Το 68% των Ευρωπαίων πολιτών επιθυμεί η ΕΕ να παρεμβαίνει περισσότερο σε ζητήματα ασφάλειας και άμυνας, με το ποσοστό αυτό να ανεβαίνει για τους Κύπριους πολίτες στο 87%, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο του περασμένου Μαρτίου. Στο πρόσφατα δημοσιευθέν Ευρωβαρόμετρο ωστόσο (Οκτωβρίου), και στο ερώτημα πού πρέπει να δώσει προτεραιότητα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μόλις το 14% των Ευρωπαίων (10% των Κύπριων που ερωτήθηκαν) αναφέρθηκαν στην ανάπτυξη μιας κοινής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, την ίδια ώρα που θέτουν ως προτεραιότητα την καταπολέμηση της ανεργίας στους νέους (31% μ.ο. ΕΕ, 62% οι Κύπριοι).

Για το τι μέλει γενέσθαι στον νευραλγικό τομέα για την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, αυτόν της άμυνας και ασφάλειας, η επόμενη πενταετία είναι ιδιαίτερα κρίσιμη λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι στο τραπέζι έχουν ήδη μπει και συζητούνται τρία σενάρια για το πώς θα μπορούσε η ΕΕ να στέκεται αμυντικά το 2025. Το Σενάριο 1 που ουσιαστικά αποτελεί συνέχεια της υφιστάμενης κατάστασης βλέπει «συνεργασία των κρατών μελών στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας», το Σενάριο 2 «επιμερισμένη ασφάλεια και άμυνα» και το πλέον φιλόδοξο Σενάριο 3 «κοινή άμυνα και ασφάλεια».

Ποιο από αυτά τα σενάρια ενστερνίζονται οι υποψήφιοι για την προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας για την κρίσιμη πενταετία 2018-2023; Ο «Π» ανοίγει σήμερα αυτήν τη συζήτηση καταγράφοντας τις θέσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά και των ανθυποψηφίων του Νικόλα Παπαδόπουλου, Σταύρου Μαλά και Γιώργου Λιλλήκα. Ο Νίκος Αναστασιάδης δηλώνει ήδη παρών στους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς ασφαλείας και τάσσεται υπέρ της εμβάθυνσης της αμυντικής συνεργασίας, χωρίς ωστόσο να κάνει αναφορά σε συγκεκριμένο σενάριο ή συνδυασμό αυτών, ο Σταύρος Μαλάς τάσσεται υπέρ του Σεναρίου 1, ενώ Ν. Παπαδόπουλος και Γ. Λιλλήκας υποστηρίζουν το Σενάριο 3, συμμεριζόμενοι το όραμα του Εμμανουέλ Μακρόν.

Το όραμα

Σε επίπεδο ΕΕ υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα για μεγαλύτερη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και άμυνας, αφού οι απειλές, η κλίμακα των οποίων εντείνεται, δεν γνωρίζουν εθνικά σύνορα. Τα επιχειρήματα αυτά ωστόσο τα κράτη μέλη και οι κυβερνήσεις τους δεν τα ενστερνίζονται στον ίδιο βαθμό. Για παράδειγμα, οι χώρες της Βαλτικής υποστηρίζουν ένθερμα την εμπλοκή του ΝΑΤΟ στην ασφάλεια της ΕΕ και της δικής τους συμμετοχή σε αυτό, την ίδια ώρα που πολιτικές δυνάμεις άλλων χωρών, όπως της δικής μας, δεν επιθυμούν περαιτέρω συμμετοχή του ΝΑΤΟ σε κοινές με την ΕΕ δομές. «Μια Ευρώπη ισχυρότερη σε θέματα ασφάλειας και άμυνας» ήταν πάντως μια από τις προτεραιότητες της Επιτροπής Γιούνκερ αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά της το 2014. «Ναι, η Ευρώπη είναι κυρίως ‘ήπια δύναμη’. Αλλά ακόμη και οι ισχυρότερες ήπιες δυνάμεις δεν μπορούν να τα καταφέρουν μακροπρόθεσμα χωρίς να διαθέτουν ορισμένες, τουλάχιστον, ολοκληρωμένες αμυντικές ικανότητες», σημείωνε ο πρόεδρος της Κομισιόν. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, παρουσιάζοντας το όραμά του για την Ευρώπη κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, ζήτησε τη δημιουργία κοινής ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης επέμβασης, αλλά και κοινό αμυντικό προϋπολογισμό. Λίγες μέρες ενωρίτερα ο Ζαντ - Κλοντ Γιούνκερ, αναλύοντάς το δικό του όραμα στο Ευρωκοινοβούλιο πρότεινε Μόνιμη Αμυντική Δομή. Δέον να σημειωθεί ότι σήμερα τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τη χάραξη της αμυντικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας τους. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίζει εδώ και χρόνια ότι θα πρέπει να επιδείξουν πολιτική δέσμευση, να αυξήσουν τις επενδύσεις, να μοιραστούν πληροφορίες, να συγκεντρώσουν πόρους και να δημιουργήσουν συνέργειες σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να προστατεύσουν καλύτερα τους Ευρωπαίους. Οι προσπάθειες αυτές θα επιτρέψουν τη δημιουργία συνεργειών, την αποφυγή αλληλοεπικαλύψεων και την αύξηση της αποτελεσματικότητας προς όφελος και των 28 (27 σύντομα), χωρίς μάλιστα να οδηγούν προς τη δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με στοιχεία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το κόστος της έλλειψης συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας εκτιμάται ετησίως μεταξύ 25 και 100 δισ. ευρώ. Το 80% των διαδικασιών ανάθεσης συμβάσεων, και πάνω από το 90% των δραστηριοτήτων έρευνας και τεχνολογίας, διεξάγονται σε εθνική βάση. Με τη συνεκμετάλλευση των δημοσίων συμβάσεων προμηθειών θα μπορούσε να εξοικονομηθεί έως και το 30% των ετήσιων αμυντικών δαπανών για τα επιχειρήματα υπέρ της μεγαλύτερης συνεργασίας της ΕΕ στην ασφάλεια και την άμυνα.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίζει εδώ και χρόνια ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιδείξουν πολιτική δέσμευση, να αυξήσουν τις επενδύσεις, να μοιραστούν πληροφορίες, να συγκεντρώσουν πόρους και να δημιουργήσουν συνέργειες σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να προστατεύσουν καλύτερα τους Ευρωπαίους.

Τα τρία πιθανά σενάρια

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε το περασμένο καλοκαίρι πέντε εκθέσεις, αφετηρία της συζήτησης για το μέλλον της Ένωσης και τον δρόμο προς την ολοκλήρωσή της. Κάθε έκθεση είναι αφιερωμένη σε ένα ξεχωριστό θέμα: η κοινωνική διάσταση της Ευρώπης, η παγκοσμιοποίηση, η οικονομική και νομισματική ένωση, άμυνα και οικονομία. Οι εκθέσεις περιέχουν σενάρια και ιδέες για το πώς θα μπορούσε να είναι η ΕΕ το 2025, όχι όμως συγκεκριμένες προτάσεις. Για το μέλλον τη Ευρωπαϊκής Άμυνας και Ασφάλειας τα σενάρια που συζητούνται είναι:

• Σενάριο «συνεργασία στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας»: Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να αποφασίσουν σχετικά με την αναγκαιότητα συνεργασίας τους στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας, σε εθελοντική βάση και κατά περίπτωση, ενώ η ΕΕ θα συνεχίζει να συμπληρώνει τις εθνικές προσπάθειες. Η συνεργασία στον τομέα της άμυνας θα πρέπει να ενισχυθεί, αλλά η συμμετοχή της ΕΕ στα πιο απαιτητικά εγχειρήματα θα παραμένει περιορισμένη. Το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας θα συμβάλλει στην ανάπτυξη ορισμένων νέων κοινών ικανοτήτων, αλλά οι χώρες της ΕΕ θα εξακολουθούν να έχουν την εποπτεία του μεγαλύτερου μέρους της ανάπτυξης των ικανοτήτων και της σύναψης συμβάσεων στον αμυντικό τομέα. Η συνεργασία ΕΕ/ΝΑΤΟ θα συνεχιστεί με τη σημερινή της μορφή και δομή.


• Σενάριο «επιμερισμένη ασφάλεια και άμυνα»: Σύμφωνα με αυτό το πιο φιλόδοξο σενάριο, οι χώρες της ΕΕ θα συγκεντρώσουν ορισμένους οικονομικούς και επιχειρησιακούς πόρους για να ενισχύσουν την αλληλεγγύη τους στον τομέα της άμυνας. Η ΕΕ θα συμμετέχει επίσης πιο ενεργά στην προστασία της Ευρώπης, τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων της, ενώ θα μπορούσε να αναλάβει σημαντικότερο ρόλο σε τομείς όπως η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, η προστασία των συνόρων ή η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, και παράλληλα να ενισχύσει τη συνιστώσα της άμυνας και της ασφάλειας στις εσωτερικές πολιτικές της ΕΕ, όπως η ενέργεια, η υγεία, τα τελωνεία και το Διάστημα. Αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με πολιτική βούληση για δράση, καθώς και με τη λήψη των αποφάσεων που απαιτούνται σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ θα μπορούσαν επίσης να ενισχύσουν την αμοιβαία συνεργασία και τον συντονισμό σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων.


• Σενάριο «κοινή άμυνα και ασφάλεια»: Το πιο φιλόδοξο σενάριο από όλα προβλέπει τη σταδιακή διαμόρφωση μιας κοινής ενωσιακής αμυντικής πολιτικής, με στόχο μια κοινή άμυνα σύμφωνα με το άρθρο 42 της Συνθήκης ΕΕ, το οποίο επιτρέπει σε μια ομάδα κρατών μελών με παρεμφερείς απόψεις να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο στον τομέα της ευρωπαϊκής άμυνας. Σύμφωνα με το σενάριο αυτό, οι χώρες της ΕΕ θα αναλάβουν μεγαλύτερες δεσμεύσεις για την ασφάλειά τους, αναδεικνύοντας την προστασία της Ευρώπης σε συνυπευθυνότητα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Η ΕΕ θα μπορεί να αναλαμβάνει προηγμένες επιχειρήσεις στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας, οι οποίες θα προϋποθέτουν την ενοποίηση σε κάποιο βαθμό των αμυντικών δυνάμεων των κρατών μελών. Η ΕΕ θα στηρίξει κοινά αμυντικά προγράμματα μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, και θα δημιουργήσει έναν ειδικό Ευρωπαϊκό Οργανισμό Αμυντικής Έρευνας. Αυτό αναμένεται να ευνοήσει τη δημιουργία μιας πραγματικής ευρωπαϊκής αγοράς στον τομέα της άμυνας, ικανής να προστατεύει σημαντικές στρατηγικές δραστηριότητες έναντι εξωτερικών εξαγορών.

Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Καθόλου τυχαίες οι επισκέψεις στην Κύπρο πολλών Ευρωπαίων ΥΠΑΜ

«Δηλώνουμε παρόντες στους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς ασφαλείας»

Μιλώντας στον «Π» ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χαρακτήρισε εξαιρετικά σημαντικές για το μέλλον της Ευρώπης τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί το τελευταίο διάστημα για την εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας. «Η αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων ασφάλειας και η ανάγκη η ΕΕ να μπορεί να προστατεύσει επαρκώς τα εξωτερικά της σύνορα, τους πολίτες της, αλλά και να διαδραματίσει διεθνώς ακόμη πιο σημαντικό ρόλο, επιβάλλουν την ανάπτυξη κοινών δυνατοτήτων, από όσα κράτη το επιθυμούν, όπως προβλέπεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας με τη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία», εξηγεί ο Νίκος Αναστασιάδης. «Σε αυτή την υπό διαμόρφωση νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας και άμυνας της Ευρώπης είμαστε, όχι απλώς παρόντες, αλλά ενεργά συμμετέχοντες από την πρώτη στιγμή. Φέρνουμε την Ευρώπη στην Κύπρο διαθέτοντας υποδομές, αλλά και συμμετέχοντας ενεργά στο νέο αμυντικό δυναμικό της ΕΕ. Αξιοποιούμε συνέργειες και ευκαιρίες συνεργασιών, ιδιαίτερα στο τομέα των εφαρμογών διπλής χρήσης, της τεχνολογίας και της έρευνας, μέσα από ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, όπως διαμορφώνονται στο πλαίσιο των νέων πρωτοβουλιών και ιδιαίτερα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας». Ο κ. Αναστασιάδης υπογραμμίζει επίσης πως η συμβολή μας στις διαβουλεύσεις που γίνονται είναι σημαντική και αναγνωρίζεται από τους εταίρους μας. «Η Κύπρος, θέλω να επαναλάβω, την τελευταία πενταετία έχει πολύ μεγαλύτερο διεθνές αποτύπωμα απ’ ό,τι το γεωγραφικό μας μέγεθος. Δεν είναι τυχαίες οι επισκέψεις στην Κύπρο, για πρώτη φορά, πολλών Ευρωπαίων υπουργών Άμυνας απ’ όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, αλλά και στρατιωτικών αξιωματούχων στον τομέα της ΚΠΑΑ, και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας. Δεν είναι τυχαίες οι αμυντικές συμφωνίες που για πρώτη φορά υπογράφονται, αλλά και οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέσα από μια νέα αμυντική διπλωματία. Αποτελούν ένδειξη της αναγνώρισης του αναβαθμισμένου ρόλου της Κύπρου, τον οποία θέλουμε περαιτέρω να ενισχύσουμε. Η αναδιοργάνωση και ο εκσυγχρονισμός της ΕΦ, μας επιτρέπει σήμερα να ανταποκρινόμαστε και στις ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις με πολύ μεγαλύτερη επάρκεια», καταλήγει.

Ν. Αναστασιάδης: «Δεν είναι τυχαίες οι αμυντικές συμφωνίες που για πρώτη φορά υπογράφονται, αλλά και οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέσα από μια νέα αμυντική διπλωματία. Αποτελούν ένδειξη της αναγνώρισης του αναβαθμισμένου ρόλου της Κύπρου, τον οποία θέλουμε περαιτέρω να ενισχύσουμε».

«Προτείνουμε την αξιοποίηση του ΕTA για τη σύσταση εταιρειών τεχνολογικής καινοτομίας που θα επικεντρωθούν στην παραγωγή αμυντικού υλικού, την ενίσχυση της Κυπριακής Δημοκρατίας στις αμυντικές/ειρηνευτικές αποστολές της ΕΕ και την αναβάθμιση των βάσεων ‘Ευάγγελος Φλωράκης’ & ‘Ανδρέας Παπανδρέου’».

«Σκοπεύω να δώσω βαρύτητα στη συμμετοχή της Κύπρου στον πυλώνα ΚΕΠΠΑ και ΚΠΑΑ, στην προώθηση νομοσχεδίου για τη διαδικασία επιλογής στελεχών της δημόσιας υπηρεσίας για συμμετοχή σε αποστολές ΚΠΑΑ και στην προώθηση στενότερης συνεργασίας της Κύπρου με τον ΕΟΑ με την απόσπαση Κυπρίων λειτουργών εντός αυτού».

Πρώτο ρόλο στα κράτη μέλη θέλει ο Μαλάς

Την ώρα που Ν. Παπαδόπουλος και Γ. Λιλλήκας προσανατολίζονται στο τρίτο σενάριο, αυτό της κοινής άμυνας και ασφάλειας, ως το πλέον συμφέρον και για την Κυπριακή Δημοκρατία, ο υποψήφιος Σταύρος Μαλάς διατηρεί διαφορετική άποψη επιλέγοντας το πρώτο σενάριο.

«Η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης θα αποδώσει αποτελέσματα μόνο αν εισακούσουμε τους πολίτες. Οι πολίτες ζητούν μια Ευρώπη κοινωνική, δημοκρατική και ειρηνική. Είμαι της άποψης ότι οι πολίτες αυτό που επιζητούν δεν είναι την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση της ΕΕ, ούτε περισσότερες δαπάνες σε στρατιωτικούς εξοπλισμούς και στην ανάπτυξη της βιομηχανίας όπλων», εξηγεί ο κ. Μαλάς. «Είμαι βέβαιος ότι οι πολίτες έχουν διαφορετική άποψη για το πώς θα μπορούσε να διοχετευτεί το 1,5 δισ. ευρώ για τα στρατιωτικά προγράμματα που περιλαμβάνονται στα τρία σενάρια για το μέλλον της άμυνας, όπως και για τα 38 δισ. ευρώ που θα δαπανηθούν σε στρατιωτικούς εξοπλισμούς και προγράμματα, μέσα από το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας του ενωσιακού προϋπολογισμού». Ο κ. Μαλάς θεωρεί πως τα κράτη μέλη πρέπει να συνεχίσουν να έχουν τον πρώτο ρόλο στην απόφαση για την αναγκαιότητα μεταξύ τους συνεργασίας στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας, σε εθελοντική βάση και κατά περίπτωση. Σε αυτά τα πλαίσια η Κυπριακή Δημοκρατία θα καθορίζει την πολιτική της στον τομέα, λαμβανομένου πάντα υπόψη ότι στην περίπτωση της λύσης του Κυπριακού αυτή θα προνοεί την αποστρατιωτικοποίηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, θέση που συμπεριλαμβάνεται και στο ομόφωνο ανακοινωθέν του Εθνικού Συμβουλίου του 2009». Όσον αφορά τη σχέση ΕΕ - ΝΑΤΟ, ο κ. Μαλάς τονίζει πως δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι μέλος ούτε του ΝΑΤΟ ούτε του Συνεταιρισμού για την Ειρήνη. «Άλλωστε τη θέση για ένταξη σε αυτά την έχουν ξεχάσει και οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές της», σημειώνει. «Πιστεύω ότι το πραγματικά εναλλακτικό σενάριο για την άμυνα και ασφάλεια της Ευρώπης είναι η ανάπτυξη της διπλωματίας και πολιτικών ειρηνευτικών πρωτοβουλιών, η προώθηση της ειρήνης και των αρχών του διεθνούς δικαίου, η αντιμετώπιση των πολιτικών και κοινωνικοοικονομικών αιτιών πίσω από τις εμπόλεμες συρράξεις στην περιφέρειά της. Η ΕΕ έχει το συλλογικό βάρος και την ισχύ να γίνει παγκόσμια δύναμη ειρήνης. Χρειάζεται και η βούληση», καταλήγει ο Σταύρος Μαλάς.

Αξιοποίηση ΕΤΑ

«Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι μέλος ούτε του ΝΑΤΟ ούτε του Συνεταιρισμού για την Ειρήνη. Άλλωστε τη θέση για ένταξη σε αυτά την έχουν ξεχάσει και οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές της»

Από πλευράς του ο υποψήφιος Ν. Παπαδόπουλος σημειώνει ότι «το επιθυμητό σενάριο θα είναι εκείνο που θα οδηγεί σε συνθήκες κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, όπως αυτή περιγράφεται στο τρίτο σενάριο που παρατίθεται από τις επιλογές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προϋπόθεση για περαιτέρω πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης είναι η αμυντική ενοποίηση, η οποία θα καταλήξει στη μετεξέλιξη του άρθρου 42 της Συνθήκης της Λισαβόνας σε άρθρο αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής έναντι εξωτερικών απειλών». Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ προσθέτει πως «αυτό προϋποθέτει τη μετατροπή του αμυντικού βραχίονα της Ένωσης σε ένα σύστημα συλλογικής ασφάλειας για τα κράτη που θα συμμετάσχουν σε αυτό - αρχικά σε έναν πυρήνα ενισχυμένης συνεργασίας, ο οποίος θα λειτουργήσει ως ‘θερμοκοιτίδα’ της ευρωπαϊκής αμυντικής ένωσης». Για τον κ. Παπαδόπουλο «η ΕΕ πρέπει να προχωρήσει τουλάχιστον εν μέρει στην αμυντική της αυτονόμηση, αναλαμβάνοντας η ίδια την κύρια ευθύνη για την ασφάλειά της. Κάτι τέτοιο αποτελεί μακροπρόθεσμο στόχο. Τα ενδιάμεσα ωστόσο βήματα πρέπει να γίνουν από τώρα και αυτά αφορούν την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας μεταξύ εκείνων των ευρωπαϊκών κρατών που ενδιαφέρονται να επενδύσουν περαιτέρω στη δημιουργία κοινών επιτελικών δομών, κοινών μηχανισμών χρηματοδότησης και έρευνας (Ευρωπαϊκό Ταμείο για την Άμυνα-ETA) και κοινών αγορών εξοπλιστικών προγραμμάτων μέσα από την ενδυνάμωση της PESCO (Permanent Structured Cooperation)». Τον κ. Παπαδόπουλο βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο οι προτάσεις του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν που περιγράφουν στοιχεία του τρίτου σεναρίου, «ιδίως σε ό,τι αφορά τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δύναμης ταχείας αντίδρασης και μιας κοινής ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής». Τέλος, ο κ. Παπαδόπουλος, αναφερόμενος στη νέα στρατηγική για την Κυπριακή Δημοκρατία και τη λύση του Κυπριακού, σημειώνει πως «προτείνουμε την αξιοποίηση του ΕTA για τη σύσταση εταιρειών τεχνολογικής καινοτομίας που θα επικεντρωθούν στην παραγωγή αμυντικού υλικού, την ενίσχυση της Κυπριακής Δημοκρατίας στις αμυντικές/ειρηνευτικές αποστολές της ΕΕ και την αναβάθμιση των βάσεων ‘Ευάγγελος Φλωράκης’ & ‘Ανδρέας Παπανδρέου’, έτσι ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν από τις δομές μιας ενισχυόμενης ευρωπαϊκής άμυνας».

Περισσότερη συμμετοχή

Το τρίτο σενάριο είναι και για τον υποψήφιο Γ. Λιλλήκα (ο οποίος διετέλεσε και ΥΠΕΞ) το πιο κατάλληλο μοντέλο και σενάριο που θα πρέπει να εφαρμόσει η ΕΕ και που είναι επίσης προς το συμφέρον της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Μετά την αποχώρηση του ΗΒ από την ΕΕ, που ήταν διαχρονικά τροχοπέδη για την εμβάθυνση και ανάπτυξη της αυτόνομης πολιτικής της ΕΕ στους τομείς της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) και της Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας (ΚΠΑΑ), η ΕΕ οφείλει να επενδύσει στην ‘Ευρώπη της Ασφάλειας και Άμυνας’», τονίζει παραπέμποντας επίσης στον Εμμανουέλ Μακρόν. «Ήδη ο Γάλλος Πρόεδρος έχει θέσει ένα υψηλό επίπεδο φιλοδοξίας για την περαιτέρω ανάπτυξη των δομών, θεσμών και πολιτικών της ΕΕ στον τομέα αυτό. Η Κύπρος οφείλει να στηρίξει αυτές της προσπάθειες που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να αναπτύξει τις αμυντικές της δυνατότητες και να είναι παράγοντας διεθνούς και περιφερειακής ασφάλειας», σημειώνει. Για τον κ. Λιλλήκα είναι ξεκάθαρο «ότι περισσότερη ‘Ευρώπη της ασφάλειας και αμυνας’ συνεπάγεται περισσότερη ασφάλεια για τα κράτη μέλη της, ειδικά για αντιμετώπιση νέων προκλήσεων, τρομοκρατίας, κυβερνοασφάλειας και ασύμμετρων απειλών. Ταυτόχρονα, με την ενεργό συμμετοχή της Κύπρου, ποσοτικά, ποιοτικά, με μέσα και δυνατότητες και με ανθρώπινο δυναμικό, ενισχύεται η φωνή και ρόλος της Κύπρου στην ΕΕ. Με την εμβάθυνση και ολοκλήρωση της ΚΠΑΑ η Κύπρος θα ελαχιστοποιήσει τους προσβλητικούς και μειωτικούς αποκλεισμούς που υφίσταται μέσω των διευθετήσεων ‘Berlin Plus’ που συμφωνήθηκαν ελαφρά τη καρδία το 2003 από την τότε κυβέρνηση του ΔΗΣΥ και που μέχρι σήμερα εξευτελίζουν όχι μόνο τους λειτουργούς των Υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας της χώρας μας, αλλά και το ίδιο το κράτος μας». Σε περίπτωση εκλογής του ο κ. Λιλλήκας σκοπεύει να δώσει «βαρύτητα στη συμμετοχή της Κύπρου στον πυλώνα ΚΕΠΠΑ και ΚΠΑΑ, με την αύξηση της συμμετοχής της Κύπρου σε επιχειρήσεις και μη στρατιωτικές αποστολές ΚΠΑΑ, την προώθηση νομοσχεδίου, που μέχρι σήμερα δεν υπάρχει, για τη διαδικασία επιλογής στελεχών της δημόσιας υπηρεσίας για συμμετοχή σε αποστολές ΚΠΑΑ και παροχής κινήτρων, την προώθηση στενότερης συνεργασίας της Κύπρου με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας (ΕΟΑ) με την απόσπαση Κυπρίων λειτουργών εντός αυτού».