Απροθυμία Προέδρου για Αμμόχωστο

Απροθυμία του Προέδρου Αναστασιάδη να εγείρει θέμα Αμμοχώστου στον ΟΗΕ καταγγέλλει ο δήμαρχος της κατεχόμενης πόλης Αλέξης Γαλανός, επικαλούμενος πληροφόρηση από την ειδική αντιπρόσωπο του γενικού γραμματέα στην Κύπρο Ελίζαμπεθ Σπέχαρ. «Η κυβέρνηση δεν έχει θέσει επιτακτικά το θέμα της Αμμοχώστου στον γ.γ. του ΟΗΕ, μέρος των καλών υπηρεσιών του οποίου είναι να δοθεί πίσω στους κατοίκους της η πόλη», σημειώνει ο κ. Γαλανός σε συνέντευξή του στον «Πολίτη», αποκαλύπτοντας ότι «η κ. Σπέχαρ -μετά που την είδαμε- έγραψε στον κ. Γκουτέρες. Και ο κ. Γκουτέρες είπε του κ. Αναστασιάδη ότι είναι στη διάθεσή του για το θέμα της Αμμοχώστου. Δεν υπήρξε όμως ανταπόκριση».

Έχοντας συναντήσει πρόσφατα τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, όπως και τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο δήμαρχος Αμμοχώστου καλεί με τη σημερινή συνέντευξή του στον «Πολίτη» και τους δύο ηγέτες να σταματήσουν να δηλητηριάζουν το κλίμα μεταξύ των δύο κοινοτήτων με δηλώσεις τους. Προς την ηγεσία των Ελληνοκυπρίων, ο κ. Γαλανός διαμηνύει ακόμα ότι οι κουβέντες περί άλλων λύσεων και δύο κρατών σημαίνουν οριστική εγκατάλειψη από την πλευρά μας σειράς θεμάτων στο Κυπριακό. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον και με δεδομένη, σύμφωνα με τον κ. Γαλανό, την ύπαρξη ενός βαθέος ε/κ κράτους που υποσκάπτει κάθε προσπάθεια για λύση, ο Δήμος Αμμοχώστου, δώδεκα χρόνια μετά τη συλλογή 30.000 υπογραφών Αμμοχωστιανών με αίτημα την επιστροφή στην πόλη τους, ξεκινά μία ακόμα εκστρατεία, αυτήν τη φορά απευθυνόμενη προς την Κυπριακή Δημοκρατία. «Δεν αναφέρομαι στον κ. Αναστασιάδη, αλλά κάποιοι πολύ θα ήθελαν να εποικιστεί η Αμμόχωστος τζ'αι να πουν 'τελειώνουμε τζ'αι με τούτο, να φύει τζ'αι τούντο αγκάθι, τζ'είνοι ποτζ'εί τζ'ι εμείς ποδά'. Κάποιοι νομίζουν ότι εάν ανοίξει η Αμμόχωστος μετά από είκοσι-τριάντα χρόνια έν’ να φάει λλίη που τη δουλειά του λιμανιού της Λεμεσού ή λλία που τα εισοδήματα που έν’ να πιαν τα εγγόνια τους. Αν δεν φτάνουμε σε λύση, τουλάχιστον ας σωθεί η Αμμόχωστος», τονίζει ο κ. Γαλανός. Για τα σενάρια εποικισμού της περίκλειστης πόλης, ο κ. Γαλανός δηλώνει «ότι υπάρχουν συγκεκριμένα σχέδια σε τουρκικούς κύκλους πέριξ του Ερντογάν, όταν αρχίσει να χάνονται η ιδιαιτερότητα και η προτεραιότητα της Αμμοχώστου να προχωρήσουν στον εποικισμό. Είναι φυσιολογικό έχοντας δει τι έχει γίνει στη Μόρφου και στην Καρπασία από το 2004 και μετά».

Γλέντια και πένθη

«Πάντα πιστεύαμε στην επιστροφή και δεν διεκδικούσαμε αποζημιώσεις για να μην φανεί ότι δεχόμαστε τα τετελεσμένα της εισβολής. Χάθηκε η ίση ευκαιρία για τα παιδιά των προσφύγων. Αν εξαιρέσουμε τους κρατούντες και τα μεγάλα πάρτι που γίνονται στις πόλεις που γλεντούν και πετούν, στην Κύπρο πολλοί πενθούν. Δεν είναι μόνο ότι χάνονται τα κατεχόμενα, η άλλη πλευρά της Κύπρου. Ότι χάνονται οι Τ/Κ. Χάνεται και η από εδώ πλευρά διότι δεν υπάρχει προοπτική, δεν υπάρχει ελπίδα και δεν υπάρχει και ασφάλεια. Αυτή είναι η ανάλυση και με βάση αυτήν κάνουμε αυτήν την εκστρατεία ως Δήμος Αμμοχώστου. Δεν μπορεί πλέον να εμπαιζόμεθα ότι η Αμμόχωστος είναι μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης και ότι το προσπάθησε η κυβέρνηση. Δεν μπορεί πλέον να χρησιμοποιούμε την Αμμόχωστο σαν ένα είδος μνημοσύνου για κατάθεση στεφάνων, σαν τάφο, τζ'ι εμείς να είμαστε καντηλανάφτες».

Το βαθύ κράτος του '74

«Βαθύ κράτος στην Κύπρο είναι όσοι απεργάζονται τη διατήρηση του status quo, Ε/Κ και Τ/Κ. Τα συμφέροντα που δημιουργήθηκαν από τους τυχερούς που είδαν τις προοπτικές τους να ανοίγουν (μετά τον πόλεμο). Όσοι κέρδισαν όχι μόνο οικονομικά αλλά και πολιτικές καριέρες τις οποίες αισθάνονται ότι δεν πρέπει να χάσουν. Λέγοντας αυτό, δεν σημαίνει ότι το Κυπριακό είναι άλυτο ένεκα της δικής μας κατάστασης. Το Κυπριακό είναι άλυτο επειδή η Τουρκία θέλει να διατηρεί τα συμφέροντά της στην Κύπρο. Αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς δεν έχουμε βαθιές ρίζες, οι οποίες δεν θέλουν λύση. Αν ήταν να αποχωρήσει η Τουρκία, αν συμφωνούσε σε ένα κανονικό κράτος για την Κύπρο, αυτοί οι άνθρωποι πάλι δεν θα ήταν ικανοποιημένοι και θα γύρευαν προφάσεις για να μην προχωρήσουν».

Η διαφθορά του '74

«Ο λαός μας δεν πληρώνει μόνο τις συνέπειες της τουρκικής εισβολής, αλλά και τα ηθικά αποτελέσματα της τουρκικής κατοχής που προέρχονται από αυτό το κατεστημένο. Επετράπη ένεκα και της εισβολής να υπάρξει γενικότερη ανοχή, η οποία εξέθρεψε την ατιμωρησία, την ασυδοσία, την έλλειψη λογοδοσίας. Δεν είχαμε κανονικό Σύνταγμα, καταφύγαμε στον νόμο της ανάγκης, έγιναν χίλια δυο πράγματα εις βάρος αυτού του λαού, ο κλάδος ελαίας, τα σκάνδαλα του χρηματιστηρίου, τα σκάνδαλα των τραπεζών, του Συνεργατισμού. Είναι αυτό το αίσθημα ότι η τουρκική εισβολή εξέθρεψε την ανοχή και τη διαφθορά. Σκότωσε την αίσθηση του δημοσίου συμφέροντος, το οποίο είναι το άθροισμα των ατομικών συμφερόντων αλλά σίγουρα και κάτι παραπάνω, που μπορεί να ονομάζουμε πατρίδα, το μέλλον των παιδιών μας, προοπτική. Αυτά χαθήκαν».

«Αφήσαμε τον Αναστασιάδη»

«Επί Χριστόφια, κατόπιν δικής μας πίεσης, είχε γίνει πρόταση να μπουν εμπειρογνώμονες στην πόλη και να ανοίξει το λιμάνι. Έκανε μια προσπάθεια και ο Αναστασιάδης με τον (τότε αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζο) Μπάιντεν. Έστησε πόδι ο Όζερσαϊ για να αναπτυχθεί το ε/κ Βαρώσι και έκτοτε το θέμα χάθηκε διότι είπαμε πάμε σε μια φάση fast-track να λύσουμε το Κυπριακό γρήγορα. 'Και για όνομα του Θεού κάτσετε ήσυχοι, έν’ να φωνάζουν πάλε ότι πάτε να αμμοχωστοποιήσετε το Κυπριακό'. Η πιο πρόστυχη πολιτική είναι η θυματοποίηση μιας πόλης. Χαλαρώσαμε. Αφήσαμε τον Αναστασιάδη διότι μας παρουσιάστηκε ένα υπέροχο σενάριο, μια ωραία χημική σχέση δύο ανδρών, δύο γερασμένα παλικάρια που τη Λεμεσό με ένα όνειρο να επανενώσουν την Κύπρο. Και ξαφνικά ήρταν πούκουππα τα πράματα. Πήγαμε στα βουνά της Ελβετίας, κάμαμε διακοπές. Ακούαμε ότι βρισκόμασταν κοντά στη λύση, μα ξαφνικά βρεθήκαμε πολύ μακριά. Το θέμα των εγγυήσεων τότε άνοιξε. Τόσα χρόνια πού ήταν; Το θέμα της ισότητας των Τ/Κ, της θετικής ψήφου, δεν το δεχτήκαμε; Όταν φτάσαμε να ακούμε κουβέντες περί δύο κρατών και άλλων λύσεων, που σήμαιναν οριστική εγκατάλειψη θεμάτων, έστω αργά, ξεκινούμε».

Η μεταστροφή του Προέδρου

«Έπαιξαν ρόλο κάποια πολιτικά κριτήρια. Πολλοί το αποδίδουν και σε οικονομικά κριτήρια, σε κύκλο κατεστημένων στη Λεμεσό. Πολλοί στο ότι χάθηκε η σχέση με τον Ακιντζί. Πολλοί το αποδίδουν και στις εκλογές. Μπορεί όμως κάποιος να σου πει ότι δεν είναι μεταμόρφωση του Προέδρου, ότι αυτές είναι οι συνθήκες και ότι την κατάλληλη στιγμή μπορεί να διαπραγματευτεί το καλύτερο και να το πετύχει. Δεν το πολλοπιστεύκω. Ένας ηγέτης δεν μπορεί να άγεται από δημοσκοπήσεις. Πρέπει να δημιουργεί κλίμα. Το ίδιο ισχύει και για τον Ακιντζί. Δεν γίνεται να δημιουργούμε μες στον κόσμο τόση απαισιοδοξία και έλλειψη προοπτικής. Πολλαπλασιάζεται αυτό το πράγμα».

Η αγωνία για το όνομα

«Το πρώτο πράγμα που ζητήσαμε από τον υπουργό Εσωτερικών είναι να σταματήσει το παραμύθι ότι μητρόπολη είναι το Παραλίμνι. Μητρόπολη παραμένει η Βασιλεύουσα. Η ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου πληθυσμιακά είναι το 10-15% της επαρχίας. Πολλοί πρόσφυγες ζουν στο Παραλίμνι. Το λέω για να πω ότι είναι μέρος μας. Υπήρχαν κάποιες εκδηλώσεις οι οποίες ήταν ταυτισμένες απόλυτα με την Αμμόχωστο, μέρος της ιστορίας της: Η γιορτή του πορτοκαλιού. Τα Ανθεστήρια. Δεν πειράζει να τις κάμουν. Αλλά να τις κάμουν σαν Παραλίμνι. Δεν είναι ο εγωισμός του γέρου που παίρνεις το όνομά του, είναι η αγωνία του ανθρώπου που αισθάνεται ότι όταν του αφαιρέσεις το όνομα, διευκολύνεις τον Τούρκο να πει ότι έχεις την Αμμόχωστό σου. Όσο απομακρυνόμαστε από τη μητρόπολη Αμμόχωστο τόσο διευκολύνεται το να χαθεί η πόλη».

Αμνοερίφιο ως πρόσφυγας

«Λύκος μια φορά δεν είμαι. Οι πρόσφυγες ποδηγετήθηκαν μέσω των κομμάτων. Υπήρξε εκμετάλλευση της καλοσύνης τους. Διότι έν’ καλοπροαίρετοι άνθρωποι. Και βεβαίως μετά που έχασαν τις περιουσίες τους, έδωσαν έναν αγώνα επιβίωσης για να σπουδάσουν τα παιδκιά τους, να σταθούν στα πόδκια τους. Έχασαν τα πάντα. Δεν είχαν τη δύναμη και τη θέληση να οργανωθούν. Μπορούσε να υπάρξει κόμμα προσφύγων, μέτωπο προσφύγων, κίνημα προσφύγων, όμως σε αυτόν τον τόπο αντί να δούμε τυχερούς, άτυχους, αυτούς που πιστεύουν στο μέλλον και αυτούς που ζουν στο παρελθόν, βλέπουμε αριστερούς, δεξιούς, του Κέντρου. Η ιδεολογία των κομμάτων συμπίεσε την ιδεολογία που έπρεπε να έχει ο κόσμος έναντι της πατρίδας και του μέλλοντος».

Mea culpa για την πεζίνα

«Πολιτικά, στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα. Ήταν η νύχτα των εκλογών που ο Βασιλείου προηγείτο με μεγάλη άνεση. Είχε κάμει δήλωση να παραιτηθεί ο Κληρίδης για να κάνουμε οικονομία στον δεύτερο γύρο των εκλογών. Και πήγαμε στην τηλεόραση, εγώ σαν κομματικός. Δεν μου άρεσε αυτή η αλαζονεία. Δεν το έκανα διότι ήθελα να τον ανατινάξω. Αλλά είσαι αλαζόνας κύριε, εν λες του άλλου αποσύρσου που τον δεύτερο γύρο για να κάμουμε οικονομία. Την προηγούμενη νύχτα είχα δει στον κινηματογράφο ένα έργο, το 'The Battle of the Bulge' όταν οι Γερμανοί στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έσπασαν τη γραμμή των συμμάχων τζ'αι κατέβαιναν προς τις Αρδέννες, αλλά έλειψεν τους η πεζίνα, ο ανεφοδιασμός. Ήρτεν μου στον νου τζ'είνη η έκφραση τζ'ι είπα 'έν’ να του λείψει η πεζίνα'. Τότε περιμέναμε ότι ο Κληρίδης θα συνέχιζε πάνω στη δέσμη Ιδεών Γκάλι. Αντί αυτού, όπως με τα σημερινά παραδείγματα, πήγαμε στους S300. Βέβαια, ο Βασιλείου τότε είχε μεγάλες αντιθέσεις μαζί μας στα θέματα της Ευρώπης. Αργότερα, έγινε ο καλύτερος ευρωπαϊστής, οπότε ήταν πολύτιμες οι υπηρεσίες του. Έχοντας πει όλα αυτά, δηλώνω ότι θεωρώ τον Βασιλείου τον καλύτερο Πρόεδρο που είχε η Κύπρος γιατί δεν ήταν κομματικός».

Η πεπονόφουσκα του Σπύρου

«Το αμερικανικό σχέδιο ήταν μια πολύ καθαρή υπόθεση. Για την άρση του εμπάργκο στην Τουρκία έδωσαν δύο ανταλλάγματα οι Αμερικανοί. Εμείς δεν τα είδαμε ως ανταλλάγματα, αλλά ότι ήθελαν να μας καθυποτάξουν. Το ένα ήταν η αναλογία 7 προς 10 για τη στρατιωτική βοήθεια στην Ελλάδα, το άλλο ήταν το αμερικανοκαναδικό σχέδιο. Ποια ήταν τα πιο σημαντικά στοιχεία του σχεδίου; Ότι δεσμεύονταν σημαντικές χώρες του ΝΑΤΟ και ότι εδίδετο όλη η Αμμόχωστος με το άνοιγμα των συνομιλιών. Υπάρχει μαρτυρία ότι είχαμε τσακωθεί με τον Κυπριανού όταν διαφωνήσαμε για το σχέδιο. Το λεμεσιανό λόμπι δεν τον άφησε όμως να το δεχτεί τζ'ι εβκήκε ο Σπύρος τζ'ι είπε ότι το σχέδιο έν’ πεπονόφουσκα».

Τουρκοκυπριακές περιουσίες όπως Συνεργατισμός

«Είναι ένα μεγάλο αγκάθι οι τουρκοκυπριακές περιουσίες, όπως τα δάνεια των Συνεργατικών. Ποιοι πήραν, υπό ποιες συνθήκες και ποιοι πολιτικοί ωφελήθηκαν, όλα κρυμμένα κάτω από το χάλι. Τ/κ περιουσίες πήραν και άνθρωποι που εν είχαν σπίτια (στα κατεχόμενα). Πολλοί νοικοκυραίοι ντραπήκαν, δεν πήραν τίποτε και δεν έχουν που την κεφαλή κλίναι. Για να γίνει αναδιανομή πρέπει πρώτα να γίνει ένας κατάλογος για να μάθουμε σε ποιους εδώσαν. Τζ'ι επειδή τα 'δώσαν σε πολλούς ίσως μεγάλους τζ'αι τρανούς, διαχρονικά, που τον τζ'αιρό του Βενιαμίν, δεν θέλουν. Παραιτήθηκα από το συμβούλιο οικονομικών εμπειρογνωμόνων του Τάσσου γιατί μου είπε ψέματα ο Τάσσος ότι δεν υπήρχε κατάλογος με όσους πήραν τ/κ περιουσίες. Ενώ ήξερα ότι υπήρχε. Και ζήτησα να μας δοθεί για να κάνουμε μελέτη. Εν ήθελεν κανένας τους να δώσει τα στοιχεία διότι όλοι έν’ κουμπάροι και φίλοι».