14 χρόνια ευθυνών για τα σκουπίδια

Υιοθέτησε τη θέση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, ο γενικός εισαγγελέας αναφορικά με τον διορισμό ερευνητικής επιτροπής που θα κληθεί να διαλευκάνει τους λόγους για τους οποίους, η διαχείριση σκουπιδιών στην Κύπρο περιήλθε στη δεινή σημερινή κατάσταση. Όπως αναμενόταν εκ της προφανούς παράνομης απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου να ελέγξει αποφάσεις για το ίδιο θέμα προηγούμενων κυβερνήσεων, αλλά όχι τις δικές της, ο γενικός εισαγγελέας συμφωνεί με τον γενικό ελεγκτή ότι «για να καθίστατο δυνατή η διερεύνηση των λόγων για τους οποίους το θέμα οδηγήθηκε στη σημερινή του κατάσταση, θα έπρεπε ασφαλώς να συγκαταλέγονταν στους όρους εντολής της ερευνητικής επιτροπής, και τα όποια θέματα ηγέρθηκαν, αποφάσεις που λήφθηκαν κ.λπ. κατά τη διάρκεια της θητείας της παρούσας κυβέρνησης». Ως εκ τούτου, στο ερώτημα του Οδυσσέα Μιχαηλίδη περί αμερόληπτης διερεύνησης των λόγων που οδήγησαν στη σημερινή δεινή κατάσταση από την ερευνητική επιτροπή του Υπουργικού Συμβουλίου, ο Κώστας Κληρίδης απαντά αρνητικά.

«Το Υπουργικό Συμβούλιο για το θέμα της διαχείρισης οικιακών αποβλήτων, επέλεξε να αναθέσει τη διερεύνηση μόνο πράξεων, αποφάσεων, και παραλείψεων προηγούμενων κυβερνήσεων» είναι το πρώτο συμπέρασμα του γενικού εισαγγελέα από τα στοιχεία που έθεσε ενώπιον του ο γενικός ελεγκτής. Το δεύτερο συμπέρασμα είναι πως οι όροι εντολής της ερευνητικής επιτροπής που διόρισε το Υπουργικό, δεν επιτρέπουν τη «διερεύνηση θεμάτων που εγείρονται κατά τη συνεχιζόμενη διαχείριση του ίδιου θέματος από το Υπουργικό της παρούσας κυβέρνησης». Ως εκ τούτου, ο γενικός εισαγγελέας καταλήγει στη γνωμάτευση ότι το θέμα της διαχείρισης των οικιακών αποβλήτων «είναι ενιαίο και αδιαχώριστο και θα πρέπει να τύχει ενδελεχούς, αντικειμενικής και αμερόληπτης διερεύνησης ως προς τους λόγους για τους οποίους περιήλθε στη σημερινή του κατάσταση, εξετάζοντας όλα τα γεγονότα από τη γένεση του θέματος μέχρι και σήμερα». Προς τούτο, ο γενικός εισαγγελέας εισηγείται να ανακληθεί ο διορισμός της ερευνητικής επιτροπής από το Υπουργικό Συμβούλιο και ο ίδιος να προχωρήσει ακολούθως στον διορισμό νέας ερευνητικής επιτροπής εφ’ όλης της ύλης.

Λαμβάνοντας τη γνωμάτευση, το Υπουργικό Συμβούλιο ανακοίνωσε χθες ότι θα τη συζητήσει στην επόμενη συνεδρίασή του, διαμηνύοντας ότι «θα ανταποκριθεί θετικά στις εισηγήσεις του γενικού εισαγγελέα».

Αναγνώριση εμπλοκής

Ο Κώστας Κληρίδης έσπευσε από την αρχή της γνωμάτευσής του επί του θέματος που ήγειρε ενώπιόν του ο γενικός ελεγκτής, να σημειώσει ότι ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης είναι ελεγχόμενος. Εξ ου και ο γενικός εισαγγελέας δεν μπορεί να λάβει υπόψιν του από την επιστολή του γενικού ελεγκτή «οποιεσδήποτε εκτιμήσεις ή αξιολογήσεις γεγονότων, ούτε και τυχόν επιχειρηματολογία, εφόσον κάτι τέτοιο συνιστά θέμα υποκειμενικής άποψης, με την οποία κάποιος τρίτος, δυνατόν να διαφωνεί». Καθώς υποκειμενικές απόψεις είναι δύσκολο να διαμορφώνονται από αντικειμενικούς παρατηρητές, όπως για παράδειγμα ένας ανεξάρτητος θεσμός σαν την Ελεγκτική Υπηρεσία, ο γενικός εισαγγελέας αναγνωρίζει ότι ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης ως διευθυντής Ελέγχου υπουργείου και ενδιάμεσος φορέας για τη χρηματοδότηση του έργου στο Πεντάκωμο από την ΕΕ, είχε εμπλοκή στη διαμόρφωση της διαχείρισης των αποβλήτων.

Όπως προκύπτει, μαζί με πέντε πρώην υπουργούς Εσωτερικών (Ανδρέας Χρίστου, Νεοκλής Συλικιώτης, Χρίστος Πατσαλίδης, Ελένη Μαύρου, Σωκράτης Χάσικος) και δύο νυν υπουργούς (Κωνσταντίνο Πετρίδη και Νίκο Κουγιάλη), η ερευνητική επιτροπή που θα διορίσει ο Κώστας Κληρίδης θα κληθεί να ελέγξει και τον ρόλο των τεχνοκράτων στην λήψη των αποφάσεων για το εργοστάσιο διαχείρισης σκουπιδιών που παράγει ένα άχρηστο και ρυπογόνο προϊόν όπως το SRF. Μαζί με τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη, ο οποίος, όπως αποκάλυψε χθες ο «Π» είχε κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση των όρων της σύμβασης για το Πεντάκωμο, η έρευνα του γενικού εισαγγελέα θα ελέγξει τον ρόλο που έπαιξαν οι γενικοί διευθυντές του ΥΠΕΣ κατά την υπό αναφορά περίοδο (Λ. Σαββίδης, Α. Ασσιώτης, Κ. Νικολαΐδης), ο γενικός διευθυντής στη Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Γ. Γεωργίου, ο τέως επικεφαλής του τομέα Αποβλήτων στο ΥΠΕΣ Κ. Κοτζάπασης και ο διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος Κ. Χατζηπαναγιώτου.

Ό,τι θέλει ο Οδυσσέας

Σχολιάζοντας το χθεσινό δημοσίευμα του «Π» που αποδείκνυε την εμπλοκή του Οδυσσέα Μιχαηλίδη στη διαμόρφωση όρων της σύμβασης για το εργοστάσιο στο Πεντάκωμο, όπως για παράδειγμα τις τεχνικές προδιαγραφές για το παραγόμενο SRF, ο γενικός ελεγκτής ανακοίνωσε χθες ότι το δημοσίευμα του «Π» «αποδεικνύει τη θέση της Ελεγκτικής ότι οι κυριότερες αποφάσεις που θα πρέπει να τύχουν διερεύνησης από μια Ερευνητική Επιτροπή αφορούν κυρίως την περίοδο μετά την 1η Μαρτίου 2013». Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, κρίσιμες για να ελεγχθούν είναι η απόφαση του Υπουργικού στις 30/10/13 για μη προώθηση της μονάδας ΟΕΔΑ Λευκωσίας, η αποτυχία της νυν κυβέρνησης να υλοποιήσει τον σχεδιασμό για ΧΥΤΥ στη Λευκωσία, και η μη προκήρυξη του διαγωνισμού για διάθεση του SRF. Όπως όμως έχει ήδη καταγράψει ο «Π», η ποιότητα του SRF καυσίμου που θα παράγει το εργοστάσιο στο Πεντάκωμο από τα σκουπίδια, έχει καθοριστεί και από τον κ. Μιχαηλίδη ως ενδιάμεσου φορέα, στα 13 ΜJ θερμογόνου δύναμης ανά κιλό, δηλαδή πιο κάτω από τα 15 με 18MJ που θέτει το Τμήμα Περιβάλλοντος ως αξιοποιήσιμα για εμπορική εκμετάλλευση, και πιο κάτω από τα 16 MJ που ζητούσε η Τσιμεντοποιΐα Βασιλικού για να παραλαμβάνει δωρεάν το SRF. Επιπλέον, η επιμονή του γενικού ελεγκτή να διαμαρτύρεται για τη μη προώθηση της ΟΕΔΑ Λευκωσίας, προσκρούει στη νομοθεσία περί αποβλήτων και στις συναφείς ευρωπαϊκές Οδηγίες, που επιβάλλουν περιορισμό της χρήσης σκουπιδιών για ανάκτηση ενέργειας. Συνοπτικά, μέχρι το 2025 η Κύπρος θα είναι υποχρεωμένη να μην θάβει περισσότερα από 10% των σκουπιδιών της, ενώ λίγο πιο πάνω προσδιορίζεται το ποσοστό σκουπιδιών που θα χρησιμοποιούνται για ανάκτηση ενέργειας. Σήμερα η Κύπρος παράγει περίπου 535.000 τόνους σκουπίδια, εκ των οποίων 140.000 τόνοι θα καταλήγουν στο Πεντάκωμο. Από τους 140.000 τόνους, οι 50.000 θα είναι SRF (δηλαδή για ανάκτηση ενέργειας), 37.000 RDF (για θάψιμο ή ανάκτηση ενέργειας αν βρεθεί αγοραστής) και τα υπόλοιπα θα χρησιμοποιούνται ως βιοαέριο για να ηλεκτροδοτείται η μονάδα.