Δεύτερη ευκαιρία στη ζωή. Ο Σταύρος δίνει μια νέα διαφορετική μάχη

Τον Σταύρο Κυπριανού δεν τον γνώριζα πριν από τη συνέντευξή μας για να είμαι ειλικρινής. Με την πρώτη επαφή, όμως, κατάλαβα ότι πρόκειται για ένα πολύ γλυκό παιδί που πέρασε τόσα, όσα ίσως χρειάζονταν για να μπορέσει να συνειδητοποιήσει πόσο τυχερός φάνηκε μέσα στην ατυχία του όταν διαγνώστηκε με τη νόσο των Σταυροφόρων το 2014 και έπρεπε να μεταβεί στην Αγγλία για μεταμόσχευση ήπατος. «Ναι, πιστεύω ότι υπάρχουν άγγελοι και ζουν ανάμεσά μας», τονίζει στον «Π» ο Σταύρος Κυπριανού με αφορμή το βιβλίο που έγραψε με τίτλο «Υπάρχουν Άγγελοι». Πέντε χρόνια μετά από την εκδήλωση της ασθένειας, καταλήγει να γράφει την ιστορία του, όχι για να συγκινήσει, όπως εξηγεί, αλλά διότι θέλει να περάσει τα δικά του μηνύματα μέσα από διαφορετικές ιστορίες ανθρώπων που έγιναν λήπτες μοσχεύματος ή δώρισαν ζωή σε συνανθρώπους μας. «Γι’ αυτό», σημειώνει ο Σταύρος, «στην παρουσίαση του βιβλίου θα προσπαθήσω να δείξω γιατί είναι σημαντικό να υπάρξει σωστή ενημέρωση των πολιτών όσον αφορά τη δωρεά οργάνων».

«Δυστυχώς», προσθέτει, «ενώ είμαστε πρώτοι κατ’ αναλογία πληθυσμού όσον αφορά τους αιμοδότες, εντούτοις ακριβώς λόγω της μη σωστής πληροφόρησης δεν συμβαίνει το ίδιο με τους δότες οργάνων, καθότι υπάρχει τεράστια προκατάληψη». Ο Σταύρος με την επιστροφή του αποφάσισε να μιλήσει για όσα αντιμετώπισε, ώστε να δώσει θάρρος σε όσους περνούν κάτι αντίστοιχο και συνάμα να δείξει πως η διαδικασία δωρεάς οργάνων όντως μπορεί να αποβεί σωτήρια για τον συνάνθρωπό μας.

Η αναμονή
«Όταν το 2014 διαγνώστηκα με τη νόσο των Σταυροφόρων, οι γιατροί μου ανέφεραν ότι ο μόνος τρόπος να το ξεπεράσω θα ήταν να μεταβώ στην Αγγλία για μεταμόσχευση ύπατος, όπως και έγινε. Έπρεπε λοιπόν να πάω να ζήσω σε μια ξένη προς εμένα χώρα, με την ελπίδα πως θα βρεθεί κάποιος που θα ήταν συμβατός μαζί μου». Μου εξηγεί πως έπρεπε να μείνει στην αναμονή για περίπου έναν χρόνο. «Θυμάμαι ότι χτύπησε το τηλέφωνο και μου ανακοίνωσαν ότι βρέθηκε συμβατός δότης. Πήγα στο νοσοκομείο, όπου απλώς ένιωθα ότι ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση. Δεν υπάρχει πιο δύσκολο πράγμα από την αναμονή, μέχρι την ώρα που θα χτυπήσει το τηλέφωνο και να σου πουν ότι βρέθηκε κάποιος που θα σου χαρίσει μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή», συμπληρώνει. «Πριν από εμένα μεταμοσχεύθηκε η μητέρα μου, η οποία είχε προσβληθεί από την ίδια νόσο, οπότε πάνω-κάτω γνώριζα τι συμβαίνει καθότι είναι κληρονομική ασθένεια και μεταφέρεται από τον γονιό στο παιδί, γι’ αυτό και ήμουν σχετικά ψύχραιμος και υπομονετικός -όσο μπορεί να είναι βέβαια κάποιος.
Ο Σταύρος είναι ανάμεσα στους πενήντα συνανθρώπους μας στην Κύπρο που προσβλήθηκαν από τη συγκεκριμένη νόσο, μια νόσο που συναντάται στην Κύπρο, την Πορτογαλία, την Ιαπωνία, την Κρήτη, περιοχές από όπου πέρασαν Σταυροφόροι. «Όταν συνειδητοποιείς πόσα μπορούν να αλλάξουν μέσα σε μια στιγμή, τότε αντιλαμβάνεσαι το νόημα του να ζεις την κάθε σου στιγμή. Ακούγεται κοινότυπο αλλά έτσι είναι. Όταν τη μια στιγμή είσαι μια χαρά και μετά από λίγο η ζωή σου εξαρτάται από άλλους, τότε αντιλαμβάνεσαι την αξία της». Το ταξίδι του στην Αγγλία ήταν η αιτία, όπως μου αναφέρει, να αποκτήσει μια δεύτερη οικογένεια, αυτήν των Κυπρίων της παροικίας. «Όταν ήμουν στην αναμονή για να βρεθεί συμβατός δότης, ευτύχησα να έχω κοντά μου όχι μόνο την οικογένειά μου, αλλά και όλους τους Κύπριους που διαμένουν στην Αγγλία και που μου στάθηκαν πραγματικά ως δικοί μου άνθρωποι».

Η επιστροφή
«Έπειτα από τρεις μήνες από τη μεταμόσχευση επέστρεψα στην Κύπρο. Τότε ήταν που αποφάσισα να ξεκινήσω κάποιες δράσεις για διαφώτιση των πολιτών σχετικά με το τι σημαίνει να είσαι δότης οργάνων. Σαφέστατα για την κυπριακή κοινωνία αποτελεί ταμπού -αν και δεν θα έπρεπε- η δωρεά οργάνων, γι’ αυτό και θεώρησα ότι πρέπει επιτέλους να ενημερωθεί σωστά». Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κύπρος συγκαταλέγεται στις τελευταίες θέσεις όσον αφορά τη δωρεά οργάνων, εν αντιθέσει με την κατάταξη που αφορά τους αιμοδότες, όπου η Κύπρος είναι πρώτη κατ’ αναλογία πληθυσμού. «Είναι κρίμα διότι ο Κύπριος πολίτης είναι πολύ ευαισθητοποιημένος και θεωρώ πως αν υπήρχε σωστή ενημέρωση θα βρισκόμασταν πολύ ψηλά στη λίστα εντός της Ένωσης. Δυστυχώς πρέπει να πω ότι υπάρχει καχυποψία». «Σαφέστατα», τονίζει, «δεν είναι εύκολη απόφαση, αλλά από την άλλη είμαι της θεωρίας πως επειδή η παιδεία είναι το παν, εάν ο κόσμος ενημερωνόταν ορθά τότε θα κατείχαμε καλύτερη θέση και ο κόσμος δεν θα αντιμετώπιζε σε αρκετές περιπτώσεις τη δωρεά οργάνων σαν κάτι άγνωστο». Είναι πολλά τα παραδείγματα χωρών που έθεσαν ως προτεραιότητά τους την πολιτική που αφορά την ενημέρωση για το πώς κάποιος μπορεί να γίνει είτε εν ζωή είτε μετά θάνατον δότης. Στην Κύπρο το συχνότερο φαινόμενο αφορά τη μεταμόσχευση νεφρών, αλλά υπάρχουν ειδικοί που μπορούν να μεταμοσχεύσουν και άλλα όργανα.

Η μεταμόσχευση οργάνων μετά θάνατον δεν πρέπει να θεωρείται ταμπού

«Ξεκίνησα δειλά-δειλά να γράφω σε ένα από εκείνα τα παλιά μικρά τετράδια τα όσα βίωσα. Ξεκίνησα με το να γράφω τα συναισθήματα και τα βιώματά μου.Τότε ήταν που έβαλα στόχο σε τρία χρόνια αυτό το τετράδιο να γίνει βιβλίο. Σίγουρα είχα σκαμπανεβάσματα ξεκινώντας, διότι έρχονταν και δυσάρεστα γεγονότα στη μνήμη μου, από την περίοδο προτού γίνει η μεταμόσχευση. Υπήρχε και η αμφιβολία αν θα τα καταφέρω ή όχι»… Με αυτά τα λόγια ο Σταύρος Κυπριανού προσπαθεί να περιγράψει την αρχή ενός μεγάλου ταξιδιού που φτάνει στην ολοκλήρωσή του την ερχόμενη Πέμπτη 4 Απριλίου, όταν θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου του στο Δημοτικό Θέατρο Λατσιών. Ένα ταξίδι, όπως μου εξήγησε, που για να φτάσει στο τέλος του χρειάζονταν συνεχώς κίνητρα, καθότι υπήρχαν δυσκολίες προς το τέλος της διαδρομής.

Γι’ αυτό ζω
«Το μεγαλύτερο κίνητρό μου ήταν, και συνεχίζει να είναι, το ότι θέλω να αναδείξω ότι για να είμαι εγώ σήμερα ζωντανός και να είμαι καλά στην υγεία μου κάποιος έκανε μια σπουδαία πράξη. Μια πράξη που είχε ως μόνο κίνητρο την αγάπη. Και ήταν μια πράξη από κάποιον άγνωστο, που το μόνο που έκανε ήταν να πάει να δηλώσει την επιθυμία του, μετά τον θάνατό του να χαρίσει ζωή σε συνανθρώπους του».

Το βιβλίο του Σταύρου χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες. «Η πρώτη ενότητα αφορά την προσωπική μου ιστορία, τα βιώματα, το πώς το αντιμετώπισα, τα σημάδια, η διάγνωση και τα συναισθήματά μου. Η δεύτερη ενότητα», μου εξηγεί, «αφορά σε σύντομες ιστορίες ανθρώπων που έλαβαν ή έδωσαν μόσχευμα. Το τρίτο μέρος αφορά τα διδάγματα. Θέλω να περιγράψω τι διδάχτηκε ο Σταύρος από αυτή την εμπειρία». Το τέταρτο και τελευταίο κομμάτι αφορά τη γενετική και την ιατρική επιστήμη. «Σε αυτή την ενότητα έχουμε εντάξει μέσα το τι σημαίνει εγκεφαλικός θάνατος. Γιατί αυτό που πρέπει να καταλάβει ο Κύπριος είναι ότι ο εγκεφαλικός θάνατος είναι θάνατος και δεν υπάρχει επιστροφή. Άλλο να είσαι σε φυτική κατάσταση, όπως είναι το κώμα».

Η παρουσίαση δεν αφορά τον δημοσιογράφο Σταύρο, αλλά τον άνθρωπο. Μέσα από το βιβλίο του προσπαθεί να περάσει το μήνυμα πως πρέπει να γίνει σωστή ενημέρωση και κινητοποίηση των αρμοδίων ώστε να προχωρήσουν, ελέω και του ΓεΣΥ, σε διορισμό επιπλέον συντονιστών που βοηθούν στην εκπλήρωση των διαδικασιών για τη μεταθανάτια δωρεά οργάνων. «Εκείνο που έμαθα μέσα από το ταξίδι αυτό είναι ότι δεν υπάρχει το ’δεν μπορώ’, αλλά υπάρχει το ’δεν θέλω’. Και είναι αυτό που πρέπει να καταλάβουμε όλοι μας, και ειδικά οι αρμόδιοι. Υπάρχουν τρόποι να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες που θα βοηθούν τον κόσμο να κατανοεί πόσο σημαντική είναι αυτή η πράξη. Χρειάζεται και καλύτερος συντονισμός φυσικά. Θα πρέπει να πάρουμε ως παράδειγμα την Ισπανία». Για το τέλος, τον ρωτώ τι κρατά από αυτή τη διαδρομή και τι να περιμένουμε την ερχόμενη Πέμπτη... «Όπως σου είπα, δεν διεκδικώ να γίνω πρωταγωνιστής. Θέλω απλώς να περάσω μηνύματα, και κυρίως να περάσω το μήνυμα της ελπίδας. Έχουμε δύναμη μέσω της δουλειάς μας, καλώς ή κακώς. Ελπίζω μέσα από το βιβλίο μου να περάσω λοιπόν το μήνυμα ότι ακόμη και ο θάνατος μπορεί να μετατραπεί σε ζωή»...