Η μαντίλες στην Πάφο - Ρατσισμός, ξενοφοβία, εθνικισμός, ισλαμοφοβία

Με αφορμή την παρέλαση της 25^ης Μαρτίου στην Πάφο και τη συμμετοχή σε αυτήν κοριτσιών που φορούσαν μαντίλες, το ρατσιστικό σχόλιο ενός μέλους του δημοτικού συμβουλίου ο οποίος ανάρτησε σχετική φωτογραφία η οποία λήφθηκε από την εξέδρα των επισήμων, άνοιξε μια μεγάλη συζήτηση στα social media, κυρίως για τις θρησκευτικές ελευθερίες και τη μαντίλα, η οποία πυροδοτήθηκε από το ρεπορτάζ του «Π». Τα σχόλια που ακολούθησαν το ρεπορτάζ από αναγνώστες της εφημερίδας, αλλά και από άλλους πολίτες οι οποίοι το διάβασαν από τις αναδημοσιεύσεις που έγιναν, προκύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία για το επίπεδο ισλαμοφοβίας στην Κύπρο, τον ρατσισμό, την ξενοφοβία τον εθνικισμό και τα όρια της ανοχής στις θρησκευτικές ελευθερίες.

Οι μαθήτριες που παρέλασαν με τις μαντίλες φοιτούν στο εσπερινό σχολείο της Πάφου και ήταν παραστάτες στον σημαιοφόρο του εκπαιδευτηρίου. Το σχόλιο που έγινε από τον δημοτικό σύμβουλο υπό τη μορφή ερωτήματος ήταν: «Ακριβώς να μας πουν τι τιμούν» και το συνόδευε με δύο φωτογραφίες στις οποίες φαίνονται οι μαθήτριες με τις μαντίλες. Τα σχόλια που ακολούθησαν την ανάρτηση είναι ενδεικτικά για το πώς ερμηνεύτηκε. Επεκτάθηκαν όμως και στο κατά πόσον ένας ξένος μπορεί να τιμά την 25^η Μαρτίου και να παίρνει μέρος στην παρέλαση και αν θα πρέπει κανείς να είναι χριστιανός ή μουσουλμάνος.



Ισλαμοφοβία

Μέχρι τώρα το θέμα της μαντίλας δεν απασχόλησε ουσιαστικά την κοινή γνώμη στην Κύπρο όπως έγινε κυρίως στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στη Γαλλία μετά την 11^η Σεπτεμβρίου και τις τρομοκρατικές επιθέσεις που ακολούθησαν. Η απουσία ουσιαστικής συζήτησης για το θέμα οφείλεται βέβαια και στον δικοινοτικό χαρακτήρα του κράτους και τις εν εξελίξει προσπάθειες που καταβάλλονται για λύση του Κυπριακού. Σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις και χώρες στην Κύπρο οι μιναρέδες και τα τζαμιά είναι διάσπαρτα παντού. Φθάνει να βρεθεί κάποιος στο κέντρο της Λευκωσίας ή τις συνοικίες που γειτνιάζουν με την πράσινη γραμμή και θα ακούσει τις προσευχές από την απέναντι πλευρά. Αν και έχει καταγραφεί ιστορικά και θεωρείται αδιαμφισβήτητο δεδομένο, στην Κύπρο δεν υπήρχε θρησκευτικός φανατισμός και ουδέποτε υπήρξε πρόβλημα στις σχέσεις των δύο κοινοτήτων λόγω της διαφορετικής θρησκείας. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο η κατάσταση αλλάζει στις κατεχόμενες περιοχές λόγω κυρίως της πολιτικής που ακολουθεί η Τουρκία και ο Ταγίπ Ερντογάν, που καλλιεργούν ασύστολα τον θρησκευτικό φανατισμό σε σημείο που οι πρώτοι που αντέδρασαν ήταν οι Τουρκοκύπριοι.



Ανοχή

Στις ελεύθερες περιοχές επίσης τα τελευταία χρόνια λόγω και του προσφυγικού συγκεντρώνονται μεγάλες ομάδες μουσουλμάνων. Σε όλες τις πόλεις λειτουργούν χώροι λατρείας στους οποίους μπορούν να προσεύχονται. Στα σχολεία οι μαθητές έχουν το δικαίωμα να απέχουν από τα μαθήματα των θρησκευτικών, ενώ πρόσφατα σε γυμνάσιο στην Έμπα δόθηκαν οδηγίες να επιτρέπεται σε μουσουλμάνους μαθητές αν θέλουν τις Παρασκευές να φεύγουν από το σχολείο για να προσευχηθούν διότι στο εκπαιδευτήριο δεν υπάρχει άλλος κατάλληλος χώρος. Οι μαντίλες επιτρέπονται και δεν υπάρχει κανένας περιορισμός σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στη Γαλλία όπου απαγορεύτηκε. Στη Γαλλία βέβαια απαγορεύτηκαν γενικώς τα θρησκευτικά σύμβολα στα δημόσια σχολεία και όχι μόνον η μαντίλα. Δεν υπάρχουν επίσης μαθήματα θρησκευτικών. Λόγω του προσφυγικού κυρίως τα τελευταία χρόνια στις ελεύθερες περιοχές ζουν χιλιάδες μουσουλμάνοι.



Καλλιεργούν το μίσος

Στα σχολεία της Πάφου σε όλες τις βαθμίδες φοιτούν εκατοντάδες μουσουλμάνοι μαθητές. Θέμα μαντίλας τουλάχιστον δημόσια τέθηκε μόνον στην περίπτωση της πρόσφατης παρέλασης. Ρατσιστικά και ξενόφοβα σχόλια όμως ακούγονται συχνά, ακόμη και σε συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου με αφορμή την αντίδραση κάποιων για τον χώρο που χρησιμοποιούν οι μουσουλμάνοι στην Κάτω Πάφο. Τόσο η αντίδραση για τις μαθήτριες με τη μαντίλα όσο και οι αντιδράσεις για τον χώρο που χρησιμοποιούν οι μουσουλμάνοι για τις προσευχές τους είναι ένδειξη των ρατσιστικών και ξενόφοβων αντιλήψεων που διακατέχει ένα κομμάτι της κοινωνίας. Επίσης οι διαστάσεις που έχει λάβει η ισλαμοφοβία στην Ευρώπη έχει αντίκτυπο και στην Κύπρο. Αυτό το γεγονός εκμεταλλεύονται με διάφορες αφορμές εθνικιστικές και νεοναζιστικές οργανώσεις για να κερδίζουν συμπάθεια και πολιτική υποστήριξη.