Οι ανατολές του ποιητή Λούη Περεντού (pics & vids)

Είναι έξι παρά, η ώρα που βγαίνει ο ήλιος στον διάστικτο από μαύρα σύννεφα ουρανό της Λάρνακας, η οποία ακόμη κοιμάται. Αφήσαμε το αυτοκίνητο στην έξοδο για τον τεκέ της Χαλά Σουλτάν και τρέξαμε να διασταυρώσουμε τη λεωφόρο Αρτέμιδος, με την ελπίδα ότι ο «κίτρινος συναγερμός» της Μετεωρολογικής δεν θα μας χαλούσε το επιθυμητό σκηνικό στη μικρή αλυκή του αεροδρομίου.

Εκείνα όμως μάς περίμεναν στην πιο καλή τους στιγμή: γύρω στα 100 φλαμίνγκο, από τα τελευταία, τα οποία δεν μετανάστευσαν ακόμη, υποδέχονταν με τους ήχους τους το ωμέγα του ήλιου, καθώς αναδυόταν στον ορίζοντα, πίσω από το αεροδρόμιο.

«Στο φως. Πάντα μόλις δουν φως σηκώνουν τους λαιμούς τους ψηλά και τραγουδούν ενστικτωδώς», λέει ο Λούης Περεντός, καθώς στήνει γρήγορα-γρήγορα τον τρίποδα. Όπως τονίζει, το επόμενο που απομένει να δούμε είναι τα πετάγματά τους προς τον ήλιο -πάλι ενστικτωδώς- γι’ αυτό και βιάζεται, για να μην χάσει λήψεις, τις οποίες θέλει να είναι με τα πουλιά να «βγαίνουν» από το φως που θα ξεχυθεί σε λίγο από τα σύννεφα.









«Από τη χοάνη του πρωινού φωτός έρχονται ελπίδες και χαρές. Απλόχερα η φύση μάς προκαλεί να ξεκολλήσουμε από τη μιζέρια. Κι εντελώς δωρεάν!», λέει ο Λούης Περεντός.





Καθημερινό περπάτημα

Για ακόμη μια χρονιά τα φωτογραφίζει από τις αρχές Οκτωβρίου. Κάθε μέρα, με το πρώτο χάραμα αλλά και πριν νυχτώσει, μέσα στο πιστό του πρόγραμμα περπατήματος στην πόλη. Έχει μάθει απ’ έξω τις συμπεριφορές τους: είναι πεινασμένα και ανήσυχα, λέει, με το που φθάνουν στο νησί κάτασπρα και ισχνά, πέφτοντας στην κυριολεξία με τα μούτρα στη γαρίδα «Artemia salina», η οποία τους προσδίδει το χαρακτηριστικό ροζ χρώμα. Επίσης διαπιστώνει ότι ανάμεσά τους κυριαρχεί σε μεγάλο βαθμό η ομαδικότητα και ο προστατευτισμός - θυμάται πολύ έντονα εικόνες με τραυματισμένα φλαμίνγκο που τα περιτριγύριζαν συμπονετικά άλλα μέλη του κοπαδιού. Αυτά τα πουλιά εξάλλου συνυπάρχουν με άλλα είδη, κυρίως θαλασσοπούλια, δεν τα ενοχλεί η διαφορετικότητα, όπως σημειώνει ο Περεντός. Εκείνο όμως που του τραβά πάντα την προσοχή, είναι το τέντωμα του λαιμού τους πριν πετάξουν. «Κοίτα πώς σηκώνει τον λαιμό του εκείνο; Είναι έτοιμο», επαναλαμβάνει δείχνοντας σε διάφορες κατευθύνσεις στην αλυκή. Είναι όμως και οι «αναποφάσιστοι», οι αρχηγοί των σμηνών και η πειθαρχία των ίσων αποστάσεων κατά το πέταγμα σε σχηματισμό «V».









«Η υποτέλεια είναι ένα πράγμα. Η περηφάνια άλλο. Μπορεί να είσαι αδύνατος και να σε εξουσιάζουν, όμως την ψυχή σου δεν μπορούν να την αγγίξουν. Όσοι το ξέρουν, ζουν ελεύθεροι ακόμη και σε σκλαβιά».









Κλείνει ένας κύκλος

Αυτές τις μέρες ο Λούης Περεντός αναρτά στο facebook φωτογραφίες και βίντεο με τις αναχωρήσεις σμηνών φλαμίνγκο και σκορπάει τον θαυμασμό. Για τον ίδιο κλείνει ξανά ένας σημαντικός κύκλος από τις πρωινές του παρατηρήσεις στη Λάρνακα. Ακολουθώντας όχι τη «σχολή της Στοάς» του συμπολίτη του Ζήνωνα, αλλά την «περιπατητική» του Αριστοτέλη, προχώρησε και φέτος πιο πέρα, σε μια προσωπική σπουδή πάνω στην πόλη, που για τον ίδιο είναι όλα: άνθρωποι, φύση, κτήρια, ιστορία. Βλέποντας ξανά τα φλαμίνγκο να φεύγουν, ομολογεί πως αισθάνεται αισιοδοξία και ελπίδα, αφού για πέντε μήνες έβλεπε να ξεδιπλώνεται μπροστά του ο ανεξήγητος τρόπος της επιβίωσης. «Όταν μέσα στις αντίξοες συνθήκες του χειμώνα αυτά τα πουλιά μπορούν και επιβιώνουν, διανύοντας τόσα χιλιόμετρα για να φτάσουν εδώ, πρωτοεμφανιζόμενα τις πρώτες μέρες ισχνά και νηστικά, και στη συνέχεια δυναμώνοντας με τροφή, αλλά αντιμέτωπα συγχρόνως με τη βροχή και με τα άτομα που τα ενοχλούν, τι μπορούμε να πούμε εμείς οι άνθρωποι για τα δικά μας πλασματικά προβλήματα»;















Τι αδικεί τη Λάρνακα

Σύμφωνα με τον Περεντό, τα φλαμίνγκο και η αλυκή είναι ανεκμετάλλευτος «πλούτος» για τη Λάρνακα, για την οποία πιστεύει πως κυρίως αδικείται από τους πολίτες της. Όπως εξηγεί, οι «Σκαλιώτες», τους οποίους χαρακτηρίζει εσωστρεφείς και μίζερους, θεωρούν ότι η πόλη τους είναι μόνο οι «Φοινικούδες» και ο «Άι Λάζαρος» και δεν εστιάζουν σε άλλα σημαντικά σημεία και στοιχεία που αξίζουν μεγάλης προσοχής. «Είναι και οι 'Καμάρες', οι εκκλησίες, το αρχαίο λιμάνι, τα ιστορικά αρχεία και φυσικά οι αλυκές, τα οποία παραγνωρίζονται», προσθέτει. «Ειδικά για τις αλυκές, είναι ντροπή που δεν αναδεικνύονται και δεν προστατεύονται στον βαθμό που θα έπρεπε από τις αρμόδιες αρχές», τονίζει, για να πει με νόημα ότι οι αλυκές δεν «δίνουν ψήφους» και γι’ αυτό δεν τους δίνουν σημασία. «Γενικά η Λάρνακα θέλει περισσότερη άποψη από τον πολίτη και τους δημότες. Πρέπει να είναι ενεργός ο δημότης. Αυτή όλη η υποβόσκουσα μιζέρια που υπάρχει στην πόλη είναι που κατατρώει τη Λάρνακα».













Πέρασμα από τον ήλιο

Με το μάτι πάντα κολλημένο στο οφθαλμοσκόπιο της μηχανής, σταματά απότομα τα σχόλια και φωνάζει να δούμε το σμήνος που αποφάσισε να σηκωθεί, κατευθυνόμενο νοτιοδυτικά, προς το αεροδρόμιο. «Θέλουν να πάνε στην περιοχή του αποχετευτικού, πίσω από το αεροδρόμιο, όπου υπάρχουν και εκεί μικρές αλυκές με φλαμίνγκο», εξηγεί, με τη μηχανή του να έχει πάρει ήδη φωτιά. «Αν δεν έχει πτήση αυτή την ώρα στον αεροδιάδρομο, τότε θα τα αφήσουν να περάσουν, χωρίς να τα απομακρύνουν με ήχο από τα κανονάκια». Όμως τελικά ακούγεται το «μπαμ!» και οι γραμμές τους αυτόματα ταλαντώνονται, εκτελώντας αμέσως στροφή προς τα ανατολικά, πάντα με τήρηση των ίσων αποστάσεων πίσω από τον μπροστάρη. «Έλατε πιο κάτω, πιο κάτω!» μονολογεί ο Λούης Περεντός, γιατί τα θέλει να περάσουν μπροστά από τη χοάνη του ήλιου, όπως και εν τέλει γίνεται, μπροστά στα τρισευτυχισμένα μάτια του, τα οποία πασχίζουν να αποτυπώσουν με τη μηχανή τη μοναδική εκείνη στιγμή. Έχοντας εκτελέσει κύκλο και «λουσμένα» από ήλιο, τα φλαμίνγκο έρχονται στη συνέχεια προς εμάς, για να μας προσπεράσουν και να προσγειωθούν στο βάθος της «Μεγάλης αλυκής», προς στις «Καμάρες». «Κοίταξε τις αποστάσεις που κρατούν το ένα πίσω από το άλλο σε σχηματισμό «V», είναι υπέροχο», λέει ο Περεντός. Σε λίγα λεπτά, που ο ήλιος θα έχει σηκωθεί κι άλλο, και οι αντανακλάσεις στα νερά της αλυκής θα χαθούν, οι εικόνες θα του είναι αδιάφορες, ανανεώνοντας το ραντεβού του με τα πουλιά και τις αλυκές για το απόγευμα.











Συστάσεις

Ο Λούης Περεντός, γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1948, αλλά έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Λάρνακα. Ενεργό μέλος του Παγκύπριου Καλλιτεχνικού Λογοτεχνικού Ομίλου Νέων από το 1969, μέλος της επιτροπής της Μπουάτ «Τροχός» στη Λάρνακα (1971-1973), του δ.σ. του Δημητριείου Πολιτιστικού Κέντρου Λάρνακας (1973-1983) και συντονιστής της Πολιτιστικής Επιτροπής του Δήμου Λάρνακας (1979-1982).

Μέλος της Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου και του κυπριακού τμήματος του διεθνούς PEN και της ομάδας που εξέδιδε στη Λάρνακα το περιοδικό «Κύκλος». Mε τον Φοίβο Σταυρίδη λειτούργησε την «Ομάδα Φίλων Λάρνακας». Είναι αντιπρόεδρος του δ.σ. του «Ιδρύματος Φοίβος Σταυρίδης - Αρχεία Λάρνακας». Τιμήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου με έπαινο πρωτοεμφανιζόμενου λογοτέχνη (ποιητική συλλογή ΔΙΑΦΑΝΑ, 1973). Εξέδωσε οκτώ ποιητικές συλλογές και τρεις μελέτες.

Το 2011 ο Δήμος Λάρνακας τον τίμησε για την προσφορά του στην πόλη.