Υπερπληρωμές-ποινική διαδικασία τερμάτισαν τις διαβουλεύσεις με Κόσιη

Οι διαβουλεύσεις της Αναδόχου Κοινοπραξίας με την ΚΕΑΑ για εκτροπή πρόσθετων ποσοτήτων από τον σκυβαλότοπο Κοτσιάτη στη Μονάδα ΟΕΔΑ Κόσιης και ταυτόχρονη μείωση των τιμών μονάδας της υφιστάμενης σύμβασης, τερματίστηκαν, και το χειρισμό του θέματος ανέλαβε εκ νέου το ΤΑΥ, εφόσον η Κοινοπραξία απέσυρε το ενδιαφέρον της όταν δεν συνδέθηκε η νέα συμφωνία με ποινική υπόθεση και υπόθεση υπερπληρωμών.

Όπως αναφέρει ο Γενικός Ελεγκτής στην έκθεση του για το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, ενώ είχε επιτευχθεί κατ΄ αρχήν συμφωνία η οποία θα υπεβάλλετο στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο και γνωμάτευση ως προς τη δυνατότητα υπογραφής τέτοιας συμφωνίας, η Κοινοπραξία όταν ενημερώθηκε ότι η ΚΕΑΑ περιέλαβε στους όρους της συμφωνίας τη θέση ότι δεν αποδέχεται οποιαδήποτε διασύνδεση της υπό διαπραγμάτευση συμφωνίας, τόσο με την ποινική υπόθεση που βρίσκεται ενώπιον του Κακουργιοδικείου όσο και με το αίτημα του Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για εξέταση ενδεχόμενης κρατικής ενίσχυσης, λόγω υπερπληρωμών, απέσυρε το ενδιαφέρον της.

Σύμφωνα με την Εκθεση του Γενικού Ελεγκτή , η σημαντικότερη εξέλιξη σε σχέση με τη Μονάδα ΟΕΔΑ Κόσιης ήταν η αποστολή από τον Έφορο Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων επιστολής με ημερ. 7.10.2016 προς τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενημερώνοντας την σχετικά με τον έλεγχο συμβατότητας των κρατικών ενισχύσεων, που παραχωρήθηκαν στον Ανάδοχο της Σύμβασης ΥΠΕΣ 11/2005 κατά τη φάση λειτουργίας του Έργου. Η Επιτροπή με επιστολή της ημερ. 19.12.2016 υπέβαλε αριθμό ερωτημάτων, οι απαντήσεις των οποίων στάληκαν από τον Έφορο με επιστολή του ημερ. 21.2.2017.

Εκτιμάται από την Ελεγκτική Υπηρεσία, ότι στα πλαίσια της υπό αναφορά Σύμβασης, στο σκέλος που αφορά τη διαχείριση των εγκαταστάσεων, έχουν χορηγηθεί αθέμιτα οικονομικά πλεονεκτήματα προς τον Ανάδοχο, που μεταφράζονται σε κέρδος πέραν του εύλογου, εξαιτίας λαθών και παραλείψεων της Αναθέτουσας Αρχής κατά τη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης καθώς και κατά την ετοιμασία των εγγράφων του διαγωνισμού που ετοιμάστηκαν από ιδιώτες συμβούλους. Με την πιο πάνω ενέργεια, σκοπείται όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινήσει τις διαδικασίες έρευνας της υπόθεσης, που προνοούνται στον Κανονισμό (ΕΕ) αρ. 2015/1589 του Συμβουλίου, προσδοκώντας σε ενδεχόμενη απόφαση της Επιτροπής για ανάκτηση από τη Δημοκρατία των ασύμβατων κρατικών ενισχύσεων, που έχουν παραχωρηθεί στον Ανάδοχο.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία συστήνει όπως το Συμβούλιο Διαχείρισης Εκμετάλλευσης (ΟΕΔΑ) προχωρήσει το συντομότερο στον υπολογισμό των υπερπληρωμών που έγιναν στα πλαίσια της υφιστάμενης σύμβασης, ώστε να ληφθούν υπόψη κατά τις πληρωμές του υφιστάμενου Αναδόχου, ή/και κατά τη σύναψη Συμπληρωματικής Συμφωνίας.

Σε ό,τι αφορά τον τερματισμό της σύμβασης και την προκήρυξη κλειστού διαγωνισμού, ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρει ότι κατόπιν της εξασφάλισης γνωμάτευσης από τον Γενικό Εισαγγελέα ως προς τον χειρισμό της σύμβασης με σκοπό τον άμεσο τερματισμό της, επιβεβαιώθηκε το συμβατικό δικαίωμα της Αναθέτουσας Αρχής (Συμβούλιο Διαχείρισης) να τερματίσει τη σύμβαση.

Ο διαγωνισμός με αρ. ΤΑΥ 16/2016 που αφορούσε στην ενδιάμεση/προσωρινή λύση Λειτουργίας και Συντήρησης της Μονάδας ΟΕΔΑ Κόσιης για περίοδο 2 ετών (χωρίς οποιαδήποτε μετατροπή/αναβάθμιση της Μονάδας) προκηρύχθηκε – με σοβαρή καθυστέρηση – στις 5.10.2016, συνεχίζει ο Γενικός Ελεγκτής προσθέτοντας ότι κατόπιν προσφυγής από μη επιλεγέντα οικονομικό φορέα, η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών (ΑΑΠ) με απόφαση ημερ. 20.3.2017, ακύρωσε την προσβαλλόμενη απόφαση του Συμβουλίου Προσφορών.

Περαιτέρω η Ελεγκτική Υπηρεσία συνεχίζοντας αναφέρει ότι σε αριθμό επιστολών της επισημάνθηκε πολλάκις προς το ΤΑΥ ότι η σοβαρή καθυστέρηση που παρουσιαζόταν στη διαδικασία επιλογής νέου Αναδόχου για τη διαχείριση των εγκαταστάσεων της Κόσιης, με την τακτική της επαναφοράς θεμάτων που είχαν – προηγουμένως – συζητηθεί και οριστικοποιηθεί, συντηρείτο η υφιστάμενη απαράδεκτη κατάσταση, η οποία αφενός έπληττε τα συμφέροντα των Δήμων και Κοινοτήτων που εξυπηρετούνται από την πιο πάνω Μονάδα και, αφετέρου, συνιστούσε πρόκληση για το περί δικαίου αίσθημα, εφόσον η απόφαση διακοπής της σύμβασης είχε ληφθεί κατά τις συσκέψεις που έλαβαν χώρα αρκετούς μήνες προηγουμένως (28.3.2016 και 31.3.2016).

Ο Διευθυντής του ΤΑΥ, ενημέρωσε την Ελεγκτική Υπηρεσίας τον Νοέμβριο 2017, ότι έχει πλήρη επίγνωση του χρόνου που απαιτείται για την προκήρυξη και κατακύρωση του νέου διαγωνισμού και το θέμα θα συζητηθεί με το Επαρχιακό Συμβούλιο το οποίο αναμένεται να ζητήσει από το ΤΑΥ, ως Τεχνικός του Σύμβουλος, να ετοιμάσει τα έγγραφα διαγωνισμού, για την ετοιμασία των οποίων έχει αρχίσει σχετική προεργασία.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία συστήνει στο ΤΑΥ να προχωρήσει αμέσως στην ετοιμασία των εγγράφων διαγωνισμού και στην προκήρυξη διαγωνισμού για την επέκταση/ αναβάθμιση και λειτουργία των εγκαταστάσεων επεξεργασίας και διάθεσης απορριμμάτων επαρχιών Λάρνακας – Αμμοχώστου, λαμβάνοντας υπόψη αφενός ότι η υφιστάμενη σύμβαση ολοκληρώνεται τον Απρίλιο του 2020 και, αφετέρου τις χρονοβόρες διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων τέτοιου μεγέθους, λόγω και των ενδεχόμενων προσφυγών στην ΑΑΠ.

Στις παρατηρήσεις του Γενικού Ελεγκτή σε σχέση με την επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης και την προκήρυξη νέου διαγωνισμού σημειώνεται ότι, για τη μη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων που εμπίπτουν στο ρεύμα των δημοτικών αποβλήτων, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο στις 18.7.2013 για τη συνεχιζόμενη λειτουργία των ΧΑΔΑ Κοτσιάτη και Βατί και τη μη αποκατάσταση των ΧΑΔΑ που έχουν τεθεί έκτος λειτουργίας.

Προστίθεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει χρονικό περιθώριο 12−24 μηνών για συμμόρφωση, προτού εισηγηθεί προς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο την επιβολή προστίμου και επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το μέγιστο περιθώριο των 24 μηνών, η Κύπρος θα έπρεπε το αργότερο μέχρι τις 18.7.2015 να θέσει εκτός λειτουργίας και τις δύο εναπομείνασες χωματερές, πράγμα που δεν έχει πράξει μέχρι σήμερα. Το ΧΑΔΑ στο Βατί αναμενόταν να σταματήσει τη λειτουργία του τέλος Οκτωβρίου.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία παραθέτοντας τα γεγονότα σε σχέση με την άτυπη διαδικασία διαπραγμάτευσης με τον Ανάδοχο της Μονάδας ΟΕΔΑ συστήνει όπως το ΤΑΥ ετοιμάσει το συντομότερο έγγραφα διαγωνισμού για προκήρυξη ανοικτού διαγωνισμού, αναβάθμισης και λειτουργίας της Μονάδας για 10 χρόνια.