Έχασε την υπόθεση η Νομική Υπηρεσία

Οι υπαίτιοι για την τραπεζική κρίση και την κατάρρευση της οικονομίας το 2013 δεν πρόκειται ποινικά να λογοδοτήσουν. Η δεύτερη, χρονικά, ποινική υπόθεση εναντίον της Τράπεζας Κύπρου, η οποία εδραζόταν στην κατηγορία της εξαγοράς των ελληνικών ομολόγων χωρίς η διοίκηση να προβεί σε σχετική ανακοίνωση και ως εκ τούτου, βάσει του κατηγορητηρίου, συντελέστηκε το αδίκημα της χειραγώγησης της αγοράς, κατέρρευσε χθες σαν χάρτινος πύργος. Και η ευθύνη για την πιο πάνω εξέλιξη δεν αποδίδεται μόνο στη Νομική Υπηρεσία αλλά και στον ίδιο τον γενικό εισαγγελέα προσωπικά, αφού η υπεράσπιση διατείνεται ότι ο κ. Κληρίδης είχε προειδοποιηθεί ότι η κατηγορία της χειραγώγησης δεν θα μπορούσε να στοιχειοθετηθεί.

Η αίτηση της υπεράσπισης στο Ανώτατο Δικαστήριο για έκδοση εντάλματος φύσεως certiorari ή και prohibition στέφθηκε χθες με επιτυχία, καθώς ο δικαστής Γιασεμής Γιασεμή συμφώνησε πως ούτε και το τροποποιηθέν κατηγορητήριο αποκαλύπτει την ύπαρξη ποινικού αδικήματος με σαφήνεια και επάρκεια, «πράγμα που είναι προαπαιτούμενο για τη συνέχιση διεξαγωγής της δίκης», όπως σημειώνει στην ετυμηγορία του. Συγκεκριμένα η υπεράσπιση είχε προβάλει τη θέση ότι από τη στιγμή που η οδηγία 3/2005 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, που αποτελεί αντικείμενο της Κ.Δ.Π. 445/2005, δεν είχε εκδοθεί νόμιμα λόγω κακής σύνθεσης και άρα κατέστη άκυρη, τότε το άρθρο 19 επί του οποίου εδράζεται το αδίκημα της χειραγώγησης της αγοράς δεν μπορεί να ευσταθεί από μόνο του.

Το ζήτημα αυτό είχε εγερθεί και ως προδικαστική ένσταση ενώπιον του Κακουργιοδικείου Λευκωσίας που εκδικάζει την υπόθεση, αλλά απερρίφθη με το σκεπτικό ότι «από τη στιγμή που το άρθρο 20 αποτελεί μια ενδεικτική παράθεση του τρόπου χειραγώγησης, θεωρούμε πως η περίληψή του στη νομική βάση δεν είναι εκ των ων ουκ άνευ και πως τυχόν παράλειψη συμπερίληψης αυτού δεν επηρεάζει με οποιονδήποτε τρόπο είτε την εγκυρότητα της κατηγορίας είτε τα δικαιώματα οποιουδήποτε κατηγορουμένου, δεδομένου ότι παρατίθενται οι σχετικές λεπτομέρειες του αδικήματος».

Με την αίτηση για έκδοση εντάλματος certiorari προσβαλλόταν ακριβώς η εν λόγω απόφαση του κακουργιοδικείου και τελικά η υπεράσπιση δικαιώθηκε. Εκείνο που επί της ουσίας λέει στην απόφασή του το Ανώτατο Δικαστήριο είναι ότι η δίκη δεν μπορεί να προχωρήσει επειδή θα είναι εξ υπαρχής άκυρη, ενώ ήδη, όπως σημειώνει, έχει συντελεστεί η παραβίαση θεμελιώδους συνταγματικού δικαιώματος από τη στιγμή που οι κατηγορούμενοι κλήθηκαν να απαντήσουν στις κατηγορίες.

Η ετυμηγορία του Ανωτάτου αναμένεται να παρασύρει μαζί της και την υπόθεση της Λαϊκής Τράπεζας αφού η ίδια ένσταση προβλήθηκε και σε αυτήν και απορρίφθηκε πρωτόδικα.

Παράλληλα, ενδεχομένως να επηρεάζεται και η πρώτη χρονικά υπόθεση εναντίον της Τράπεζας Κύπρου η οποία είναι η μόνη που έχει ολοκληρωθεί και αναμένεται απόφαση στις 14 Δεκεμβρίου.

Σε πασίδηλο νομικό σφάλμα βασίζεται η δίκη

Με την απόφασή του το Ανώτατο Δικαστήριο δικαίωσε συγκεκριμένα την Τράπεζα Κύπρου και τα πρώην ηγετικά της στελέχη Αντρέα Αρτέμη, Γιώργο Γεωργιάδη και Κώστα Σεβέρη, ενώ σημειώνεται ότι κατηγορούμενοι στην υπόθεση είναι και οι Ανδρέας Ηλιάδης, Γιάννης Κυπρή και Κώστας Χατζήπαπα.

Ο δικαστής αποφάνθηκε ότι η ποινική υπόθεση πρέπει να τερματιστεί αφού το κατηγορητήριο βασίστηκε σε οδηγίες που πλέον δεν ισχύουν και άρα είναι παράνομες. Οι κατηγορίες, πέρα από τη χειραγώγηση της αγοράς, αφορούν και την παροχή εμπιστευτικών πληροφοριών και την κατάχρηση της αγοράς.

Στην απόφαση τονίζεται πως όταν «η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εξέδιδε την οδηγία 3/2005 περί Μεθόδων Χειραγώγησης της Αγοράς, ήταν συγκροτημένη κατά παράβαση των προνοιών της νομοθεσίας, άρα ήταν ανύπαρκτη» Ως εκ τούτου, προστίθεται, «η απόφαση της Επιτροπής θα κρινόταν άκυρη ως διοικητική πράξη λόγω παράνομης συγκρότησής της».

Το Ανώτατο παρατήρησε επίσης ότι το Κακουργιοδικείο απέτυχε να διαπιστώσει το παράνομο των κατηγοριών και συγκεκριμένα την ανυπαρξία υπόστασης για το όργανο που τις εξέδωσε. Καταληκτικά στην απόφαση τονίζεται ότι η ποινική διαδικασία πρέπει να σταματήσει, αφού εάν συνεχιστεί θα συνιστά παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων των αιτητών.

«Η θέση της υπεράσπισης (ότι η δίκη βασίζεται σε πασίδηλο νομικό σφάλμα) είναι οπωσδήποτε ορθή. Η απόφαση του Κακουργιοδικείου αναφορικά με την υπό εξέταση πτυχή, πασιφανώς, παραγνωρίζει εντελώς τη δομή και το περιεχόμενο του ίδιου του Μέρους IV του νόμου υπό τον γενικό τίτλο ‘Διατάξεις σχετικά με τη χειραγώγηση της αγοράς’. Ιδιαίτερα το Κακουργιοδικείο φαίνεται να παρέβλεψε ότι είναι μέσα από τον συνδυασμό των διαφόρων προνοιών του που εν τέλει δημιουργείται, μάλιστα ρητώς, το ιδιότυπο ποινικό αδίκημα της χειραγώγησης της αγοράς και όχι από την πρόνοια του άρθρου 19, στην οποία δεν υπάρχει καμιά αναφορά για ποινικοποίηση συγκεκριμένων ενεργειών, πράξεων ή παραλείψεων οι οποίες να συνιστούν την εν λόγω συμπεριφορά», σημειώνεται στην απόφαση.

Την υπόθεση για τους αιτητές χειρίστηκαν οι Πόλυς Πολυβίου, Χρίστος Τριανταφυλλίδης, Δημήτρης Αραούζος και Αλέξανδρος Μαρκίδης, ενώ τον γενικό εισαγγελέα εκπροσώπησε η ανώτερη δικηγόρος της Δημοκρατίας Πολίνα Ευθυβούλου.

2,4 δισ. η αξία των ομολόγων

Πληροφορίες φέρουν τον γενικό εισαγγελέα να εξετάζει το ενδεχόμενο έφεσης, η οποία, εάν τελικά ασκηθεί, πιθανόν να βασίζεται στα ίδια επιχειρήματα που είχε αναπτύξει η δικηγόρος της Δημοκρατίας ενώπιον του Κακουργιοδικείου. Συγκεκριμένα η κ. Ευθυβούλου είχε υποστηρίξει ότι τα αδικήματα διαπράχθηκαν το 2010, δηλαδή όταν οι κατηγορούμενοι γνώριζαν ότι απαγορευόταν να χειραγωγούν την αγορά με βάση το άρθρο 19 του νόμου. Γνώριζαν επίσης, όπως είχε πει, ότι σύμφωνα με την οδηγία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς που είχε εκδοθεί το 2005, η παράλειψη δημόσιας ανακοίνωσης σημαντικού γεγονότος αποτελεί χειραγώγηση της αγοράς. «Κανένα δικαστήριο δεν έχει κηρύξει τη σύνθεση της ΕΚ κατά την ημερομηνία έκδοσης της ΚΔΠ 445/05 παράνομη ή μη νόμιμα συγκροτημένη. Σε καμιά περίπτωση», ήταν η θέση που διατύπωσε η κ. Ευθυβούλου.

Σημειώνεται ότι η επένδυση της Τρ. Κύπρου σε ελληνικά ομόλογα ανερχόταν στα 2,4 δισ. ευρώ, με την τράπεζα να ελέγχεται για μη έγκαιρη ενημέρωση του επενδυτικού κοινού, αλλά και για την απομείωση της εν λόγω επένδυσης ως αποτέλεσμα των συνεχών υποβαθμίσεων της ελληνικής οικονομίας το 2010. Το ύψος της επένδυσης έγινε τελικά γνωστό στις 30/8/2011 και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έκρινε ότι η απόκρυψη αυτής της πληροφορίας έβλαψε το επενδυτικό κοινό.