Πιο κοντά η συμφωνία με Noble για το «Αφροδίτη»

Ικανοποιητικά εξελίχθηκε και για τις δύο πλευρές η διαπραγμάτευση της 7ης Μαρτίου μεταξύ της διαπραγματευτικής ομάδας της Κυπριακής Δημοκρατίας και εκπροσώπων της κοινοπραξίας Noble-Shell-Delek, σε μια προσπάθεια να υπερπηδηθούν τα τελευταία -νομικά κυρίως- εμπόδια για τη συνομολόγηση νέου συμβολαίου αναλογικού καταμερισμού εσόδων για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος Αφροδίτη.

Οι πληροφορίες του «Πολίτη» αναφέρουν πως η συνάντηση επέτρεψε να καλυφθεί αρκετό έδαφος και να μειωθούν σημαντικά οι διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών. Οι πληροφορίες πριν από τη συνάντηση της 7ης Μαρτίου ήταν συγκεχυμένες ως προς το στάδιο στο οποίο είχαν φθάσει οι συνομιλίες τους προηγούμενους μήνες. Από πλευράς κυβέρνησης, οι πληροφορίες μιλούσαν για σημαντική πρόοδο, που επέτρεψε να πλησιάσουν τα δύο μέρη σε συμφωνία. Μάλιστα, κατά την ενημέρωση της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας σε κλειστή συνεδρία την περασμένη Τρίτη, ο αρμόδιος υπουργός φέρεται να ανέφερε στους βουλευτές ότι είναι θέμα 2-3 εβδομάδων να υπάρξει κατάληξη σε συμφωνία. Ωστόσο, οι πληροφορίες από πλευράς της κοινοπραξίας του Αφροδίτη, λίγες μέρες πριν από την κρίσιμη συνάντηση της Πέμπτης, μιλούσαν για κάποια σοβαρά ζητήματα που παρέμεναν ανοικτά και για καθυστερήσεις από μέρους του κράτους.

Νέο συμβόλαιο

Φαίνεται, όμως, ότι η συνάντηση της 7ης Μαρτίου επέτρεψε να προχωρήσουν κάποια θέματα που εκκρεμούσαν, σε βαθμό που και οι δύο πλευρές να μιλούν, ανεπίσημα, για ικανοποιητική πρόοδο.

Οι πληροφορίες του «Πολίτη» αναφέρουν ότι η πλευρά της Noble αναμένεται τις επόμενες μέρες να καταθέσει στη διαπραγματευτική ομάδα της Δημοκρατίας το κείμενο του αναθεωρημένου συμβολαίου αναλογικού καταμερισμού εσόδων, όπως το «κτένισαν» οι εμπειρογνώμονές της μετά τη διαπραγμάτευση και τις αλλαγές που επήλθαν σε αυτό τους τελευταίους μήνες. Αν στο συμβόλαιο που θα καταθέσει η Noble δεν υπάρχουν σοβαρές παρατηρήσεις, ώστε να απαιτείται νέος κύκλος διαβούλευσης, τότε ανοίγει ο δρόμος για ολοκλήρωση της συμφωνίας.

Μείωση εσόδων

Από τις πληροφορίες φαίνεται να υπάρχει συμφωνία ως προς τη μείωση των προβλεπόμενων εσόδων της Κυπριακής Δημοκρατίας και αύξηση αυτών της κοινοπραξίας σε περίπτωση που η τιμή του πετρελαίου μείνει σε επίπεδα κοντά στα 60 δολάρια το βαρέλι (όρος που έθεσε η κοινοπραξία για να καταστεί το έργο επωφελές και για την ίδια), ενώ σε περίπτωση που θα υπάρξει άνοδος της τιμής του πετρελαίου θα αυξάνονται σταδιακά και τα έσοδα της Δημοκρατίας. Μιλώντας την περασμένη Τρίτη σε κλειστή συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας και απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών, ο Γ. Λακκοτρυπης διέψευσε τις εκτιμήσεις του εμπειρογνώμονα Τσαρλς Έλληνα ότι με βάση το νέο συμβόλαιο τα έσοδα της Δημοκρατίας από το Αφροδίτη θα περιοριστούν σε περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο για μια 15ετή περίοδο που θα διαρκέσει η αξιοποίηση του κοιτάσματος.

Επιπλέον, ενσωματώθηκαν στο συμβόλαιο πρόνοιες που, κατά την κυβέρνηση, διασφαλίζουν καλύτερα την υλοποίηση του προγράμματος ανάπτυξης του κοιτάσματος μέσα σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια.

Πλησιάζει η ενημέρωση των αρχηγών

Σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες για επικείμενη συμφωνία, ανοίγει ο δρόμος και για ενημέρωση των κομμάτων για το περιεχόμενο του αναθεωρημένου συμβολαίου για εμπορική εκμετάλλευση του Αφροδίτη. Ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης έχει ήδη δηλώσει πως σε περίπτωση κατάληξης των διαβουλεύσεων σε νέα συμφωνία θα ενημερώσει τους εκπροσώπους των κομμάτων για το περιεχόμενο του νέου συμβολαίου και στη συνέχεια θα υπάρξει ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Από τις μέχρι τώρα αντιδράσεις των κομμάτων προκύπτει ότι μόνο το ΑΚΕΛ δεν βλέπει με καλό μάτι την αναθεώρηση του συμβολαίου. Το ΑΚΕΛ εξακολουθεί να στηρίζει με δηλώσεις στελεχών του την επικέντρωση των προσπαθειών της κυβέρνησης στην υλοποίηση του στόχου για κατασκευή χερσαίου τερματικού υγροποίησης στο Βασιλικό, με συμπερίληψη και των ποσοτήτων αερίου (κατά μέσο όρο 4 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια) του Αφροδίτη. Η κυβέρνηση ξεκαθάρισε τις τελευταίες μέρες, διά του κ. Λακκοτρύπη, ότι η κατασκευή τερματικού παραμένει στρατηγικός στόχος, ωστόσο δεν συνδέεται με την αξιοποίηση του Αφροδίτη, καθώς το κοίτασμα αυτό είναι πλέον ώριμο για εκμετάλλευση και η μόνη χειροπιαστή επιλογή για την πώλησή του είναι η Αίγυπτος. Τα υπόλοιπα κόμματα βλέπουν για οικονομικούς, αλλά και για γεωπολιτικούς λόγους, θετικά μια συμφωνία, σε αυτή τη φάση, για παραγωγή και πώληση αερίου στην Αίγυπτο, ωστόσο επιφυλάσσονται για την ενημέρωσή τους από τον Πρόεδρο και τον αρμόδιο υπουργό.

Ξανά στην Αίγυπτο

Εφόσον υπογραφεί νέο συμβόλαιο μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και εταιρειών, θα επαναρχίσουν το επόμενο διάστημα οι διαπραγματεύσεις της κοινοπραξίας Noble-Shell-Delek και της κρατικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ) με τους διαχειριστές του τερματικού Ίντκου στην Αίγυπτο για πώληση του αποθέματος του Αφροδίτη για σκοπούς υγροποίησης σε ένα από τα τρένα του τερματικού και πώλησής του σε ξένες αγορές. Εφόσον εντός του 2019 υπάρξει συμφωνία και με το Ίντκου, θα απαιτηθούν 2-3 χρόνια για ολοκλήρωση των μελετών για τη λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης (FID) και άλλα 3 χρόνια για την κατασκευή των πλωτών υποδομών εξόρυξης και του αγωγού που θα μεταφέρει το αέριο στα αιγυπτιακά παράλια. Κατά τις διαπραγματεύσεις που προηγήθηκαν με τους διαχειριστές στο Ίντκου υπήρξε προσέγγιση των δύο μερών στους οικονομικούς όρους μιας συμφωνίας, αλλά τίποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο. Για την ώρα εξακολουθούν να υπάρχουν ανάγκες στην Αίγυπτο για εισαγωγή αερίου ώστε να λειτουργήσουν πλήρως τα δύο τερματικά υγροποίησης, αλλά η κοινοπραξία του Αφροδίτη επισημαίνει την ανάγκη να κινηθούν ταχύτατα οι διαδικασίες για μια τελική συμφωνία, ώστε να μην υπάρξουν δυσάρεστες ανατροπές.