Ομόφωνα ψηφίστηκαν οι νόμοι για τις συμβάσεις για αγορά ακινήτων

Η Ολομέλεια της Βουλής, μετά από μακρά συζήτηση και αφού υπερψήφισε τροπολογίες, ψήφισε ομόφωνα σε νόμους τα δύο εναρμονιστικά νομοσχέδια που ρυθμίζουν το πλαίσιο των συμβάσεων πίστωσης σε καταναλωτές. Πρόκειται για συμβάσεις πίστωσης, οι οποίες εξασφαλίζονται με υποθήκη ή με άλλη παρόμοια εξασφάλιση και οι οποίες αφορούν ακίνητα που προορίζονται για κατοικία, καθώς και το πλαίσιο των συμβάσεων που αποσκοπούν στην απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από καταναλωτή και επεκτείνουν το πεδίο εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας σε μη εξασφαλισμένες συμβάσεις πίστωσης ύψους πέραν των €75.000 που αφορούν στην ανακαίνιση ακινήτου που προορίζεται για κατοικία.

Η ψήφιση των δύο νομοσχεδίων σήμερα ήταν επιβεβλημένη, επειδή όπως εξήγησε ο Πρόεδρος της Βουλής Δημήτρης Συλλούρης η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται ενώπιον της επιβολής προστίμου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οπως αναφέρθηκε κατά τη συζήτηση, οι δύο νόμοι δημιουργούν υψηλού επιπέδου προστασία των καταναλωτών στον τομέα των συμβάσεων πίστωσης, με υποχρεωτική αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του καταναλωτή πριν από τη χορήγηση πίστωσης, η οποία θα λαμβάνει δεόντως υπόψη τους παράγοντες που επιτρέπουν την αξιολόγηση της προοπτικής τήρησης των υποχρεώσεων αποπληρωμής του καταναλωτή, και καθορίζονται οι απαιτήσεις αδειοδότησης και προληπτικής εποπτείας σχετικά με την εγκατάσταση και εποπτεία των μεσιτών πιστώσεων και των μη πιστωτικών ιδρυμάτων.

Η μία εκ των τροπολογιών που κατατέθηκε από την ΕΔΕΚ κατάργησε το άρθρο για την παροχή πιστώσεων από μη πιστωτικά ιδρύματα.

Κατά την έναρξη της συζήτησης πριν από την ψηφοφορία επί των νομοσχεδίων, ο κ. Συλλούρης, τόνισε ότι ενεργοποιήθηκαν διαδικασίες κατά της Δημοκρατίας, επειδή δεν έχει εναρμονίσει το εθνικό της δίκαιο με το κοινοτικό, κατάσταση για την οποία η Βουλή έχει μηδενική ευθύνη. Πρόσθεσε πως και λόγω τούτου δεν μπορεί να αναβληθεί η ψηφοφορία, επειδή όπως είπε θα φαινόταν ότι “έχουμε ευθύνη”.

Ανέφερε ότι οι δύο νόμοι έπρεπε να είχαν ψηφιστεί μέχρι τις 18 Ιανουαρίου και κατατέθηκαν στη Βουλή 3 Φεβρουαρίου.

Περαιτέρω ο κ. Συλλούρης είπε πως αυτοί που έχουν την ευθύνη θα δακτυλοδείχνονται και θα την αναλαμβάνουν, αναφέροντας ότι με τους νέους κανονισμούς για τη λειτουργία της Βουλής αυτό θα καταστεί πιο ξεκάθαρο.

Σε ό,τι αφορά το αίτημα για την κατάθεση προφορικών τροπολογιών που υπέβαλε η Βουλευτής της Συμμαχίας Αννα Θεολόγου, αρχικά η θέση του Προέδρου της Βουλής ήταν ότι δεν υπήρχε λόγος για προφορικές τροπολογίες. Τελικά η Ολομέλεια αποδέχθηκε το αίτημα της Συμμαχίας Πολιτών.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Αριστος Δαμιανού ανέφερε ότι η κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΕΛ θα επιδεικνύει μηδενική ανοχή σε καθυστερήσεις κατάθεσης των νομοσχεδίων. Πρόσθεσε ότι της κατάθεσης των δύο νομοσχεδίων προηγήθηκαν 3 προειδοποιητικές επιστολές της νομικής υπηρεσίας και το Υπουργείο Οικονομικών απέφευγε επιμελώς να καταθέσει τα νομοσχέδια.

Είπε ακόμα ότι το τελευταίο αναθεωρημένο κείμενο των νομοσχεδίων κατατέθηκε στη Βουλής στις 28 Μαρτίου και χαρακτήρισε προσβλητική την απάντηση που δόθηκε από τους αρμοδίους του Υπουργείου Οικονομικών ότι υπήρξε καθυστέρηση στην κατάθεση των νομοσχεδίων επειδή το ρυθμιζόμενο ζήτημα είναι πολύπλοκο.

Ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας ανέφερε πως πρέπει να ψηφιστεί νόμος πλαίσιο για αστική ευθύνη αυτών που ευθύνονται όταν η Κυπριακή Δημοκρατία καλείται να καταβάλει πρόστιμα για καθυστερήσεις.

Περαιτέρω, ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών απέδωσε σκοπιμότητα στην καθυστέρηση που παρατηρήθηκε στην κατάθεση των νομοσχεδίων, αναφέροντας ότι εντάσσεται στο πλαίσιο της ευνοϊκής μεταχείρισης της Κυβέρνησης προς τις τράπεζες σε βάρος των δανειοληπτών. Είπε ακόμα πως ενδεχομένως να ήταν διαφορετικά τα δεδομένα εάν τα δύο νομοσχέδια ήταν νόμοι πριν ψηφιστούν οι νόμοι για τις εκποιήσεις.

Η ΕΔΕΚ κατέθεσε τέσσερις τροπολογίες εκ των οποίων η μία αποσύρθηκε και άλλη καταψηφίστηκε, ενώ οι τρεις τροπολογίες που κατέθεσε προφορικά η Συμμαχία Πολιτών υπερψηφίστηκαν.

Εισήγηση του Προέδρου του ΔΗΣΥ και Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών όπως δεν τεθούν σε ψηφοφορία οι τροπολογίες, αλλά ψηφιστούν τα νομοσχέδια και τα ζητήματα που επιχειρούσαν να ρυθμίσουν οι εισηγητές των τροπολογιών γίνονταν με πρόταση νόμου, την οποία δεσμεύτηκε ότι θα έθετε άμεσα προς συζήτηση από την Επιτροπή Οικονομικών, δεν έγινε αποδεκτή από την πλειοψηφία της Βουλής. Δήλωσε πως εάν η Ολομέλεια θέσει σε ψηφοφορία τις τροπολογίες το κόμμα του θα τις καταψηφίσει όλες.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαϊδης και ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών απορρίπτοντας την εισήγηση του κ. Νεοφύτου είπαν ότι εάν οι ρυθμίσεις δεν γίνουν στα νομοσχέδια, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει την εξουσία είτε να αναπέμψει, είτε να αναφέρει τον όποιο νόμο ψηφίσει στη συνέχεια η Βουλή.

Οι τροπολογίες της ΕΔΕΚ που ψηφίστηκαν απαγορεύουν την καταβολή προμήθειας από πιστωτή σε μεσίτη πιστώσεων και έγινε τροποποίηση ώστε να μην επιτρέπεται η αδειοδότηση και λειτουργία μη πιστωτικών ιδρυμάτων για σκοπούς άσκησης της δραστηριότητας παροχής πίστωσης.

Οι τροπολογίες της Συμμαχίας, η μία περιέλαβε τον ορισμό της διαφήμισης όπως αυτός περιέχεται στον ισχύοντα νόμο, η δεύτερη ότι τα έξοδα της νομικής διερεύνησης, θα καταβάλλονται από την τράπεζα και τρίτη περιέλαβε διάταξη για απαγόρευση αποστολής διαφημιστικών σε ανήλικους.

Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ ζητώντας όπως δεν τεθούν σε ψηφοφορία οι τροπολογίες, ανέφερε “ταπεινά λέω να την αφήσουμε τις τροπολογίες για μια τελευταία κουβέντα”.

“Κατανοώ τις ανησυχίες για τα οικιστικά δάνεια και την κατοικία”, πρόσθεσε αναφέροντας ότι το μόνο που “θα πετύχουμε να μην δοθούν ξανά οικιστικά δάνεια και οι επόμενες γενιές θα γεννιούνται και θα πεθαίνουν σε ενοικιασμένα διαμερίσματα”.

Είπε ακόμα ότι “δεν έχουμε τη δυνατότητα να υποχρεώσουμε τις τράπεζες να δίνουν δάνεια και θα παίρνουν δάνεια μόνο οι έχοντες και κατέχοντες”.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Μάριος Μαυρίδης είπε πως πρόκειται για εξαιρετικά κρίσιμα νομοσχέδια για τους δανειολήπτες καθώς βελτιώνουντην ασύμμετρη πληροφόρηση των δανειοληπτών από την Τράπεζα.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλάς ανέφερε πως όταν ένα ίδρυμα παρέχει μόνο δάνεια, χωρίς να έχει καταθέσεις όταν δεν εισπράττει τα οφειλόμενα θα πτωχεύσει. Είπε ακόμα ότι σε άλλες χώρες υπήρξαν προβλήματα από αυτό το σκιώδες σύστημα παροχής πιστώσεων.

Ο κ. Δαμιανού είπε ότι στα νομοσχέδια υπάρχουν ανησυχητικά στοιχεία, για παροχή δανείων από μη πιστωτικά ιδρύματα. Πρόσθεσε πως εισάγεται ένας θεσμός που θα δίνει δάνεια του οποίου το πλαίσιο λειτουργίας δεν υπάρχει. Πρόσθεσε πως όταν η Κεντρική Τράπεζα είναι έτοιμη να καταθέσει πλαίσιο λειτουργίας και εποπτείας μπορούμε να ψηφίσουμε για παροχή δανείων από μη πιστωτικά ιδρύματα.

Η Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ Χριστιάνα, τοποθετούμενη επί της τροπολογίας της ΕΔΕΚ για κατάργηση του άρθρου για παροχή δανείων από μη τραπεζικά ιδρύματα, είπε πως μπορούν να παρέχουν πιστωτικές υπηρεσίες με ελάχιστες προϋποθέσεις και εφόσον έχουν κεφάλαιο 500.000 ευρώ. Πρόσθεσε πως θα μπορεί μια εταιρεία με μοναδικό εχέγγυο τα 500.000 ευρώ να παρέχει δάνεια. Διευκρίνισε πως αν υπήρχαν μηχανισμοί ελέγχου και εποπτείας η θέση του ΔΗΚΟ θα ήταν διαφορετική και εξέφρασε την άποψη ότι η διάταξη αφορά χώρες που έχουν υπό λειτουργία τέτοιου είδους ιδρύματα. Είπε τέλος ότι δεν θα πρέπει οι καταναλωτές να εκτεθούν στον κίνδυνο σύναψης δανείων από αυτά τα ιδρύματα.

Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος είπε ότι στα νομοσχέδια υπάρχει το πολύ σημαντικό στοιχείο, προστασίας των δανειοληπτών από καταχρηστικές ρήτρες. Παρατήρησε ότι τα νομοσχέδια κατατέθηκαν αφού ψηφίστηκε το πλαίσιο για τις εκποιήσεις, διευκρινίζοντας ότι δεν θέλει να αποδώσει σκοπιμότητα, αλλά ανέφερε αν αυτή η νομοθεσία προηγείτο τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά.

Ο κ. Λιλλήκας είπε ότι όλοι θέλουμε ένα ισχυρό και υγιές χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά συνέχισε παρατηρούμε ότι η Κυβέρνηση φέρνει με μεγάλη και αποτελεσματική ταχύτητα νομοσχέδια που ενισχύουν τις τράπεζες αλλά αργοπορεί να νομοθετήσει για τους δανειολήπτες.

Ο Βουλευτής της Αλληλεγγύης Μιχάλης Γιωργάλλας είπε ότι το προτεινόμενο νομικό πλαίσιο καθιστά υποχρεωτική την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του δανειολήπτη και ως εκ τούτου ο δανειολήπτης θα γνωρίζει και δεν θα μπαίνει σε περιπέτειες. Ανέφερε επίσης ότι με το προτεινόμενο πλαίσιο μπορεί με 500.000 ευρώ ίδρυμα να δανείζει, και με μια διάταξη δημιουργεί νέα επαγγελματική δραστηριότητα, τους συμβούλους δανειοληπτών.

Οι σύμβουλοι θα είναι συνδεδεμένοι με τράπεζα μεσίτες και ο στόχος τους θα είναι να φέρουν όσους περισσότερους δανειολήπτες μπορούν στην τράπεζα.

Με τη νέα νομοθεσία, όπως αναφέρεται στην Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών προς την Ολομέλειας της Βουλής, μεταξύ άλλων θεσπίζονται οι πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται σε διαφήμιση σχετική με την παροχή χορηγήσεων σε καταναλωτή για την απόκτηση ακινήτου, η παροχή προσυμβατικών πληροφοριών στον καταναλωτή, μέσω τυποποιημένου ευρωπαϊκού δελτίου πληροφοριών, ο υπολογισμός του συνολικού ετήσιου ποσοστού επιβάρυνσης (ΣΕΠΕ) για σκοπούς σύγκρισης δανείων από διάφορους πιστωτές, η παραχώρηση δανείων σε ξένο νόμισμα, το δικαίωμα πρόωρης αποπληρωμής δανείων, οι κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παράβασης της νομοθεσίας.

Επίσης διαλαμβάνει την αμοιβή των μεσιτών πιστώσεων, τη δυνατότητα του πιστωτή να απαιτεί διοικητικά έξοδα αναφορικά με την πρόωρη αποπληρωμή της σύμβασης πίστωσης, την ευθύνη των αρμόδιων αρχών και τον καθορισμό από αυτές εξόδων που σχετίζονται με την εκτέλεση των καθηκόντων τους, ο οποίες προέκυψαν κατόπιν γνωμοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τον καταμερισμό ευθυνών μεταξύ των συναρμόδιων αρχών σε σχέση με την έκδοση Οδηγιών για την παροχή επαρκούς πληροφόρησης από τον πιστωτή και το μεσίτη πιστώσεων προς τον καταναλωτή σχετικά με τις προτεινόμενες συμβάσεις πίστωσης.

Προβλέπει επίσης την τήρηση των διατάξεων του περί Ελευθεροποίησης και Συναφών Θεμάτων Νόμου, σε περίπτωση επιβολής επιβαρύνσεων από τον πιστωτή στον καταναλωτή αναφορικά με αθέτηση υποχρεώσεων, τη γραπτή συγκατάθεση συζύγου παρόχου εξασφάλισης, σε περίπτωση που παρέχεται σε πιστωτή εξασφάλιση υπό τη μορφή υποθήκευσης ακίνητης ιδιοκτησίας, ενίσχυση του επιπέδου προστασίας των καταναλωτών στο στάδιο της σύναψης δανείων σε ξένο νόμισμα και την προστασία του καταναλωτή, ώστε τα έξοδα που σχετίζονται με την εκτέλεση των καθηκόντων των αρμόδιων αρχών να μη μετακυλίονται σε αυτόν.