Βγήκαμε στις αγορές οπλικών συστημάτων - Πυροβόλα από Σερβία και ενδιαφέρον για Leopard

Με νέα πυροβόλα 155 χιλιοστών, ΤΟΜΑ (Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης) και νέα άρματα ενισχύεται η Εθνική Φρουρά. Κάποια από αυτά έχουν παραγγελθεί και έχει ξεκινήσει η παράδοσή τους ενώ άλλα βρίσκονται στο στάδιο της εκδήλωσης πρόθεσης απόκτησής τους. Παράλληλα γίνονται σκέψεις και για άλλες αγορές, και οι αποφάσεις εξαρτώνται πρωτίστως από το πολιτικό περιβάλλον γύρω από το Κυπριακό, αλλά και από τις οικονομικές δυνατότητες, οι οποίες είναι περιορισμένες.

Γεγονότα και αναγνώσεις

Η μακρά περίοδος της συντήρησης των οπλικών συστημάτων τη Εθνικής Φρουράς έχει λάβει τέλος με πολιτική απόφαση για ενίσχυση, ανανέωση και αναβάθμιση. Στην απόφαση αυτή μπορεί ο καθένας να κάνει πολλές αναγνώσεις, σε σχέση με τη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, με την ένταξή μας στην PESCO, με τη δημιουργία τριμερών συνεργασιών και με την εκδήλωση αμερικανικού ενδιαφέροντος, τόσο λόγω της δραστηριοποίησης της ExxonMobil όσο και λόγω της προσέγγισης Άγκυρας - Μόσχας. Πέραν των πολιτικών αναγνώσεων, υπάρχουν και τα γεγονότα. Είναι γεγονός ότι η Εθνική Φρουρά μετά το στραπάτσο της πολιτικής του «ενεργού ηφαιστείου» επί Γλαύκου Κληρίδη, το οποίο κατέληξε στο φιάσκο των S-300, μπήκε σε κατάσταση «αναπνευστήρα». Οι προϋπολογισμοί της αμυντικής θωράκισης μειώνονταν συνεχώς και τελικώς περιορίστηκαν σε κονδύλια άκρως απαραίτητα για τη συντήρηση κάποιων οπλικών συστημάτων. Πολλά από τα συστήματα που αγοράστηκαν, κυρίως από τη Ρωσία, τη δεκαετία του ’90, είναι πλέον τεχνολογικώς ξεπερασμένα και η αναβάθμισή τους είναι είτε ασύμφορη είτε αδύνατη, λόγω των κυρώσεων που έχει επιβάλει η ΕΕ στη Μόσχα, για την προσάρτηση της Κριμαίας.

Πυροβόλα από τη Σερβία

Το 2017, η Κυπριακή Δημοκρατία παρήγγειλε από τη Σερβία 24 αυτοκινούμενα πυροβόλα (4 πυροβολαρχίες) NORA B-52 των 155 χιλιοστών. Πρόκειται για πυροβόλα τα οποία είναι εγκατεστημένα σε οχήματα 8Χ8 και διαθέτουν αυτόματο σύστημα γεμίσματος έχοντας 36 βλήματα έτοιμα για χρήση. Το NORA B-52 μπορεί να βάλλει 11 βλήματα το λεπτό. Χρησιμοποιεί διάφορους τύπους βλημάτων με διαφορετικό βεληνεκές. Μπορεί να πλήξει στόχους σε απόσταση έως και 42 χιλιόμετρα, ενώ διαθέτει αυτοματοποιημένο σύστημα κατεύθυνσης βολής με GPS. Ένας από τους τύπους αυτού του πυροβόλου μπορεί να λειτουργήσει και ως εκτοξευτήρας αντιαρματικού πυραύλου 30F39 Krasnopol. Ο πύραυλος αυτός κατευθύνεται με λέιζερ και έχει βεληνεκές 20 χιλιόμετρα.

Ο συγκεκριμένος τύπος πυροβόλου έχει αγοραστεί και χρησιμοποιείται και από άλλα κράτη και θεωρείται αξιόπιστος. Παράλληλα αποτελεί συμφέρουσα επιλογή λόγω της τιμής του, η οποία είναι σημαντικά χαμηλότερη από αυτή πυροβόλων των ίδιων δυνατοτήτων, που κατασκευάζουν άλλα κράτη. Τα NORA B-52 θα ενισχύσουν το πυροβολικό της ΕΦ το οποίο διαθέτει μικρό αριθμό αυτοκινούμενων σλοβάκικων πυροβόλων και γαλλικών ΜΚ3F. Στόχος είναι να περιοριστεί ο αριθμός των ρυμουλκούμενων πυροβόλων και η αντικατάστασή τους με αυτοκινούμενα που προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία.

Θωρακισμένα Milosh

H ΕΦ πρόκειται επίσης να αποκτήσει από τη Σερβία και 8 ΤΟΜΑ (Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης) Milosh BOV M16 4x4. Πρόκειται για θωρακισμένο όχημα πολλαπλών χρήσεων και μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για αποστολές περιπολίας, για αναγνώριση, για μεταφορά προσωπικού αλλά ακόμα και ως ασθενοφόρο. Το Milosh είναι εφοδιασμένο με RCWS (Remote Controlled Weapon System), και διαθέτει πολυβόλο 12,7 χιλιοστών, αυτόματους εκτοξευτές βομβίδων, σύστημα διεύθυνσης πυραύλων μεγάλης εμβέλειας και αντιαεροπορική άμυνα. Ο πυργίσκος είναι επίσης εξοπλισμένος με θερμική κάμερα, σύστημα νυχτερινής όρασης και σύστημα μέτρησης απόστασης με λέιζερ.

Το RCWS αυξάνει τη δύναμη πυρός, την επίγνωση της κατάστασης και την επιβίωση του πληρώματος. Η παρακολούθηση και η δέσμευση των στόχων μπορεί να γίνει σε συνθήκες ημέρας και νύχτας σε μεγάλες αποστάσεις, λόγω της υψηλής ανάλυσης φωτογραφικής μηχανής CCD, της θερμικής κάμερας απεικόνισης και του τηλεκατευθυνόμενου λέιζερ. Οι στόχοι μπορούν να εγκλωβιστούν και να καταστραφούν από τα οπλικά συστήματα με τη χρήση ειδικού υπολογιστή.

Ενδιαφέρον για Leopard

Το βασικό άρμα μάχης που διαθέτει η ΕΦ είναι το ρωσικό Τ-80. Τα συγκεκριμένα οπλικά συστήματα, λόγω παλαιότητας, αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα και είναι δαπανηρά. Λόγω των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία από την ΕΕ, είναι πολύ δύσκολη η προμήθεια ανταλλακτικών για συντήρηση, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται κάποια από τα υπάρχοντα άρματα για ανταλλακτικά. Πέραν αυτού, καταβάλλεται προσπάθεια απεξάρτησης των ευρωπαϊκών χωρών που μετέχουν στην PESCO από τη ρωσική αμυντική βιομηχανία. Ως εκ τούτου το Υπουργείο Άμυνας μελετά το ενδεχόμενο απόκτηση γερμανικών αρμάτων μάχης Leopard από τα πλεονάσματα άλλων χωρών της ΕΕ. Σημαντικά πλεονάσματα παρουσιάζουν η Ελλάδα και η Ισπανία. Η Κύπρος συμμετέχει σε πρόγραμμα της ΕΕ, μέσω του οποίου επιχειρείται η αναβάθμιση των Leopard και η ομογενοποίηση των οπλικών συστημάτων που διαθέτουν τα μέλη της PESCO. Το ενδιαφέρον της Κύπρου εκδηλώθηκε για μία επιλαρχία 41 αρμάτων Leopard 2A4. Τα άρματα παραχωρούνται με leasing ή με ενοίκιο για περίοδο 110 ετών και στη λήξη της μίσθωσης το κράτος που θα τα χρησιμοποιεί θα έχει τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης της αγοράς τους.

Πλοία ανοικτής θαλάσσης

Το Ναυτικό πρόκειται να ενισχυθεί με ακόμα δύο πλοία ανοικτής θαλάσσης τα οποία θα ναυπηγηθούν στη Γαλλία. Με δεδομένη την αναβάθμιση της ναυτικής βάσης Ευάγγελος Φλωράκης στο Μαρί, για να φιλοξενήσει πλοία του γαλλικού πολεμικού ναυτικού, το Υπουργείο Άμυνας έχει ζητήσει μικρή καθυστέρηση στην παράδοση των πλοίων της ΕΦ, καθώς δεν υπάρχουν υποδομές ελλιμενισμού τους αυτή τη στιγμή. Στόχος είναι να παραδοθούν είτε ταυτόχρονα με την ολοκλήρωση των εργασιών στο Μαρί ή μετά. Τα πλοία αυτά θα έχουν οπλισμό ο οποίος θα μπορεί να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της Κυπριακής Δημοκρατίας για επιτήρηση στα χωρικά ύδατα και παροχή ασφάλειας σε πλοία που διεξάγουν έρευνες στην ΑΟΖ.

Σταδιακή άρση εμπάργκο

Μια άλλη εξέλιξη στον τομέα της άμυνας είναι η αναμενόμενη σταδιακή άρση του εμπάργκο στην προμήθεια αμερικανικών όπλων. Οι επαφές που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα μεταξύ Λευκωσίας και Ουάσινγκτον έχουν οδηγηθεί σε θετική εξέλιξη και ενδεχομένως εντός Μαρτίου να ανακοινωθεί η χαλάρωση του εμπάργκο από τις ΗΠΑ. Όπως ανέφεραν, χαριτολογώντας, στον «Π» αρμόδιες πηγές «η Λευκωσία βεβαίως δεν σκοπεύει να αγοράσει άρματα, αεροπλάνα ή υποβρύχια, αλλά κάποια περιφερειακά συστήματα στα οποία μέχρι σήμερα δεν είχε πρόσβαση». Το σημαντικότερο ωστόσο κέρδος από μια τέτοια εξέλιξη είναι το πολιτικό μήνυμα που δίνουν οι ΗΠΑ, βάζοντας περιεχόμενο στη διακήρυξη περί στρατηγικού εταίρου.

Η γαλλική παρουσία

Όπως έγραψε και πρόσφατα ο «Π», εντός του Μαρτίου αναμένεται να γίνουν και σημαντικές ανακοινώσεις από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν. Στο επίκεντρο αυτών των ανακοινώσεων θα είναι η χρήση της ναυτικής βάσης στο Μαρί από τον γαλλικό στόλο, ο οποίος αποκτά πλέον αναβαθμισμένο ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, εξυπηρετώντας πρωτίστως τη Γαλλία και ταυτόχρονα την άμυνα της ΕΕ αλλά και την ασφάλεια της Κύπρου. Η σχέση με τη Γαλλία, όπως αναφέρουν πηγές, έχει προοπτικές που αγγίζουν τα όρια της συμμαχίας με ό,τι μπορεί να σημαίνει κατι τέτοιο. Σε αυτό το πλέγμα σημαντικές είναι οι παράμετροι της στρατιωτικής συνεργασίας με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, χώρες με τις οποίες η Κύπρος πραγματοποιεί όλο και συχνότερα στρατιωτικές ασκήσεις.

Τέλος ενδιαφέρον για διευκολύνσεις έχει εκφράσει και η Γερμανία, η οποία ήδη έχει παρουσία μέσω της συμμετοχής της στην UNIFIL και χρησιμοποιεί υποδομές στο λιμάνι Λεμεσού αλλά και στην αεροπορική βάση Ανδρέας Παπανδρέου στην Πάφο, η οποία θα αναβαθμιστεί. Η αεροπορική βάση είναι μία από τις υποδομές που έχει προσφέρει η Κύπρος στην PESCO για αξιοποίηση από ευρωπαϊκές δυνάμεις στο πλαίσιο της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, η οποία δίνει έμφαση στην προστασία των εξωτερικών συνόρων.