«Kolotumba» αλά κυπριακά ....

ΓΡΑΦΕΙ

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΗΛΙΑΔΗ

Το Κυπριακό είναι μία από τις πιο σημαντικές ενότητες που συζητούνται στην παρούσα προεκλογική περίοδο για τις προεδρικές του '18 - στις 28 Ιανουαρίου ο πρώτος γύρος και στις 4 Φεβρουαρίου ο δεύτερος. Είναι πεδίο σφοδρών αντιπαραθέσεων μεταξύ των ανθυποψηφίων και των κομμάτων που στηρίζουν κάθε υποψήφιο -ό,τι πρέπει για πόλωση και συσπείρωση, προσφέρεται για συνθήματα και λαϊκισμό- και είναι ένα από τα θέματα που αποτελούν κύριο κριτήριο για την τελική απόφαση του ψηφοφόρου. Επειδή στην Κύπρο κανένα κόμμα/ πολιτικός χώρος (Αριστερά, αυτοαποκαλούμενο Κέντρο, Δεξιά, Ακροδεξιά) δεν μπορεί να εκλέξει από μόνος του Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αναγκάζονται υποψήφιοι και κόμματα να νερώνουν το κρασί τους και να ρίχνουν γέφυρες προς τους εν δυνάμει συνεταίρους τους κατά τον δεύτερο γύρο της εκλογικής διαδικασίας, μήνες πριν τις εκλογές. Είναι γι' αυτό που παρακολουθούμε «σοβαρούς» και «σταθερούς» πολιτικούς να μεταμορφώνονται σε κάτι άλλο παραμονές των εκλογών, ακούμε τον συνήθως ξεκάθαρο πολιτικό λόγο να γίνεται ερμαφρόδιτος, θέσεις πασπαλίζονται με εποικοδομητική ασάφεια, άναυδοι κοιτάμε ίσια πολιτικά βλέμματα να λοξοκοιτάνε προς άλλες πολιτικές κατευθύνσεις, λογικά πολιτικά επιχειρήματα και τεκμηριωμένη κριτική προς ανθυποψηφίους αλλοιώνονται ή/και εξαφανίζονται όσο πλησιάζει ο πρώτος γύρος των εκλογών.

Πολιτικό εκκρεμές

Στην παρούσα προεκλογική περίοδο, ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, έχει να διαχειριστεί το κόμμα από το οποίο προέρχεται, το οποίο συνδυάζει δύο κύριες τάσεις στο Κυπριακό, που ενίοτε συνυπάρχουν ειρηνικά και ενίοτε αλληλοσπαράσσονται. Όμως, για να επανεκλεγεί στην προεδρία της Δημοκρατίας ο Νίκος Αναστασιάδης, πρέπει να ικανοποιήσει ταυτόχρονα ένα μεγάλο φάσμα ακροατηρίου. Που αρχίζει από τους λεγόμενους οπαδούς της όποιας λύσης (έως πριν έναν χρόνο δεν είχε πρόβλημα ο κ. Αναστασιάδης να θεωρεί τον εαυτό του μέρος τούτου του χώρου, αλλά εδώ και λίγους μήνες τον αποτάσσεται) μέχρι τους οπαδούς της λεγόμενης σκληρής γραμμής στο Κυπριακό (έως πριν έναν χρόνο έστεκε με παρρησία απέναντί τους, αλλά πλέον τους χαϊδεύει τ’ αφτιά και τους κολακεύει με κάθε ευκαιρία). Γι' αυτό και έχουμε πια έναν Νίκο Αναστασιάδη - πολιτικό εκκρεμές, να προσπαθεί να ικανοποιήσει και τις δύο -εκ διαμέτρου αντίθετες- πολιτικές/ γραμμές στο Κυπριακό, προσπαθώντας να αφήσει όλους ικανοποιημένους και… ανυποψίαστους για το παιγνίδι ισορροπιών του τρόμου στο οποίο επιδίδεται με τακτικισμούς του προηγούμενου αιώνα.

Άσκηση ισορροπίας

Κάτι ανάλογο με τον Νίκο Αναστασιάδη προσπαθεί να κάνει και ο ανεξάρτητος υποψήφιος… του ΑΚΕΛ Σταύρος Μαλάς, το έργο του οποίου είναι ακόμα δυσκολότερο. Πρέπει να χειρίζεται τα του Κυπριακού με ιδιαίτερη μαεστρία εάν θέλει να παίζει επί ίσοις όροις και να έχει πιθανότητες, πρώτον να περάσει στον δεύτερο γύρο των εκλογών, που είναι ο κύριος στόχος του ΑΚΕΛ και του ιδίου, και δεύτερον, να εκλεγεί. Ο κ. Μαλάς έχει να φέρει σε πέρας την πολύ δύσκολη αποστολή της συσπείρωσης του ΑΚΕΛ, ενός κόμματος που έχει πάρα πολλά εσωτερικά προβλήματα (ιδεολογικά και ενδοοικογενειακές κόντρες εξουσίας), ενώ παράλληλα πρέπει να κρατά ζεστά άλλα δύο πολύ δύσκολα ακροατήρια: τους υποστηρικτές της λύσης του Κυπριακού στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας (ΔΔΟ) και ταυτόχρονα τούς οπαδούς της ομοσπονδίας με το σωστό περιεχόμενο, ώστε να καταφέρει να προσελκύσει από τον πρώτο γύρο τούς δυσαρεστημένους των λεγόμενων ανεπίσημων ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ, και να μπορεί στον δεύτερο γύρο να αποταθεί στον Νικόλα Παπαδόπουλο για συνεργασία. Δηλαδή, άσκηση ισορροπίας (του τρόμου) σε τεντωμένο σχοινί χωρίς προστατευτικό δίχτυ από κάτω…

Κτίζοντας προσχήματα

Σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση, από τους τρεις κύριους διεκδικητές της προεδρίας της Δημοκρατίας, ίσως την πιο εύκολη δουλειά να την έχει ο Νικόλας Παπαδόπουλος. Είναι νέος ηλικιακά και δοκιμάζει τις δυνάμεις του σε προεδρικές για πρώτη φορά, οπόταν είναι απαλλαγμένος από το άγχος της τελευταίας ευκαιρίας, ενώ είναι και πολύ ευκατάστατος, οπόταν είναι απαλλαγμένος από το άγχος του οικονομικού κόστους της εκστρατείας (όχι ότι ο κ. Αναστασιάδης πάει πίσω σε αυτό). Προς το παρόν, κρατάει τη γνωστή σκληρή γραμμή του στο Κυπριακό, εμβολιάζοντας τη νέα στρατηγική του με κάποιες -τις ελάχιστες δυνατόν- ευαισθησίες του κόσμου της Αριστεράς, κτίζοντας προσχήματα για την επομένη της 28ης του Γενάρη, την ώρα δηλαδή που θα χρειαστεί να μιλήσει με τον Σταύρο Μαλά και το ΑΚΕΛ για να πάρει ή να δώσει στήριξη.

Ευελιξία - Ευλυγισία

Την πιο μεγάλη ευελιξία και ευλυγισία σε θέσεις στο Κυπριακό, την επιδεικνύει, μέχρι στιγμής ο Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος δεν έχει πρόβλημα τη μια μέρα να φορέσει τη φουστανέλα και να εγκαινιάσει κρησφύγετο της ΕΟΚΑ, την επομένη να φορέσει το κοστούμι της όποιας λύσης και να τα… δώσει όλα χάριν της επανένωσης του τόπου και μιας χούφτας ψήφων, και τη μεθεπόμενη να μεταμορφωθεί σε statesman και να μιλήσει σαν Ευρωπαίος ηγέτης για τα (γεω)πολιτικά, οικονομικά, ενεργειακά, πολιτιστικά και άλλα οφέλη από μια λύση του κυπριακού προβλήματος. Την 1η Οκτωβρίου, σε δηλώσεις του μετά το πέρας της στρατιωτικής παρέλασης για την επέτειο της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για τα δυο F-16 της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας που πέταξαν στον κυπριακό ουρανό, υπογραμμίζοντας ότι «η εδώ παρουσία και πτητικών μέσων [σ.σ. της μίας εκ των τριών εγγυητριών δυνάμεων… ], δημιουργούν τις απαραίτητες εκείνες προϋποθέσεις ώστε να είμαστε σε θέση και να διαπραγματευόμαστε από θέση ισχύος αλλά και να είμαστε σε θέση να αποτρέψουμε τις όποιες επιθετικές ενέργειες».

Αίμα, δάκρυα κι Ευρώπη

Στις 21 Οκτωβρίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέστη στις εργασίες του ανωτάτου συμβουλίου του ΔΗΣΥ, όπου επικυρώθηκε η στήριξη της υποψηφιότητάς του. «Είμαι αποφασισμένος -το έχω πει και στον γ.γ. του ΟΗΕ- είμαι έτοιμος να συνεχίσω τον διάλογο. Αν είναι για τις ενδοκυπριακές συνομιλίες, άμεσα. Αν είναι για τη σύνοδο για την Κύπρο, τότε θα πρέπει να γίνει καλή προετοιμασία για να μην αντιμετωπίσουμε τα φαινόμενα της Γενεύης ή του Κραν Μοντανά. Δεν μπορεί πλέον να βασιζόμαστε στις διαισθήσεις ή τις φαντασιώσεις του οποιουδήποτε [σ.σ. Άραγε οποιονδήποτε εννοεί τον γ.γ. ΟΗΕ και διαισθήσεις/ φαντασιώσεις τα όσα σημειώνει στην έκθεσή του ο Αντόνιο Γκουτέρες;] ανέφερε χαρακτηριστικά ο Νίκος Αναστασιάδης. Μιλώντας στα εγκαίνια του νέου διαμορφωμένου χώρου του κρησφύγετου του Απελευθερωτικού Αγώνα 1955 - '59 στο Όμοδος (22/10/2017), ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Γι’ αυτό και νιώθω έντονα την ανάγκη θερμότατα να συγχαρώ την πρωτοβουλία του Προέδρου και των μελών του κοινοτικού συμβουλίου Ομόδους να αναστηλώσουν και να δώσουν ένα ζωντανό παράδειγμα μέσα από την εξαίρετη αποτύπωση του κρησφύγετου ώστε να αποτελεί ένα ζωντανό μνημείο σε όσους, και ιδιαίτερα τους νέους, θα ακολουθήσουν εμάς». Λίγες μέρες μετά, και συγκεκριμένα την 1η Νοεμβρίου, στο Chateau Status στο οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας, στην παρουσίαση του βιβλίου του Ηλία Παντελίδη, με τίτλο «Λακωνικές Ιστορίες», ο Πρόεδρος τα είπε λιγότερο «πατριωτικά» και πιο δακρύβρεχτα: «Θέλω ιδιαίτερα να καλωσορίσω τους φίλους Τουρκοκύπριους που με την παρουσία τους, δίνουν έμπρακτα το μήνυμα πως η αγάπη για τον τόπο και την ειρήνη διαχέεται εξίσου, σε όλη την έκταση της πατρίδας μας [..] Αγαπητέ Ηλία, μας πρόσφερες ένα βράδυ γεμάτο από αισθήματα συγκίνησης. Δεν εγκαταλείπω την ελπίδα, γι’ αυτό και δεν θα εγκαταλείψω να έχω σαν πρώτιστο στόχο την επίτευξη λύσης που θα μας οδηγεί σε ένα σύγχρονο κράτος ειρηνικής συμβίωσης και ευημερίας όλων». Την επόμενη μέρα δε, στο 13^ο συνέδριο του Economist στην Κύπρο «Europe on the move, Cyprus in the fast Lane», ξύπνησε μέσα τού Νίκου Αναστασιάδη ο παλιός καλός εαυτός του, που στο Κραν Μοντανά δεν είδε προχειρότητα αλλά επιτυχία: «Είναι βαθιά η πεποίθησή μας πως η επίτευξη μιας λύσης του κυπριακού προβλήματος θα είναι ομολογουμένως και η πιο σημαντική μεταρρύθμιση για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας κατά τις επόμενες δεκαετίες. Πέραν των εμφανών πλεονεκτημάτων για το σύνολο του κυπριακού λαού, μια λύση θα ενισχύσει τον ρόλο μας ως μοντέλο ασφάλειας σε μια από τις πλέον ταραχώδεις περιοχές του κόσμου, εμβαθύνοντας παράλληλα τις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας και τη συνολική αρχιτεκτονική σταθερότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης [..] Μια διάσκεψη στην οποία, στη βάση και του Ανακοινωθέντος του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών στις 4 Ιουνίου, για πρώτη φορά ρητά και με σαφήνεια καταγράφηκε πως χωρίς την επίλυση ή την επίτευξη επαρκούς προόδου στο Κεφάλαιο της Ασφάλειας και Εγγυήσεων δεν θα μπορούσε να αναμένεται θετικό αποτέλεσμα από την όλη διαδικασία».

Παπαδοπουλισμός

Την 1η Οκτωβρίου, μετά τη στρατιωτική παρέλαση στη Λευκωσία για την επέτειο της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Σταύρος Μαλάς δεν μπορούσε, να κρύψει τη χαρά του και να συγκρατήσει τον ενθουσιασμό του για τα δύο F-16 της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας. Συνεχάρη τα στελέχη, τους οπλίτες και την ηγεσία της Εθνικής Φρουτάς «για την πολύ εντυπωσιακή παρουσία τους σήμερα», αλλά και τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις για την παρουσία της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας. Στις 30 Οκτωβρίου, μιλώντας στη μεσημβρινή εκπομπή του Sigma, ο κ. Μαλάς είπε κατά λέξη τα εξής, που θα ζήλευε ακόμα και ο Νικόλας Παπαδόπουλος: «[..] ομολογουμένως, δεν υπάρχει πουθενά ο όρος, εννοώ περιγραφή του περιεχομένου της ΔΔΟ. Μπορεί να συμφωνήσεις σήμερα ένα περιεχόμενο, αύριο άλλο και μεθαύριο άλλο». Στο σχόλιο της δημοσιογράφου «και ο καθένας την ερμηνεύει όπως θέλει», ο κ. Μαλάς απάντησε: «Άλλο η ερμηνεία. Ας συμφωνήσουμε στο κείμενο και μετά να πάμε στην ερμηνεία». Σημειώνεται με ενδιαφέρον, επίσης, η εξαφάνιση του επικεφαλής του Γραφείου Κυπριακού του ΑΚΕΛ, Τουμάζου Τσιελεπή, από την προεκλογική εκστρατεία του Σταύρου Μαλά…

Ψευδοεπαναπροσέγγιση

Στη «Νέα Στρατηγική για την Κυπριακή Δημοκρατία και τη Λύση του Κυπριακού», ο Νικόλας Παπαδόπουλος διαχωρίζει τις ηγεσίες των ΔΗΣΥ - ΑΚΕΛ από τους ψηφοφόρους των δύο αυτών κομμάτων, θεωρεί ψευδοδίλημμα τα περί ομοσπονδίας -δεν την απορρίπτει, αλλά δίνει έμφαση στο περιεχόμενο ώστε να ικανοποιεί και τους υποστηρικτές της ομοσπονδίας και του αντιομοσπονδιακούς- και συμπεριλαμβάνει τη «διεκδίκηση του ανοίγματος των οδοφραγμάτων που εξυπηρετούν τους Τουρκοκύπριους, με προτεραιότητα το άνοιγμα της διόδου του Πυροΐου, καθώς και του οδοφράγματος των Κοκκίνων». Επιπλέον, εισηγείται μέτρα επανενσωμάτωσης των Τουρκοκυπρίων στην Κυπριακή Δημοκρατία όπως είναι ο διορισμός Τουρκοκύπριου πολίτη ως προεδρικός επίτροπος για θέματα Τουρκοκυπρίων, καθώς και τη διεύρυνση της συνεργασίας στον τομέα της προστασίας της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού.

kateliadi@politis-news.com