Στο προσκήνιο οι αδυναμίες λόγω ΕΔΑΔ

Εκπληξη και για ορισμένους δυσαρέσκεια προκάλεσε στην τ/κ κοινότητα η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση «Ιωάννου εναντίον Τουρκίας» πως οι διαδικασίες της Επιτροπής Ακίνητων Περιουσιών της Τουρκίας στα κατεχόμενα ήταν αναποτελεσματικές στη συγκεκριμένη υπόθεση.

Σε δήλωσή του χθες ο πρόεδρος της επιτροπής, Αϊφέρ Σαΐντ Ερκμέν, έσπευσε να επισημάνει πως το ΕΔΑΔ εξακολουθεί να τη θεωρεί εσωτερικό ένδικο μέσο, του οποίου οι διαδικασίες πρέπει να εξαντλούνται προτού γίνεται προσφυγή στο ευρωπαϊκό δικαστήριο. Ωστόσο η απόφαση έφερε και πάλι στο προσκήνιο -και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο για τους Τ/Κ- το ζήτημα των χειρισμών που οδήγησαν στη διακοπή της χρηματοδότησης της επιτροπής για μεγάλο χρονικό διάστημα, προκαλώντας έτσι μεταξύ άλλων μεγάλες καθυστερήσεις στις πληρωμές των αποζημιώσεων που έχουν ήδη επιδικαστεί.

Ενδεικτική ήταν η δήλωση του Κουντρέτ Όζερσαϊ πως αν οι Τ/Κ θέλουν να τους παίρνει στα σοβαρά η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να προσαρμόσουν τους «θεσμούς» τους στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Από την άλλη το Κόμμα Αναγέννησης υποστήριξε πως τα τ/κ κόμματα θα έπρεπε να είχαν δεχθεί μέρος του κόστους για τη λειτουργία της επιτροπής να χρηματοδοτείται από φόρους στα κατεχόμενα.

Ακόμα ένδικο μέσο

Σε γραπτή δήλωσή του, ο Αϊφέρ Σαΐντ Ερκμέν επικεντρώθηκε στο ότι το ΕΔΑΔ απέρριψε το αίτημα της Ανδριανής Ιωάννου για υλική αποζημίωση με αιτιολογικό πως δεν έχουν εξαντληθεί τα εσωτερικά ένδικά μέσα (σ.σ. η Επιτροπή Ακίνητων Περιουσιών, παρότι χαρακτηρίζεται παράνομη στην ε/κ πλευρά, έχει αναγνωριστεί από το ΕΔΑΔ ως ένδικο μέσο της Τουρκίας στα κατεχόμενα, καθώς αναγνωρίζει πως η Άγκυρα είναι η αναγνωρισμένη κυβέρνηση που ασκεί επιρροή στο βόρειο τμήμα της Κύπρου).

Όπως σημείωσε, το ποσό των 7.000 ευρώ (συν ακόμα 6.325 ευρώ για δικαστικά έξοδα) που επιδικάστηκε, αφορά την ηθική βλάβη που προκλήθηκε από τις καθυστερήσεις στην εξέταση της υπόθεσή της κ. Ιωάννου. Ο κ. Ερκμέν τόνισε ακόμα πως η απόφαση αφορά μόνο τις διαδικασίες όπως ακολουθήθηκαν στη συγκεκριμένη υπόθεση, και όχι γενικότερα την αποτελεσματικότητα της επιτροπής.

Προεκλογικό θέμα

Πάντως παρά τις διαβεβαιώσεις Ερκμέν, στα κατεχόμενα θεωρήθηκε ξεκάθαρο πως η απόφαση πλήττει την αξιοπιστία της εν λόγω επιτροπής. Σε δήλωσή του που μετέφερε ο τ/κ Τύπος, ο πρόεδρος της ένωσης εργολάβων Τζαφέρ Γκιουρτζαφέρ έκανε λόγο για προκλητικό μέτρο που λαμβάνεται για άσκηση πίεσης στην τ/κ κοινότητα, σημειώνοντας πως το θέμα της ιδιοκτησίας και των περιουσιών θα μπορούσε να επιλυθεί στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων. Ακόμα, στο χθεσινό της φύλλο η «Kibris» κάνει λόγο για απόφαση καταδίκης της επιτροπής, ενώ η «Halkin Sesi» και η «Havadis» έκαναν λόγο για «απόφαση-σοκ».

Σε δήλωσή του ο Κουντρέτ Όζερσαϊ, επικεφαλής του Κόμματος του Λαού (HP) το οποίο παρουσιάζεται τρίτο στις δημοσκοπήσεις όμως έχει βλέψεις για τη δεύτερη θέση και ακόμα και για σχηματισμό κυβέρνησης, τόνισε πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η επιτροπή θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη. «Αν επιθυμούμε τα ξένα κράτη και οι διεθνείς οργανισμοί να σέβονται τους θεσμούς μας και τις θέσεις μας και να μας αποδεχθούν ως συνομιλητές, θα πρέπει να αλλάξουμε τους εσωτερικούς μας νόμους και θεσμούς ώστε να συνάδουν με το διεθνές δίκαιο» ανέφερε ο κ. Όζερσαϊ. Στόχος του HP όταν κερδίσει τις εκλογές, πρόσθεσε, είναι να αφήσει τις μεμψιμοιρίες για τη μη κατάληξη σε λύση και να βελτιώσει τους «θεσμούς».

Σε δική του ανακοίνωση το ακροδεξιό Κόμμα Αναγέννησης (YDP - το οποίο εκπροσωπεί κυρίως εποίκους), σημειώνει πως η αναγνώριση της επιτροπής από το ΕΔΑΔ ήταν μια ιστορική ευκαιρία, ωστόσο λόγω του λαϊκισμού και της αδέξιας προσέγγισης διαδοχικών «κυβερνήσεων» αδρανεί. Το κόμμα προτείνει η επιτροπή να χρηματοδοτείται από τη φορολόγηση της ανάπτυξης γης, κάτι που το κόμμα θεωρεί πως οι Τ/Κ θα έπρεπε να είχαν δεχθεί όταν το ζήτησε η Τουρκία.

Προβληματίζεται η ΕΔΕΚ

Η κυβέρνηση θα πρέπει να προσφύγει κατά της λειτουργίας της Επιτροπής Περιουσιών της Τουρκίας στα κατεχόμενα, σχολίασε η ΕΔΕΚ. Με ανακοίνωσή του το Κίνημα εκφράζει προβληματισμό για την απόφαση, καθώς η επιτροπή κρίνεται αναποτελεσματική, «όχι επειδή είναι προϊόν εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής, αλλά επειδή δεν λειτουργεί με ταχείς ρυθμούς», όπως αναφέρεται.

Το ΕΔΑΔ, σημειώνεται, εξακολουθεί να θεωρεί την επιτροπή εσωτερικό ένδικο μέσο, κάτι που σημαίνει πως οι πρόσφυγες θα πρέπει να συνεχίσουν να προσφεύγουν πρώτα σε αυτή. Αφού σημειώνει πως επιβάλλεται η κυβέρνηση να καταγγείλει τη λειτουργία της επιτροπής, η ΕΔΕΚ διερωτάται αν «ο λόγος για τον οποίο, τόσο η προηγουμένη όσο και η σημερινή κυβέρνηση, δεν έχουν αντιδράσει είναι επειδή θεωρούν πως μέσα από αυτή τη διαδικασία υπάρχει ενδεχόμενο μερικής ή ολικής επίλυσης του ακανθώδους θέματος του περιουσιακού».
Για αυτό, προστίθεται, το επιτελείο Νικόλα Παπαδόπουλου έχει καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση για στήριξη του προσφυγικού κόσμου, η οποία περιλαμβάνει τη δημιουργία ταμείου στήριξης ιδιοκτητών κατεχόμενων περιουσιών, με τη δυνατότητα ετήσιας στήριξης, ως μέρος της οφειλόμενης αποζημίωσης για την απώλεια χρήσης, κάρπωσης ή εκμετάλλευσης της γης τους.

• Το μόνο άλλο ε/κ κόμμα το οποίο σχολίασε την απόφαση ήταν το Κίνημα Οικολόγων, το οποίο σε μια ανακοίνωση ηπιότερη από αυτήν του προεκλογικού του εταίρου, χαρακτήρισε μεγάλης σημασίας και «σημαντικό βήμα» την απόφαση. «Η επίδραση αυτής της απόφασης στην αδιαμφισβήτητη ιδιοκτησία των προσφύγων στα κατεχόμενα, εκτός από νομικές έχει και σαφείς πολιτικές προεκτάσεις», σημειώνεται, ενώ καταγράφεται και πως θα πρέπει να αποτελέσει παρακαταθήκη κατά των συγκλίσεων που αναγνωρίζουν δικαιώματα στους σημερινούς χρήστες.