Αντί δύο χρόνια παράτασης, που είχε εισηγηθεί ο υπουργός Γεωργίας Νίκος Κουγιάλης, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε έναν χρόνο παράτασης λειτουργίας για το Συμβούλιο Εμπορίας Κυπριακών Πατατών (ΣΕΚΠ). Ό,τι δεν κατάφεραν μέσα σε πέντε χρόνια, από το 2013, όταν ο κ. Κουγιάλης είχε θέσει το πρώτο χρονοδιάγραμμα δύο ετών για ολοκλήρωση της αποκρατικοποίησης του ΣΕΚΠ, ζητείται από τους πατατοπαραγωγούς να το πράξουν μέσα στους επόμενους μήνες, μέχρι και τον Ιούνιο. Συγκεκριμένα, ο ΣΕΚΠ ζήτησε και ο κ. Κουγιάλης είχε αποδεχθεί, η παράταση λειτουργίας του ΣΕΚΠ να διαρκέσει μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2019 υπό το σημερινό ημικρατικό καθεστώς του (με το δ.σ. να διορίζεται από τον Πρόεδρο, ο προϋπολογισμός του να περνά από τη Βουλή, χωρίς όμως κρατική χορηγία και τον μοναδικό άξονα των δραστηριοτήτων του ΣΕΚΠ να είναι το κρατικής ιδιοκτησίας συσκευαστήριο εκτιμημένης αξίας 2,7 εκατ. ευρώ, το οποίο υποθηκεύεται κάθε χρόνο για να μπορεί το ΣΕΚΠ να χρηματοδοτεί τις εμπορικές δραστηριότητές του). Τελικά, το Υπουργικό Συμβούλιο έδωσε παράταση στο ΣΕΚΠ μέχρι τον Δεκέμβριο του 2018, με την παράλληλη υποχρέωση των πατατοπαραγωγών μέχρι φέτος τον Ιούνιο να διαμορφώσουν Ομάδα Παραγωγών (ΟΠ) (πληρώντας μια σειρά προϋποθέσεις σύμφωνα με κανονισμούς του Τμήματος Γεωργίας), να προσδιορίσουν τοποθεσία, όπου θα μπορούσε να μετεγκατασταθεί το συσκευαστήριο του ΣΕΚΠ, να υπολογίσουν το κόστος της μετακόμισης, να καταθέσουν χρονοδιάγραμμα υλοποίησής της και κυρίως, να δεσμευθούν οι πατατοπαραγωγοί που θα συμμετέχουν στην ΟΠ, να καλύψουν μέρος του κόστους της μετακόμισης, το οποίο δεν θα μπορεί να καλυφθεί από το κράτος. Η ανάγκη να καλυφθεί από τους πατατοπαραγωγούς το κόστος της μεταφοράς του συσκευαστηρίου προκύπτει από τη νομοθεσία γύρω από τις κρατικές ενισχύσεις και συνιστά το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ουσιαστική έξοδο του κράτους από την εμπορία πατατών, διότι ΣΕΚΠ και πατατοπαραγωγοί διεκδικούν από το κράτος το συσκευαστήριο στη Λάρνακα.
Πέντε χρόνια φαγούρα
Αν και ο ρόλος των συμβουλίων εμπορίας γεωργικών προϊόντων εξέλιπε από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, μέχρι τον Ιούνιο του 2013 δεν είχε επιδειχθεί πολιτική βούληση για τερματισμό της λειτουργίας του Συμβουλίου Εμπορίας Κυπριακών Πατατών. Στις 5/6/2013, το Υπουργικό Συμβούλιο του Νίκου Αναστασιάδη είχε αποφασίσει να θέσει το πρώτο χρονοδιάγραμμα τερματισμού της λειτουργίας του ΣΕΚΠ, το οποίο δεν υλοποιήθηκε στα επόμενα δύο χρόνια. Παράλληλα, με γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας, το ΣΕΚΠ τέθηκε εκτός ελέγχου του γενικού ελεγκτή με πρόσχημα ότι δεν λαμβάνει κρατική χρηματοδότηση, παρά το γεγονός ότι ο πυρήνας των δραστηριοτήτων του συνίσταται στην αξιοποίηση κρατικής περιουσίας σημαντικής αξίας (2,7 εκατ. ευρώ). Η απουσία ελέγχου στο ΣΕΚΠ διαιωνίζει φαινόμενα νεποτισμού στη διεύθυνσή του, όπου εργοδοτούνται με συμβόλαια συνταξιούχοι του ΣΕΚΠ. Την απροθυμία του διορισμένου από την κυβέρνηση δ.σ. του ΣΕΚΠ να συμμορφωθεί με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ακολούθησε απόφαση για την πρώτη παράταση στη λειτουργία του ΣΕΚΠ στις 9 Σεπτεμβρίου 2015. Νέα ημερομηνία λήξης του ΣΕΚΠ ήταν η 31η Αυγούστου 2016. Στον χρόνο που ακολούθησε, το Υπουργείο Γεωργίας εξηύρε τεμάχιο γης στην Ορμήδεια (στην περιοχή Αμμόνισιον), όπου θα μπορούσε να μετακομίσει το συσκευαστήριο του ΣΕΚΠ. Παράλληλα, εξασφαλίστηκε θετική γνωμάτευση του εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων, σύμφωνα με την οποία, το κράτος θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει (με τη μορφή de minimis χορηγίας) το κόστος της μετακόμισης του συσκευαστηρίου, εφόσον αυτό δεν ξεπερνούσε την αξία του κρατικού συσκευαστηρίου στη Λάρνακα. Την ουσία της γνωμάτευσης δεν αποδέχεται το ΣΕΚΠ, ισχυριζόμενο ότι το συσκευαστήριο στη Λάρνακα πρέπει να αποδοθεί στο Νέο ΣΕΚΠ, και απορρίπτοντας οποιαδήποτε πρόταση που να μειώνει την αξία της περιουσίας που θα διαχειρίζεται. Ως εκ τούτου στις 5/9/2016, το Υπουργικό Συμβούλιο με νέα απόφασή του παρέτεινε τη λειτουργία του ΣΕΚΠ μέχρι τον Ιούνιο του 2017. Με τις προεδρικές εκλογές να πλησιάζουν, δεν ήταν δύσκολο πλέον να ληφθούν ακόμα δύο αποφάσεις παράτασης της λειτουργίας του ΣΕΚΠ, με την τελευταία, να λαμβάνεται τον περασμένο Νοέμβριο και να δημοσιεύεται μόλις προχθές (16/2/18) στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας. Σημειώνεται ένα ακόμα πρόσκομμα στην προσπάθεια του Υπουργείου Γεωργίας να εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις για κατάργηση του ΣΕΚΠ: η αποτυχία των πατατοπαραγωγών να διατηρήσουν νόμιμη τη μοναδική ομάδα παραγωγών (Παγκύπρια Ομάδα Παραγωγών Η Κυπριακή Πατάτα), η οποία αποαναγνωρίστηκε από το Τμήμα Γεωργίας λόγω ατασθαλιών στη διοίκησή της. Ως εκ τούτου, ο προσανατολισμός του κράτους σύμφωνα με την τελευταία απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου είναι μέχρι τον Ιούνιο να ετοιμαστεί προσχέδιο δημοσίευσης για πρόσκληση ενδιαφέροντος από ομάδες παραγωγών (πιθανόν και νέες ΟΠ) για να αναλάβουν τις αρμοδιότητες του ΣΕΚΠ. Το προσχέδιο θα ετοιμαστεί από ομάδα εργασίας των Υπουργείων Γεωργίας, Οικονομικών και Εμπορίου. Ο υπουργός Οικονομικών έχει επιπλέον υποχρέωση να αποφασίσει για τη μορφή και το ύψος της βοήθειας που θα δοθεί στις ΟΠ. Όπως και σε προηγούμενες αποφάσεις του Υπουργικού, η πιο πρόσφατη απόφαση για το ΣΕΚΠ προβλέπει την κατάργησή του μέχρι το τέλος του χρόνου, αν δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον από υφιστάμενες ή και νέες ΟΠ για υποβολή πρότασης ανάληψης των δραστηριοτήτων του.
