Εκτός τα χωρίς ιατρική συνταγή

Εκτός ΓεΣΥ μένουν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα (π. χ. τα απλά παυσίπονα), προϊόντα για στυτική δυσλειτουργία, εξωσωματική γονιμοποίηση, αντισυλληπτικά κ. ά., με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας να υπολογίζει ότι η πώληση αυτών των σκευασμάτων από τους ιδιώτες φαρμακοποιούς θα τους επιφέρει εισοδήματα ύψους 10,9 εκατ. ευρώ. Από τον Ιούνιο, με την πρώτη φάση της εφαρμογής του ΓεΣΥ, έρχονται αρκετές αλλαγές σε ό, τι αφορά τα φάρμακα. Οι δε φαρμακοποιοί, με το «ναι» της γενικής τους συνέλευσης στο ΓεΣΥ, δείχνουν τον δρόμο προς ένα νέο σύστημα υγείας το οποίο δίνει επιλογές στη φαρμακευτική φροντίδα των ασθενών, ενώ την ίδια ώρα ενισχύει τον ρόλο τους.

Τα φαρμακεία των νοσοκομείων «κλείνουν» για τους πολίτες (θα διαθέτουν μόνο τα ενδονοσοκομειακά φάρμακα). Οι δε δικαιούχοι του συστήματος, αφού εξασφαλίσουν συνταγή από τον προσωπικό ή ειδικό γιατρό, θα μπορούν να προμηθευτούν τα φάρμακά τους από το φαρμακείο της επιλογής τους, του ιδιωτικού τομέα. Ο φαρμακοποιός θα εντοπίζει τη συνταγή στο σύστημα πληροφορικής του ΓεΣΥ και θα την εκτελεί, με τους δικαιούχους να καταβάλλουν ένα ευρώ ανά συσκευασία φαρμάκου. Στο ΓεΣΥ θα περιλαμβάνονται όλα τα φάρμακα που διαθέτουν άδεια κυκλοφορίας στην Κύπρο με εξαίρεση τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως συμβαίνει και σε όλα τα συστήματα υγείας του κόσμου. Αυτό το διάστημα, Υπουργείο Υγείας, Φαρμακευτικές Υπηρεσίες και ΟΑΥ επεξεργάζονται τους καταλόγους με τις διάφορες κατηγορίες φαρμάκων που θα αποζημιώνονται από τον ΟΑΥ. Ο οργανισμός θα αποζημιώνει το φθηνότερο σκεύασμα, ωστόσο οι δικαιούχοι –κατόπιν συμβουλής από τον φαρμακοποιό τους – θα μπορούν να παίρνουν είτε το πρωτότυπο ή άλλο γενόσημο (αντίγραφο) πληρώνοντας τη διαφορά στην τιμή τους.

Όπως προβλέπεται μέσα από τους κανονισμούς για τη λειτουργία των φαρμακοποιών στο ΓεΣΥ, οι οποίοι έχουν σταλεί στη Βουλή και αναμένεται η λίαν συντόμως η συζήτησή τους στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας, ο φαρμακοποιός θα έχει την ευθύνη να ενημερώνει τον δικαιούχο για τυχόν επιλογές που έχει στη διάθεσή του. Για παράδειγμα, εάν στην αγορά κυκλοφορούν 4 σκευάσματα για τη χοληστερόλη, ο ασθενής θα μπορεί, παρά το γεγονός ότι ο γιατρός του θα συνταγογραφεί το φθηνότερο φάρμακο, να πάρει ένα από τα άλλα τρία, είτε είναι γενόσημο είτε πρωτότυπο, πληρώνοντας τη διαφορά στην τιμή τους.
Σε ό, τι αφορά τα καινοτόμα φάρμακα, τα οποία συνήθως είναι ακριβά, η διάθεσή τους θα γίνεται στη βάση πρωτοκόλλων τα οποία θα αναθεωρούνται σε τακτά διαστήματα για να συμβαδίζουν με τις εξελίξεις της επιστήμης. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι θα πληρώνουν στην κανονική τιμή τα φάρμακά τους όταν η ιατρική συνταγή είναι υπογεγραμμένη από γιατρό που δεν είναι ενταγμένος στο ΓεΣΥ. Για να εξασφαλίσει δηλαδή κάποιος τα φάρμακά του με ένα ευρώ ανά συσκευασία, θα πρέπει ο γιατρός και το φαρμακείο που επιλέγει να είναι συμβεβλημένα με τον ΟΑΥ.

Συνταγές για χρόνιους

Ενα από τα θέματα που τέθηκαν πολλάκις στις διαβουλεύσεις για τα φάρμακα αφορούσε τους χρόνιους ασθενείς και τα φάρμακά τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο γιατρός θα μπορεί να εκδίδει τη λεγόμενη επαναλαμβανόμενη συνταγή, η οποία θα έχει ισχύ μέχρι έξι μήνες, ώστε να μην χρειάζεται ο ασθενής κάθε φορά που χρειάζεται φάρμακα να επισκέπτεται τον προσωπικό του γιατρό απλά και μόνο για τη συνταγογράγηση των φαρμάκων του. Ο φαρμακοποιός ωστόσο δεν θα μπορεί να εκτελεί ταυτόχρονα όλες τις συνταγές, αλλά μία κάθε μήνα.

Παράπλευρα κέρδη 

Εκτός από την αυξημένη ροή δικαιούχων στα ιδιωτικά φαρμακεία, ο ΟΑΥ εκτιμά ότι θα προκύψουν και πρόσθετα οικονομικά οφέλη για τους φαρμακοποιούς, όπως είναι το κέρδος από την πώληση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, τα οποία η πλειοψηφία των πολιτών σήμερα προμηθεύεται από τον δημόσιο τομέα της υγείας. Το κέρδος από την πώληση ΜΗΣΥΦΑ υπολογίζεται στα 2,8 εκατ. ευρώ. Ο οργανισμός υπολογίζει επίσης ένα κέρδος της τάξης των 4,2 εκατ. ευρώ για τους φαρμακοποιούς από την πώληση συμπληρωμάτων διατροφής και άλλων προϊόντων. Τα πιο πάνω αναφέρονται και στην οικονομική πρόταση του ΟΑΥ, η οποία εγκρίθηκε από την πλειοψηφία των φαρμακοποιών, κατά τη διάρκεια γενικής συνέλευσης του κλάδου προχθές.
Από τις πιο σημαντικές ανησυχίες των φαρμακοποιών είναι η τιμή μονάδας. Ως γνωστόν θα αμείβονται ανά συσκευασία φαρμάκου και η αμοιβή τους ( 1,8 ευρώ για κάθε συσκευασία) υπολογίστηκε στη βάση των σημερινών δεδομένων. Ανησυχούν επίσης για τη ρευστότητά τους, αφού θα εξαρτώνται πλέον από την πληρωμή από τους ΟΑΥ. Τα δύο αυτά θέματα έχουν συμφωνηθεί ως εξής:

Για τους δύο πρώτους μήνες ο ΟΑΥ θα καταβάλλει την αμοιβή των φαρμακοποιών ανά 15 μέρες. Στη συνέχεια και μέχρι το τέλος του 2019 οι πληρωμές θα γίνονται τις πρώτες 10 μέρες του επόμενου μήνα.

Ο αριθμός των κουτιών φαρμάκων που θα χορηγηθούν στο πλαίσιο του ΓεΣΥ υπολογίζεται στα 15 εκατ. Σε περίπτωση που ο αριθμός τους ανέλθει στα 15,6 εκατ., τότε για τα επιπλέον 0,6 εκατ. κουτιά ο ΟΑΥ θα προσθέσει 1, 051 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό των ήδη 30,4 εκατ. ευρώ.