα μια μεταγενέστερη συμφωνία που θα αντικαθιστά τη λύση ασφαλείας, και αναμένει το ίδιο από το Ηνωμένο Βασίλειο, ώστε η λύση ασφαλείας να εφαρμοστεί μόνο για όσο είναι απολύτως απαραίτητο», αναφέρει η παράγραφος 4 των συμπερασμάτων.


• Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να δοθεί οικονομικό πλεονέκτημα στις βρετανικές επιχειρήσεις, κάτι που θα συμβεί αν η αποφυγή του σκληρού συνόρου στη Β. Ιρλανδία δεν ακολουθείται και από την ανάληψη ανάλογων υποχρεώσεων που προβλέπει το κοινοτικό κεκτημένο.

Στην παρούσα φάση δεν φαίνεται μια λύση στον ορίζοντα, με αποτέλεσμα το ακραίο σενάριο της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ χωρίς συμφωνία εξόδου να αναδεικνύεται σε πιθανότητα.

Πιθανό σενάριο αποτελεί και η παράταση των συνομιλιών μέχρι το τέλος της χρονιάς, θέση με την οποία συμφωνεί και η Κύπρος, όπως την εξέφρασε ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης μιλώντας στην τηλεόραση του Bloomberg την περασμένη εβδομάδα.

«Σεβόμαστε πλήρως την απόφαση Brexit, αλλά η έξοδος χωρίς συμφωνία είναι πραγματικά αδιανόητη», ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης.

«Δίνοντας περισσότερο χρόνο δεν θα ήταν πρόβλημα, θα ήταν αποδεκτό, και αυτή θα ήταν η σύστασή μου. Αυτό είναι ένα μεγάλο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ζήτημα, και νομίζω ότι πρέπει να είμαστε πολύ λογικοί γι’ αυτό», πρόσθεσε.