Αλλάζει το κομματικό τοπίο

Το τελευταίο διάστημα καταγράφονται συμπυκνωμένες πολιτικές εξελίξεις που επηρεάζουν το εσωτερικό μέτωπο -έχουν γίνει πολλά, στο Κυπριακό δεν γίνεται τίποτα- που φαίνεται ότι επιδρούν καταλυτικά πάνω στο εκλογικό σώμα, δύο μήνες πριν τις ευρωεκλογές (26 Μαΐου) για την ανάδειξη του νέου ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Δημοσκόπηση, που δεν έγινε για λογαριασμό κάποιου συγκεκριμένου μέσου ενημέρωσης ή/και κόμματος, αλλά για να πωληθεί ολόκληρη ή κομμάτι-κομμάτι σε ενδιαφερόμενους (έχει ήδη αγοραστεί από κόμματα και υποψηφίους), δείχνει τις τάσεις σήμερα, οριζοντίως αλλά και καθέτως, του κομματικού τοπίου. Δηλαδή, το τι συμβαίνει ανάμεσα στα κόμματα αλλά και εντός των κομμάτων. Σημειώνεται ότι ως γνωστόν οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν την εικόνα της περιόδου που διεξάγονται. Επίσης, υπάρχει ακόμα πολύς πολιτικός χρόνος για ανατροπές, μέχρι τις 26 Μαΐου που θα ψηφίσουμε στην Κύπρο τους έξι νέους ευρωβουλευτές μας. Η έρευνα -τηλεφωνική, με δείγμα 1.000 ατόμων και υψηλό ποσοστό άρνησης του κόσμου να απαντήσει το ερωτηματολόγιο- ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 22 Μαρτίου και διεξήχθη τις μέρες της δημοσιοποίησης της έκθεσης της ερευνητικής επιτροπής για τον Συνεργατισμό, και όταν δημοσιοποιούνταν ονόματα πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων με κόκκινα δάνεια/ διαγραφές δανείων.

Οι 7 πληγές
Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας είναι έξι:

Πρώτον, η ψαλίδα μεταξύ ΔΗΣΥ - ΑΚΕΛ έχει σμικρυνθεί… επικίνδυνα για τον Συναγερμό, αφού η απόσταση ασφαλείας των 5 ποσοστιαίων μονάδων δεν φαίνεται να υπάρχει πια. Σήμερα, η διαφορά των δύο κομμάτων καταγράφεται κάτω από τις 3 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή εντός του στατιστικού λάθους. Και υπάρχουν πολλοί πολιτικοί λόγοι γι' αυτό το εύρημα, όπως είναι το πόρισμα για τον Συνεργατισμό και η αντίδραση Προέδρου Δημοκρατίας/ κυβέρνησης και ΔΗΣΥ, η απογοήτευση στο Κυπριακό (ξεσηκώθηκαν οι Αμμοχωστιανοί, γενικότερη δυσαρέσκεια προσφύγων), άστοχες δηλώσεις στελεχών του Συναγερμού (π.χ. τα περί τ@#$&ορων Παφιτών του Λακκοτρύπη, δημοτικού συμβούλου Λάρνακας), τα όσα έγιναν με το δελτίο υγείας του ποδοσφαιριστή Ουζούχο και η κόντρα Απόλλωνα - Ανόρθωσης - νέου προέδρου του ΚΟΑ (Ανδρέας Μιχαηλίδης, τέως βουλευτής ΔΗΣΥ), τα παράπονα της ελεύθερης περιοχής Αμμοχώστου για καθυστέρηση έργων και μη εκπροσώπηση στην κυβέρνηση (ήθελαν το Υφυπουργείο Τουρισμού αλλά δεν το πήραν) που οδήγησαν στην παραίτηση τού δημάρχου Παραλιμνίου, Θεόδωρου Πυρίλλη, από τον Δημοκρατικό Συναγερμό (28/12/2018), τα περιβαλλοντικά ζητήματα με οσμή σκανδάλου (Θαλασσινές Σπηλιές, πύργοι στη Λεμεσό), ηχηρά μηνύματα από ΕΕ και ΗΠΑ για «χρυσά διαβατήρια» και ξέπλυμα χρήματος, οξύ στεγαστικό πρόβλημα, μεταρρύθμιση τοπικής αυτοδιοίκησης (άρνηση δήμων για συγχώνευση με άλλους δήμους), η κρίση στην παιδεία του περασμένου καλοκαιριού (είναι ανοικτά ακόμα τα ζητήματα), ΓεΣΥ/ αυτονόμηση δημόσιων νοσηλευτηρίων (αβεβαιότητα, δυσαρέσκειες, ανετοιμότητα) κ.ά..

Θα ψηφίσουμε
Το δεύτερο βασικό εύρημα της εν λόγω έρευνας είναι ότι τα δεδομένα του ενδιαφέροντος και η πρόθεση συμμετοχής των ψηφοφόρων σε αυτές τις ευρωεκλογές, είναι καλύτερα απ’ ό,τι ήταν την αντίστοιχη περίοδο του 2014. Και τούτο είναι μια ένδειξη ότι η συμμετοχή θα είναι μεγαλύτερη από τις τελευταίες ευρωεκλογές. Μάλιστα, το ενδιαφέρον προσομοιάζει με εκείνο της περιόδου δημοσκοπήσεων των προεδρικών εκλογών, δηλαδή δύο μήνες πριν από τις εκλογές για ανάδειξη του νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Έχει τη σημασία του αυτό το στοιχείο, διότι στις προεδρικές το ενδιαφέρον είναι κατά πολύ μεγαλύτερο απ’ ό,τι σε άλλες εκλογικές αναμετρήσεις, και ειδικά στις ευρωεκλογές.

ΔΗΣΥ - ΕΛΑΜ
Το τρίτο αξιοσημείωτο πολιτικό συμπέρασμα είναι ότι ο Συναγερμός καταγράφει μεγάλες διαρροές προς το ΕΛΑΜ, που ξεπερνούν το 5% των ψηφοφόρων του ΔΗΣΥ (αυτό μπορεί να σημαίνει μείωση των ποσοστών του κόμματος κατά 1,5-2% στο σύνολο του κομματικού χάρτη). Βέβαια, η μετακίνηση των ψηφοφόρων της Δεξιάς προς την Ακροδεξιά, είναι πολιτικό φαινόμενο που παρατηρείται σε όλη την Ευρώπη και που αναγκάζει τα δεξιά/ κεντροδεξιά κόμματα να υιοθετούν εθνικιστική και αντιμεταναστευτική έως και ρατσιστική ρητορική, σε μια προσπάθεια να αναχαιτίσουν τις διαρροές τους.

ΑΚΕΛ - Τ/Κ
Τέταρτον, το ΑΚΕΛ δεν φαίνεται να έχει σημαντικές διαρροές προς άλλες κατευθύνσεις. Για τα δύο μεγάλα κόμματα, τα νούμερα είναι περίπου τα εξής (χωρίς αναγωγή): 24% ΔΗΣΥ και 21% ΑΚΕΛ με συσπείρωση γύρω στο 70% (η συσπείρωση του Συναγερμού είναι χαμηλότερη). Οι ψηφοφόροι του ΑΚΕΛ που δεν θα πάνε να ψηφίσουν ή δεν έχουν αποφασίσει ακόμα, είναι 30%, ένα ποσοστό που αποτελεί δεξαμενή για το κόμμα, από την οποία πιο εύκολα μπορεί να ψαρέψει ποσοστά, απ’ ό,τι τα κόμματα που χάνουν ψηφοφόρους προς άλλα κόμματα και θα πρέπει να τους επαναπατρίσουν. Επιπλέον, το ΑΚΕΛ αναμένει μαζική προσέλευση Τουρκοκύπριων ψηφοφόρων από τα κατεχόμενα, στοιχείο που δεν μετρά η συγκεκριμένη δημοσκόπηση.

ΔΗΚΟ - ΔΗΠΑ
Το πέμπτο εύρημα αφορά το Δημοκρατικό Κόμμα, για το οποίο τα πράγματα φαίνονται να είναι μουδιασμένα, αν και είναι σήμερα ξεκάθαρα τρίτο κόμμα, με μονοψήφιο ποσοστό γύρω στο 8%. Το ενδιαφέρον είναι ότι το νέο κόμμα, η Δημοκρατική Παράταξη του πρώην προέδρου του ΔΗΚΟ, Μάριου Καρογιάν, καταγράφει ένα 2%, που δεν είναι καθόλου αμελητέο ποσοστό εάν λάβει κανείς υπόψη ότι μόλις τον περασμένο Οκτώβριο ιδρύθηκε

ΕΔΕΚ - ΕΛΑΜ
Έκτον σημείο είναι η διαφορά του ΕΛΑΜ από την ΕΔΕΚ, που δεν φαίνεται να είναι οριακή. Το ΕΛΑΜ δείχνει να είναι τέταρτο κόμμα με ποσοστό 4,5%, ενώ η ΕΔΕΚ πέφτει στην πέμπτη θέση (χάνει την έδρα της στην Ευρωβουλή) με 3,1%. Το κοινό ψηφοδέλτιο των Οικολόγων/ Συνεργασία Πολιτών - Συμμαχία Πολιτών καταγράφει 2%. Σημειώνεται, όμως, ότι αυτού του είδους οι δημοσκοπήσεις δεν δίνουν αξιόπιστα αποτελέσματα για μικρά κόμματα, που το ποσοστό τους χωρίς αναγωγή είναι κοντά στο περιθώριο λάθους (κάτω από 3%).

Ως τελικό συμπέρασμα, με τα σημερινά δεδομένα, φαίνεται ότι το πολιτικό σκηνικό την επομένη των ευρωεκλογών, θα είναι διαφορετικό. Κάποια κόμματα οδεύουν προς εξαφάνιση, όπως η Αλληλεγγύη που σήμερα βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, ενώ σε πολύ δύσκολη φάση είναι και η Συμμαχία Πολιτών του Γιώργου Λιλλήκα, την οποία η περιρρέουσα τη θέλει να συγχωνεύεται με το Κίνημα Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών μετά τις εκλογές, εάν πετύχει το πείραμα των ευρωεκλογών. Πολύ δύσκολα θα περάσει και το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ και ο πρόεδρός του Μαρίνος Σιζόπουλος, εάν χάσει την έδρα που κατέχει σήμερα ο Δημήτρης Παπαδάκης στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δύσκολες ώρες θα περιμένουν και τους ηγέτες του ΔΗΣΥ και του ΔΗΚΟ, εάν δουν δραματική μείωση των ποσοστών των κομμάτων τους, ενώ μπορεί να επανέλθει θέμα έκτακτου συνεδρίου στο ΑΚΕΛ εάν τελικά ανοίξει σημαντικά η ψαλίδα από τον πρώτο Συναγερμό και στείλουν μήνυμα οι Ακελικοί ψηφοφόροι μέσω των σταυρών προτίμησης που θα λάβουν οι υποψήφιοι. Οτιδήποτε πάνω από 2% (χωρίς αναγωγή, 3% με αναγωγή) για τη Δημοκρατική Παράταξη, θα την τοποθετήσει αυτομάτως πάνω στον κομματικό χάρτη (και στο Εθνικό Συμβούλιο) και της δίνει ώθηση για να οργανωθεί για τις βουλευτικές του 2021. Τέλος, η πιο σημαντική εξέλιξη είναι η διαφαινόμενη εδραίωση του ακροδεξιού ΕΛΑΜ, το οποίο συγκεντρώνει μεγάλες πιθανότητες εισόδου στην Ευρωβουλή με έναν ευρωβουλευτή. Αυτό το ενδεχόμενο μετακινεί σήμερα τον πολιτικό λόγο/ θέσεις του ΔΗΣΥ δεξιότερα της Κεντροδεξιάς, με ό,τι αυτό σημαίνει για τη ρητορική του στο Κυπριακό και τα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα (μεταναστευτικό/ προσφυγικό, πολυπολιτισμικότητα, διαφορετικότητα).

kateliadi@politis-news.com